Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 11, 18 March 1926 — Page 6

Page PDF (1.56 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA
AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, MARAKI 18, 1926.
Nuhou
Kuwaho
TOKIO, Mar. 14— O na aoao ka laiaina i kauia aku ai na ahewa ana no ka ulu aua o ka haunaele maloko o ka hale ahaolelo ma kekahi manawa ae nei i hala ua loaa ka hookuikahi ia ana a e ae, e hoomau i ka malama ana i ka maluhia maloko o ka hale no ke koena aku o ko kau.
NORFOLK, Va., Mar. 10— Ua haule ka mokuea EA-5 a ka oihana kaua aina i ka moana mai kahi eha mile ka mamao mai ke kapakai aku i keia la. Na kekahi moku kiai awa i hoopakele mai ekolu mau kanaka a kolo mai la i ke awa ma ka Papu Monroe. Ua hoikeia mai o ke kumu o ka haule ana iho o ka baluna i ke kai no ka opaha ana o ko eke gas a no ke kumu o ia opaha ana aohe maopopo.
MASON, Mich., Mar. 10— Ua hoa hewaia o Arthur C. Rich, ke keiki kano a ke kanaka waiwai o Battle Creek no ka wahi ana ia Louise King, he kahuma'i haumana no nei ma ka po o ka la 25 o Mei o ka makahiki i hala. Ua hoopa'i paahaoia ke kanaka opio e ka Lunakanawai Charles Collingwood apau ke ola iloko o ka halepaahao.
SAN PEDRO, Califf., Mar.10— O ia mau no ka paa o ka moku kuna mahu David C. Meyer, ka moku i ili ai a paa loa maluna o na pohaku mawaho aku o ka Lae Firmin ma ka po i hala, me ia hooikaika no o na mokukolo e huki iaia i mea e hemo mai ai. Ua hooku'i a paa loa ia moku maluna o kekahi, puu pohaku iloko o ke kai, a ma ka oleloia ua hala loa no ia moku mawaho ao o kona alahele pololei He iwakalua poe i laweia o ka poe hoopakele a o ka laau e laweia ana e ka moku ua kiolaia iloko o ke kai.
FAIRBANKS, AIaska, Mar. 11— O Palmer Hutchinson o Detroit, ko kauaka ma ka aoao o ka huakai a George Wilkins e lele ana no ka welelau akau, ua make oia i keia la ma ka manawa o ka epaepa o ka mokulele e niniu ana a moku kona kino ma ka hapalua like oiai oia e kiai ana i ka hoopihaia o ka mokuea i ke gas a e hoaoia ana.
SAN JOSE Mex., Mar. 14— Aneane 300 poe i manaoia ua make a i ole ua eha iloko o ka wa i nahaha ai ke kaaahi a ka poe holo makaikai mawaena o Alajuela ame Cartago. Ua hu ke kanalii ma ka manawa e holo aku ana maluna o ka muliwai Virilla a e holo ana no Cartago. Hookahi kaa i haule iloko o ka muliwai He 1000 a oi aku poe maluna o ke kaaahi. Ua hoopaneeia na hana apau ma ka la Sabati e ko aupuni, ma ke ano he hoailona no ka manewanewa ana a ka lahui no ka poe i make.
HILO Hawaii, Mar. 12.— He umi mau pahu rama Pake i paa i ka hopuia ne e ka akena hookapu waiona Holstein maluna o ka mokuahi Maui i hoounaia mai no Wong Get o Honomu i keia Ia. O ka waiona i hopuia mai ka aina makua mai i hoounaia mai al. Kie kakali nei o Holstein o ka loaa mai o na ao ana mai Honolulu ma e pili ana no ka waiwai i hopuia.
HAINA NANE.
Mr. Solomon Hanohano, ka Luna-
hooponopono hoi o ka hiwahiwa a
ka lahui, aloha nui kaua:— E olu-
olu mai oe ina he rumi kaawale
kekahi ma kou keena aha'ilono, no
ka'u haina nane a ke kaikamahine
o ka Ua Komaliu, e i ana penei:
Akahi — Kuu lau manu i ke kai,
kuu lau manu i ka wai, he ono ka
lepo o keia mau lau manu a'u, o
ka mea apiki nae, aole e loaa ua
ui nei ilaila, OPAE HUNA ko ke
kai, OPAE OEHAA ko ka wai, aole
oe e lona iiniia.
