Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 11, 18 March 1926 — Page 4

Page PDF (1.65 MB)

EHA NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA MARAKI 18, 1926
HE MOOLELO WALOHIA
-— No Ka —
UI NOHEA
ESETERA FANAMOA
Ka Hakoko ana no Kona Pono— Hooneleia i ka Waiwai Hooilina no Kona Kaikamahine ana — Hoopalauia a makalaia— Hoolaulea
"Ua ike au a hoomaopopo i ka mea oiaio iloko o kuu keiki." O keia wale no kana o ke kamailio ana mai. I na manawa aku mamua aole hiki iaia ke kaawale mai ka aoao aku o kana keiki no hookahi minuke, aka i kuu hiki ana aku, akahi no ahiki iaia ke kaawale aku a haalele mai la ia'u ame Pilipo o maua wale no koloko o ka rumi. "E Pilipo," wahi a'u o ka i ana aku. "Ina aole keia he mea hoouluhua aku i kou noonoo, e oluolu oe e hoike mai ia'u i na mea apau i loaa ia oe ame Mr. Darela ma na mea apau e pili ana i ka moolelo o kou makuahine; no'u iho i nei manawa aole i loaa mai apau loa ia moolelo ona, aka e hoike mua mai oe, heaha kou manao i ko wa i ike iho ai aohe loaa mai o ka'u Ieka ia oe?" "Nana mai la oia ia'u no kekahi minuke a i mai la : "E oluolu anei oe e noho aku ma o kahi a'u e hiki ai ke ike pono aku i kou helehelena?" O ko'u nee koke aku la no ia no kahi ana o ke kuhikuhi ana mai ma kahi kokoke i ka wawae o ka punee, ke noonoo la au ia manawa heaha ana Ia kona makemake o ke kauoha ana mai la ia'u e nee aku ma ia wahi a e nana mai ia'u, me he mea la e heluhelu mai ana paha oia i ko'u mau manao. "A oia, ua hiki oe malaila," wahi ana, "a e nana pono mai oe ia'u. I ka manawa i loaa ole mai ai o kau leka ia'u ua kakau au he leka a mahope ua hoouna aku la au he kelekalapa i Scarborough. No ka loaa ole aha mai o ka pane noonoo iho la au ua halawai paha oe me kekahi pilikia. "O ke kumu hoi o ka pohihihi loa, aohe i loaa ia'u kou inoa, no ka mea aole oe i hoike mai, aohe no hoi au i ninau aku ia oe no ia inoa a a huhu iho la au ia oe no kou hilinai ole mai maluna o'u. Ma kekahi ano a'u e ike nei aohe maikai o ka'u wehewehe ana aku i ka'u moolelo ia oe, aka e kala mai. "Ua poina au i ka'u mau olelo i kamailio pu ai me ka Haku Rolana, a ke ike e nei no hoi au ua hoouluhuaia aku kou noonoo no kuu hoike ana aku i ka Haku Rolana no kou wahi e loaa aku ai, aole anei pela ka mea oiaio? Iaia i hiki mai ai ua ike aku au i kona kaumaha no kona hiki ana mai a aole oe o nei, ua ehaeha loa kona noonoo i ka'u ike aku, nolaila, i kona manawa i ninau mai ai nou, ua hoike koke aku au i kou wahi e loaa ai me ke kali ole. Ua hoike mai oia ia'u no ko olua hoopalau ana, a ma ko'u manao he kanaka maikai a keonimana oiaio oia e nele ole ai kou hauoli ke pili mau aku me ia." Hoomaha iki iho la oia a nana pono mai la; ia'u me Ke mea Ia e ninau mai ana i ko'u manao a o ia ko'u manawa i pane aku ai: "Ae, ua maopopo ia'u ia maikai ona, a eia nae, ua hookuli au i kana kauoha; mai nana aku kaua ia mea e Pilipo, hoomau aku oe i ka wehewehe ana mai i kau moolelo na mea apau i loaa mai ia oe mai ka manawa mai o'u i haalele iho ai ia oe, a i ole mamua aku paha." He helehelena maikai ole ko Pilipo i ka'u ike mai no ko'u kamailio ana aku i kekahi mau mea e ku-e ana i ka Haku Rolana, a i ka hala