Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 33, 13 August 1925 — LAWEIA AE KEKAHI MAU POHAKU AKOAKOA NO LAKOU KEKAHI MOOLELO KAHIKO I KA ARCHIVES [ARTICLE]

LAWEIA AE KEKAHI MAU POHAKU AKOAKOA NO LAKOU KEKAHI MOOLELO KAHIKO I KA ARCHIVES

He mau pohaiu huin#ha akoakoa lehulehu, kekahi hapa o na pohaku o ka papu i kukuluia ai. e Kamehameha 1 ma, kahi o ka halokuke kahiko e ku nei ka i ae a waiho mamua o ka Acehives no ka hoooani ana ia mua o ia hale mamuli o ka ae oluolu ana ae o ka lunanui o na hana hou o ke aupuni Lyman H. Bigelow. He ekolu mau pohaku e hoonohonohoia aea ma kela a ma keia poao 0 ke alapii o ia halo, ma ke ano huinakolu, me kekahi kowa mawaena no-ke kanu $,na iho i kekahi mau kumulaau a mau mea kanu e ae mawaena o ke.kowa. I ka 1857 i wawahiia ai'kela 'papu a no ia papu hoi e o mau ia nei ke alanui Papu, o kekahi o ra pohaku ako'ako'a.o ua papu Ia : ua hanaia 1 palekai no na uwapo. I nei manawa ua laweia ae ia mau pohaku i ]oaa ka i"umi no ke konakalika « hookomo iho ai ma ia wahi no ka uwapo hou e ikeia aku ana ka Uwapo 11, ma k«ia mua ; aku. ' Mahope iho o ke kipa ana mai o n\ moku Hukini i Hawaii nei i ka lwi, e Jike me ka lioakaka ma kā ujoolelo, i kukuluia ai ia papu e ka Moi Kamehameha ma ka manawa & ka ikeia ana o na hana hoohaunaele a na Eukini. Ma ka o Keoni ana (John Young) ka mea nana i hookele na hana no ke kukulu ana ia papu ma kekahf hapa, a 0 ke Kapenā. George Beckley, ka, alihikaua mua nana i hoomalu na koa maloko o ia papu. j 1 I *ka 1849 mai i komoia ai a wawakiia kekalu hapa o ia papu e na | koa Palaui i hoea i*ai ai i Hawaii Inei. He mau mahina kakaikahi ma. ia hOpe mai ua hookaawale hou ia aka ia mau koa Palani, aole nae mamna aku o ka wawahiia ana o kekahi mau waiwai maloko o ia papu, komo pu me ka hoopoinoia ana o. na buke ame na palapala a ke Kiaaina Kekuanaoa. ka halekukeawa kahiko e kn nei ma ke poo makai loa o ke alanui Papu aia ka ia maluna o kekahi hapa o kela papu kahiko, a o ka hapa nui o ia papu aia mr kahi o ka pa papa a. Allen & ītobinson.