Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 36, 3 September 1925 — Page 3

Page PDF (1.57 MB)

NUPEPA KUOKOA HONOLULU, T. H. POAHA SEPATEMABA 3. 1925. EKOLU
He Moolelo Hooniua Puuwai NO
KA UI NOHEA
GELADIOLA
Ka Ipo Aloha a na Mea Aloha Elua
"O na manu eena me ke akahele loa e hana ai mamua o ka pahele ana e paa ai lakou. E ihu aku i kekahi kiaha ti, ina aohe ou makemake e ai i na mea e ae," i noi mai ai oia me ke ano hoomalimali. Mai hoowahawaha mai oe ia'u ahiki i kuu hooiaio ana aku imua ou i ki hohonu loa a o ko'u aloha ia oe. Ua ike au he oluolu loa oe e pepehi ole mai ai oe ia'u a make me kou huhu wela. Ua ike au he puuwai waipahe kou me ka nanahe e pana la iloko o kou houpo me he mea la ua uhiia me ka hau i ka nana aku. Ina hiki ole ia oe ke haawi mai i kekahi manaolana ahiki i kou ike maopopo ana i ko'u mau aoao a pau." "Uwoki kou kamailio hou ana mii ia'u me kela! E hele koke aku ana au a imua o Geladiola a hoike aku iaia i kena mau huaolelo a pau au i kamailio mai la i nei manawa," i kahamaha koke aku ai o Felorika me kona ku koke ana ae iluna. Ua ku koke pu ae la no ka Haku Kalaweina iluna ia manawa a pane mai la : I "Aole, aole ! Mai hele aku oe imua o Geladiola ! Heaha auanei ka maikai e loaa mai ana ia oe ke hele aku oe imua ona? Aohe ona kuleana ia'u i nei manawa a pela hoi au iaia ua hooholo like mamua e hoopau i ko maua noho pu ana no ka mea, ua ike maua iloko o ka manawa hope loa i ko maua hiki ole ke hoohuiia kekahi na kekahi. No ia kumu aohe oha nana mai i ko'u wahi i hele mai ai a e hoho nei. Aole oia e hoolohe mai ana i kau ina no kou hele aku a hoike iaia, no ka mea he mea ole wale no ia iaia !" Mamuli o ka ikaika o na olelo a Keoni ike iho la o Felorika he mau mea oiaio wale no ia ana i hoike mai la, ina nae o ia io ka me apololei, aohe ana kumu hou iho e kanalua ai he ia mea. "He poho ia'u ke hoike aku ia oe i ka mea oiaio mai ka mi-nuke niua mai no a ko'u mau maka i kau aku ai maluna ou ua ike koke iho la au i ko'u makemake me ke aloha pu ia oe, he aloha a'u i hiki ole ai ke haawi aku i kekahi wahine okoa. * Ina oe e kuha mai ana a i ole kipaku mai paha ma ke ano ino loa, elike me kau i makemake ai, aole ia mau hana e hoololi ae ana i kuu noonoo ame kuu aloha mai ia oe ae. Ina no kou lilo ole a'u, ia manawa au e hoohiki paa loa ai aole loa au e mare ana i kekahi wahine ahiki i kuu make ana, a he oi aku kuu iho ana aku i ka luakupapau me ka mare wahine ole mamua o ko'u hooneleia ia oe." Ua ikaika loa keia mau olelo a ka mea maalea a puniwaiwai e pahele mai la i ka noonoo o ka mea opiopio a nawaliwali o ka noonoo, nolaila palulu wale ae no oia i kona mau pepeiao me kona mau lima me ka puliki loa i kona mau lehelehe me ka hiki ole e hoopuka aku i hookahi wahi huaolelo. "E hoolohe hou mai, e kuu Felorika nohea," wahi hou a ka Haku Kalaweina. No keaha oe i manao a! e haiia i mea e loaa ai ia oe ke ola oiai he nui ko'u waiwai e hiki ai ke malama aku