ana o kekahi manawa i mai la: "Mahope o ka hala ana o kekahi manawa, ua hoouna aku la au he leka i ka Haku Rolana a ma kana leka o ka pane ana mai ua hookaawaleia oia mai a oe mai ma Scarboroughs a ua olelo aku oe iaia e hoi aku ana oe i ke Kakela Fanamoa. Ma ka manao o kana leka a'u i heluhelu ai he ikaika loa na olelo, a e kala mai oe ia'u ke hoike aku, maloko o ia leka ana kekahi manao ana o ka hoike ana mai. no ko olua paee ana, a ua hoike mai no hoi oia maloko o ia leka i kou inoa pololei. "Mahope iho ua hoouna aku la au he leka i ke Kakela Fanamoa e noi aku ana ia oe e hoike mai i hookahi wahi huaolelo no ka hoomama ana ae i ko'u noonoo piha haohao nou no ka hoouna ole mai i leka. Aohe pane i loaa mai, a aole owau wale no ka i hookaumahaia aka o kuu makuahine pu kekahi." "Aohe i loaa ae ia leka au ia'u o ia ko'u kumu o ka pane ole ana mai." "Pela no ko'u manao, ua koho no au pela, no ka mea, ina i loaa aku ia leka aole ou makemake. e hoehaia ko'u noonoo no ka pane ole ia mai, e hoopoho wale ai no i ka manawa, ka wa-hileka ame ke pooleka. O, e Miss Fanamoa, ua hookaumaha loa ia ko'u noonoo nou!" me ka hamo ana ae o kona lima ma kona lae. I ka ike ana mai o Pilipo i ke kaumaha o ko'u helehelena i mai la: "No keaha la au e hoopilikia wale aku nei no i kou noonoo? No ka nawaliwali o ko'u kino ke kumu o ko'u noonoo ino nou, pela ko'u manao; lehulehu na mea Iike ole a'u i noonoo ai nou, a ke manaoio nei au he wahine o Miss Satalana i hiki ke uumi i kona mau manao hoouluhua iaia i like ole aku au me ia. "Ua pololei oe i kamailio mai la," i pane aku ai au. "Mamuli o ka lehulehu loa o na mea a'u e noonoo ai ua ku a ma'i maoli au ua loaa au i ka ma'i fiva, a ua manao au aole e ike hou aku ana ia oe. Ua lilo ko'u ma'i i mea hookaumaha loa aku i ka noonoo o kuu makuahine, aka aole hiki ia'u ke alo ae. "Ua lilo ka hiki ole ia'u ke kokua ia'u iho i mea hoopupule i ko'u noonoo no kekahi manawa, a he mea hoouluhua nui no hoi i ko'u noonoo ka hiki ole ana ia'u ke kokua aku ia oe ma kekahi ano a ke hoopakele ae hoi ia oe, no ka mea ua like au me kekahi pauku laau nui hiki ole ke hana aku i kekahi mea, o ka waiho lolo wale iho no. "I kela ame keia ahiahi e hoolaia mau ana au me kuu makuahine i kekahi ano hana no ka hoopakele ana ae ia oe, aka he mea hiki ole ke hookoia aku no ka mea o maua pu kekahi i komo iloko o ka pilikia. "Ua hoomanao au i na olelo a na akena o Mr. Darela o ke kamailio ana mai, a ua loaa ka manao maopopo ia'u oiai he kanaka naauao o Mr. Darela malia, ma kekahi ano e hiki ana no iaia ke hana mai i kekahi hana e hoopakeleia ai oe, no ia manao ua hoouna aku la au he leka i kela niau akena ona e hoike mai i ko Mr. Darela wahi e loaa aku ai i ka leka. Ua pane mai laua aia o Mr. Darela ma ka aina e, a he kauoha paa loa ka i haawiia aku ia laua aole e hoike wale ae i kona wahi e loaa aku ai, a ua papa pu aku ka oia ia laua aole
