Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 44, 29 October 1925 — Page 1

Page PDF (1.60 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
Hoopukaia i na Kakahiaka
Poaha Apau
Ka Nupepa Pookela o na
Nupepa Hawaii
LXIV-HELU 44 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, OKATOBA 29, 1925. NA HELU APAU, 6384
ALA HE HOOPII I KEKAHI MAKAI NO KA HEWA HOEHA
Hookomo Okoa ia Kela Hoopii e ka Mea i
Hoehaia Mamuli o ke Kauoha a ka
Makai Nui Trask i Kona Loio
Haule he Kaa i ka Pali Pakele Mai Nae na Ola
Ma ka Alanui Holopuni Kamehameha ma ka Huli Koolau Kela Ulia
HOPUIA KE KIAKAA
NO KA LAIKINI OLE
Hoopakeleia Nae ke Kaa a
Koloia Mai no ke Taona
Nei e Hana Hou ia
Mamuli o na ulia pomaikai, i hoopakeleia mai ai na ola o kekahi poe eha mai ka make mai, i ka manawa i haule ai o ko lakou kaa otomobile e kau ana i ka pali, me ke kuwalawala ana no ekolu manawa, a haule loa aku la iloko o ke kai, ma kahi o ke alanui holopuni Kamehameha e kokoke ana i ka lae
o Kualoa, e pili la me Kaawa, ma
ka hora eono o ke ahiahi o ke Sa-
bati aku nei i hala.
I kulike ai me ka moolelo o kela ulia poino aole he hookahi o na ohua eha o kau ana maluna o ke kaa otomobile i eha, a aole no hoi
i maopopo na inoa o kela poe apau,
koe wale no, ka inoa o ka mea nana
e hookele aua i ke kaa otomobile,
o Ah Hoon a i ole o Ah Nee kona
inoa.
Ma na mea i hoomaopopoia e ka oihana makai, aole he laikini hookele kaa, i loaa ia Ah Hoon, no ia kumu, e hopuia ana oia malalo o ke kanawai, a pela hoi me Ogoso, ka ona nona ke kaa otomobile, no kona ae ana aku i kekahi mea i loaa ole iaia he laikini, e hookele
i kona kaa otomobile.
Ua waiho malie kela kaa otomobile iloko o ke kai ahiki i ka Poakahi iho nei, akahi no a kiiia aku e hoopakele, me ke koloia ana mai no ke taona nei, no ka hanaia aku o kona mau wahi i poino.
Mahope koke iho hoi o ka hora umi-kumamalua o ke awakea o ka Poakahi nei, i hooku'iia ae ai o Park Chung Chu, nona na makahi he 43, e ke kaa otomobile, e hookeleia ana e Seizo Arii, ma na alanui Moi ame Kopke, me ka nui o na palapu i loaa ia Park Chung Chu, a ua hoihoi awiwi ia mai oia no ka lapaauia aku maloko o ka halema'i o na poino ulia, a mailaila i hoihoi loa ia aku ai no ka Halema'i Moiwahine.
APONOIA KA HOOMOE
ANA I ALAHAO PALUA
Ma ka halawai a ka papa ko-misina o na hana e pono ai ka lehulehu o ka noho ana ma ka Poaha
o ka pule aku Ia i hala i apono
ai ia kino i ka hoolilo ana aku o ka
Hui Kaa Uwila o Honolulu i ka
huina aneane i ke $46,000 no ka
hoomoe ana i alahao paina no ke
alanui Liliha.
O ka hana i hoolalaia a waihoia ae mamua o ka papa komisina o ia ka hoomoe ana i alahao palua ame ka hoonee hou ana ae i ke alahao e moe nei i nei manawa ma kekahi wahi o ke alanui i hiki ai ke hoomoeia ke alahao palua mai ke alanui Moi aku ahiki ma kahi 150 kapuai mauka aku o ke alanui Kula, a me ka hoonee ana ae
i ke alanuihao mai kahi ae e moe
nei i nei manawa ahiki i ke alanui
Judd. O ke koho no na lilo o
ka $25,433, a no ka hana ana i ke
I alahao palua aneane ma kahi o ka $21,236.56.
Ua makaukau ka hui kaa uwila e hoonee koke aku i keia mau hana imua i ka wa a ka papa o na lunakiai e haawi ae ai i ka apono.
Ua apono pu ke komisina no ka hoolilo aku o ka hui kaa uwila i $3000 no ke kuai ana i 53 mau pahu tikiki uku kaa hapa. I keia manawa ke uku nei ka hui no ka hoolimalima o na pahu a na kanaka ohi dala e lawe nei $70 o ka mahina iloko o na hora kula, a ina ka no ka loaa mai o ia mau pahu e hoemiia mai ana ka lilo o ka hui.
Mahope iho o ke kaama'i ana no kekahi manawa loihi ae nei i hala, ke kumu nana i kono mai iaia e waiho aku i ka noho lunakiai ana no ka papa lunakiai o ke kulanakauhale a kalana o Honolulu nei, i pauaho mai ai ka Lunakiai McClallan i keia ola ana, ma ka hora umi a oi o nehinei.