ia oe, ina oe e ae mai ana e lilo na'u ma ka mare. Ua hiki ia'u ke haawi aku ia oe i na mea apau i hiki ke kuaiia me ke dala, o kela ame keia mea a kou naau e makemake ae ai ua hiki loa ia'u ke hoolako ia oe, a ke ike nei au aohe wahi kumu iki au e hoopupu iho ai a e hoowahawaha iho ai hoi ia'u, elike me ia au e hoole paakiki mai nei." No ka pane ole aku o Felorika i hou mai la: "Pehea la ka nui o ka'u mau olelo oiaio e hoike hou aku ai la oe alaila oe maliu mai. Aohe mau mea oiaio hou aku mawaho ae o keia a'u o ka hoike ana aku la, nolaila, e noonoo iho oe, a hoike koke mai i kou ae me ka hookaulua ole aku." "Ua poina loa paha oe," i pane aku ai o Felorika me ke kuoo loa," i kekahi mea o ia hoi, ua ikemaka au i kau hana lokoino loa, ua hoao oe e lawe i ke ola o kekahi kanaka opio me ka waha o kau pu panapana iloko o ka olua hakakalua ana maloko o na mauna o ka Mauch Chunk ma kekahi manawa aole i loihi loa i hala aku nei. Pehea, maikai anei ia hana au la i kou manao?" "O kekahi kanaka aku kau i ike ai o ka hoao ana mai e lawe ae i kuu ola, aole owau," i hoopololei mai ai ke kanaka ma kona aoao no ke kupale ana hona iho. "Aole hiki ia oe ke hoopohihihi mai i ka ike a ko'u mau maka, no ka mea, owau pu no kekahi ma kela wahi. O kela kanaka ka i ki ae i kana pu i ka lewa, a nou, ua hoopololei aku oe i ke kau ana i kau pu i kona puuwai, a ina aole au i pale ae i ka pu mai kou lima ae ua make kela kanaka ia oe ma kela la," wahi a Felorika o ka pane ana aku me kona piha iho la i ka inaina. . "Aole au i pana mai i ke kiko o ka pu. O ka'u i manao ai e ki aku ma kahi he mau i-a ka mamao ma kona aoao hema ae," wahi a ke kanaka. I ko Felorika noonoo iho ia manawa me he mea la ua oiaio na olelo a ke kanaka ana o ka lohe ana mai Ia, alaila i aku la "Ina pela ka mea oiaio ke huikala aku nei au ia oe, ua koho hewa au, a aohe no hoi i maopopo i kou manao ma kela manawa," i pane aku ai o Felorika. "E huikala aku ana au ia oe ina nae e hoao iho ana oe e noonoo me ka maikai no'u," wahi a ke kanaka. "Hele mai e noho maanei, a e inu ti pu me a'u, no ka hoohoaloha ana ae ia kaua, e hoopau loa de i kou enemi ana no'u." No ka maopopo ole pehea la oia e hoole aku ai i kela noi haahaa loa, hoi hou aku te ke kaikamahine a noho maluna o kona noho, alaila, i ka ike ana mai o ka Haku Kalaweina i ka noho ana iho ona, panee mai la i na meaai ono ana i ike ai imua o ko ke kaikamahine alo. No ka lilo loa o kona noonoo ia manawa me na meaai ua maopopo ole kana kumuhana no ka hoohele olelo ana mai imua o Felorika, oiai nae he lehulehu kana mau kumuhana i koho ai a o ia mau kumuhana ana i koho ai he kakaikahi loa na wahine hoole mai i kona manao i kona manawa e nonoi aku
ai ia lakou.
Mahope o ka pau ana o ka laua ai ana noonoo iho la o Fe-
lorika ua kalakala loa kana mau olelo i pane aku ai imua o ka
haku, a ua koho hewa paha oia nona he kanaka puuwai eleele
oiai, he maikai loa hoi na olelo i kamailio ia mai ai iaia.
