Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 36, 3 September 1925 — Page 2

ELUA NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T . H. POAHA, SEPATEMABA 3, 1925.


KAPAEIA EKOLU MAU MAKAI MA KA HALAWAI A KE KOMISINA. Ma ka halawai a ke Komisina ninaninau bana o ka noho ana ma ka po o ka Poakolu i hala i huaiia ae ai imua o ia komisina ka "hoopa- keleia ana" o kekahi mau Kepani hana a kuai waiona e John Wise ame ka oihana makai e na makai John Peters ame Joseph Keola, he mau makai i kapaeia mai ka oihana ma- kai ae. O ka mea i ikeia mahope iho o ia noho ana a ke komisina o na makai elua i hoopiiia ae ai no ka hana ana i na hana i ku-e i ko laua mau kulana makai o ia ko laua ka- paeia ana mai ka oihana makai mai no eono mahina pakahi, a no ka Makai John Haili hoi, i hoea ae ai mamua o ke komisina» ma ko ano he hoike e kupale ana no John Peters, ua kapaoia oia mai ka hana mai no elua mahina. Ma kela halawai a ke komisina he kakaikahi loa ka poe i akoakoa aku, aka nae, aole no i nele i na oleloike hoopihoihoi noonoo ame na paio hahana aua. Ma kekahi ma- nawa a ka Makai Peters i hoakaka ae ai i kana mau mea i ike imua o ke komisina, ua kapaia mai oia i ka hoopunipuni e ka Makai Nui Trask, o ka Peters wale no o ka pane ana ae, "aole au i hoopunipuni." Ua hoopiiia ae ka Makai Peters o ka Makai Nui Trask no ka hewa aihue, o ia hoi ko Peters aihue ana he 15 galani okolehao mai ke Kepani mai nona ka inoa o Kentaro Otsu, o ke alanui Waialae ame Kapahulu, a ua hoopiiia ae hoi ka Makai Keola no ka lawe ana he $15 ki-pe mai a M. Nozaki mai, he Kepani e lawe ana i ka okolehao maluna o kona kaa oto, a i paaia eia. I kulike me ka Peters hoakaka ma kana moolelo, ma kona mana- wa i kapaeia ai mai ka oihana ma- kai mai no kekahi kumuhoopii okoa, ua ninau aku oia i kona hoaloha ia George Chillingworth no kekahi wa- hi e hiki ai iaia ke kuai okolehao emi o ke kuni, a Ua hoike mai o Chillingworth iaia, i kahi o Otsu e loaa ai ka okolehao emi. O John Haili kekahi i hele pu me ia i kahi o Otsu a eia nae, loaa mua aku la o Otsu ia laua e holo mai ana ma ke alanui. "Aolo au i hiki i ko Otsu wahi mamua, aka nae, ua kikeke aku au i ka puka. He kapuahi puhi rama ke a ana maloko o ka rumi ia ma- nawa, a ma kahi o ka 15 a 20 mau pahu rama i hoawaawaia e kuku mai ana, He ipu hao puhi rama ia ma kalii o ka 100 galani. No ke- kahi manawa ko Haili nana ana i ka ipuhao puhi rama a pela no me a'u, ia manawa i lawe ai maua he 10 galani okolehao a hookaa aku lo he $25 no ia mau galani." Ua ninaninauia oia e ka Makai Nui: "Wahi au i olelo mai nei ua ike aku oe i ka ipuhao puhi rama e a mai ana ke ahi a no keaha oe i hoike ole mai ai no ia mea. Aole anei oe i ike he hana hakihaki ka- nawai ia." "O, ua maopopo ia'u ua hoopake- leia kela wahi o Otsu e John Wise ame ka oihana makai, o ia ko'u kumu o ka hoike ole ana mai." "Alaila oia anei kou kumu o ka lawe ana i ka okolehao." wahi hou a ka Makai Nui. "Ua hookaaia e a'u ke dala no ka okolehao a'u i lawe ai," wahi o ka pane a ka makai. "O hoopunipuni oe, olelo mai hoi oe ia'u maloko o kuu keena ua haawi mai ke Kepani ia oe ia mau galani okolehao me ke kuai ole." O ka Peters pane, ua kuai no oia ia okolehao. "Ua hoike aku au ia oe ua kuai nu ia mau galani okolehao." Ninaninauia o Haili, a ma kana mau hoakaka ua kulike Ioa no me ka Peters moolelo. Wahi ana, ua ike- maka aku oia i ka haawi ana ae o Peters i ke Kepani he $25 ma ke dala pepa. Ua hookahaha loa ia ka noonoo o ka Makai Nui no keia mau olelo ike a ka Makai Haili, a mamuli o keia mau oleloike a na makai o ka hoolohe ana i hooholo ai ke Ko- misina ninaninau hana e kapaeia na Makai mahope iho o ka hoolohe- ia ana o ko Iakou mau hihia. Ka ka hoakaka a Otsu ame K. Furukawa na Kepani na laua ka