Elua — Kuu lau manu i ka lewa,
kuu lau manu i ke kula, e o kuu
ana e o-i ana, e kiei ha-lo ana; no
ka ono no o ka lepo o keia lau
manu, lona ua u'i nei ilaila, ko
lau manu i ka lewa, he LAUHALA,
ho ono ka i'o o ka pua o ka hala,
ame ka ili. Ko lau manu i ke kula,
HALAKAHIKI e kanu ia nei i ke
kula, he ono kona i-o ame kona
ili, e okuu ana, e o-i ana, kiei ha-lo
ana, Haina. MOENA LAUHALA,
O kuu ana e nanala ana, o-i ona e
ulana ana, kiei ha-lo i ka nani o
ka moena lauhala.
Me Mr. Lunahooponopono ame na
keiki o kou keena pa'i aha'ilono
ko'u welina. Owau iho no me ka
haahaa.
EXCAVALOR BOY
Lihi launa ole mai la kau haina
i ka nane a ke kaikamahine o ka
Ua Komaliu, aia no ke o-i, ka okuu
ame ka ha-lo mai la ua mana la.
Ahonui houia mai!— L. H.
KO'U KULANA HOLO MOHO
LOIO KALANA.
I na mana koho o ke Kulanakauhale a kalana o Honolulu nei, a ia ' oo hoi e Mr. Lunahooponopono o ke Kuokoa: — Ina e ae mai ana ke Akua, alaila owau kekahi moho e holo nei ma ka aoao Repubalika no ke kulana Loio Kulanakauhale a Kalana. No ke kui'o o ko'u manao, e hooko pono i na hana e hookauia mai ana maluna, iho o ko'u hokua, ina nei no ko'u kohoia ma keia kulana, ke waiho aku nei au he eliia mau hoopaa elike me ia malalo iho nei. Palapala Waiho Oihana Helu 1. Ua haawi ae na lulia oihana i ko lakou manawa (mawaena o ka hora 4 p. m. ame ka hora 8 a. m.) a ua haawi manawalea aku ma ka hana hoonaauao, na hana kokua a pela wale aku; i ka wa e pilikia ole ai ma ka lakou mau kulana oihana ame ko lakou mau ohana. Penei ka ka Elele Kalanianaole i make, i olelo ae ai i ka 1919; "Ae, he mea pono e hooiia ae ke a'oia o ko kakou poe keiki i ka ike hanalima", a mai kela manawa mai, ua hooikaika mau au maluna o keia kumuhana ahiki i ke koiia ana o kekahi mau kumu elua ame ko laua mau kokua e hooko aku i keia hana ma Aiea, a pahola loa aku paha ma Honolulu nei. Mamua ae o ke kau koho baloka wae moho, e waiho aku no au i kekahi palapala haalele oihana i kau ole ia ka la, me ka Hawaiian Civic Club, no ka waihoia aku imua o ka Meia ame ka Papa, e mana ai kela palapala, ke haawi ole au i manawa no ke kokua ana aku no ka holomua o ka hoonaauao ike hanalima ma Aiea a ma Honolulu nei paha. Palapala Waiho Oihana Helu 2. Aole e hiki ke hoopauia ka piliwaiwai. He hiki nae ke hooliloia ka piliwaiwai i "oihana poino." He mea pono e hooukaia na hakoko ana no na hana ino me ka wikani. Mamua ae o ke koho baloka wae moho, e waiho no au i palapala haalele oihana i kau ole ia ka la me ka Ahahui Kalepa, no ka waihoia aku me ka Meia ame ka Papa, e mana ai kela palapala, ina aole au e hoolilo ana i ka piliwaiwai a i ole na hana ino, i "oihana poino." Na Degere Kanawai Ke paa nei au i na degere mai na Kula Kiekie mai o Michigan ame Yale. (Lanakila na hihia ekolu a'u i lawelawe ai ma ka Aha Hookolokolo o na Hihina Hoohalahala Eiwa ma Kapalakiko), ma kekahi hihia, ua lanakila hou ai, ma ka hoololiia ana o kekahi olelo hooholo i lokahi ai na lunakanawai apau o ka Aha Kaapuni. E hoike ana na Olelo Hooholo o na Aha Hawaii ua lanakila au ma na hihia he iwakaluakumamalima mailoko mai o na hihia he kanakolu-kumamalima a'u i lawelawe ai imua o ka aha kiekie. Me ka haahaa, NOA ALULI.