"E o kuu makemake e noho aku la oia no kou hoike mai
me ka maopopo loa i kou manao, he makemake io no anei oe
i kela ano hana maloko o ka hale hoikeike au i apono ai mala-
ila oe e hana ai i mea e loaa ai ke dala no ka malama ana i kou ola?" i ninau mai ai ka Haku Kalaweina. "Aohe o'u makemake io maoli, aole hoi e hihi o ko'u nele a ia'u e noonoo nei no kena ninau au no ka hana tia manao iho la au aole e hoi hou aku e hana maloko o ia hale" i pane aku ai o Felorika me ka haalulu o kona mau lehelehe. ''Ua lilo na kaukani o na kaukani maka e haka pono mai ana ia'u, a pela hoi ka piha o kela hale i na kanaka, i mea hoopihoihoi a hoomaka'uka'u mai ia'u. I kela manawa a ka lunahoohana i kamailio aku ai imua o ke anaina ma na mea e pili ana ia'u, he moolelo a'u i ehaeha loa iho al, aneane loa au e haule a make iho iluna o ka papahele o ka awai." "O, nawaliwali maoli ka kou kino ame kou lunaikehala ina pela iho la kou ano. No keaha no oe e hoi hou aku ai e hana ilaila ina he weliweli oe ia ano hana?" i pane mai ai ka Haku Kalaweina. "I mea hoi paha e loaa mai ai ka uku a lakou e haawi mai ana ia'u no ka haha a'u i haiia ai. "O, aohe waiwai o kou hoi hou ana aku ilaila e hana ai. E hoohiki mai ana anei oe imua o'u e lilo keia i mea noonoo mau nau?" "E lilo ana ia hoohiki i mea waiwai ole, e ka Hakii Kalaweina, no ka mea aole loa e hiki iki ana ia'u ke aloha aku i ke kanaka a'u i konakona ai, elike me oe." '"No keaha kou mea i konakona ai ia'u, no ka mea aole oe i ike i ko'u mau ano apau? No kou makemake a aloha ole paha ia'u, ua hiki no ia'u ke hoololi i ko'u mau ano maikai ole au i ike pohihihi ai a lilo i maikai. He mau kaukani o na kanaka la i mare ma ke aho e ike niau ia aku hei aole no ke aloha maoli, a i ole no ka makemake io paha, eia nae, i ka noho ana a liuliu a pili mau aku ke kane i ka wahine a o ka wahine i ke kane, ia manawa i hoomaopopo ai kekahi i ke ano o kekahi, a komohia iho la ke aloha oiaio iloko o laua, a ua ola laua ma ia hope aku hie ka maluhia ame ka hauoli ahiki i ka hope. "Pela no hoi paha me kaua, ina no hoi oe e ae mai ana la e mare kaua, malia paha no keia manawa wale no kou hoowahawaha ia'u, a i ko kaua noho aha aku no hoi a loihi, a ike maopopo iho kaua i ko kana mau ano io maoli, e loaa ana ka hauoli, ka maluhia a pela aku. Ke makemake nei au e hoao, ina e ae mai aria oe. Mai hoole mua mai oe a hiki i kou noonoo ana iho me ka hohonu loa maluha o ia manao. He manaoio hui ko'u i nei manawa ua manao mua no na lani o oe ka'u wahine e mare ai, a owau hoi kau kahe. ''Ma kuu manawa mua loa i hui ai me oe, he oiaio he kane hoopalau au na ka mea okoa, aka nae, i kela minuke no a ko'u niau maka i kau aku ai maluna ou ua ike koke iho la no au o oe ka wahine a na lani i manao ai na'u, aole kela wa-hine a'u o ka hoopalau ana. Ua ike au aia no he manao iloko ou no'u, a no'u nei aohe olelo ana, no ka mea ua hooholo koke au i ko'u manao ina no kou ae mai o ko kaua mare no ia ma-hope iho o ko'u imi ana i kekahi kumu e kaawale mai ai au mai kela wahine hoopalau mai a'u. "Ua hele wau i kahi e me ka manao ole e ike hou ana au ia oe. Ua hoi hou aku au i kela wahi a ninau aku la nou, owai la oe a maihea mai la oe, aka nae aohe mea hookahi nana au i hoike mai, a mahope o ko'u huli ana me ka waiwai ole no eha la ua hele aku la au me ke poho o ka manaolana no ko'u ike hou aku ia oe: "I ko'u noonoo iho me he mea la he anela oe