e hoouna aku i kekahi leka iaia. Alaila hoomanao ae la, au no Kalanahana ke kanaka i haawi mau i kona noonoo maluna ou. Ua kakau au a hoouna aku la i kekahi leka iaia aole i ke Kapkela Fanamoa aka, i ka haleleka Fanamoa. O keia wale no ka leka i loaa mai ka pane ia'u. "I ka nana iho me he mea la e hele mau ae ana oia i ka haleleka e nana ai no kekahi leka mai a oe aku, a i ole mai kekahi mea aku e hoouna aku ana iaia. Maloko o ka leka ia Kalanahana e noi aku ana au ina ua ike oia i kou wahi e noho ana, a ina pela e hoike mai ia'u; ua nonoi pu aku au iaia e huli aku a hoike mai i ko Mr. Darela keena maluna ame kona wahi e loaa aku ai, a e pane koke mai me ka hoohakalia ole. "Iloko o hookahi pule ua loaa mai la kana pane, a maloko o kana leka o ka hoouna ana mai e hoakaka ana oia i kona manaolana ole no ka loaa o kou wahi e noho ana. Ua hoike mai oia i kona ike hope ana ia oe ma ka hale kaaahi Fanamoa a o oe ame Warinekona lapuwale, wahi ana, ka i kau pu mai ma ia kaaahi no Ladana. Ua hoouna pu mai oia i ko Mr. Darela wahi noho, a ua nonoi mai oia ia'u, ina ua maopopo ia'u kou wahi e loaa aku ai e hoike aku iaia. "O, nui maoli ka ka'u mea i hana ai no'u, e Pilipo !" wahi a'u o ka hooho ana ae, me ko'u neenee ana aku a kokoke loa iaia, a hopu aku la i kona lima wiwi anuanu, alaila lamalama ae la kona helehelena, keia ano a'u i ike mua ai iaia ma Italia, ma kela manawa ana o ka olelo ana mai ia'u ua aloha oia ia'u. Elike me ka ula ma ka papalina o kekahi kaikamahine pela kona ano ia manawa. "O, aole anei oe i hoomaopopo o kahi manawa liilii maikai loa iloko o ko'u ola ana nou wale no, a no ia kumu, ua hana au me keia manao e maopopo kou wahi e loaa aku ai a noi aku ia oe e hoi mai a noho mai mamua o kuu alo. O ka nani o ke kanaka opio, o na pua a pau o kuu manaolana, aia wale no iloko o ka hihio au i hookomo mai ai iloko o kuu lolo. He moeuhane. wale no, he moeuhane i hiki ole ke hookoia ka iini a kuu puuwai, a no ka mea, e ike mai no oe i ke kumu e hiki ole ai, eia au ma ke kae mau o ka make, " a haloiloi mai la na waimaka ma kona mau lihilihi, e hoike mai ana ua piha kona puuwai a hu i ke aloha a i ole i ka makemake. Haule iho la au maluha o ko'u mau kuli ma ka aoao o ka punee a kau iho la i kuu poo maluna o kona umauma e nape malie ana, no ka huna ana i ko'u mau waimaka e haloiloi pu iho ana ia manawa. ''Aole hookahi mea e hoonanaia mai e kou aloha owau nei wale no, ahiki i kuu hala ana aku ma kela ao, a i ole ahiki i ka make ana o keia noonoo laiki iloko o'u no ka manawa pau ole. He manaoio nui ko'u e make ana keia manao i ko kaiia wa e oili aku ai mailoko aku o keia wa-hi a kaua e ola nei, a ke manaoio nei au mahope aku e ike aku ana au ia oe me ka hoehaeha ole ia o ko'u noonoo e aloha aku ana oe i kekahi mea okoa. Upoi iho la na lihilihi maka o Pilipo no kekahi manawa, a oiai au e nana maii iho ana i kona helehelena ike iho la au i ka haikea loa, a ike pu iho Ia no hoi. i ka haalulu o kona mau lima. Ua piha au i ka makau ia manawa, a kahea koke aku Ia ia Mrs. Kalaila e hele mai; iaia i komo mai ai aia ka nanaina kaumaha ma kona mau maka. Ma ke ahiahi loa ana iho, i ko Pilipo manawa i ikaika hou ae ai, alaila hoomaka hou mai la oia e hoakaka i ke koena aku o kana moolelo ame na mea apau i ikeia eia oiai au e paa ana maloko p ka halekula vilikina i kela manawa. "Ua kakau au he leka a hoouna aku la ia Darela e hoike, aku ana iaia no kou nalowale honua ana, a e noi pu