okolehao, a i hoea ae ai hoi mamua o ke komisina ma ke ano he mau hoike e ku-e ana i ka Ma kai Peters, ua komo aku o Peters loko o ka hale o Otsu a inu i ke- kahi mau kiaha okolehao, alaila lopu iho la i kekahi mau galani okolehao he 15 a oili mai la helo. Wahi a laua he kanaka hapa-Pake ko Peters kokoolua o ka hoea ana aku i ka hale, a wahi hou a na Ke- pani aole o Haili ko kanaka i hiki pu aku ai i ka hale, me Peters, he kanaka okoa no. Ua makemake ka Makai Nui Trask e hoopau loa ia Peters mai ta oihana makai aku, aka nae ma ka hoakaka a ke komisina, ma ka ma- haw» i kapaeia ai o Peters o ka mea hiki wale no ia kino ke hana ke kapae ae iaia uo eono mahina, ohe ana mea hou e hana mai ai, o ka hauhili o na oleloike a na Kepani na laua ka okolehao. O Wil- liam B. Pittman ko Peters Ioio a no ka pono o kona haku i noi ae ai oia aole o Peters e hoopauia aka, e kapae wale ia no no ka manawa. No ka Makai Keola aohe ona loio,	I ua kupale no nae oia nona iho ma ka hoopii a Nozaki e ku-e aua iaia Ma ka hoopii i hookomoia ae no Keola i ka ike ana ka o Keola i ke Kepani me ke galani okolehao ua holo mai oia e hopu i ke Kepani no kalawe ana uai iaia no ka halewai, eia nao ua noi aku la ke Kepani No- zaki iaia e hookuuia ao oia a e uku aku oia ia Keola i $15 ma ke ano ki-pe. Maka'u ka Makai Eia nae, ua maka'u o Keola, i ka manawa a K. Nozaki ka hoahanau o N. Nozaki i hoomaka'uka'u mai ai e hele ana oia i kahalewai a hoike ae, a no ia maka'u i holo ai o Keola, me ka haalele ana i kona kuka ame ka $15 mahope. Ma ka Keola olelo ua hele pu mai oia me Nozaki ahiki i Kakaako, ao- le no ka hele ana mai e kii i na iala ki-pe a ke Kepani o ka haawi ana aku iaia, aka no ka hopu ana i ka hale o ke kokoolua o Nozaki. "Ia'u i hiki mai ai ilaila ike mai la au i ka Makai Peters nei a olelo mai la oia ia'u: "He kanaka hupo maoli oe o kou hopu ana mai nei i nei mau Ke- pani. Ua hoopakeleia kela wahi." Pane aku la o Keola ua holo mai oia me ka haalele ana aku i kona kuka mahope i ka manawa i hoao mai ai ko Kepani o hoeha mai iaia. Ninaninau hou ia o Peters, a ma kaua hoakaka, ma kela manawa a Keola i hele mai ai a hui me ia, ninau mai la o Keola, "pehea ana na Kepani, e hopu anei." "Mai hoopaa aku oe ia laua. Ua hoopakeleia ko laua mau wahi e John Wise ame ka oihana makai,' o keia ka Peters pane. O Ambrose J. Wirtz, ka lunahoo- malu o ke komisina ame J. K. Or- denstein wale no na hoa o ke komi- sina i lawelawe i ka hana ma ka aoao o ke Komisina Ninaninau i hana ma kela po. O J. Hopu ke ka- kauolelo. HE PILI OIAIO MAI NA KUPUNA MAI. I ka Nupepa Kuokoa; Aloha oe: E oluolu Loi oe e hookomo aku ma- loko o kekahi o kou mau kolamu waiwai nui, i ko'u mau manao hoa- kaka mahope ae nei, o ia iho keia: Mamuli o ko'u lohe pono ana i kekahi olelo hoohaahaa e pili ana ia'u, pela au i konoia mai ai e hoike ae i ka mea oiaio i ke akea, malia o ko ke Akua makemake ia e ike mai kela ame keia hanauna i na mea oiaio. E ike mai auanei na mea apau, he i'o a he koko au nao ka'u mau pua e ola noi no Kaahumanu, a penei na hoakaka ana ma ka aoao o ko'u makuahine. Kapuipuialii noho ia Kekahupuu (w) kekahi kaukaualii o Hana, Maui, hanau mai o Pohepohe (k). O Ka- puipuialii oia no kekuhi o na keiki a Kahekili ke alii o Maui. Ma ka aoao o ko'u makuahine, ka wahine a Pohepohe, o ia keia: Kaeumoku (k) noho ia Namahana (w) hanau mai o Kaahumanu (w); Kaahumanu noho ia Kamehameha ke alii, aohe a laua keiki he hanai nae ka Kaahumanu, ke ano o ua alii Wahinealii-o-Niihau. Kaikuahine o Kaeumoku noho ia Ohia (k) kekahi o na keiki kau- kaualii o Honuaula, Maui, hanau mai o Mele (w). Mele (w) noho ia Pohepohe, hanau mai ka laua "mau keiki, o ia makou, ehiku i make elima makou i ola mai. O ko makou mua loa, oia o Hawele he wahine, o ka elua mai