mai ka lani mai ka nalowale aku me ka hikiwawe loa, a i haule mai hoi i ka honua nei mai na ao kaalelewa mai, a me he la, he mau eheu kou o kou lele hou ana aku a nalowale. "E noonoo iho oe i ka nui o ko'u hikilele i kuu manawa i hoi hou mai nei a ike iho nei oe ka kekahi e noho pu nei maloko o keia hale. Iloko o ka nui o ko'u hauoli ua hooho ae la au i kekahi mau huaolelo e hoike ana ia hauoli a ua ku-e mai la nae oe no ko'u hoike ana aku i ko'u hauoli. "Ina oe i ike i ka mea iloko o ko'u puuwai aole e loaa iho ana kekahi manao inaina iloko ou no'u no hookahi minuke. I nei manawa aohe a'u mea e ae e hoike aku ai ia oe o ka hoomaikai wale aku no i na Lani no kou loaa hou ana ia'u. Ua ike mai o Mrs. Demona ame kana kaikamahine i ko'u loli loa, a i ko laua manawa inaina mai ai ia'u no ia ano o'u ua hoike aku au i ka mea oiaio loa ia laua. "No keaha no la auanei au e huna iho ai ia mea iloko o ko'u naau? E lilo ana ia i mea maikai ole ia Miss Demona ka'u mare ana aku iaia a he mea okoa no nae ka'u e makemake ana iloko o ko'u naau. Ua like no ko laua manao me ko'u, a o ka hopena ua hookaawaleia maua. "I ka'u nana aku aole i lilo ko maua hookaawaleia ana i mea hoehaeha aku i ko Geladiola noonoo, me he mea la, o kona makemake mau no paha ia o ko maua hookaawaleia, a i ka manawa no i kaawale ai kani iki ka ia la aka, no keia kumu, ma ka'u hana aku aia no kona aloha i kana ipo mua, a ua lilo kona mare ana mai ia'u i mea hoehaeha iaia no kona kaawale ana mai kana aloha mua mai," a hoomaha iho la ka Haku Kalaweina maalea i kana kamailio ana. Ke ike mai la oia i ka helehelena o ke kaikamahine ke pii la ka ula, a mahope iho haikea ae la. Ua lilo kana mau huaolelo hope i mea no Felorika e eha ai, no ke kamailio ana aku a ka haku he ipo aloha mua no ka Geladiola, a o ua ipo la oia pu no hoi kana mea i aloha pu ai. Alaila hoomaka hou mai la ka haku e kamailio i ka i ana mai: "O na kanaka ma ke ano i maa mau ia ua mare aku lakou i ka mea i manaoia na hai, kakaikahi loa ka poe i, manaoia na kekahi, a o kekahi poe ua mare wale aku no no ka makemake aole no ke aloha io maoli. Ina ua manaoia kekahi wahine na kekahi mea he mea makehewa wale no ka hoohauoli ana aku iaia oiai ua lilo mua no kona noonoo ame kona aloha i ka mea okoa. I kou wa i nalowale ai mai ka'u ike aku no ka elua o ka manawa, ia manawa i ike iho ai au aohe kanaka e ae ma keia ili honua i oi aku ka hoao ikaika mamua o'u." "Malia paha aohe ou manaoio ia mea he haawina laki," wahi ana, "aka, no'u iho he manaoio au no ia mea. Aole anei oe e hoomaopopo iho mamuli o ka haawina laki o ka manawa i halawai hou iho nei kaua a i huki heleia mai ai hoi ko'u noonoo ahiki i kela hale, a i hoohuliia mai ai ho kou mau kapuai wawae a hele mai la ahiki i kela hale? O, o ia ke kumu a e manaoio mai oe i ka'u." Ma ka manawa a ka Haku Kalaweina e Iawe ai i kekahi kumuhana hou e hoonui mau ana oia i kana mau mea e kamailio ai me ka pakika a kuku ole, e loaa ole ai kekahi manawa no kona kokoolua e kahamaha aku ai, eia nae, no ka nui loa o kana mau mea e noke haanou mai ai i ke kamailio ana aohe manaoio aku o kekahi poe i kekahi mau mea ana e kamailio mai ai. No ia akamai kamailio pahele noonoo ona ua hiki ole ia Felorika ke noonoo iho, ua loaa ole ka manawa iaia e hoopakele ae ai iaia mai na olelo mai a ka nahesa. "Ua ike maopopo mai la anei oe Ia i ka'u mau mea i hoakaka aku la?" wahi a ka haku maalea.