aku ana Uia e kokua mai ia'u ma ka huli ana aku i kou wahi e noho ana. Ma kahi nae o kona pane mai ma ka leka ua holo kino mai oia ianei me ka hoohakalia ole, a ua hoopuiwaia au i kuu ike ana aku iaia e komo mai ana iloko o ka hokele i ke ahiahi no a'u e kakali ana o ka loaa mai o kana pane no ka'u leka Ua hoolauna koke ia maua ia manawa a hookamaaina iho la. E Esetera, he kanaka o Mr. Darela na'u i makemake no kona mau ano maikai a pau a'u i ike aku ai nona," wahi hou a Pilipo. I ka hooki ana iho o ka Pilipo kamailio ana hoomaha iki iho la oia, me he mea he manao paha kona. he mea kekahi a'u e kamailio aku ana, eia nae, i kona ike ana mai aohe o'u kamailio aku, i hou mai la: "Ma ia ahiahi i kamailio ai maua no ka mea i ike a i hoomaopopo ai e pili ana i ka moolelo o ko makuahine ahiki i ka moakaka ana o na mea a pau iaia a ia'u pu, a ke manao nei au he mea pono ia'u ke hoakaka aku ia oe no ia moolelo a maua i hookuikui ai a piha pono elike me ka hiki ia'u, mai ka niua a ka hope. "O Miss Aranadela ka inoa mua o kou makuahine ; he wahine oia i hanauia mailoko mai o na makua maemae, aohe nae he koko alii iloko ona. Hookahi ona kaikunane, he opiopio iho malalo ona, a ua pipili loa no hoi kona manao ame kona aloha maluna ona, no ka mea paha o laua wale no mai ka pupuu hookahi mai. "O Kalaila Aranadela ka inoa o kona kaikunane, a ma ka moolelo e pili ana nona he kanaka opio piha kolohe loa oia, ke ano o na kanaka hiki ole ke hoomamao mai na hana kolohe mai, a ua hiki ole hoi iaia ke hoomanawanui ke hoonaukiukiia mai oia. "Eia nae, he kanaka makemake oia i ka hana, a hookahi mea maikai loa i ikeia nona he hoao mau oia e uwao a e kala wale. aku i ka poe e hana hewa mai ana iaia, a he haawi mau aku hoi i kana kokua i ka poe popilikia. "E paee mau ana ka o Kalaiia me kona makuakane a ma ka olelo he kanaka huhu ino o Aranadela. I kekahi makahiki ua oi loa aku kona huhu i ke keiki mamua o ke kupono, nolaila ua lawe oia i ko makuahine i ka aina e no ka hoolanalana ana no kona ola kino, a haalele ia Kalaiia i Enelani me ka nele i na mea nona e pono ai kona ola kino. "Ma Kena i halawai ai ko makuahine me ka Haku Fanamoa, a no koha ui ua komohia koke ka hoohihi, ka iini ame ka makemake iloko ona. Ma ka oleloia o kou makuahine kekahi wahine ui loa maloko o Enelani, a ua manaoio pu au ia olelo maihuli o kou ui ma kou helehelena a ma kou oiwi kino pu, me ka hiehie o kou kulana, e Esetera." Lamalama me he oho la no ka palai lipolipo o ka wao ko Pilipo helehelena me ka ula ma kona mau paalima ma ia ahiahi; ia'u e nana aku ana iaia ua hoike okoa mai kona heleheIena i ka meahuna iloko o kona uuwai, koe wale no ka hoike maopopo mai, aka, ua ike aku au, o kona makuahine pu ke-kahi a'u i ike aku ai i ka nana pono ae i ua o Pilipo me ka hoohuoi, a iaia i haalele mai ai i ka rumi, he hiohiona o ka manaolana ke paani ana. ma kona mau maka. "O ka aoao nawaliwali o ko kupunakane," wahi hou a Pilipo, "oia kona makemake ana e mare kana kaikamahine me kekahi kaukaualii o Enelani, a ua piha loa oia i ka hauoli i ka hauoli i ka manawa a ka Haku Fanamoa i noi aku ai iaia no ko laua hoohuiia ma ka mare, a ua apono kokeia mai ia noi ana.
