Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 44, 29 October 1925 — MAHALO I KA WAEIA O HALE ALANI. [ARTICLE]

MAHALO I KA WAEIA O HALE ALANI.

Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Anoai kw»:-Ma ka kaua hiwahi*a a milimili o ka la. 22, iho nei, i ike iho ai au i na manao o A. Kalei Aona, e painuu ana ia Spencer a e hailuku ana hoi ia Hale Alani, ka hoa paonioni o Samuel Mahuka Spene«r. I ko'u kanana pono ana i ko Aona mau manao, ua hiki ole ia'u ke uumi iho i ko'u waihona noonoo mai ka hoopuka -ana i kekahi o na kanaenae i o inai, mai ko k&kou mau kupuna mai, « i ana penei: ' * Lilo i Puna, lilo i Puna, lilo i Puna i ke au a ka hewahewa". Hewahewa na maka o Aona i ke aponoia ana o ka noeau, mikiala, makaukau a akamai o Alani, mamuli o kela kii luawai o Hilo a Alani i kaha ai, a i ku-eia hoi e ka papa lunakiai o ke Kalana o Hawaii, i aponoia nae e kekahi haole polopeka ana aina o ke Kula Nui o Hawaii nei ame ka enekima o ka. papa ola, he mau kae'ae'a ma keia hana i hiki ole ke huliia aku na paewa. Ea, auhea oukou e na keiki lala* wai o ka mokupuni o Hawaii nui a Keawe e! Mai ae oukou e paheleia na maka o oukou me he aama la, mai ae hoi e hoolalauia na noonoo maikai o kou lunaikehala, e ka mea e hoinoino a hoik® nei i.kona mau manao uluahewa, mai ke koho ana i kau moho i nalu nui ai, oiai, ua olelo mai ka buke nui ia kakou; "Aole kanaka pono ma keia ao, he hewa na mea apau". Ke olelo hou mai nei no ua huke nei; ''Mai nana i k« kaola i kau i ko ha'i maka, aka, e nana iho ia oe, a ina ua hemolele oe alaila, kupono ka ohiu ana i ko Ina ua kaii ole ka ohu o ko Aona kuahiwi, he mea pono i ko k« ao nei e kukulu hoomaikai aku iaia, a e hosana aku iaia me he Mesia la, ka Hoola o ko ke ao. Aole o ka hewa pilikino o ke kttnaka ka kakou • nana ai, aka, o kona makaukau ma ka hana e pono ai ka lehulehu, a no ka mea ke kau mai nei neia mau hopunaolelo a kahiko: "He maia k« kanaka a la e hua ai, a, i hua mai ka maia i ka hua e pomaikai ai oe o Hawaii nui a Keawe, nani wale ka s hoi kou pomaikai ana, nau no i hapai ae iā Hawaii opiō a kau i ka heke. I I ko'u hoomau ana i ka waele [ ana i na kalai manao ana o Aona, | ua hiki loa i ka mea heluhelii ke j hoomaopopo iho, aia he wahi pukaliu i piha me ka pa'u,' ka mea nana e ho-a nei i k$ ahi, a ke kilo aku, me he la, e lalapa ana kona mau alelo ma o a maanei, a o ka hopena e pau ai o kona a ana, mahope iho no ia o ke kau koho »ui e hiki mai ana. Walohia wale! 0 kekahi o na mea kupaianaha nui wale iloko o na manao o ka mea e ku-e nei ia Alani, o ia no, kona hoao ana e kapa aku i na inoa maikai ole maluna o na mana koho haloka o ke Kalana o Hawaii, ma ka olelo beritania, a ina he hoomaopopo pono ka mea e heluh'ela ana i ua mau olelo la, pii ke kaihoee o Kaalualu a o ka hopena lil-o na wahi papupuhaie (b«loka) .ia Hale Alani, a he aa o kauhale. Maikai ole no!