HE HOOMAIKAI.
E Mr. Lunahooponopono o ke
Kuokoa, Aloha a nui: — E oluolu
mai oe ina e loaa ana kekahi wahi
kaawale o na kolamu o ke Kuokoa
e hookomo iho hoi oe i ka'u wahi
puolo aloha, o ia keia, he hoomai-
kai i ka poe apau i haawi mai i ka
lakou mau kokua me na makana
pua no ka hoohiwahiwa ana iho i
ke kino wailua o kuu kane i haa-
lele mai ia'u kana wahine e u aku
nona ma keia ao, a e haawi pu
aku ana hoi i ka hoomaikai i ka Pe-
residena o ka Paeaina Mr. Neff,
o ka Ekalesia o Iesu Kristo o ka
Poe Hoano o na La Hope Nei, no
kana mau kokua i haawi mai ia'u,
no ka hooponopono ana i ke kino
b kuu mea aloha. Ke haawi pu
aku nei i ka mahalo a nui i na ho-
aloha ame na makamaka, ka ohana ,
ame na hoahanau o ka ekalesia o
kuu kane. No oukou apau loa ka'u
hoomaikai nui; ke haawi pu nei
i ka hoomaikai i ka lunahoopono-
pono o ke Kuokoa, a pela hoi me
na keiki o ka papapa'i. Na ke
Akua e kiai mai ia kakou apau.
Na'u me ka naau luuluu,
MRS. W, C. K. KEALOHA.
NA LEKA KII OLE IA MAI AHI-
KI I FEB. 27 ME MAR. 6, 1926.
Keahiena, Mrs. Poha, Miss Kaili-
Keahiena, Mrs. poni
J. K Makua, Cecilia
Keahiena, Mrs. K.Nawaa, Mrs. A.
Kealoha, Jno. K. K.
Keliipuleole, Lucy Apo, Arthur K.
Likelike, MM. Nihoa Mrs. Kai-
Luka poleimanu
Nahalea, Mrs. Pelio, Philp
Sam
D.H. McADAM.
Lunaleka Nui.
ROME, Mar. 12— Ua aponoia e
ka aha senate Italia i keia la
ka bila malalo olaila i aponoia ai
ma ka la 12 o Okatoba, ka la a
Kolumebo i loaa ai o Amerika, e
kuahauaia ae ia i la kulaia lahui
maloko o Italia.
Nuhou
Kuloko
E malama ae ana ka ekalesia o
Waikane, Koolauloa, he halawai ha-
na no. ka ekalesia ma keia Sabati
iho, Maraki 21, a ua makemakeia
na hoahanau apau o kela ekalesia
e hoea ae ma ia halawai. E hoea
kino ao ana ka Rev. Henry K.
Poepoe ma ia la.
Mahope o ka hoohala ana i kekahi mau la pokole ma na aina hoopulapula o Molokai i huli hoi mai ai o Kiaaina Farrington, no ko kulanakauhale nei ma ke Sabati iho nei, me kona hoopihaia me ka hauoli, no ka holomua o ka noho ana o na Hawaii ma ko lakou mau aina hoopulapula.
Ma ka hora eono o ke ahiahi o keia Poaono e weheia ai ke kino wailua o George Kane, i make ai ma ka ulia kaa otomobile, no ka nana ana o kona ohana ame na hoaloha, maloko o ka hale waiho kupapau o Silva, a ma ka hora ekolu o ka auwina la Sabati ae, o malamaia ai kona anaina hoolewa.
Ma ka mokuahi Haleakala o ke ku ana mai no keia kulanakauhale ma ka Poakahi iho noi, i huli hoi mai ai o R. M. Duncan ame kana keikikane mai Hilo mai, mahope o ka hoohala ana i kekahi mau la lehulehu ma Hawaii.
Ma ka mokuahi Peresidena Taft
e haalele iho ai ia Honolulu nei
ma keia ahiahi, e kau aku ai o
Kiaaina Farrington ma kana hua-
kai no Wakinekona, no ka hooko
ana aku i ke kono a Kauka Hu-
bert Work, ke kakauolelo o ke kee-
na, kalaiaina, no ke kukakuka ana
maluna o kekahi mau ninau pili
i keia teritore.