"Ma ia manawa mai mahope e komo mau akuana o Kalaiia mai ka liilii. aku a i ke komo kuhohonu loa ana iloko o ka pilikia. Mamuli o kona haaleleia ana e na makua me ka nele i ke dala ua oi mau aku kana mau hana ino. He elua ona mau hoaloha pili mau me ia oia o Mr. Darela au i kamaaina ai, ame kuu makuakane, eia nae, aohe hui mau o kuu makuakane me Barela. "No kuu makuakane he makahiki kona oo ae i ko Aranadela, a he oi ae hoi ko Darela mau makahiki mamua o ko kuu makuakane. Ua hele like laua. i ke kula hookahi i ko laua mau la kamalii, ia wa i hoomaka ai ko laua hui mau ana a lilo i mau hoaloha pilipaa ma ia hope mai. "He like ole loa ke ano o kela mau kanaka; no kuu makuakane, he kanaka malie oia o ka noonoo me ka hana puapuahulu ole; he piha noonoo oia, a mamua o koha hoomaka ana aku e hana i kekahi hana nui e noonoo mua ana oia a ike i ka holomua a loaa ka pomaikai, alaila hana aku, aka no Darela he hikiwawe kona noonoo a he hana aku hoi me ka awiwi a nana ole no ka pilikia e hiki mai ana mamua. "I ke kanaka makua ana ae o kuu makuakane ua komo aku oia iloko o kekahi hana imi waiwai a ua haha pu aku hoi maloko o ka halehana o kekahi kanaka kalepa waiwai, a ua pii hikiwawe loa kona waiwai ma ia mua mai. "He mea hoouluhua a hoomanaka aku paha keia ia oe. ka hoakaka ana aku i ka moolelo e pili ana i kuu makuakane aka, pela wale no nae la e maopopo aku ai ia oe na mea a pau i pili iaia. "Ua mare oia i ka wahine i kona mau la opio a ua hooliloia hoi i kakauolelo noloko o ka halehana mamuli o ke ao ame ka makemake o kona anakala, kekahi lala oia. o ia hui kalepa No ia hilinaiia ona e kuu makuakane ua hoamanaia aku oia e kakau i kona inoa i na bila kikoo dala apau ma ka aoao o ka hui i ka manawa e makemakeia ai. "I ko Aaranadela wa e pilikia ai i ke dala e holo mau mai ana oia i kuu makuakane ma ke ano oia kona puukalahala no ia kumu i maopopo ai iaia ka moolelo piha o ke ola ana o kuu makuakane. "Ma ka manawa o ko makuahine i hoopalau ai me ka Haku Fanamoa, ua nele loa o Aranadela ia mea he dala a ua komo kuhohonu loa aku oia iloko o ka pilikia. E noho pu ana oia me kuu makuakane ia manawa, a e hele pu mau ana hoi i ke keenahana me ia. "He kanaka ano noonoo ole kuu makuakane i ka hopena o kana mea e hana ai ma na mea he lehulehu wale; i kekahi la, olelo aku la oia ia Aranadela, me ka manao haaheo no ka hilinai o ka hui maluna ona, e hele ana oia a hoikeike aku la iaia i ka buke bila kikoo dala a lakou. "Mamuli o kekahi hana i manao mua ole ia ua koiia ma kuu makuakane e haalele iho i ke keena, a noi ae la ia Aranadela e kakali iaia ahiki i kona hoi ana mai. Ma ko makou manao koho wale iho me he mea la, ma kela manawa o kua makuakane i hele ai i loaa ai ia Aranadela ka manao kuko ino a hoowalewale iaia e kakau oia i ka inoa o kuu makuakane maluna o kekahi bila kikoo dala no kekahi huina dala nui a hookomo iho la ia bila iloko o kona pakeke. "Mamua aku e loaa mau ana ka noonoo i kuu makuakane he noonoo opulepule a olalau ko Aranadela i kekahi manawa Elike me ka ike i loaa inai ia makou ua kakau o Aranadela i ka inoa o kuu makuakane, aohe paha iloko o ka manawa kupilikii loa o kona noonoo no kekahi pilikia nui i ili mai maluna