Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 22, 3 June 1926 — Page 3

Page PDF (1.59 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, 7. H. POAHA, IUNE 3, 1926 EKOLU

i-i ..-..— - '-'" """ "" . . "; — -"-^"""^"""""-^"""mmmmupa

HE MOOLELO

KAMILA

a i'ole Na Ola Elua i Owiliia Iloko o na Wiliau o na Popilikia Mamuli o na Hana Pupuahulu

He manawa pokole wale no nae kela o ka hoololo ana iho O Kalaia, o kona pa'uhia aku la no ia i ka hiamoe, me kona ike ole ae i na kauwa e lawelawe ana i ka lakou mau hana Maamau o ka. home, pela hoi ka nakeke mai o ka poe i ala ko lakou hiamoe. Lalau aku la o Kalaia i na leka, a nana pakahi iho la i ke kakaulima, he hookahi leka ana o ka ike ana iho, aole I hookomoia maloko o ka haleleka, no k ainea aole he kuni e kau ana mawaho o kela wa-hi leka, a no kona makemake e i hookomoia maloko o ka haleleka, no ka mea aole he kuni .ke i ka manao o kela leka, a pela hoi ka mea nana i hoouna mai iaia, o kana leka ia o ka wehe mua ana ae e heluhelu E penei na manao i kakauia: "E kuu Kalaia Aloha: Ua hoopilikia loa mai ko'u noonoo la'u, no ko'u hoike hoopunipuni ana aku ia oe, ma ka hoike ana. aku i kou mau ano ma ka pepa hahau, ma ka auwina aa o nehinei, nolaila aole au i makemake e lilo ia mau mea a'u i hoakaka aku ai ia oe, i mea nau e noonoo nui loa ai, no ka hoea mai i ka manawa e hookoia ai na mea apau. "Malia paha ua noonoo oe, ua kokoke loa e pololei ka'u kuu mea apau i hoakaka aku ai imua ou e pili ana no kekahi kanaka, au i ake loa ai e loaa mai na mea oiaio loa e pili ana EO ia no kahi i noho ai o Kalani Elikona. "Aole i maopopo i na mea apau, oiai o ka makemake lualai no ia o kuu makuahine, e hunakeleia na mea e pili ana ao ko'u hoopalauia ana ia Keoki, ke keikikane a MH Baubeni-ka hoa-hui o ka hui loio au i hoouna aku ai i kau leka ninau mo Kalani Elikona, nolaila o ka mea oiaio ea, o Keoki Bau-beni, ka mea nana i hoike mai ia'u i ka lohe, no na mea au I kakau aku ai i ka hui loio ; aole mamuli o ko'u ike kilokilo. "He mea pono paha na'u ka hoike ana aku ia oe i ke ano b ka loaa ana mai o ka ike ia'u no keia meahuna, eia nae he .haaa ano hoohaahaa paha keia. Ua nui loa ko Keoki make-Biake ia oe, e kamailio nui ana oia nou, ahiki i ke komohia okoa ana mai o ka manao lili iloko o'u nou, ahiki i kona kupale ana mai ma kou aoao. "Ke lana nei kuu manao aole oe e huhu ana no keia mau Mea a'u e hoakaka aku nei maloko o keia leka, a ke lana pu hei no hoi ko'u manao, aole e oili hou ae ana o Kalani Eliko-Ba, oiai o ka iini wale no iloko o'u, o ia kou lilo, i mea kuleana Maoli i na -waiwai apau o kona mau makua. "Ua konoia mai au e kakau aku i keia leka ia oe, no ke kumu, e haalele kakahiaka nui iho ana makou, e loaa ole ai ki manawa ia'u e noi kino aku ai i kau huikala ana mai ia'u ; aka nae ke nonoi aku nei no au e huikala mai oe no ka'u mau nea apau i hoakaka aku ai ia oe ; a ke lana nei kuu manao, u) hoea i'o mai, i ka hookoia ana o ka'u wanana nou, o ia no keoi noho aku iloko o ka lako, ka hauoli aihe ke ola kino maikai, me kekahi kanaka a kou puuwai i aloha ai. "Mamua o kuu hooki ana iho i keia leka, o ka'u uwalo hope imua ou, a i noi mai kekahi mea ia oe i wahine uwe nana ea, nai hoole oe, o ke kanaka auanei ia, nana e hoohauoli mai i kou ola ana.