Nui na Pake kuai a malama opi-
uma i ae okoa ae i ko lakou hewa
imua o ka Lunakanawai Federala
Rawlins ma ka Poakahi iho nei,
me ke kauia ana mai o ka hoopa'i
o hookahi haneri dala pakahi me
na koina maluna o ka nui o lakou,
a he hoopa'i paahao ko kekahi poe
o kela mau Pake.
No ka hoomaopopo ana i na luna-
nana koho baloka no keia kau koho
baloka e hoea mai ana i keia ma-
kahiki, i hoouna ne ai ke Kakau-
olelo Raymond C. Brown i ke kau-
oha i na komite kuwaena teritore
Repubalika ame Demokarata e wai-
ho ae i na inoa o na lunanana koho
baloka i makemakeia e hookohuia
aku no Oahu nei.
Ua makemakeia na lala apau o
ka Ahahui Kamehameha e akoakoa
ae ma ka hale kupapau o Silva ma
ka hora ehiku o keia ahiahi Poa-
ono iho no ke ku uwaki ana i ke
kino o ka Hoahanau George Kane
i haalele mai i keia ola ana.
Ua makemakeia na lala apau o
ka Ahahui Ka Na'i Aupuni e ako-
akoa ae ma ka luakini o Kawai-
ahao, me ko lakou mau aahu piha,
ma ke kakahiaka o keia Sabati iho,
Maraki 21, 1926, no ke komo pu
ana ae ma ke anaina haipule hoo-
manao o ka la hanau o ke Keiki-
alii Jonah Kuhio Kalanianaole.
Ma ka auwina la o keia Sabati
iho, Maraki 21, e haawi ae ana ke
Kalapu o Kaakaukukui he papa
ahaaina kemu maloko o ke Poola
Hall ma ke alanui Holokahana , o
ka poe e makemake ana e ai i na
kuhikuhinia a ia kalapu i hooma-
kaukau ai e hele pu ae me kahi
iau oliva i ka nuku.
Ke kuaiia mai nei na tikiki aha-
mele e haawiia ana e na opio o Ka-
moiliili maloko o ka hale kalapu ma
Kamoiliili, ma ka 25 keneka pakahi,
ma ka po o ka Poalima, Maraki 26,
no ka pomaikai o ka halepule o
Kawaiahao.
Ma ka Poalua iho nei i wehe
hamama ia mai ai na ipuka o ka
Makeke Kuwaena hou e ku nei ma
ke kihi makai o na alanui Moi ame
Piikoi, a ke nana aku ia hale pi-
haku'i i na meaai like ole o na ano
apau ame ka nani a maemae pu, he
hale hou loa ke ano e hanaia mai
nei o keia au hou.
Ua aponoia e ke kiaaina ka hana
no ka hoouna ana aku i kekahi
mau elele elima i lapana no ka haa-
wi ana aku i ka mahalo i ke aupuni
o Iapana no ke apono ana i ka hoo-
loli o na kanawai mawaena o na
lahui i hiki ai i na makaainana
Amerika i hanauia e na makua Ke-
pani ko loaa ka maalahi o ka hele
ana mawaena o na aupuni a elua.
NEWPORT Va., Mar. 10— Ua
a-ia kekahi mokuahi o ka papa
kapilimoku Amerika i keia la, a
ua hiki aku na poino i kohoia i ka
$2.000,00. No ehiku hora ka a
ana a ke ahi me ka ikaika.
HE HOALOHALOHA NO KUU
KANE I PAUAHO MAI I
KEIA OLA ANA.
E ka Lunahooponopono o ke Kuo-
koa, Aloha nui kaua:— E ae oluolu
mai i kekahi kowa kaawale o kau
pepa no keia puolo waimaka.
Ma ke kakahiaka o ka Poaono
la 27 o Feb. 1926, i pauaho mai
ai kuu mea aloha he kane, Albert
Nahalekahuohealanikailua Kalaiwaa
i keia ola ana, a haalele mai la

MR. ALBERT N. KALAIWAA
ia'u e hina niau ako nona. Aloha
wale!
Ua hanauia mai oia mai ka pu-
haka mai o Pakele ka makuahine,
o Kawaimaka ka makuakane ma
Kahaluu, Kona Akau i ka la 19 o
Oct. 1899, nolaila, ua piha iho la
iaia na makahiki he 27 a hala aku
la ma kola ao.
Ma ka la 18 o Nov. 1918, ua
hoohuiia iho la maua ma ka berita
maemae o ka mare i kane a i wa-
hine e ka anakala o maua, Wm.