HOOPANEE KA AHA I KA
HOOHOLO ANA I KA HIHIA
Haawi ka Aha Kiekie i Manawa e Noonoo ai
no ka Hihia Kipaku i ka Loio Kalana
Bevins o ke Kalana o Maui
Hoopakeleia ke Ola o Ekolu Poe Keiki Liilii
Paa ka Holo o ko Lakou Kaa
Otomobile Mamua o ka
Lele Ana i ka Pali
HOLO KELA KAA ME KA
MEA HOOKELE OLE
Na Kekahi Mea i Holo Mai a
Kau i Kela Kaa Pela i
Pakele ae
E ole ke koa ame ka maka'u ole o Ronald o von Holt ka limanui o ka aina hanai holoholona o Honouliuli, a kokua limanui hoi o ke keena hanai holoholona o ka hui alahao Oahu, pela i hoopakeleia ai ke ola o kekahi poe keiki Kepani liilii, mai ka make mai, oiai ko lakou kaa otomobile e holo ana no ka lele aku i ka pali, me ka mea ole nana e hookele ana i kela kaa.
I kulike ai me ka moolelo e pili ana i kela hana koa a maka'u ole a Roland von Holt i lawelawe ai, e hele ana no oia ma ke kuahiwi
o Waianae ma kekahi manawa, no
ka nana ana i na holoholona, ua
hoohikileleia oia i ka lohe ana aku
i ka leo uwe kapalili o kekahi poe
keiki liilii.
Iaia i nana aku ai no kahi o ka I leo uwe ana i lohe aku ai, ike aku la oia i kekahi kaa otomobile ford, me ekolu mau keiki liilii e pupue wale ana no maluna o ua kaa nei, a e holo ana hoi ke kaa me ka puahia, aohe mea nana e hookele ana.
Aia hoi mahope aku o kela kaa otomobile, e holo aku ana he wahi-ne Kepani, me kekahi bebe iluna o kona kua, me ka noke ana i ke kahea, i mau kokua.
Me ka poino i maopopo loa e loaa ana i ke kaa otomobile, ame na keiki liilii ekolu maluna ona o ia ka haule aku i ka pali, hoomaka aku la o Roland von Holt, e kuu-pau i ka holo o kona lio, mea ole ke alu ka ihona pali, a iloko o ka manawa pokole, na pili aku la oia ma ka aoao o ke kaa, a kau aku la iluna, o kahi o ke kiakaa e noho ai, me ka hoopaa koke ana iho i ka beleki, a iloko o ka manawa pokole, ua paa iho la ka holo ana o ke kaa, he mau kapuai helu wale no mai ke ka'e mai o kekahi pali.
Ua ku'i aku la ka lohe, o kela hana koa a maka'u ole a ka Lunanui' von Holt i hana ai, a lohe na Kepani e noho ana ma kahi kanu halakahiki, ia wa i haalele aku ai kela poe Kepani i ka, lakou mau hana, a hele mai la e hui pu me ka hoopakele, no ka haawi ana mai i ko lakou mahalo me ka hoomaikai pu, no ka pakele ana o ke ola o kela poe keiki liilii mai ka make mai.
HOAO E LAWE I KE KAA MA-
KAI PAA NAE I KA HOPUIA
Makemake o William Reis o ke alanui Harding e holo maluna o ke kaa makai. Ua kahea ae Ia oia i ka oihana makai ma ke kelepona mai ke kihi ae o ke alanui Beritania ame Alexander mahope iki iho o ka hora 7 p. m., e holo aku ke kaa makai no ke kii ana auku i kekahi kanaka i eha kukonukonu loa ma kekahi ulia kaa otomobile.
"Ua hoounaia ae Ia ke kaa makai me ke kuupauia o ka holo maluna
o ke alanui pakika, eia nae, ma-
mua o ka hiki ana ae o ke kaa
makai i kahi o ka mea poino i ka-
heaia ae ai, ua paa mua ia mai la
kekahi kaa oio o ka holo ana ae
e Reis a ee aku la iluna o ia kaa,
a kauoha aku la i ke kalaiwa e
lawe pololei iaia i ka Halema'i o
na poino ulia. Iaia e laweia ae
ana i ka halema'i ua noi ae la oia
i ke kalaiwa e kuupau i ka holo
o ke kaa, pela ka oleloia.
I ka hoea ana ae o Reis i ka halema'i a nanaia kona wahi i eha e na kauka he wahi pohole liilii wale no kona ma kekahi wawae ona, eia nae, ma kana mea o ke kelepona ana ae i ka halewai, he eha kukonukonu Ioa.
Mahope koke iho o ka nanaia ana o kona eha ame ke kauia ana i ka laau oili aku la oia E pii aku la iluna o ke kaa makai a ho-a aku la i na kukui o ke kaa, a hoomaka aku Ia e holo ia manawa i hoea mai ai ke Kapena Makai Poaha a paa oia i ka hopuia, ua paaia ma- loko o ka halewai no kona ninaninauia mai.