Auhea ouko.u: E hapai' i ka umauma a' kiekie a e koho i ke kanaka e molia nei i kona ola no ka nono, ka pomaikai, ka holomua amo ka lanakila ou e na mamo a KaAehameha; a i ka leha ana aku i ka hikina puka ana a ka la, hop» ole au ke olelo iho, ua hiki mai i ka manawa a na mana koho o ke Kalana 0 Hawaii e olelo iho ai, o oe sca'u 1 hialaai nui ai, ka moho wiwi ole a na Demokarata, ka mea naia ē huli pono aku i ka lakiku am ka loniku o ka poepoe honua, a ;ahuwale na meahupa i paa i ka |unawelewele o na kau a kau i noho poo in e na Kepuhalika, i ka lehulehu, mai Hawaii moku o Keawe a Kiuai o Manokalanipo» E Hale Alani el ke hoomanao nei no anei oe i ka moolelo o kek Kahunanui, ke kupueu weheweh» kahoaka, o Keopulupulu, ke kuhikuhipuuone kaulana a ke alii; : kona manawa i kaapuni ai i ka mokupuni o Kakuhihewa nei a hoea i Waianae me kana keiki, aia hoi, ua kena mai la ke alii f kona mau koa e kii iaia, oiai, ua makemakeia oia e make; ka mea nana i hooulu i ae iloko o kona pahukani a hoopuka aku la ?. neia mau mamalaolel» i kana mea aloha, he keiki, i ki i ana. aku: "1 nui ke alio e ke keiki a pa ka

ili i ke kai, no He kai -ka hoi ua aina." . JTa keia wahi la, ke noopoo pono iho ka mea heluhelu e ike ana oe, na keia laeula i haawi ke ea o ka. aina, pela kakou e noho nei malalo o ka hoomalu ana a 'ka Hae Hoku, , Jfolaila, i nui ko; aho e Alani a ka pahu, baloka, nau ka hoi e hookele mai ka hoeuli ((papa lunakiai) o ke Kalana o Hawaii. Ma nei wahi e ka mea heluhelu, hoomanao mai Ia ka. hoi au i keia wah] mele: Aia i Alika ka ihu o ka moku, Ua hao a paihi na pe'a i ka makani. E kia aku oe i kou moku no Alika ka ihu, a mai nana i na pe-hi ana a ka enemi, a no ka mea, he kanaka wale iho no oe i hoomaauia e kou hoaloha, E lawe mai oe i ka moolelo o ka Haku, ka mea a ka ludaio i honi ai a loaa mai la iaia kona uku, mū na enemi mai o kn Haku, he kanakolu apana dala. He manaoio ko'u, ina oe e hoao elike m e ka Haku, i ka hoomanawanui i na inea, na popilikia i kau iho maluna o kona kino, e lanakila oe elike me ka lanakila ana o ka Meaia, o ia hoi, kona ala hou ana, mai ka n>ake mai, mahope iho o kona moe ana no ekolu la ame ekolu po. Aloha nol Enemi wale ia ka' hoi ka Hoola o ko ke ao nei, me ka ike kumaka maoli aku no i kana mau hana mana, oki loa aku oe e Al«ni, he kino kanaka maoli kou, he ike mai, he kaakaa mai na maka, he lohe na pepeiāo a he heahea i ka poe apau, msu ke kiekie a ka haahaa. I ko'u hooki ana e na mana koho haloka o Hawaii e, ke noi haahaa aku nei au ia oe, kau mau keiki, ka wahine ame kou mau hoaloha, e koho iho ia Hale Alani i kuhoe no ka papa lunakiai o kou kalana a e hanai iho iaia i ka ai ke hoea mai imua .ou mamua o ke koho ana, malia o ola na kini, na makamaka, na pokii ame ka lehulehu iaia, nani wale ka hoi ke ola ana, he pua omou kau umauma. Me ka haahaa, LAWEENOE M. KALEIOPU, . x ■