K. Poai, a ua hoopokole kokeia
na la hauoli o ke ola ana.
Ua hoomaka ka hoomailo ana o
ka ma'i maluna o kuu kane
mailoko mai o Nov, 1925 a pauaho
mai la oia i keia ola ana iloko o
Feb. 27, 1926 i hala.
O kuu kane i haalele mai la oia
kekahi makua luna o ka Ekalesia
o Kalihi ame Moanalua, a he ka-
kauleta hoi no ka Ahahui C. E.
Ua haalele iho oia ia'u me na keiki
hanai a maua e paiauma aku ma-
hope nei me ke aloha mokumokua-
hua; a no ka mea, ua pili hele wale
ia no e maua na wahi apau o Oahu
nei iloko o na hana a ke Akua.
Ma ka la 27 o Ianuari i holo ai
maua i Kona, Kahaluu, ke one ha-
nau o kuu kane, no ka manao e
loaa mai ka maha ma ka hoolana
ana. Ua hui aku me ko kauka
olaila a ua nanaia no ka ma'i.
Aia kona pilikia ma ka puu a ma
kana lawelawe ana ua loaa mai ka
maha. Mamuli o ka loaa ana iaia
o ka maha, ua huli hoi hou mai
la au i hope nei no ka hooponopono.
ana i ko maua hemahema o hope
nei, apau alaila huli hoi hou aku,
me kuu kane. O ka leta mua i
loaa mai ia'u e hai mai ana, ua
maikai oia, a e olelo mai ana mai
hookaumaha i kuu manao. Me ka
manao nei he pono, ma ka leka
elua i loaa hou mai ia'u i ka Poa-
lima he nuhou kaumaha, penei no
ia: E mama, eia au me ka mao-
popo ole o ka hopena, hoi mai.
Auwe ka luuluu o ka naau i ka ike
ana iho i keia palapala a kuu kane
i kakau mai ai! O ke kau iho la
no ia maluna o Haleakala a ku aku
la ma Hilo e ake wale ana no o
ka hui aku me kuu kane aloha.
Kipa aku la ma ka home o kuu
hoahanau Mrs. Macomber i ka hale
aia hoi ua hoopuiwa ia laua ma-
muli o keia huakai a'u, a hai aku
la no hoi. Ia wa no kani ana ke
kelepona i Keauhou e hai aku ana
i kuu kaikoeke, Mrs. Kawewehi aia
au ke holo aku nei ma ke ala no
na Kona. Hai aku la ka mama o
maua i keia nuhou iaia ma ke Ia
kakahiaka me ka maikai wale no ia
la ona aole i hoohewahewa mai.
E kuu keiki he nu hauoli ka'u. i
keia kakahiaka i kelepona ia mai
la, ninau no kela, heaha ia nuhou.
O Kulia ua ku ae la ma Hilo ma-
luna mai la o ka Haleakala, a aia
ke holo mai la ma ke ala. Kulu
mal la na waimaka o kuu kane a
upoi iho la na maka no ka wa mau
loa, luuluu wale ke hoomanao ae!
Oiai au e holo nei mea ole ka
ua me ka makani e pa mai hei i,
mua o'u a hiki i ka lua o pele, huli
ma Kau, a hoea i Waiohinu, poe-
leele, komo mai la ma na Kona
he hihio kau mea ike, me he mea
la e houhou ana i ke kumu pepei-
ao, mea ole ia i ke kono a ke
aloha me ka manao e hui olelo ana
me ke kane.
Hoea i Pahoehoe Inalua hora 9
o ka po halawai, me ke keiki a kuu
kaikoeke, ninau aku la pehea o
anakala. Pane no ke keiki, Uncle
is dead.
E mama e aia ihea aku nei o
Nahalekahu i nalowale iho nei, ke
imi nei au iaia ma hea la oia e
loaa ai ia'u? O kuu kane i haa-
lele mai la he mea nui au iaia ilo-
ko o ko maua noho ana. O kana
mau hana maikai a pau i hana ai
aole hiki ke poina ia'u.
E anakala e noho mal la i Wai-
mea, aole oe e ike Hou ana ia Na-
halekahu, ua haalele mai la oia ia
kakou. O ka olua mau mea i kuka
ai o ia hoi, no ka hiki ana aku
ona i Kona i keia Aha Paeaina, ua
poho ia upu ana. Minamina wale.