he keiki- kane, o Kaai, ka ekolu o Kela, ka eha o Kahunaaiole, a o ka hope loa oia au o Elikapeka Kahekilinui Kaa- humanu, o ko'u inoa ia i kapaia mai ai, a o ko'u inoa kupuna ka mea kahea mau ia o Wahinealii-o-Niihau, a i ikeia hoi ma kekahi inoa o Annie K. Freitas, a i ole ma ka inoa po- kole o Nii, o Wahinealii-o-Niihau, ka inoa piha, elike me ka hoakaka ae nei maluna, he kakaikahi Ioa ka poe e ola nei i ike i ko makou mau makua, ua make opiopio no laua, pela i ike ole ai ka hapanui, he poe hou ka hapanui e noho nei i ka aina hanau. Nolaila e ike mai e Maui holookoa, imua e na Kaahumanu ame na Ka- mehameha me ka lanakila, pela me ka hui Kahekili. Nolaila mai keia manawa aku e ikeia ana au ma ko'u inoa ponoi i kuleana ai au o ia hoi, Princess Kahekilinui Kaahumanu, a ma ka hoopokole ana Elikapeka. Make ko'u mau makua, pau ke kaheaia ana o kela inoa, pela i ike ole ai kekahi poe e noho nei i ka aina. Ua mare au i ke kano o Freitas ka inoa, a o ka inoa o ka'u kane mahope o ko'u mau inoa mua ae la maluna. Owau iho no me ka oiaio, ELIKAPEKA KAHEKILINUI KAAHUMANU, FREITAS 1315 Miller St. Honolulu. UA WEHE AE KEKAHI OPIO HE HALE KUAI PUA NONA. Ma kahi o kela mau pule aku nei i wehe ae ai kekahi opio, Mr. E. R. Conradt, kekahi o na keiki lanau o ka aina, he hale kuai pua, i kapaia ke Quality Flowers, ma ke Alanui Bekela, makai iho o ke ala- nui Pauahi. Ua makaukau loa keia opio e hoo- lawa i kou mau makemake pua apau i na wa apau, a wahi ana o ka hoike ana ae, "ua hiki ia'u ke hooko aku i ka makemake o na mea apau. Ua hiki i kela ame keia mea ke kele-	pona mai i ko makou hale nei, a ina he makemake ko lakou e hoouna aku makou i mau pua i o lakou la, ua hiki loa ia makou ke hooko aku ia ka wa pokole ioa." Maloko o kekahi hale ma ka ala- nui Auld i loaa ai i na akena hopu- hopu waiona Clark ame Kealoha hookahi ipuhao puhi lama o 25 gal- ani ame 12 omole okolehao me elima mau pahu lama laiki i hoawaawaia, a laweia mai o Oshima ame kana wahine i ka hale aupuni, ma ka Poa- lua nei. HALE O NA ALII O HAWAI (Ahahui Poo) E malamaia ana ka halawai ku- mau o ka Ahahui Poo) o ka Hale o na alii o Hawaii, ma ka Phoenix Hall i keia Sabati, Sept. 6, 1925, ma ka hora 2 p. m. Ma ke kauoha a ka Iku Hai, MISS LOUISE AKEO, Iku Kau. 6376— Sept. 3. HOOLAHA HALAWAI (Ahahui Kaahumanu) E noho ana ka halawai kumau o ka Ahahui Kaahumanu, i ka auwina la Poalua, Sept. 8, 1925, ma ka hora ekolu, no ka mea ho la kulaia (La o na Limahana) ka Poakahi mua, ma ka Luakini o Kawaiahao. LAHILAHI WEBB Kakauolelo. 6376— Sept. 3. HOOLAHA KUAI O NA APANA AUPUNI " Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 9:00 a. m. Poaha, Okatoba 8, 1925, ma ka puka mamua o ka Hale Kalana, Lihue Kauai, malaila e kuai hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka poe koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii a o na Kanawai Hoopono pono Hou ia o Hawaii 1925, na apana maloko o na Apana Aina Taona o Kapaa, Papa Elua, Puna, Kauai, no na hana noho wale no, elike me ia mahope ae nei: Apana Iliaina (kp kuea) Kumukuai Helu (Oi a emi mai paha) Haahaa 2 .................. 10,633..................$532.00 3 .................. 12,443....................622.0 4 . 13,348 .... . ............400.00 5 ............ 12,234....................367.00 6 . 11,039....................331.0 7 .................. 9,846....................295.00 8 .................. 7,722..................232.00 9 .................. 5,539....................277.0 10 . . ... ..... 7,589....................380.00 11 .................. 10,815....................541.0 12 .................. 11,250.............563.0 13 .................. 11,250....................563.0 14 . ............... 11,250.................563.0 15 .................. 