"Ma kekahi, aole i ka pau loa." "Heaha kou manao ina no kou mare me a'u aole hoi oe e noi hou aku a hana maloko o kela hale hoikeike? Aia ia oe ka mana hoole a hoololi paha elike me ka hoike a kona lunaikehala. Ina aole i loaa kau haina kupono no keia manawa e haawi no au i manawa nou e noonoo ai a ka la apopo. "O keia wale no ka manawa kupono iloko o kou ola ana, e kuu Felorika nohea. Mai hoike mai oe i kekahi huaolelo paakiki loa, 'Aole', ahiki i kou noonoo hohonu ana maluna o ia kumuhana. "E hoohiki mai ana anei oe imua o'u e haawi ana oe i kau noonoo hohonu ana maluna o ia kumuhana i ninau aku ai ka haku. "E haawi ana au i kekahi manawa no'u e noonoo ai aole nae au e hoopaa ana ia'u iho. Pehea la hoi o Mrs. Baraunu e lohi mai nei kana hoi ana, he makemake au iaia la i nei manawa," wahi a Felorika. Ma keia manawa a laua nei e kamailio aha he wahi hana okoa no hoi ka i ikeia maloko o ka hale hoikeike, o ia hoi maloko o ka rumi omaomao. Ma kela holo aha a Mrs. Baraunu aole oia i ae iki e hoo-maha tia lib ahiki i ke ku ana iho mawaho o ka hale hoikeike. laia i komo aku ai iloko no ka huli ana i na kula pepeiao daimana ona ua kuekaaia eia na wahi apau ana i manao ai malaila oia i waiho ai aohe nae he loaa. Ia Mrs. Baraunu e noke ana i ka huli a loaa ole, kahea Okoa ia aku la o Mr. Seridana, a i kona hiki ana mai i mai la: "Heaha keia haha hui? Ua mahao au la iloko o keia mau makahiki lehulehu au i hana ai maloko o keia hale ua loaa la ia oe ka noonoo maikai aole e waiho hemahema wale i kou mau mea kahiko ma kela a ma keia wahi. I kou manawa i ike iho la aole ia mea ma kau wahi i waiho ai, heaha iho la ka wai-wai o ka huli Wale ana iho no ia mea?" "O, mai ku mai hoi paha be malaila me ka nuku pu mai ia'u, ka i noa o kou komo pu mai hoi e huli! Aohe loaa o ia mau kula pepeiao la maanei, a ke ike ole nei au i kahi e loaa aku ai 6 kekahi paa kula pepeiao hou elike me kela!" "Akahi au a hoomaonao ae la, ua hoea mai nei he kanaka ianei me ka makemake e ike ia oe i keia la, a malia o ia ke kanaka nana e kokua mai ia oe ma ka huli ana ia mau kula pepeiao la ou, iha he hiki i kekahi kanaka ke huli a loaa ia mea." "Owai kela kanaka?" "O Kalakona kona inoa ; he makaikiu," wahi a Seridana. "Alaila ua kipi io mai nei o Kalakakona la e ike ia'u? Heaha kana hana o ka hiki ana mai nei ianei?" i ninau aku ai o Mrs. Baraunu me kona pahaohao nui. "I hele wale mai no oia ianei ma ke ano hoaloha e ike ia oe, a ninau mai nei, a olelo aku nei au ua hele oe." "Ina pela ke makemake io mai la ka hoi au e ike iaia," wahi a ka wahine. . Ua hoouna koke ia aku la kekahi elele e hele e huli ia Kalakakona iloko o ka holo, a he mau minuke kakaikahi ma ia hope mai, komo mai ana ka makaikiu iloko o ka rumi omaomao. "Auwe