E kuu mau hoahanau e noho mai
la i Kalihi-uka ua nalo o Albert no
ka wa mau loa. Ua pau kona oili
hou ana aku ilaila. Ke haawi aku
nei au i ka'u mau hoomaikai ia
olua no na kokua a olua i hooma-
nawanui ai i kona wa nawaliwali.
Ke haawi aku nei au i ka'u mau
hoomaikai i ka poe na lakou i hoo-
moe aku i kuu kane iloko o kona
halelua a pela pu hoi ke Akua e
kokua mai ni ia oukou.
Aloha no hoi ke kahakai o Ka-
haluu ke hoomanao ne, kahi a kuu
kane e hele ai a e luana ni o ka
la.
E Kawika, nou ko'u hoomaikai
ana no na kokua au i kuu kane.
Pokole na ono o ke kai, ke alu ia
aku e oe. E kuu mama hoomana-
wanui i kuu kane, nou ka'u hoo-
maikai palena ola. Ua haalele mai
oia ia kaua aka nae o ia alahele
o lona aku ana no ia kaua. Ua mae
kuu pua a'u i lei ai!
He mahu ke kanaka i pua ae a
nalo no. Elike me kana i olelo
mai ai e hele mai oukou i O'u nei
e ka poe luhi a kaumaha a Na'u
oukou e hoomaha aku, pela io no,
Iaia wale no kaua e maha ai.
Ua haalele iho oia i kona mao
kaikuaana amo na kaikaina maho-
pe nei ame ka makuahine i hoo-
neleia i kana mea aloha he keiki.
He elima lakou i koe e ola nei,
3 keikikane, elua kaikamahine. Hoo-
maikai ia ke Akua he aloha no ia
kakou i na kanaka.
Owau iho no me ka naau luuluu
i hooneleia i ka mea aloha, ame
ka ohana pu.
MRS. L. KALAIWAA,
MRS. M. P. KALAIWAA,
MR. &. MRS. KAWEWEHI,
MR. & MRS. H. KALAIWAA,
MR. & MRS. C. KALAIWAA
MAS. A. KALAIWAA,
MISS DORA KALAIWAA.
NA MARE.
Laplee K. Cummins ia Violet ,
makawiwoole, Mar. 6.
William Kahau ia Ivy Lawelawe
Mar. 11.
Harry K. Aki ia Annie L i
Poepoe, Mar. 12 .
Vernon M. Lee ia Ellen
Benjamin, Mar. 12 .
Pablo Paalan ia Juanita Ka^
Akana, Mar. 13.
Joseph Kaaumoana ia Rosie p
Makolo, Mar. 13.
Charles Ilimakalea ia Leslie Jo-
sephine Anthony, Mar. 13.
NA HANAU.
Na Mr. ame Mrs. Ai.-^oa Uwi
he keikikane, Jan. 23.
Na Mr. ame Mrs. A. K. K]^
he kaikamahine, Feb. 16.
Na Mr. ame Mrs. Boe Hinu ^
he keikikane, Mar. 6.
Na Mr. ame Mrs. Ernest Newton
he kaikamahine, Mar. 6.
Na Mr. ame Mrs. John A. Walker
he kaikamahine, Mar. 12.
Na Mr. ame Mrs. Ernest Kahoi
lewa, he keikikane, Mar. 13.
Na Mr. ame Mrs. Jerry K Free-
man, he keikikane, Mar. 13.
Na Mr. ame Mrs. Joseph Kaui
he keikikane, Mar. 14.
NA MAKE.
George K. Kaua, Jr. ma ka hale
ma'i o na ulia, Mar. 4.
Fanny Munson, ma ka Halemai
Moiwahine, Mar. 9.
Moses Kaleopeni Mana, ma
alanui Mokauea, Mar. 10.
Moses Ulunahele Jr. ma ke ala-
nui Kam. IV. Mar. 10.
Julia Kahookolani Mana, ma
Halema'i Moiwahine, Mar. 12.
Paul Kahana, ma ke alanui Waia-
kamilo, Mar. 12.
Ernest Nahoolewa ma ke alanui
Pahala, Mar. 14.
George K. Kane, ma ke alanui
Ilaniwai, Mar. 14.
William Kapahi, ma ka Halemai
Moiwahine, Mar. 14.
Emma Halemano, ma ke alanui
Perry, Mar. 15.