11,250..........563 0 16 ........... 11,250..................563.00 17 .................. 11,250....................563.00 34 . . ...... 11,250....................338.00 29 .................. 10,175..................305.00 46 .................. 10,125................304.00 47 .. . 7.341....................220.00 48 ..... 8,807.................264.00 77 ......... 19,014..........570.00 78 ......... 11,255............ 394.00 79 11,255............... 394.00 80 ................ 18,594.................651.00 81 .................. 17,510................613.00 E hooliloia aku ana na apana ma luna ae malalo o na kumu aelike apau amo na kulana o na Aelike Kuai Kuikawa i hoopukaia e ke Keena o ke Komisina o na Aina Au puni, a malalo no hoi o ke kulana paku 'i e hookomoia aku a. a maloko o na Aelike Kuai Kuikawa e hoo pukai aku ana mamuli o keia ku i elike me ia mahope ae nei: "He mea pono e kukuluia hale noho nona ka lilo aole e emi iho malalo o $1,000.00 ma. luna o na apana pakahi e hoo liloia ana iloko o ekolu (3) ma- kahiki mai ka la aku o ke kuai." E kaa ke kuai maluna ae malalo o na kulana mahope ae nei: 1. Kumu aelike ; Kuike ma ka haule ana o ka hamare, ke ma- ke-make ka poe e lilo ai, a i ole hookahi-hapaha (25%) o ke ku- mukuai e lilo ai ma ka haule apa o ka hamare, a o ke koona aku i koo iloko o ekolu (3) uku liilii like ana ma ka makahiki me ka ukupanee ma ka 6% ma- luna o kekahi kena i uku ole ia. 2. E hoopukaia no na palapala sila nui ekolu (3) makahiki ma- hope aku o ka la o ke kuai a i ole ma kekahi manawa i ka wa e paa ai ka hale noho i ke ku- kuluia elike me ia i koiia ai ame ka uku piha ia ana o ke kumukuai i lilo ai, ka ukupanee ame na auhau i hoea mai no ka uku ana i ke Teritore o Ha- waii e pili ana i na apana pa- kahi i hooliloia. 3. E hana koke ka poe e lilo ai, mahope iho o ke kuai, i ua uku ana i koiia maluna o ke kumukuai i lilo ai, hui pu me na lilo apau o ka hoolaha ana ame na kaki e ae apau e pili ana me ka hoomakaukau ana i na Aelike Kuai Kuikawa e hoo- pukaia aku ana mamuli o keia kuai. 4. Ua kuleana kekahi mea e kuai i hookahi apana wale no, a o ka makaainana wale no o na Mokuaina Huiia o Amerika a i ole o kekahi mea e ae paha i loaa na pepa kukala no ka ma- nao e lilo i makaainana ke lilo i mea kuai mai. E hooliloia aku ana na apana no na hana noho wale oo, a o kela ame keia Aelike Kuai Kui- kawa i hoopukaia mamuli o ke- ia kuai a o kela ame keia pala- pala sila nui e hoopukaia ana e haawi ana i ke kuleana o na apana i hooliloia i ka poe e lilo ai malalo ia o ke kulana ina e hooliloia ana kekahi o na apana i oleloia no na hana e ae mawaho o ka halenoho, e hoi koko no ko kuleana no ia mea a pili me ke Teritore o Hawaii. No ka hoakaka aku i koe e ninau e ma ke Keena o ka Hope-akena, Mr. J. H. Lydgate, Hale Kalana, Li - hue, Kauai, a i ole ma ke Keena e ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, kahi o ke kii palapala aina o na apana e hooliloia ka ana ame na Aelike Kuai Kuika- wa e waiho nei a e ikeia ai. Hanaia ma Honolulu, maloko o ke Keena o ke Komisina o na Aina	Aupuni, i keia la 31 o Augate, A. D. 1925. C. T. BAILEY, Komisina o na Aina Aupuni. 6376— Sept. 3, 10. HOOLAHA KUAI O NA APANA AUPUNI. Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha akea ma ka hora 9:00 a. m., Poalima, Okatoba, 9, 1925, ma ka puka mamua o ka Hale Kalana, Lihue, Kauai, malaila e kuai hoolilo ia aku ai ma ke kudala akea i ka poe koho kiekie loa malalo o na manao o ka Pauku 73 o ke Kanawai Kumu o Hawaii a o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii, 1925, na apana maloko o na Apana Aina Pahale o Kekaha, Waimea, Kauai, no na hana noho wale no, elike me ia mahope ae nei: Apana Iliaina (kp. kuea Kumukuai Helu (OI a emi mai paha) Haahaa 85 22,000 $330.00 85A 