— Palani Bele." I ka pau ana o kela leka i ka heluhelu, pahola ae la ka ^minoaka ma na papalina o Kalaia, me ka hookomo hou ana iho i ka leka iloko o ka wa-hi, lamalama ae la hoi kona hele-hele.na, a o ia kana o ka hooho ana ae me ka malie: "Hookahi wale no a'u mea e olelo ae ai, he keu aku o Kikeke Buke a ke kanaka maikai me ka piha oluolu loa ia Kalani Elikona, Mamuli o kona ike i na haawina kaumaha me Ea. ehaeha i kau aku maluna ona, pela i loaa ai iaia ke kaunana oiaio loa no Kalani Elikona. Pehea la, ua nele paha oia i keia manawa i ke (lala ame na hoaloha ! "Ke ole au e kuhihewa, ua nele oia i keia mau mea a elua, oiai ua lohe au i ke kamailio ana mai o 'Ie4a, no ka nui o kona nele me ka ilihune, a eia hoi au ke noho nei, me ka nu; o ko'u mau waiwai, na waiwai i kuleana ai o Kalani Elikona Aole o'u nana, ina owau pu kekahi mea ilihune!" Ma kela wahi o ka namunamu liilii ana iho a Kalaia Piki wehe ino ia mai la ka puka o kona lumi, a komo ana no ke kaikamahine lawelawe a ka Le^e Elikona iloko, ua hele no koi a piha me ke pihoihoi, me ka i ana mai: "O e Mi55 Kalaia, e Mi55 Kaiala, heaha la ka'u mea e hana ai?" wahi ana me ka pihoihoi, ka mea nana i kono mai ia Kalaia e nana aku malana o kela kaikamahine lawelawe me ka piha i ke kahaha. "Heaha keia pilikia nui e Keie?" i ninau mai ai o Kalaia. "Heaha mai auanei kau, aole keia he wahi pilikia a uuku mai, e pili ana no kuu Le^e Elikona!" wahi a ke kaikamahine lawelawe me ke kupenua na i kona epane ma na maka, a ke holo-ke wale la no hoi maloko o ka nimi. "Heaha hoi paha keia pilikia e Pe^, e hoike koke mai oe iau?" "O e Mi55 Kalala-kuu Ie4e!" "Pehea ua loohia anei oia i ka ma'i?" wahi a Kalaia, me ka puiwa hikilele ana ae, malia paha o ka pilikia ia i loaa kona makuahine hookama. "Aole oia i loohia i kekahi ma'i, aka o ka pilikia, o ia kana mau kaimana!" "Ua ahaia kona mau (laimana?" "Aole he hokahi (laimana i koe, maloko o ka poki ( waihoia ai kona mau lako hoonani, ua pau loa i ka aihueia, i ka manawa e paluhia ana na mea apau i ka hiamoe i keia po." "Ea, ua lilo i'o anei kona mau hinana i ka aihueia?" "Ae, ua komo ae kekahi mea aihue maloko o kona keena komo lole, a lawe aku la i na pohaku (laimana apau." "Na kekahi mea aihue i komo ae maloko o ke keena komo lole i aihue i na (laimana o ka Le4e Elikona, pela anei?" "Ae, aole he wahi lako hoonani iki i koe, ua pau loa i ka lilo i ka mea aihue," wahi a Mi55 Pe-e me ka mau no o kona ha'uha'u uwe. "O e Mi53 Kalaia e maule iho ana anei oe?" Nana pono loa aku la o Kalaia ma na maka o ke kaikaina hine lawelawe a ka Le4e Elikona no kekahi manawa, alaila hina aku la kona poo iluna o ka uluna, ua hele hoi kona hele helena a keokeo pu, o ia ho oe o ka pepa keokeo..