o oe ka keia, pehea oe? No kekahi manawa loihi i hala ko'u ike ole ania ia oe, a manao mai nei au ua make la no kou nalowale loihi loa," wahi a ka makaikiu. "Pehea no oe e ike ai ia'u aohe no ou komo mai iloko o ka haie hoikeike. Eono a ehiku paha makahiki i kaahope aku nei he kanaka hele mau mai hoi oe iloko o ia hale, a i keia mau manawa aku nei nae aohe ou ikeia. I ka manawa hea la au i ike hope ai ia oe?" "Elua wale ae nei no la i hala, aka malia paha aohe oe i ike pono mai ia'u iloko o ke anaina e noho aku ana," wahi a ka makaikiu o ka pane aha mai. Aa ae la me ka hulili o na maka o ka wahine. "E malama ana oe i kekahi kaikamahine o ka lele koke ana aku i ka honua mailuna aku o kekahi kaalio," i pane hou aku ai ka makaikiu. Nana pono aku la ka makaikiu i ka wahine ia manawa ana o ke kamailio ana aku a ike aku la i ka hikilele ana ae ona, eia nae, he wahine akamai loa o Mrs. Baraunu e hiki ole ai iaia ke hoike a maka ae i kona mau ano pihoihoi e ahuwale loa ae ai kona mau ano maoli, a i aku la: "Aohe au i ike aku ia oe la." "Aohe no paha oe e ike mai ua lilo loa kou noonoo i ka pulama i kela wahi kaikamahine au e paa ana. Ea, e ninau aku ana au ia oe, owau ka inoa o kela kaikamahine, a aia oia ihea i nei manawa?" Nana pono mai la ka wahine i ka makaikiu no keia ninau ana, a noonoo iho la iloko ona: "Aha, o ia ka ke kumu o kona hele ana mai ianei. Heaha la kana makemake iaia ina oia e loaa ana, a e lohe aku hoi he hooilina wahine waiwai loa oia no kekahi waiwai hooilina he mau miliona. Ina no kona lohe aku o kona hele koke aku no ia a hoike i na loio na laua i hoolaha no kela kaikamahine, a hoike aku ia laua i na mea apau, a o i nei ke loaa ana ka pomaikai a nele iho la hoi au i ka iwakalua-kumamalima kaukani dala. "A, aole he makaikiu akamai Ioa o Kalakakona, a e ike ana nae be i ka oi aku o ki ike o ka wahine mamua o kou," wahi ana i noonoo iho ai. "Ae, akahi no au a hoomaopopo iho la, i kau mea i kamailio mai nei e pili ana i kela kaikamahine. He kaikamahine ka'u o ki hoopakele ana mai na lima mai o kekahi ahakanaka a i loaa aku hoi ia'u e waiho ana ma hai o ke alanui me ke kulana nawaliwali, a hoihoiia mai e a'u i ka hale nei. "Ua hoopakeleia e a'u kela kaikamahine mai ka ahakanaka mai mamuli o ka'u olelo ana aku ia lakou ua ike au iaia, a i kona kau ana ae i luna o ke kaa he kulana Hawaliwali loa kona. "Ua helewawae pu mai au me ia no kekahi mau kuea, a no ia wahi mamao paha a maua o ka hele wawae ana mai i loaa iki ae ai iaia kahi ikaika iki. Ua haawi mai oia i kona mahalo ia'u no ka'u mea i hana aku ai nona a huli aku la hele. Aohe au i ninau aku i kona inoa aohe no hoi au i ninau aku no kana wahi e hele aku ana, a o ko'u ike hope loa ana ia iaia. "Hoopunipuni keia wahine.