22,000 330.00 129 29,885 598.00 131 31,135 623.00 133 32,412 648.00 135 34,331 687.00 137 35,338 707.00 139 36,602 732.00 140 27,500 413.00 141 28,545 571.00 142 27,500 413.00 143 26,180 524.00 144 37.500 413.00 145 23',815 476.00 146 27,500 413.00 148 27,500 413.00 149 19,058 381.00 150 27,500 413.00 152 27,500 550.00 153 22,822 456 00 155 22,822 342.00 157 22,822 456.00 171 20,851 417.00 172 22,000 440.00 173 20,851 417.00 174 20.631 413.00 176 17,892 269.00 178 27,566 551.00 180 30,525 611.00 181 27,786 555.00 1S2 25,047 501.00 183 22.308 446.00 184 20,873 417.00 192 . 20,851 417.00 193 20,851 417.00 222 33,435 502.00 223 27,750 416.00 224 27,750 416.60 225 43,890 658.00 230 22,709 454.00 231 21,854 437.00 234 38,534 578.00 235 38,832 582.00 236 41,513 830.00 E hooliloia aku ana na apana maluna ae malalo o na kumu aelike apau ame na kulana o na Aelike Kuai Kuikawa i hoopukaia e ke Keena o ke Komisina o i-a Aina Aupuni, a malalo no hoi o k kulana paku'i e hookomoia aku ana maloko o na Aelike Kuai Kuikawa e hoopukaia aku ana mamuli o keia kuai, elike me ia mahope ae nei: "He mea pono e kukuluia i hale noho noua ka lilo aole o emi iho malalo o $1,000.00 maluna o na apana pakahi e hooliloia ana iloko o ekolu (3) makahiki mai ka la aku o ke kuai." E kaa ke kuai maluna ae malalo o na kulana mahope ae nei: 1. Kumu aelike; Kuike ma ka haule ana o ka hamare, ko makemake ka poe e lilo ai, a i ole hookahi-hapaha (25%) o ke ku-mukuai o lilo ai ma ka haule ana o ka hamare, a o ke koena aku i koe iloko o ekolu (3) uku liilii like ana ma ka makahiki me ka ukupanee ma ka 6% ma-luna o kekahi koena i uku ole ia. 2. E hoopukaia no na palapala sila nui ekolu (3) makahiki mahope aku o ka la o ke kuai a i ole ma kekahi manawa i ka wa e paa ai ka hale noho i ke kukuluia elike roe ia i koiia ai ame ka uku piha ia ana o ke kumu-kuai i lilo ai, ka ukupanee ame na auhau i hoea mai no ka uku ana i ke Teritore o Ha-waii e pili ana i na apana pa-kahi i hooliloia. 3. E hana koke ka poe e lilo ai, mahope iho o ke kuai, i na uku ana i koiia maluna o ke kumukuni i lilo ai, hui pu me na lilo apau o ka hoolaha ana ame na kaki e ae apau e pili ana me ka hoomakaukau ana i na Aelike Kuai Kuikawa e hoopukaia aku ana mamuli o keia kuai. 4. Ua kuleana kekahi mea e kuai i hookahi apana wale no, a o kela ame kela Aelike Kuai Kuikawa i hoopukaia mamuli o ke-ia kuai a o kela ame keia pala-pala sila nui o hoopukaia ana e haawi ana i ke kuleana, o na apana i hooliloia i ka poe o lilo ai, malalo ia o ke kulana ina e hooliloia ana. kekahi o na apana i oleloia no na hana e ae mawaho o ka halenoho, e hoi koke no ke kuleana no ia mea a pili me ke Teritore o Hawaii. No ka hoakaka aku i koo e ninau ae ma ko Keena o ka Hope-akena, Mr. J. M. Lydgate, Hale Kalana, Lime. Kauai, a i ole ma ke Keena o ke Komisina a na Aina Aupuni, Hale Kapitala, Honolulu, kahi o ke kii palapala aina o na anana e hooliloia aku ana ame na Aelike Kuai Kuikawa e waiho nei a e ikeia ai. Hanaia ma Honolulu, maloko o ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, i keia la 31 o Augate, A. D. 1D25. C. T. BAILEY, Komisina o na Aina Aupuni. 6376— Sept. 8, 10. P. E. R. STRAUCH LIMITED WAIWAI PAA INISUA KO KA POE O KAAKAUKUKUI Hoonee i ko oukou hale i kekahi o na apana mahope ae nei, aohe mea nana e hoopilikia hou ia oukou. Apana Kaiulani, Kalihi-uka. 3 mau apana nani 50x100 pakahi, ku-mukuai $600 wale no o ka apana hookahi. Kalihi, Apana Thomas. Mau apana u'i, $25.00 uku mua, koena $15.00 o ka mahina. Apana Paku'i Strauch, Kapahulu. Apana 50x100, $25.00 uku mua, $15.00 o ka mahina. Apana ma Palolo, 48x120, $50.00 $10.00 o ka mahina. P. E. R. STRAUCH LIMITED. 5 Alanui Moi Hema Kelepona 2391 Mahope o na hora oihana a ma na la Sabati kahea mai 5117.