MOKUNA KII.

Ma kela kakahiaka, o lWa, ame Kikeke Buke, na mea mua loa. o ke ala ana ae mai ko laua hiamoe imi, a iho aku la laua

^U'.-mmup'.-nmmummmmmmmmmmmmmmmmmmmm-''i "-—u ------- ^ "".,. ........

no ke keena aina, aole nae hookahi o na kamaaina i ala, nolaila ioloholo wale iho la no ua inau kanaka opio nei, me ke kamailio ana mawaena o laua iho, i ka kua mau meahou. "Alaila manao anei oe e Kikeke e hooko ana oe i kela maiao ou ikeia la?". i ninau mai ai o 7eo'a, mahope o ka lohe ina i na hoakaka a Mn Buke, no kona hui kamailio pu ana me Kalaia Piki, ma ka po mamua aku. "Ua paa ko'u manao pela, a ua makemake au, e hoopau loa a ae na pohihihi maluna o keia kumuhana, ano nui loa," wahi A M-. Buke i kona hoaloha. "Aole a'u mea nui e ae e kamailio aku ai ia oe, koe wale no, ke kalokalo ana ae i na lani, e ukaliia kou mau la me na haawina pookela loa o ka hauoli, ma keia mua aku. Aole no uu e kala i hoohuoi ai, ua haulehia kela kaikamahine i ka makemake ame ke aloha ia oel" "Aole au i moeuhane mua, e loaa ana kekahi hauoli o keia ano ia'u," wahi a Kikeke Buke me ka leo liilii. "E hoomanao oe no na haawina kaumaha a'u i hoomanawanui ai iloko o ^a makahiki he umi i kaahope aku nei, a hookuku ae me keia iauoli, ua aneane e hiki ole la'u ke hoomanawanui hou iho i lookahi aekpna, e ake wale ana no e maopopo pono na mea apau." "Aohe au mea e hopohopo ai, e kau aku i kou manaolana, no ka minuke ame ka ho-a- a kela kaikamahine e haawi mai ai kona ae, e lilo nau." "Alia kaua e pulale i ka ike a ka maka, .loka ka auanei o w manawa a kaua e manao ana ua moe le'ale'a ke poo iluna o ka uluna, o ka wa iho la ia a kekahi lima huluhulu e kikoo mai ai, a ako ae i ka pua nani, o ko kaua ku no ia i kahi o ka hoka." . "Aohe au mea i koe e hopohopo iho ali" i pane mai ai o 7e4a me ka noke okoa ana ae i ka akaaka, a iaia 'i ike aku ai i ka hele mai o Keoni Kelakona, kona makuakane hanauna, pane hou mai la: "Eia aku o Keoni Makona ke oili mai la, he mea pono ia oe ie hoike aku iaia i kau meahuna, a mai huna oel" Ua hoea i'o mai la o Keoni Kelakona, ma kahi a na kanaka opio e ku ana kamilio, a i kona ike ana mai i ka hele o ka helehelena o l'e^a a lamalama, pela hoi ka. piha o kona ano me ka pihoihoi, ia -wa i kaa e mai ai ma kona aoao ke kamailio ana. "He hana nui hoi keia a olua e kamailio nei, ke ike aku U au i ka hialaai maoli o ko olua mau ano ; a ke ole no hoi au e kuhihewa ea, ua hoike aku nei o Kikeke Buke ia oe e 7e4a, i kana meahuna." Noke ae la o 7e4a i ka akaaka, no na olelo a kona makua-^ane hanauna, a kaa mai la iaia ka hoakaka ana i ka laua kumuhana e kamailio ana ma kela kakahiaka, a i ka hoea .ina i ka hopena o kana mau olelo, ia wa i pane koke mai ai o Keoni Kelakona: "Ua makaukau au e hele pu me oe e Kikeke Buke, aole no kaua e loihi loa aku ana, iloko no paha o na la elua a i ole eko1u paha, e huli hoi hou mai ai kaua. Nawai no e ole ka hele o kou helehelena e kuu hoaloha a ulumahiehie, eia ka pua iluna kahi i hoohie ai." Ma kela wahi o ke kamailio inawaena o na kanaka ekolu, ua hoea mai la ka Haku Hanale ame k aHaku Keoki Oale, me ke komo loa ana aku noloko o ka mmi aina, a mahope mai o (Halaki Alani, ua hele no hoi kona helehelena a lamalama, me he mea la, aole