Cecilia Halemano, ma ke alanui
Kapalama, Mar. 16.
E HOOLOHE E NA KAAHUMANU
Ua makemakeia na lala apau
ka Ahahui Kaahumanu e akoako
ae ma ka pa o Kawaiahao i ka
hora 10 a. m., o ka la Sabati
Mar. 21, 1926, no ko komo pu i
i ke anaina hoomanao o ka la ha-
nau o ke Alii Jonah Kuhio Kalani-
anaole.
LAHILAHI WEBB
Kakauolelo A. K .
6403— Mar. 18.
KA ILAMUKU COX MA KA NINAU WAIONA.
Iloko o na la kakaikahi wale aku la no o ka pule i hala, i hooko aku ai ka Ilamuku Amerika Oscar P. COx, i ke kanawai hookapu waiona, ma ka hoea kino ana aku me kona mau kokua, no na wahi e puhiia ana o ka waiona ma ka huli Koolau aku nei; a kaa mai la na meahana puhi rama malalo o kona malu, ma kahi i loaa ole aku ai ka mea hakihaki kanawai, a paa mai hoi ka poe i loaa pono aku, e puhi rama ana, aole nae malaila wale ae la no pau kona hookolo ana mahope o ka puulu o ka poe puhi rama, aka ua loaa pu aku ia punana puhi rama mauka ae nei o Waialae, ma ka Poakahi iho nei.
Aole nae keia o ka manawa mua loa o kona hookolo ana aku mahope o ka poe hakihaki kanawai, aka, mai kona manawa mai no i lawe ae ai i ke kulana ilamuku Amerika, mamuli o kona manaoio ana, o kela kekahi o na hana i kau aku maluna o na luna oihana federala apau ma Hawaii nei.
Eia no ka puali malalo o ka akena hookapu waiona o Hawaii nei ke hooko mai nei i ke kanawai waiona, o ka hapanui o ka lakou hooko ana ma na wahi e inuia ana o ka waiona, e kekahi puulu, a ma na ulia pomaikai wale no i hoea aku ai kela poe, no kahi e puhi maoli ia ana o ka rama.
Aia he like ole nui, ma kahi o ka hopuhopu ana i ka poe puhi rama ame ka poe kuai a inu waiona, a i ko ka Ilamuku Oscar P. Cix hookolo maoli ana aku mahope o ka meheu o ka poe puhi rama, a no na punana hoi o ka waiona; ua kikoo aku oia i ke kumu oiaio loa e hoea mai ai i ka pau ana o ka loaa ana o ka waiona i na kanaka.
Ina e maloo ana ke kumu o ka wai e kahe mai ai, he mea oiaio loa, e nele ana na wahi e hooki'oia ai o ka wai; pela no na mea oiaio loa e ikeia ana no ka waiona.
Ke noke mau ia nei ka poe kuai waiona i ka hopuhopu i kela ame keia pule apuni ka makahiki, ke loaa mau nei no hoi ka waiona i kekahi heluna nui o na kanaka; aohe wahi luea a pau iki, a aole loa no ia e pau ana, ke ole e hoohuli hui na luna oihana apau i ko lakou noonoo, no na punana o na hana puhi rama apau; a hopu aku hoi i ka poe na lakou e lawelawe ana i kela hana hakihaki kanawai.
Me na luna oihana federala e hooko pono ana i ka lakou hana; pela pu hoi na kanaka apau iloko o ka oihana makai, e hooko pu ai i ke kanawai, ma ke ano kui'o, aole loa he kanalua iki ke olelo ae, e hookauia aku ana ka weli maluna o ka poe puhi rama apau; a maluna o ka poe kuai waiona, ka mea i loaa ole ia lakou i keia manawa.
Aohe kumu nui e ae e lako nei kekahi mau wahi i ka waiona, a e lako nei no hoi kekahi poe ia mea, mamuli no ia, o ka malaelae o ke alahele no ka poe puhi rama e lawelawe ai i ka lakou hana hakihaki a ku-e kanawai; aka nae, ina e laweia ae ana na keehina kuoo, a hooko aku i ke kanawai, ma. ke ano, e hiki ole ai e nalo kela ano hana, alaila e hoea i'o mai ana i ka wa a kakou e olelo ae ai, e nohoalii mai ana ka maluhia ma Hawaii nei, a e konoia mai ana ka poe puhi rama maanei nei, e huli aku i mau oihana hou na lakou e lawelawe ai.