KA NINAU I'A MA HAWAII NEI

(Mai Ka Aoao Ekahi Mai)

lalo o kekahi manao naaupo akea, ahiki i ka hoemi loa ia ana mai o ke kanawai hoopakele, o ia ka hoopauia o ka hopu ana i na ula wahine me na hua. E hoomanaoia o na hua o ka ula wahine, aia ia mawaho o kona kino, nolaila he hana hiki wale no ke kope ana ia lakou ahiki i ke koe wahi hoailona ole ana no ka loaa ana o na hua malaila, ua laweia mai la ka makua a hooliloia aku la-ua kilaia aku la na hua, a hooneoneoia aku la ka hanauna o na ula omua aku me he mea la aole no h kanawai hoopakele! Ke Ano o Ke Kanawai Hoopakele Ula Hou

Ua kukulu mai ke kanawai hou i "kikina kapu" no na ula apau, iloko o Iune, Iulai ame Augate, ko Iakou kikina hanau hua. E hookapu hou ana ia no ko lakou kuai hoolilo ia aku malalo o hookahi paona ke kaumaha, i na manawa apau o ka makahiki.

E hoomaopopo ana ka manao mua no ka hanauna omua aku nei o na ula, a e hooia aku ana ka manao elua no ka nui o na ula ke makemakeia e kii. Kumu o Ke Ku-e i Ke Kanawai Hoopakele

Ke kumu i haawiia ae e ka poe e ku-e ana i ke kanawai e hoopakele ana i na ula. o ia no ka mea mau i haawiia e na

mea apau e ku-e ana i kekahi kanawai hoopakele i'a, o ia hoi:

"E ku-e ana ia i ka pono o na kanaka, ma ka hana ana elike me ka lakou i makemake ai; he kanawai akeakea, hoopilikia

i ka lahui kanaka ilihune, ma ke akeakea ana ia lakou, mai ka hoohana ana aku i na pono pilipaa a ke Akua i haawi mai a ia lakou e lawai'a maloko o ka moana no kekahi mea e hiki ai e loaa aku ia lakou!'' a pela aku, a pela aku.