he wahi maluhiluhi iki iloko ona, no kona ala ana e hulahula ahiki i ka. he^a elua o ka wanaao. "O ke ku wale iho no ka kakou ma? keia wahi e kbmo kakou noloko o ka ni mi aina, i hookahi ka inu kope like ana me kela poe o kakou," i kamailio a.e ai o Ie6a i kona mau hoa, me kona hoomaka koke ana aku e hele no kahi o ka -iimi aina, a ke ukali aku la no hoi kona. mau hoa mahope ona. Ia lakou i komo aku ai noloko o ka lumi aina, he pololei aku la o 7e4a a loaa o 0alaki Alani, alaila i aku la. "Oiai o oe hookahi wale no ka leele i hoea mai nei i keia manawa, ua ili iho ke ko'iko'i maluna ou, no ka ninini ana mai i na pola kope o kakou, ua hele au a pololi loa, no ko oukou hiamoe loihi," alaila haawi aku la oia i kona lima i ke kaikamahine opio, a hele like aku la no ke poo o ke pakaukau a i kela manawa hookahi no hoi i komo mai ai o Mn Kelakona me ka hoopilikia Ioa ia aku o kona noonoo, i kela ike ana ma i kana keiki e kuikuilima pu ana me Oalani Alani. "Eia anei kou anakala e leo'a ma ke keena aina i keia manawa?" wahi a ka makuakane o Ie4a i ninau mai ai me ka leo okalakala. "Ae, eia no au e Eeluaa'a," i pane mai ai o Keoni Kelakona, me ka huli ana mai imua o kona hoahanau. "Aia a pau kau ai ana, ua makemake au ia oe e hele ae noloko o kuu keena. kakau, he mea ka'u i makemake ai e kamai lio aku ia oe," wahi a ka haku o Kelakona hale. "Ua hiki no ia'u ke kakali i ko'u aina kakahiaka a mahope aku, nolaila e hele aku kaua noloko o kou keena i keia manawa," wahi a Keoni Kelakona, me kona ku ana ae iluna, a ukali mai la mahope o kona hoahanau. "Aia kekahi mea ano nui nana i hoopilikia loa aku i ka noonoo o kuu makuakane, a heaha aku la la kela hana nui,' i kamailio ae ai o Ie4a i kona mau hoa ia lakou i koe wale iho ai no maloko o ka nimi aina. "Heaha U ke ano o ka hana i hoopilikia ai ka noonoo o kuu makuakane? Pehea e ka Haku Hanale, e ninini aku anei o Mi58 Alani i kou kope?" "He keu aku maoli ka hoi ko kakou uuku loa i keia kaka hiaka," i pane mai ai o MH Buke, me kona noho ana iho ma ka aoao o ke pakaukau. "Eia ko kakou nui ihea e ike ole la nei?" "Aia no paha ke hiamoe mai U, eia hoi e he hana nui kekah e ala koke mai ai, a o kekahi no hoi, ua nui ka maluhiluhi ka hulahula o ka po nei; a owau no kekahi i manao, e hiamoe hou aku nei, o ko'u hopohopo nae, o oleloia ae au i ka hiamoe loihi, pela au i ala mai nei," wahi a ka Haku Hanale, me ka noke okoa ana ae i ka akaaka. "Ua nui i'o no na hana, o nehinei, aka nae hookahi a'u mea hauoli loa, aole i aumoe ka kakou ala ana, aia pau no ka huia huia i ka manawa kupono," i pane mai ai no hoi ka hoahanau o ka Haku Hanale. "He mea oiaio no ia, aka nae, ua ku-e loa ko'u noonoo, no ka malamala o na anaina maie i ka wa ao, ma na ahiahi wak no ia, a pehea e kokua mai ana anei oe e 7e4a, i wahi e hoo holoia ai kela bila?" "O ka mea apiki paha ia, aole owau kekahi hoa o ka aha olelo, e kauka'! mai ai oe i ka'u mau kokua ana aku no ka hoo holoia o kau bila kanawai," wahi a leia, me ka lilo nui e kona noonoo, no ka hana ana aku i na mea e pono ai o Mi5 Alani, me he mea la, aole ona hoolohe loa i na kamailio ma ka Haku Hanale mai. "Heaha hoi kau e hoole iho ai, no ka mea ma keia maka hiki ae kakou e malama ai i ke koho baloka."