ona, aka, iloko no o kona manawa e maikai ana ka noonoo. "Mahope iho o ka hala ana o kekahi manawa loihi o kona kamailio ana me kuu makuakane oili aku la oia mailoko aka o ke keena, a hoolilo aku la i na dala ma ke ano uhauha no na mea apau e hoohauoliia ai oia, a mahope wale mai i kakau mai ai oia i kekahi leka i kona makuakane e hoakaka ana no kana (Aranadela) hana hewa i hana ai, a e noi mai ana iaia e hoihoi mai i na dala apau ana i Iawe ai i kuu makua-. kane. "Ua lawe ka hui ia hana ia manawa a noonoo huli i kahi i pokole ai ke dala o ka hui aohe nae he hiki ke hooiaio i kekahi hewa no kuu makuakane, a no ia loaa ole ua hoopauia kuu makuakane mai ka hana mai. Aole i loihi loa ma ia hope mai ua kakau mai la ko kupunakane i kekahi leka me ka huina dala i laweia ai e Aranadela iloko, a e hoakaka pu ana ua make kana keiki, o na dala ana o ka hoouna ana mai oia ka, huina i laweia ai e kana keiki i make, a e noi mai ana i kuu makuakane aole e hoike ae i kekahi mea e pili ana no ia dala ma ke akea, a mai hoowaia aku hoi i ka inoa maikai o ka ohana. "Ua hunakele loa kuu makuakane i keia hewa elike me ia i kauohaia mai ai iaia e ko kupunakane. Ua pani hou oia i ka huina dala i laweia ai me ka hoakaka ole aku i ka hui i kekahi mea; no ia kumu aole oia i hoihoi hou ia maloko o ke keena. Mahope wale mai, ua ilihune loa kuu makuakane, a no ka hiki ole iaia ke ola loihi hou aku me. ia kulana nele, ua ki ae la oia iaia iho a o kona hopena loa ia. "Alaila aole i hana mai ko'u mau pilikana i kekahi hana hoopilikia maluna ou ame ko makuahine, pela kuu manao," i pane aku ai au. Me ka hoike ole mai o Pilipo i kona manao no ka'u mea o ka hoakaka ana aku la, hoomau mai la no oia i ke kamailio ana, i ka i ana mai: . . "He kanaka hemahema loa au ma ka hoakaka ana aku i kekahi moolelo e hoihoi ole mai ai ka pepeiao o ka mea e hoolohe mai ana, a ia'u e hoao ai e kamailio aku. ma ke ano e mohala maikai aku ai ka moolelo i ka hooloheia mai e hoopohihihiia ana ko'u noonoo i ka hapanui o ka manawa. "Pehea la ka'u moolelo o ka hoakaka; ana aku nei i kau hoolohe mai, he mohala no anei ia oe e hoohuikau ole ia aku ai kou noonoo? E hoomanao oe o ka moolelo holookoa a'u o ka hoakaka ana aku nei ua hoohuihuiia mai ka Darela mau ihea mai i maopopo a pela hoi me ka ike i loaa i kuu makuakane no ka mea. e pili ana ia Aaranadela, a mai kau moolelo pu mai no hoi i hoike mai ai ia'u no ka make ana o ko makuahine. Ma ka Darela moolelo ua nalowale honua. o Aaranadela meka hikiwawe loa ame ka maopopo ole, a mahope i hoikeia mai ai ua. make oia. Eia nae, wahi a Darela o ka hoike ana mai ia'u ua halawai no oia me Aranadela ma kekahi mau aupuni mamao ; ua. loli loa ae ka kona helehelena, a he helehelena pihoihoi hoi kona ke ike mai i kekahi mea ana i kamaaina mua ai. "Ua hoike mai oia ia Darela aole e kahea aku iaia ma kona inoa i kamaaina mau ia, a i ole kamailio aku paha i kekahi mea e aku e ola ana no oia. Ua hoike mai oia i kona manao paa ia Darela e kakau mau mii ana oia i leka nana, eia nae, aole oia i hooko mai ia hoohiki ana