O ke kulana mamua ame keia manawa no na ula ma ke ano he meaai ma Hawaii nei, me ke kanawai hoopakele ole, o ka hoakaka maikai loa no ka'u mea i maopopo, no ka mea e hoea mai ana—ma ka mea oiaio maoli, ke ikeia nei i keia manawa e nee nei. no na mea pili i na i'a o na ano apau, koe wale no a loaa ia kakou na kanawai hoopakele i'a wikani, e hookoia ana me ka ikaika aole wale no e na luna oihana o ke kanawai: aka e ka manao i hoomalamalamaia ame ke kakoo ana a ka lehulehu.

Me na manao no o ka poe e ku-e ana i ke kanawai hou, aole he hoopilikia e hanaia ana e ke kanawai hou—aole ia e hoonele ana i kekahi mea i na ula, na ka mea aole no he ula i keia manawa e hoonele maoli ia ai kekahi mea.

O ke kanawai hou ma ka manao o ka poe ku-e he mea koho wale a he mea hoao. Aole ia e hoopilikia ana no ka mea aole no he ula i keia manawa, e hooneleia aku ai na kanaka; nolaila aole e hoopilikiaia ana na kanaka mamuli o ke kanawai hou: oiai hoi, ina he pololei ka manao o ke Komisina I'a, a e lawe i'o mai ana na kanawai hoopakele, i na ula i meaai, alaila ua hoopomaikaiia na kanaka ma ia mea.

Nolaila ke hoeueu ikaika aku nei au e haawi na papa apau ame na lahui kanaka apau i manawa e hoao ai i ke kanawai hou—e hoolohe holookoa ia mea. Aole e hopu a ai paha iloko o Iune, Iulai a i ole iloko o Augate, a i ole kuai paha i ka ula i emi iho malalo o hookahi paona ke kaumaha.

Ke hoeueu aku nei au e hele aku kakou a oi aku mamua
o keia, a e kokua maoli aku i ke Komisina I'a ma ka hooia ana
mai i ka oiaio o ko lakou manao, a i ole ma ka hoohulihuli ana
aku ia ha'i e lilo ai lakou i poe hooko i ke kanawai.
Malia he Hoao No ke Kanawai Hoopakele Holookoa

Ma ka haawi ana aku i ke kanawai hoopakele ula i hoao maikai loa malia he aoao kupilikii ia, e maopopo ai ka pololei a pololei ole paha o ke kanawai hoopakele i'a holookoa! Ina nae e ikeia ka pololei ma keia mea alaila e pololei ana ma kekahi mau ano e ae. Ina hoi aole e holopono ana ma keia mea, alaila ua hamama no keia ninau holookoa no kekahi olelo hooholo, a ua hiki no ke hoopauia ke kanawai holookoa, ina e ikeia ana. o ke alahele ma4-ai loa ia.

Haawi i ke kanawai hou i manawa e hoao ai!
_______ (No keia pule ae e puka hou aku ai.)