MOKUNA XIV. No keia hoakaka a ka wahine he helehelena o ka hoka ma ko ka makaikiu mau maka no ka nalowale ana o ka meheu o ke kaikamahine e hiki ai iaia ke hookolo aku ahiki i kona loaa ana, ke kaikamahine hoi a ka Lunamakaainana Gerina i makemake loa ai e loaa. Ua maopopo loa i ka makaikiu he hana maalahi loa ka loaa ana mai o kona uku mai a Mr. Gerina mai, elike me kana i hoohiki mai ai e uku iaia ina e loaa ana o Felorika. Ke ike nei nae oia i nei manawa aohe ona wahi lihi tatina aku i ka pahuhopu o kana hana. Mahope o ka hala ana o kekahi mau minuke hou aku o ke kamailio ana me Mrs. Baraunu haalele mai la oia, me ka olelo ana mai e kipa hou ma! ana no oia e ike iaia ma kekahi ma-nawa kokoke ma ia hope aku. (Aole i pau.)
HE MOOLELO
No Ka
MEAHUNA POHIHIHI
- a i ole -
Ke Aka Maalo i ke Kulu Aumoe Ame na
Miliona Dala i Nalowale ka Poe Haki
haki Kanawai Iloko o ka Umii.
Ma kela hoea ana aku o Kalakona no ke kulanakauhale me kona mau hoa, hele aku la oia e hui pu me kekahi kahunapule, a hooponopono, no ka lawelaweia o ka oihana mare maluna ona ame kana wahine opio, ma ka hora eiwa o kela po. Ma ka hora ehiku o ua po nei, i hoea hou aku ai o Kalakona a e kakali mai ana no ke kauka iaia, me ka haawi ana mai i kona minoaka, i ka wa i komo aku ai o Kalakona iloko. 'Ea aohe au hopohopo ana i koe no kela kaikamahine, ua hele oia a kohu bebe i keia manawa," alaila alakai Io* aku la ke kauka ia Kalakona no ka rumi e noho mai ana o Mode. He mea oiaio, ma kela nana ana aku a ua o Kalakona maluna o Mode, ua loli loa ke ano o ua kaikamahine nei, aole kela ano eena a uahoa maluna o kona helehelena, aka noho mali* wale la no oia. Me na kuhikuhi mai ke kauka mai no kana mea e hana aku ai, hookokoke aku la o Kalakona no kahi e noho mat ana o Mode me ke kamailio ana aku: "E Mode, ua makaukau anei oe no ko kaua hele ana e mare i keia manawa?" Nana wale ae la no o Mode ia Kalekona, me ka pahaohao paha no ka ninau i waihoia aku imua ona. a no ka elua o ka manawa i ninau hou iho ai no o Kalakona, ina ua makaukau oia e hele pu mai me ia, no ko laua mareia, akahi no a pane ae o Mode i ka i ana mai: "Ae, ua makaukau loa au no ka mare ana i keia manawa." "Ina hoi ha pela, alaila e komo oe i keia mau lole a'u i lawe mai nei, a hele ae kaua, aia ke kaa ke kakali mai la mawaho no ka lawe ana aku la kaua imua o ke kahunapule." "Ae, e hele i'o kaua i keia manawa," wahi a Mode, me ka ae i ka hoaahu aku a Kalakona i ke koloka maluna ona, a hookahi ko laua hele like ana aku no kahi o ke kaapio e kakali mai ana mawaho o ka puka-pa. Mamua nae o ke kau ana aku o Kalakona iluna o ke kaa, me Mode, hawanawana e aku la ke kauka iaia i ka pane ana aku: "Ma kau mau mea apau i makemake ai e pane mai ke kaikamahine opio, e hoopuka mua ae oe alaila hoopili mai Oia mahope ou ; aka mai noke nae oe i ka niele iaia, o hoi pono mai auanei kona noonoo maikai, o ka loaa pono no ia o kau hana kolohe. He mau kulu laau no ka'u o ka hoohainu ana iaia, aole nae i lawa ka ikaika o kela laau, e kaa mau ai kona noo-noo malalo o ka malu o ka laau, nolaila e akahele loa oe ma kau mau mea apau e hana aku