E HOOKOIA KE KANAWAI SABATI E PONO AI.
Aia ka Makai Nui Sam Pua o ke Kalana o Hawaii, ke hooko mai la i ke kanawai hehi Sabati, ma ka hopuhopu ana i kekahi mau ona o na halekuai, e hoolilo ana i na waiwai oloko o ko lakou mau halekuai, i kupono ole e lawelaweia ma ke Sabati.
Ua kauia na kanawai no ke teritore holookoa, nolaila ina Ua pili ka hewa i kekahi mau ona. halekuai ma Hilo, a mau hana ku-e okoa ae paha, ua pili like no ia i na wahi e ae apau ma Hawaii nei; e pono ai e hooko like ia keia kanawai ma na wahi apau, me ka hoopilimeaai ole.
Aia he mau mea lehulehu a ke kanawai Sabati i ae ai e
kuaiia ma kela la, a e hanaia hoi ma ia la, o ia na mea ku
i ka pilikia i'o, na hemahema paha o ka noho ana ame na
meaai; pela na hana hiki ole ke alo ae, mamuli mai paha o na
ulia; aka no kekahi mau hana lehulehu, e lawelawe mau ia
nei ma keia kulanakauhale, a ma na apana kuaaina, he mea
pono loa, i ka poe na lakou e hooko nei i keia kanawai, e la-
welawe aku i ka lakou hana me ka hoopilimeaai ole.
E HOOPAKELE I NA KEIKI MAI KE ANU MAI.
Nui wale ka poe i manao he wahi ma'i liilii loa ke anu, o na makuahine kekahi i noonoo ole no ke kupilikii ke loaa ka lakou poe keiki i ke anu. He mea ano nui loa ke anu, o ka oi lo ano na bebe. He mea pono e kiai makaala loa ia na keiki opiopio.
I ka wa e loaa ai kekahi mea i ke anu e ahewa koke aku ana oia i ka makani, a no ka pulu ana paha i ka ua, i ka wa ino. He hapa wale no keia no ke kumu. Ua loaa mai ke anu mai na anoano ma'i mai.
Aia mau na anoano iloko o ko kakou mau waha, ka ihu ame ka puu. Aole no paha he hoopilikia mai o keia mau mea ia kakou i ko kakou wa ola maikai, aka ina e loaa ia lakou he wa e ulu ai e loaa ana kakou i ka ma'i. O keia ke kumu e pono ai e loaa na ai maikai he nui i na kamalii, nui ka manawa hiamoe, me ka hoopakele ana mai ka makani ikaika mai ame ke kawa-u.
E loaa i kau poe keiki ka ea oluolu ame ka holoholo iwaho b ka Ia. E hookaawale no hoi ia lakou mai ka poe ma'i mai, o ka oi loa aku, mai ka poe mai i loaa i ke kunu ame ke anu.
He mea maalahi ka malama ana i na keiki liilii e loaa ke ola maikai mamua o ka hoola ana ia lakou mahope o ko lakou ma'i ana.
NUI NA HANA HOIKEIKE
NA KA FEA TERITORE
Oiai he mau mahina okoa no koe
e kakali aku ai, mamua o ka hoea
ana mai i ka wa e weheia aku ai
o ka hoikeike fea teritore mawaho
ae aei o ke kahua hoikeike fea
ma Kapahulu, ua paa e kekahi mau
aelike, ne ka poe hooikeike o ke-
kahi mau hana hoohauoli, a hoopi-
hoihoi noonoo, e laweia mai ana no
Honolulu nei, mai Amerika mai.
E weheia ana ka hoikeike fea
teritore i4ai ka la 25 mai o ka ma-
hina o Sepatemaba a hoea i ka la
2 o Okatoba.
He umi mau hana hoikeike hoo-
pihoihoi noonoo e paneeia mai ana
imua o ka lehulehu o ko Honolulu
nei poe, e kekahi mau kane ame
na wahine, i hele a lehia ma kela
mau hana.
Oiai nao he nui no ka manawa i
koe, alaila hoea mai i ka manawa
e malamaia aku ai o ka hoikeike
fea, he nui hou ae no kekahi mau
hana hoikeike, a na poo o kela hoi-
keike fea i hoakaka ae ai, e hoikeia
ae ana no imua o ke akea, iloko
o ka wa kupono ma keia mua koke
aku.