HOOLE KE KIAAINA I KONA KAHEA I AHAOLELO KUIKAWA
Hoakaka Oia i Kona Manao Apono Ole no ke
Kokua Mai o ka Ahaolelo i ka Pilikia
o ke Kulanakauhale
Ma ka hoopii kipaku, i ka Loio
Kalana Bevins, o ka waihoia ana
aku imua o ka aha kiekie, no ka
haawi ana mai i kana olelo hooholo,
ua hoopanee kela aha i ka hoopuka
ana mai i ka olelo hooholo, no ke-
kahi manawa, mahope iho o ka wai-
hoia ana aku o na olelo hoonoho-
noho, o na aoao a elua imua o ka
aha ma ka Poakahi iho nei.
O keia ka hihia o ka Loio Kalana
Bevins, i hoopiiia ai, no kona lawe
ana i ka uku o elima haneri dala
mai ke kalana mai o Maui, no kona
lawelawe ana i kekahi mau hana,
e pono ai kela kalana, ma ka mana-
wa e noho ana ke kau mau o ka
ahaolelo; a no ka ukuia ana o kela
mau haneri dala elima iaia, i lawe
pu ia mai ai he mau hoopii hoo-
halahala e ku-e ana ia Sam Kalama,
ka lunahoomalu o ka papa lunakiai,
a i hoopau wale ia nae mahope mai.
O ka Loio Kuhina Lymer, ma ka
aoao o ke aupuni, ma keia hihia o
ka Loio Kalana Bevins, a o ka Loio
M. F. Prosser, o ka hui loio o Frear,
Prosser, Anderson ame Marx, ka
mea ma ka aoao o ka Loio Kalana
Bevins.
Ma ke noi a ka Loio Prosser,
imua o ka aha no ka hoopau wale
ana i ka hihia, a e hookuuia ka
mea i hoopiiia, ua hoakaka aku oia,
he 29 ka nui o ka poe i kakauinoa
maluna o ka palapala hoopii kipaku
i ka Loio Kalana Bevins, maiwaena
mai nae o kela mau inoa, he eha
mau inoa i ikeia ke kupono ole,
oiai aole o lakou pono koho baloka;
nolaila na koe wale iho no he 25
mau inoa; aka nae no kela mau inoa
HE $14.000 KE POHO MA-
MULI O KEKAHI AHI
POHIHIHI MA KAUAI
E hoakaka ana kekahi lono o ka
loaa ana ae mai Kauai mai no ka
holapu ana ae a ua alelo ana ole
o ke ahi i na hale o na limahana o
ka Mahiko o McBryde ma ka po
o ka Poakolu o ka pule i hala, he
ahi i maopopo ole ke kumu o ka
a ana ae, a ma ka po mai o ka
Poaha maloko no o ka apana o
Kalaheo o ka halenoho o Caesar Jar-
din, a i ikeia ka halekuai kahiko
o Silva, me ka halekuai lole o C. K
Kai, ka hale kela lole o Paul Ryan a
me ke keena hana o ka Loio John
Vivieros ka i lilo i mau puulehu.
O ke poho i loaa i na ona ekolu
mamuli o ka pau ana o na hale ame
na buke a pela hoi me na mea e
ae ua kohoia aia ma kahi o ka
$14,000. O K. C. Kai ka ka mea
i oi aku ke poho. O ia wale no
nae ka mea e lawe ana i kekahi
inisua i koho wale ia aia ma kahi
o ka $2000. He mau paa kamaa
lehulehu iloko o ka pahu na mea
wale no i malele mai ka halekuai
mai o Kai, aohe kanaka oloko ma
ka manawa o ka a ana o ke ahi.
He ahi kela o ka a ana ae i
maopopo ole ke kumu, elike me ko
na hale o na kanaka hana o ka Ma-
hiko o McBryde. Iloko o ka hale
kela lole ka makamua o ke
ahi o ka ikeia ana mai e ke
kahi kamalii mai ke kahua kini-
popo mai ma ka hora 7-.15 a no
elua hora ka a ana. O ka mea ki-
naiahi a ke Kalana o Kauai e waiho
ana ma Kalaheo ua laweia ae i kahi
o ka pauahi mahope koke iho o ka
ikeia ana o ke ahi, eia nae ua ike-
ia kona waiwai ole ma ka manawa
i makemakeia ai e hoohana aku.
Ma ka oleloia ina no ka hiki i ka
mea kinaiahi ke hoohanaia ina ua
pio no ke ahi no ka mea, aohe ka he
makani ma ia po, mo ka hooikaika
ana a na kanaka malaila e pio ana
no ia ahi ole hoi e pahola loa aku
a loaa ka hale o Jardin, ame ka
hale e ahu ana na kii onioni mahope
aku o ka hale, aia maloko o ka
hale i hoahuia ai na kii onioni ma
ka oleloia he $5000 ka waiwaiio o
ia mau kii.
O kela mau ahi elua i holapu ae
ai i kela mau hale ma ka olelo-
ia o ka makamua loa ia ma ka mo-
kupuni o Kauai mai kela pauahi
mai ma Kapaa o ka 1920.