"Ua loaa ia makou keia manao o ke kumu o ka Haku Fanamoa i mare ai i ko makuahine mamuli paha o kona ike ana aohe ona pilikoko e ola ana ia manawa, koe wale no kona makuakane, a ua make hoi oia he makahiki mahope mai o ka mare ana o ko makuahine me ka Haku Fanamoa. O kahi manao maikai wale no iloko o Gerevile waiwai ole, elike me ia ana i kapa iho ai iaia iho, oia kona aloha i kona kaikuahine. "Mahope mai o ka make ana aku o kona makuakane me he mea la ua noi ae oia he makemake e ike i ke kaikuahine, o ia ka mea maopopo loa i ka nana aku, a me he mea la no kela. maa mau no o laua i ka hui mamua aku ua noi ae la e hoolaunaia ae oia i kana kane ka Haku Fanamoa ma ke ano he hoaloha kahiko o ia no ko makuahine a ua huhu ka Haku Fanamoa. No ke koena aku o ka moolelo ua maopopo ia oe. Ma ko'u koho iho me he mea la ua maka'u ko makuahine i ka hoike aku i ko makuakane i ka mea oiaio, a ua ikeia na hana mahope mai i lilo ai i kumu no laua like e make ai : "Eia nae, no keaha o Miss Satalana i komo mai ai iloko o keia moolelo? No keaha o Mr. Darela i huna ai i ko Garevila wahi i noho ai mahope mai, i ka manawa ana i halawai hou ai me ia?" "Aole hiki ia oe. ke manao iho me ka hooiaio o Mr. Darela kekahi i komo pu iloko o kela hana huna ia Gerevila." ''Pela paha, ua hoopohihihiia ko'u noonoo no ia mau mea apau. Aole anei oia i uku i ke kauka? Aole anei au i ike aku iaia ma ka halema'i pupule ma kela la i piha ai au me ka makau, he la a'u i manao ai he mau la lehulehu e hala ana mamua o ka hiki ana ia'u ke hoopoina?" "Aohe na Darela i hoihoi ia Gerevile i ka halema'i pupule, na Miss Satalana, aka nae malalo o ka inoa o Darela i hooponoponoia ai ahiki i ka hoihoiia ana o Gerevile ilaila. Aole i ike ha akena a Darela ia Miss Satalana ; ua holo leka mau mai nae oia ia mau akena ma ke ano na Darela ka manao no kekahi mau makahiki lehulehu, o keia ka mea oiaio." "Heaha ka manao nui o ka hana ana pela? Aohe maopopo iki ia'u, koe wale no a—" Ua loaa ole ka manao maikai ia'u e kamailio aku ai a hoomaha iho Ia me ka hahana o ko'u mau pepeiao. Nana pono mai la o Pilipo ia'u no kekahi manawa a i mai la me ka leo oluolu loa: "O ka kaua mea wale no i ike i nei manawa ua lilo o Miss Satalana i wahine-mare na ko makuakane malalo o ke kanawai, a no keaha la ke kumu o kona mare ole ana ia Mr. Darela he ninau pohihihi ia ia kaua i nei manawa. No ko Mr. Darela pono ua hauoli au i kona kaawale ana mai a Miss Satalana mai. He hana hewa loa ma ko Miss Satalana aoao ka hahaki ana i kana olelo hoopaa no ko laua mare, aka ua pau aku la. E makemake ana no anei oe e hookaawaleia mai ko makuahine kolea mai no ko Mr. Darela pono?" "Aole o'u makemake e ike aku ia Mr. Darela iloko o ka poino. Aka nae ua hoopalauia oia me Miss Satalana mamua nolaila he mea pono e hooko mai o Miss Satalana i kana hoohiki." "He mea oiaio ia; aka iloko o ia mau la ua wehe ae la o Miss Satalana i kona uhi a hoike mai la i kona ano oiaio maoli he wahine lolelua ma kekahi ano. Aole o Mr. Darela i hoike mai ia'u no kana mea i ike ai no Miss Satalana; ua nalowale honua oia no kekahi mau makahiki me ka ike hou ole o Mr. Darela iaia ahiki i kona hookolo ana. a ike aku la iaia maloko o ke Kakela Fanamoa. '"Ma ko'u koho wale me he mea la ua hoohui o Miss Satalana i kona inoa me ko kekahi kanaka no ka hunakele loa ana ia Gerevila ma