ai." Me kela mau olelo hoolana mai ke kauka aku, o ka lilo aku la no ia o ke kaapio no ke kulanakauhale, a ma kekahi wahi o ke alanui, i kipa aku ai o Kelakona no ke kii ana i kekahi kane me kana wahine, i mau hoike, no ko hua mareia ana, a mai kela wahi aku, i holo pololei loa ai ke kaa no kahi i noho ai o ke kahunapule. E kakali mai ana no ke kahunapule o ka hoea aku o ka paamare, a hookipa aku la ia Kalakona ame kana wahine e mare aku ai me ka piha ohaoha, me kona hoomaka koke ana mai e hooko i ka oihana mare, me ka hoololoiahili ole. Mahope iho o ka heluhelu ana mai i na olelo maamau, e pili aha no ka mare ana o kekahi i kekahi, ia wa i huli mai ai ke kahunapule imua o Kalakona, a ninau mai la : "Ke ae nei anei oe e lawe aku i ka wahine au e paa nei, i wahine mare nau?" "'Ae, ke lawe mai nei au iaia i wahine mare na'u." Mahope o ka lohe ana i ka Kalakona pane, ia wa i huli ae ai imua o Mode a ninau aku la ia mea hookahi no, ma ka pane ana mai; "E ae ana anei oe e lawe aku i keia kanaka i kane nau i mareia?" "Ke ae nei au," i kaa e mai ai ka pane ana ma ka aoao o Kalakona, no ka hoohalike ana aku o Mode i kana mea e pane aku ai, he oiaio, ua haawi ae la ke kaikamahine opio i kona ae.
MOKUNA XVI.
No kela mau olelo i hoopukaia mai me ke kui'o loa, pela hoi ka oili ana aku o ke kaikamahine opio ma ke ano pohihihi, ua kaohiia aku ka manao pepehikanaka iloko o na kanaka ino ; a oiai hoi ka Makaikiu Demona, e nana mai ana me na manao kahaha maluna o ke kaikamahine, e hiki ole ai iaia ke hoomaopopo, he kino maoli paha kana e nana mai ana, a i ole he kino uhane paha. Oiai e hoopihaia ana na mea apau me na manao kahaha, ia wa i poha hou mai ai ka leo o ke kaikamahine opio i ka i ana mai: "O ke kanaka mua Ioa e hoao ana e hoopilikia mai i keia kanaka, oia auanei ka mea maa loa a ka poka o ka'u pu panapana e omo aku ai i kona koko!" Aole e hiki i kekahi mea ke onioni ae, a i ole hoao mai paha e hoopilikia ma kekahi ano, aka ke mau la no ka weli ame ka maka'u maluna o ka poe apau maloko o kela rumi, oiai aia no na pu panapana ke paa la iloko o na lima o Mode. Ma kela manawa nae a Mode i kamailio mai ai, ua nihi ae la kekahi mao kanaka elua mahope ae o ke pani puka, a iloko o ka nanea o Mode, ua paa mai la kona mau lima i ka hopuia, a kailiia aku la na pu panapana e kela mau kanaka. Ua ike no ka Makaikiu Demona, i ka nihi ana ae o kela mau kanaka, e hopu ia Mode, a e makaukau ana oia e haawi mai i kekahi hoailona, no ka hoopakele ana iaia mai kela mau kanaka mai, ua paa e mai la ka waha o Demona i ka hopuia, e kekahi o na kanaka hakihaki kanawai, a holopono ole ka hana ana i manao ai e hoike aku ia Mode. No kela kailiia ana aku nae o kana mau pu panapana elua mai iaia aku, a no ka piha no hoi kekahi i ka hoonaukiuki, no kona hoohokaia ana, ua noke okoa ae la o Mode i ka akaaka ma ke ano hoolalau, me ke kamailio ana mai i na kanaka elua: "E aha mai ana olua ia'u e keia mau kanaka? No ko olua manao paha he wahine luahine au i nawaliwali, pela iho la olua e paa mai nei ia'u, i ole au e hina aku ilalo." No kela mau olelo hoolalau wale no a Mode, nana aku la ua