No ka lawe ana i ka huina o $147.
25, a hoolilo nona ponoi iho, i ho-
puia ae ai o G. F. Perkins, ka pe-
residena mua, a puuku me ka lu-
nanui no ka hui Perkins List &
Letter Co., ma ka Poakahi iho nei,
malalo o ke kumu hoopii, lawe ko-
lohe i ka waiwai i haawiia aku na-
na e malama.
he 25, he ekolu i unuhi hou i ko lakou mau inoa, no ke kumu, elike me ka lakou mau palapala hoohiki i waiho ae ai imua o ka aha, aole lakou i maopopo i ka lakou mea i kakau aku ai i ko lakou mau inoa. No ka lawa ole o na inoa he iwakalua-kumamalima, mahope iho o ka unuhi ana o kela poe ekolu i ko lakou mau inoa, i noi aku ai ka Loio Prosser e hoopau wale ia ka hoopii kipaku i ka Loio Kalana Bevins; a o ka elua o kana mau kumu o ka waiho ana aku imua o ka aha, no ka hookuuia o ka mea i hoopiiia, o ia no ka lawe ana mai o ka Loio Kalana Bevins, i ka huina o elima haneri dala, me ke ku i ko kanawai, aole ma kona ano he loio kalana, aka ma kona kulana he loio, e lawelawe ana nona ponoi iho. I ka pane ana hoi no na kumu a ka Loio Prosser, o ka waiho ana aku imua o ka aha no ka pono o ka mea hoopiiia, i hoakaka aku ai ka Loio Kuhina Lymer, he hookahi wale no ninau nui a ka ahai e hooholo mai ai, o ia ka pili ole o ka Loio Bevins i ka hewa, a pili paha i ka hewa, iaia i lawe mai ai i ka huina o elima haneri dala ma ke ano he uku nona mai ke kalana aku, oiai no oia e lawelawe ana i na hana o ke kalana ma ke ano he loio kalana. O na lunakanawai o ka aha kiekie, na lakou i hoolohe i na kumu hoonohonoho a na loio o na aoao a elua, oia na Lunakanawai Antonio Perry, Lindsay, Jr., ame Banks o ka inoa hope, no ke pani ana ma kahi o ka Lunakanawai Kiekie E. C. Peters, i hala aku no Amerika.
HOOKUUIA AE HE KEPANI
E KA AHA KIURE FEDERALA
"E nana ana o T. Watanabe i ko
ahikao mai kekahi ahua mai ma
Kaimuki aolo e kiai ana i ka "Wai
wela."
O keia ae la ka olelo hooholo
a ke kiure a ka aha federala %
ka Lunakanawai Rawlins o ka hoi-
hoi ana ae i ka aha ma ka po Poa-
kahi nei, ka papa kiure nana i hoo-
lohe i ka hihia o Watanabe i hoo-
piiia ae ai no ka malama okolehao
mahope o ko lakou hoakaka ana
i ko lakou mau manao ame ka ba-
loka ana no ka hora hookahi a oi
a ma ka hora 9:40 p. m., i hoihoiia
ae ai ka olelo hooholo i ka aha.
Ma ka manawa e hookolokoloia
ana keia hihia o Watanabe ua ha-
hana na paio ana mawaena o Fred
Patterson, ka loio ma ka aoao
Watanabe ame ka aha.
Ua hoikeia ae e ka loio Patter-
son imua o ka aha ko Joseph Ahu-
na, ka ona mua o ka Waikiki Social
Club, hoohana ana iaia iho ma ko;
ano he kiu na ka oihana hookapu
waiona ma keia hihia.
Ma ka manawa i kaheaia ae ai A?
Pangelinan, ke kalaiwa kaa no Ahu-
na; a lawe ae la i ka noho hoike
ua ku-e koke ia aku oia e ka Loio
Patterson mamuli o kona ikeia ana
he kanaka oia i "ahewaia no ka
hewa feloni."
O Warren Kealoha kekahi hoike
ma ka aoao o ke aupuni a i hoolou
heia kana olelo ike, a wahi ana, na
Ahuna i hoike aku iaia he okolaa'
hao ka Watanabe, wahi hou ana
ua loaa aku iaia ka omole okolehao
mahope o ka pa laau ma na alanui
Mokihana ame Mooheau, a ma ke-
kahi wahi kokoke mai malaila
loaa aku ai o Watanabe iaia e noho
ana.
"Ua like o Watanabe me kekahi
bebe ka uwe i ka manawa a'u 1
wai hopuhopu inakai na o kekahi
Kealoha, a wahi iaia," ai hopu
ona mamua.
Ma ka hoakaka a ka Lolo Patter-
son imua o ka aha ma kona mana-
wa e kupale ana no kana lawehala,
ua loaa ka ike maopopo iaia aole
o Watanabe i ike i ka omole oko-
lehao, e noho wale ana no oia ma-
luna o ka ahua a nana mai i koi
ahikao e hooleleia ana mai ke ka-
hua ae o ka fea ia manawa.