ke ano he hana makaala mua a i ole ma ke aho paha e panai aku ana i ka ino no ka ino ; aka nae, aole au i manao he nilea kekahi e hiki e hoakaka mai i ka Miss Satalana mea i hana ai koe wale no ia. O ka mana ame ka waiwai kana i makemake ai, a ua loaa ia mau mea iaia i keia la." "Hiki anei ia oe e Pilipo ke hoike mai ia'u i ka mea mua nana i hoolalelale ia Mr. Darela e huli ia Gerevila mahope o kona ike ole ana iaia no na makahiki he nui?" "Ma keia wahi o ka moolelo e ike ai kaua i ka hui pu ana o Miss Satalana me Mr. Darela, a ua hamau loa nae o Mr. Darela nona; aka mamuli o kou hoike ana ua loaa kau hana e huli aku ai, kou hoike aku i kou mau ano kupanaha ia Mr. Darela no kekahi mau manawa, kou manao hoowahawaha ia Miss Satalana, i hooholo ai oia i kona manao, ina he mea hiki e huli ia a maopopo ka moolelo pohihihi e pili ana ia Aranadela, oiai ua maopopo ia Darela he makuakane hanauna oia nou, e hoao ana oia, a oia kana i hana ai. "Aole oia i hoike mai ia'u no ke ano o kana hana ana ahiki i ka loaa ana o Gerevile iaia; aka nae, he kupanaha no ke noonoo iho no ke kumu o ko olua halawai ana ma ka halemai pupule Kedera. Me ia ano kamahao, aole hiki ia'u ke ike aku pehea la oe i hilinai ole aku ai ia Mr. Darela me kou naau apau, me ia kamaaina no ou iaia. "Ua maopopo no anei ia Miss Satalana he kaikunane keia kanaka o Gerevile no kuu makuahine ?'' "Ua manaoio o Darela pela, aka nae, aohe mea hooiaio mai ma ko kaua aoao ua ike o Miss Satalana no ia pili o laua," wahi a Pilipo. "He keu keia a ka moolelo kupanaha a'u o ka lohe ana iho la. I nei manawa iho la akahi no a maopopo ia'u na mea apau ahiki iho Ia no i nei manawa a maopopo ua paa ia ka e a'u ka meahuna pohihihi i lilo ai i mea nona e poino ai, a ua oi aku hoi ka ikaika ame ka mana o Miss Satalana mamua o ko'u Pehea la au e hana aku ai? Pehea la ka nui a i ole ka liilii a'u e hoike aku ali kuu makuakane no ka'u mau mea i maopopo? Ua lilo o Miss Satalana i wahine mare nana i nei manawa, o ka hoike ana aku i ka ino o kela wahine i kuu makuakane i ka nana iho he hana lokoino maoli ia. "O ka hoike ana aku i kuu makuakane ke ola nei no o Gerevile malia he hoomama ana ae ia i kona kaumaha, he mea poho no nae ia'u e hoike pu aku iaia he kanaka ma'i pupule o Gerevile e paa mai la iloko o ka halema'i i hiki ole ke hoolaia mamuli o kona ku ana i ka poka ma kona poo, aka aole anei e lilo ana ia hoike ana aku iaia i loaa kela ma'i pupule ia Gerevile mamuli o ke kiia ana aku eia me ka pu i kumu e hooi loa ia aku ai ka pilihua o ka noonoo o kuu makuakane? No ke kiia ana anei o ke poo o kuu anakala ke kumu o kona pupule ana? Nana aku la iu U Pilipo. a ninau aku la: "Manao anei oe aia kekahi manao iloko o Mr. Darela i keia la no kela eha ana o ke poo o Gerevile i pupule ai oia?" Malia paha aia no he manao iloko ona o ia ano, aka nae he kanaka ola kino maikai ole o Gerevile; ma ka manao o na kauka ua nui ko Gerevile inu ana i ka waiona no kekahi manawa ; o kona piha i ka makau no ka hoea koke ana mai o ka Haku Fanamoa, a hui pu me kela piva iloko o kona poo ma-hope iho o kona ku ana i ka poka, o ia mau haawina pilikia apau i loaa iaia malia, o na kumu ia o kona pupule ana.'' (Aole i pau)