	HAAWIIA HE UKU I KA OHANA O KA MAKAI EDWIN BOYD. Ua haawiia ae i ka wahine kane- make ame na keiki a E. H. Boyd, ka makai i make ai ma ka ulia kaa oto oiai oia e hooko ana i kana hana, he uku malalo o ke kanawai inisua o na kanaka hana, e ka papa ulia o na halehana ma ka Poakolu o ka pule atu la i hala. Ua hoakaka ke kanawai no ka hoo- naauaoia o na keiki oo ole ailiki i ka piha aua ia lakou o na makahiki he 16, a e loaa pu ae ana ia lakou kekahi haawina dala mai ka waihona dala uku hoomau ae o ka oihana makai, a no ia kumu i noiia ao ai ka wahine kane-make e koho oia i ke ano o ka uku ana e makemake ai. Ma ke kanawai aohe aeia o ka mea a mau mea paha i hoopomaikai- ia e loaa palua aku na uku i ka manawa hookahi. No na hihia ulia o ka oihana ohi opala o ke aupuni kulanakauhale elike me ia i hoolohe mau ia i na pule i hala, ua hooloheia no a no na bila a na kauka no ia poe i eha na ka poe hookaa auhau e auamo. O keia kekahi o na hana halawai mau o na ulia i na kanaka hana. He elua mau hihia mai ka hui hana halakahiki C. P. C. mai, o ia hoi, mai ka hale hana kini mai i loaa aku na rula ana. Ina e hooki ana kekahi meo e hana ana i ka hana a lilo oia i ka ihi i ka ili o kana apala, a no ia makaala ole ana i moku ai kona lima i ka mikini no kona lilo ana i ka ai apala ilo- ko o na hora hana, aohe ana koi no kona poino i ka hui halakahiki. Ma ka elua o na hihia i hookomoia ae i ka nana ulia ua moku ka lima o kekahi Pilipino i ka mikini ma ke ano ulia, a ua maka'u nae oia i ka hele ae imua o ke kauka a i ka halema'i no ka lapaauia mai o ia wahi ona i eha ai, a ua holopee. Mamuli o ia holopee ana ona ua pe- lu a inoino in wahi o kona lima i moku ai no ka nele i na laau kupono e hoopauia ae ai ia eha, a i ka ike ana ua kokoi loa ka eha ua hoi ae la i ka halema'i Moiwahine no ka lapaauia ana mai a ua oki okoaia kona lima, ina nae no kona hoike mua ae i na kauka aole e okiia ana kona lima. Ma ka rula ana mai a ka papa he he mea pono imua o ka lehu- lehu e hooloheia ai ia hihia mamua o ka hiki ana ke hoomaopopoia ae kekahi mea e pili ana i ka hoopa'i i hoakakaia e ke kanawai e kauia aku ai maluna o ka hakuhana ma na pilikia o keia ano. No ka hihia o Frank Santiago, he kanaka hana no ka mahiko o Koolau, ua kauohaia aku oia e hele ae ma- mua o ke kauka a ka papa ulia no ka loaa mai o kana koho no ka nui	UA HANAIA KA RODGERS MO- KUEA A PAA NO KA PAIO ANA ME KE KAI Ua hoike ae ke Kapena S. E Moses, o na mokuea i kona mana- oio ma ka po o ka Poakahi nei, e like me ka lono ma ka Associated Press o ka loaa ana mai i Hono- lulu nei, no ka palekaua o ka moku- ea PN-9 Helu 1, ua haule iho ia iluna o lia ilikai me ka pilikia ole a e loaa mai ana no ia i na moku e huli mai ana iaia me ka pilikia ole. Ua ike no o Rodgres i kana mea e hana ai i kona manawa e halawai ai me ka poino ulia. Ua hiki i kona mokuea ke kuu iho ma- luna o ka moana kai hanupanupa o lana ana no ia mo ka pilikia ole oiai ua hanaia ia mokuea a paa loa me ka hiki ke paio me na ole ahiu o ka moana. Malia paha ua kuu iho ia maluna o kekahi o na mokupuni liilii, wahi ana. Ua hoike ae ka Adimarala Moff- ett i kona hoohokaia ana aka aole nae i pau kona manaolana. Wahi ana o ka hoike ana ae, " e hoao hou aku ana no makou e hoouna i ke- kahi mokuea hou ma ka Poaha a, ina e nele ana kona pae pono aku i Hawaii e hoao hou aku ana no makou ahiki i ka ikeia ana ua holo pono." Ua hoakaka pu ae ka adimarala i kona manaolana me he mea la i ka manawa e loaa aku ai ke Gas hou i ka mokuea PN-9 mai keko hi mai o na moku hahai topido e hoopau pono aku ana ia i kana lele ana ahiki i Honolulu. No ka pokole o kona gas ke kumu o kona kuu ana iho maluna o ka moana. Elua mau la kulaia aupuni i keia mahina, ma ka Poakahi, Sepatema- ba 7, ka La o na Limahana ante ka Poaono, Sepatemaba 19 ka La Hei- hei moku. Eono mahina i haawiia ae i ka foe e noho nei ma Kaakaukukui (Squattersville) e hoomakaukau ai ia lakou iho no ka nee ana ma kahi aku a lakou e noho mai nei, wahi a ka Loio Kuhina Lymer o ka hoike ana ae ma ka Poalua nei, mahope o ka hookomoia ana ae o ka hopii kipaku no ia poe. o ka pilikia i kau aku maluna ona no ka mau Ioa aku paha o ka eha ma kona oloolo wawae i moku ai a e ola ae ana no paha. Aohe limahana maluna o ka mo- kupuni o Oahu i lilo kekahi maka, ame ka manamana wawae i ka pule i hala. Mamuli o ka ikaika o ka hookoia ana o ke kanawai uku o ka ulia o na halehana i hoohua mai ai ia i ka malama loa ia o ka maluhia ame ka makaala maloko o na hale- hana apau.