Ua hopuia o Watanabe ma ka IU-
1 o Sepatemaba akahi no a hoolo-
heia keia hihia, Wahi hou a ka
Loio Patterson he kanaka okoa aku
no ka m .li nana kela omole okolehao
a i kona ike ana mai i ka hele aku
o Kealoha ua holo mua aku la oia,
a haalele iho la i ka omole oko-
lehao o Watanabe ke paa i ka ho-
puia a pakele aku oia.
O H. R. Macfarlane ka lunahoo-
malu o ka papa kiure nana i hoo-
kuu ia Watanabe.
;'.'.$ o ka hooholo leka ana
- io o John A. Matthewman,
kuhina mua o ke teritore,
Makai Nui Trask, e pili ana
aa kekahi o na makai i
.--- ai maluna o kekahi ma-
. o ia ka hoeha ana ia
. . '- Tai, i hoike okoa ae ai
'-.'-.'. Nui Trask i kona manao,
lawe mai o John A. Matthew-
man kekahi hoopii kaokoa loa
ana i kela makai nona ka
John Troche.
"..ai- ai me ka moolelo e pili
ui hewa hoeha i hanaia e ka
John Troche, ua hookoia ke-
?-. maluna o Pang On Tai ,
Poaono, ka la 3 o keia ma-
Okatoba ma kahi kokoke i
. ae nei o Nuuanu, me ka
e o kekahi kuleana i ka ma-
eleloia, e hoeha aku ai, a i
-..-, paha iaia kekahi palapala
no ka hopu ana aku i ke
o Pang On Tai.
na mea i hoomaopopoia, e
ana o Pang On Tai maluna o
- - 3 otomobile, me kekahi mea
ka inoa o Jack, he kanaka
- Makai John Troche i makema-
n ai a me kekahi mau kumu
--kika ole ia ae, ua pepehiia
OI NELE NA MAKAI WAI-
ONA MA KA PO POAONO NEI
- ,- me ka Emepera o Palani
. -.$ .i ai i kona mau hoa iluna
mauna a iho ilalo o na awawa,
Ned Crabbe, ke kokua o ka
hookapu waiona ma Hawaii
ke alakai ana i kona mau
ka ma na kualapa ame ua awa
Wahiawa ma ka po o ka Po-
i hala no ka huli ana i ka
puhi rama aohe nae he loaa,
i ua puehu mua paha ka hulu
.e ua radio mua ia aku e ke-
poe no ko lakou hoea aku.
loaa ae he lono ia Crabbe he
puhi rama nui ke hoohanaia
ma Wahiawa malalo o kekahi
- .. a i ko lakou hiki ana aku
barela rama i hoawaawaia ka
aku aohe ka ipuhao, oiai
huli lakou ma na wahi apau
puni mai ana ia mau barela
aohe loaa.
. 7-e o ko lakou huli hele ana
o ka owawa no kekahi ma-
--. ?. nele ka loaa ia lakoa ua
- i nui mai la no Honolulu,
.-.--. ae la i kekahi haleaina nui
maloko o ke kaona, a no ko
.-. ^e ole aku i kekahi omole
-. haalele nui aku la ia hale a
mai la me ka nele ma ia po
HOOKUI KE KAA UWILA ME
KEKAHI KAA OTOMOBILE
: --haha kekahi kaa otomobile
--'-. waia ana e John Ferreira Jr.,
- alanui Betela ma ka hora 7 o
--'^i Poakahi nei ma ka mana-
--'oka'iia mai ai e ke kaa
ke alanui Waialae ma ka
--, -ioi o ke alanui o Kamoiliili
^ alanui Waialae ma kahi ko-
-.'-3. i ka Halekula Kuhio ma
- ke alanuihao hou e hanaia
--: manawa, o kahi i laki ai
ke ola o ke kalaiwa, o ka
hema nae omua o ke kaa ame
a hema hope ame ka papa
- ke kaa ka i nahaha inoino
-) ana ko Ferreira kaa no
i maluna o ke alanui Wai-
o holo mai ana hoi ko kaa
a kekahi aoao mai. Maho-
n kekahi mau kaa olo ko
- 1 kaa oto e holo aku ana, a
-- '^a ana aku o kona kaa i
kekahi puu pohaku i hoahuia
- o ke alanui, ma kahi o ke
Waialae e hanaia nei, ua
la i ka ike ana aku i ka
ii o ke kaa uwila, a hoohuli
kona kaa i ka hema. Ua
' i ke kanaka kiakaa o ke
- -"a ke alo ae mai ka hooku'i
' "'- o kona kaa me ke kaa oto-
oiai ua haiki loa ia wahi.
-^ oleloia, i ka wa i hooku'i
ke kaa uwila i ke kaa oto
huliia mai ia a kokoke loa
'.? aoao i paa wale no i ka
7^. akn ma kekahi aoao mai.
- . hoike a Fred Ohrt, ka ene-
; a ka papa komisina sua ame
." ka waiho ana ae ma ka Poa-
"' 3^i, e hoakaka ana ia no
"^ahuahua hou ia ae o ke
'"' i--Iin wai ma keia mua aku.
aku la o Pang On Tai a eha, me
kona konoia ana aku e hele ae
imua o Kauka Wayson, no ka la-
paauia mai o na wahi i pala-pu
maluna o kona kino.
Ma ka nanaia ana e Kauka Way-
son, i hoakaka ae ai kela kauka
no na mea i loaa ma kana nana ana,
o ia no ka pepehiia ana o Pang On
Tai, me ka nui o ka eha i loaa i ko-
na kino.
Ma ka hoakaka hoi a ka Loio J .
A. Matthewman, ma ka la 6 o ka
mahina o Okatoba nei, ua hoouna
aku oia he leka i ke Kapena Ma-
kaikiu Kellett, e koi aku ana iaia,
e huli a e noii pono aku oia i na
mea i hanaia e ka makai John Tro-
che maluna o Pang On Tai, aole
ka he pane iki i loaa aku no kana
leka ia Kellett, ahiki i kona hoo-
una okoa ana aku he leka i ka
Makai Nui Trask.
Ma kahi ka o ka hoouna koke
aku o ka Makai Nui Trask, he pane
no kana leka, ua houlolohi loa kona
pane ana mai, ahiki i ka manawa
hope Ioa, akahi no oia a hoike mai
i kona manao, o ia ka hookomo okoa
mai i kekahi hoopii iloko o ka aha,
e ku-e ana i ka makai i oleloia, a
imua o ka aha e ikeia ai ka hewa
a hewa ole paha o ka makai.
PAKELE MAI EHA POE
MAI KA MAKE MAI
Akelekele wale iho no ka pa-
kele ana o na ola o kekahi poe mai
ka make mai, ma ka manawa o ke
kaa otomobile holonui noonoo ole
a ko lakou kalaiwa kaa o ke kuu-
pau ana mai i ka holo a lele ana
i ka pali mahai o ke alanui ma ka
Lae o Kuoloa, ma kahi kokoke i Ka-
aawa, a no ekolu manawa o ke kaa
o ke kuwalawala ana a waiho ana
iloko o ke kai, a o kahi i laki ai
aole hookahi ola i poino.
Ma ka hora 6 p. m., o ke Sabati
kela kahuli ana, a o ka mea hilu
loa aole i hoike iki ia ae ia ulia
i ka oihana makai ahiki i ke ahiahi
o ka Poakahi nei. Ma ka hoike
a ka Makai Marvey Cornwell o ka
hoihoi ana ae, o Ah Hoon Ah Nee
ke kalaiwa ana ia kaa, a o na inoa
nae o ka poe e ae ekolu e kau pu
ana maluna o ia kaa aohe i loaa
ae i ka makai.
Ma ka Poalua nei i paa ae ai o
Ah Hoon i ka hopuia no kona kala-
iwa ana i ke kaa me ka laikini ole.
O Ogoso ka mea nana ia kaa, a me
he mea la oia pu kekahi e paa ae
ana i ka hopuia no kona ku-e i
ka Pauku 2013 o na Kanawai i Hoo-
ponopono Hou ia, he kanawai e
hoakaka ana he hana ku-e kanawai
ka ae ana aku o kekahi mea nana
kekahi kaa e kalaiwaia e kekahi
kanaka i loaa ole kona laikini ka-
laiwa.
Ma ka auwina la o ka Poakahi
nei i hukiia ae ai ke kaa otomo-
bile i haule ai i ke kai a kau i
ke alanui a koloia mai i ke kaona
nei.
Ma kekahi ulia kaa otomobile hoi
ma ke kihi o na alanui Moi ame
Kopke mahope koke iho o ka au-
wina la o ka Poakahi nei, he ka-
naka Korea nona ka inoa o Park
Chung Chu ka mea i koikoi loa ka
eha ma kona manawa i hooku'iia
mai ai e ke kaa oio e kalaiwa ia
ana e Seizo Arii, a hina oia iluna
o kipaepae mahai o ke alanui a
haki kona wawae hema ame ka li-
ma akau, me ka paholehole pu ma
kekahi wahi o kona kino a ma ka
helehelena.
O ka Makai Henry Moldenhauer
ka mea nana i ninaninau pono i
keia ulia, ma kana hoike o ka hoi-
hoi ana ae ua hooku'iia mai o Park
Chu e ke kaa oto e kalaiwaia ana
e Ani ma ka manawa a Park e
hele ae ana mai kekahi aoao o ke
alanui a i kekahi maluna o ke ala-
nui Moi. Mahope iho o ko Park
hooku'iia ana ua laweia mai oia me
ka awiwi loa e Arii no ka halema'i
o na poino ulia, a mahope iho o ka
haawiia ana o kekahi kokua nona
malaila ua hoihoi loa ia aku i ka
Halema'i Moiwahine.
Mahope iho o ka paio ana o na
loio o na aoao a elua, ma ka hihia
malama waiona o kekahi Kepani o
Watanabe kona inoa, i hoopuka mai
ai na kiure i ka lakou olelo hooholo,
e hookuu ana i kela Kepani no ka
pili ole o ka hewa iaia, oiai ua
kaawale aku ka waiona i loaa ai
mai kahi e noho ana o kela Kepani
i kona wa i hopuia ai.
O na houpuupu ana iloko o na la
aku la i hala, iwaena o kekahi poe
o ke kulauakauhale nei, no ke ka-
heaia aku o ke kau kuikawa o ka
ahaolelo kuloko, e noho mai ma ke-
ia mua iho, i hoopauia ae ai ka pi-
likia e pahola nei maloko o ke au-
puni kulauakauhale, ua hoike okoa
ae ke kiaaina i kona manao, e hoole
ana no kona kahea aku i kekahi
kau kuikawa o ka ahaolelo kuloko,
koe wale no ka hoomanawanui ana
ahiki i ka wa e noho maoli mai ai
ka ahaolelo i kona manawa mau.
Wahi a ke kiaaina, he hana hoo-
pau manawa wale no ka noonoo ana
e kahea i kau kuikawa o ka aha-
olelo, o ka hana pono a na maka-
ainana o keia kulanakauhale e hana
ai, me ka pilikia e pahola nei ma-
luna o ke aupuni kulanakauhale, o
ia no ka hoomanawanui ana i keia
pilikia, a e hoohana aku elike me
ka mea hiki, me ke kauka'i ole aku
i na kokua ana mai a ka ahaolelo.
O kekahi kumu maopopo loa, e
hiki ole ai i ke kiaaina ke kahea
i kau kuikawa o ka ahaolelo, elike
me kana hoakaka, o ia hoi ka ma-
lamaia aku o ke koho baloka wae
moho no ka ahaolelo, ma keia ma-
kahiki ae, nolaila e lilo na pilikia
e pahola nei maluna o ke kulana-
kauhale, i mea hoeueu mai i ka ma-
nao o na mana koho baloka, e hoo-
maka koko lakou i ka noonoo ana i
ka poe kupono i keia manawa, aole
o ke kakali a kokoke mai i ka wa
e hoouka maoli ia ai o ke kalaiaina,
o ka manawa iho la ia e noonoo ai.
Iloko ae nei no o ka makahiki
1926, e malama pu ia ai ke koho
baloka wae moho o na luna oihana
o ke kulanakauhale, nolaila he hana
kupono loa na na makaainana koho
baloka, ka hoolilo ana i ko lakou
manawa, ma ka noonoo e ana i ka
poe kupono na lakou e lawelawe
mai i na hana o ke aupuni kulana-
kauhale; a o keia pilikia a lakou
e ike aku nei me ko lakou maa
maka ponoi, he mau kahua ia e
kalele ai ko lakou mau noonoo, a
hoea mai i ke kau koho baloka wae
moho, kapae ae i ka poe kupono
ole a hoonoho aku i poe kupono ma
ko lakou mau makalua.
Me kela manao hoole nae o ke
kiaaina, no kona kahea i kau kui-
kawa o ka ahaolelo kuloko, ua oili
pu ae kekahi mau manao koho iwa-
ena o ko ke kulanakauhale nei poe,
aia kekahi kumu oi aku o ke ko'i-
ko'i e hiki ole ai ke kaheaia ke
kau kuikawa o ka ahaolelo, o ia
no ke komo hou o ka aha senate
iloko o na paio ku-e ana i ke kia-
aina, e pili ana i na hookohu oiha-
na i hanaia e ke kiaaina, mahope
iho o ka hookuu ana o ke kau mau
o ka ahaolelo aku nei i hala.
Ke hoomanao nei no ka lehulehu
i ke kulana paonioni o ka aha se-
nate me ke kiaaina, ma kela kau
aku nei i hala, ua ala mai keia
mamuli o na hookohu oihana i ha-
naia o ke kiaaina, no na hoa o ka
papa komisina o ka oihana hoona-
auao, a hoea loa mai i ka hoopauia
ana o ka Loio Kuhina Matthewman,
me ke apono ana o ka aha senaie,
i ka hookohu o ka Loio Kuhina
Lymer.
Eia hou, ina nei no ke kaheaia
he kau kuikawa o ka ahaolelo, ala-
ila e kauohaia aku ana ke kiaaina, e
ka aha senate, e hoouna mai oia
i kana mau hookohu oihana, i hana
ai, mahope mai o ka hookuu ana
o ke kau mau o ka ahaolelo, a me
ke kanalua ole ke hoomaopopo aku,
e hoala hou ia aku ana na ku-e ana
ma ka aoao o ka aha senate, no ka
hookohuia ana o A. V. Gear, i poo
no kekahi oihana hou, o ia ka bila
haawina, kekahi o na oihana nunui
o ka ukuhana no ka mahina.
He Demokarata ko A. V. Gear
aoao kalaiaina, ma kela ano, a no
kekahi mau kumu okoa ae no paha,
ua hopauia kona noho ana he hope
lunahooia no ke aupuni, a kohoia
o Jack Vannata ma ia kulana, o
keia kikoo hou ana aku a ke
kiaaina ia Mr. Gear, a hoonoho ae
ma kekahi kulana hou, i oi ae ka
nui o kona ukuhana, aole e nele
ana ka hoopiiia aku o ka wela ilo-
ko o na hoa o ka aha senate, i
maopopo loa ko lakou ku-e i ke kia-
aina.
No na alakai kalaiaina nae, he
lehulehu na manao hoakaka i loheia
ae maiwaena mai o lakou, e apono
ana kekahi poe, i ke kaheaia o ka
ahaolelo kuikawa, a e ku-e ana no
hoi kekahi poe, a ma ka manao hoi
o kekahi, e hoomahuahua ae i ka
auhau maluna o na makaainana, i
hoopauia ai na pilikia e pahola nei,
mamuli o na hemahema, i lawelawe-
ia e na hoa o ka papa lunakiai
kulanakauhale.
HOOPAKELEIA KEKAHI
KAIKAMAHINE UUKU E KE-
KAHI MAU KANAKA EKOLU
I kekahi kaikamahine uuku, o Betsy Marguerite Parsons, he kaikamahine na ke kakauolelo C. E. Parsons U. S. A., a nona na makahiki he 10, e auau ana maloko o ke kiokai kahi auau o na koa ma ka Papu De Russey ma ka la 22 o Okatoba, ua pihopiho iho la oia. e ole wale no kekahi mau kanaka ekolu o ka ike ana mai a lele mai la iloko o ke kai i hoopakeleia ae ai oia mai ka make mai. I ke kaikamahine e auau ana iloko o ke kiokai ua loaa oia i ka ma'i huki ma kahi aneane he 25 i a ka mamao mai ka uwapo mai, a i hoopakele wela ia no oia mamuli o kona ikeia ana aku i ke kau ana ae i na lima ili: '.a a mea emi iho ana ilalo, ma ia ano wale PO i manaoia aku ai e paholo iho ana oia a o ka make kona hope. O na Lukanela P. W. Cole ame N. E. Hartman o ka Papu De Russy ame Fred Kenndy, he makaainana no Waikiki, na kanaka na lakou i au aku a hoopakele i ke kaikamahine uuku mai ka lua kupapau wai mai. Ma ka hora 5 p. m., kela ulia i ikeia ai. Oiai o Parsons e ku ana maluna o ka uwapo a e kiai ana no i kana kaikamahine, ua ike aku la oia i ke kau ana ae i na lima iluna a emi iho la iloko o ke kai. O kona lele koke aku la no ia iloko o ke kai ahiki i kona pili ana aku ma ka aoao o ke kaikamahine iloko o ke kai. No ko Par-sons ike ole i ka hoopakele ana i ka poe piholo elike me keia ua kahea mai la oia no kekahi kokua, o ia ka manawa i lele aku aku na Lukanela Cole ame Hartman ame Kennedy a hoau mai la i ke kaikamahine.
Ahiki i ka Poakahi nei, he kanalima ka nui o na hihia oki mare i hookomoia iku iloko o ka aha a ka Lunakanawai Kaapuni Desha, no ka mahina e Okatoba nei.
HUI KUKAKUKA NA
ALAKAI O NA AOAO
KALAIAINA ELUA
Mahuli o ke kulana paonioni e pahole aei mawaena o na hoa o ka papa o na lunakiai o ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu, pela hoi ae ka Meia Wilson, a hui pu aku M ke kulana pilikia, ma na mea 9 pili ana i na haawina dala, no kekahi mau keena oihana, ka mea nana i hoonele aku i kekahi heluna nui o na limahana, me na hana e pono ai ko lakou noho ana, i hooholo ae ai na alakai o na aoao kalaiaina kuloko a elua, e komo aku e uwalo i wahi e nohoalii mai ai la maluhia ame ke kuikahi, ma na hana apau e lawelaweia aku ana e ka papa, no ka pono a no ka holomua o ke aupuni kulanakauhale ma keia mua aku. O ka aoao Demokarata ka mua loa i kahea ae i na lala o ke komite kuwaena teritore, ma ka Poalima o ka pule aku nei i hala, no ka noonoo ana i kekahi alahele, i wali o hoopauia ae ai ke kulana pa^ioai iloko o ka papa o na lunakipi a ma ka noho ana o ka halawa' a kela komite, i kohoia ai i komite o ekolu lala, no ka hui kukauka ana aku me kekahi komite o leia ano mai ka aoao Repubalika mi, i wahi e loaa ai ke kuikahi mi na hana a ka papa. ^ na lala o kela komite i kohoia, o a o M. C. Pacheco, Chas. H. Rose ame A. E. Harris. Ma ka Poakahi nei hoi ka noho aili o ke komite kuwaena teritore Repubalika, a koho i komite kuka-l^ka elike me ia a ka aoao Demokarata i koho ai .a o na lala o keia mo ia o A. L. Castle, P. K. ame J . P. Winne, no ke kukakuka ana i na mea pono e hana au ai, ma ka hapalua o ka hora , Ani o ka auwina la, o ka Poalua