"He mei oiaio hoi kau e kamailio mai li e ka Haku Hanale," i komo mai ai o Mn Buke ma ke kamailio ana, "a pe-iea oe i manao ai e lilo o 7eela. i hoa no ka ahaolelo?" "Penei no, e uwe ana o 7e4a i ka wahine i keia makahiki ae, nolaila mahope aku o kela manawa, ua hiki iaia ke holo oo ka ahaolelo." "E maw i'o aku ana anei oia i ka -wahine?" i hooninau wale ae ai no o 7e4a ma ke ano hookolohe, aia wale no hoi kona mau maila maluna o Mue Alani kahi i nana ai, me ka hele o ua kaikamahine nei a pii ka ula. ma na papalina. "Aole no a'u ku-e ana aku no kela niania, ina hoi paha e noi mai ana kekahi wahine opio ia'u, e lilo i kane nana. Auwe, eia ae o 5ilMa, he keu aku maoli a kona lohi, e aho nae ia, mamua o ka hoea ole mai o kekahi mea." "Ke kaumaha loa nei au, no ka hiki ole ia'u ke hele mai mamua o keia manawa," ^ahl a 5ilbia i pane mai ai me ke eomo ana mai noloko o ka. -umi aina. "Ke mahalo ioa aku nei au ia oe e Mua Alani, no kou hoea mua ana mai me na eeonimana; e hoomau aku oe i ka noho ana inalaila, a mai hoao oe e ku ae Iluna." "Ea, ua hele maoli kou helehelena, e. 5ilMa a kunahihi maoli, mamuli ane! ia o ka loaa ola o ka hiamoe maikai ana ia oe i ka po nei? Ea e hoike mai heaha keia pilikia i loaa ia oe, ua maikai ole anei kekahi mea?" "Ae, aole i maikai iki na mea apau," wahi a 5ilwa, me ka eo kuoo. "He keu aku hoi ha kena a ka mea maikai ole, a o ka mua oa o na mea maikai ole, heaha ia? Ua huhu anei o mama ia oe, no kou hoopilipili loa me kou mau hoa hulahula ma ka po nei, a i ole ua nuha paha oe, no ka hooko ole ia o ka iini a ko puuwai? No Kalaia i ka po nei ea, he keu aku maoli a ka hiehie o kona kulana, e loaa ole ai kona lua ke nana aku." "He hiehie mau no kona kulana i na manawa apau, no ka mea ua pipili paa loa ia mau ano iaia i na wa apau," i kaa mai ai ke kamailio ana ma ka aoao o Mi55 Alani, "E hoike mai hoi paha oe e 5ilwia i ka pilikia, aole o ka hoolalau wale iho no o kau kamailio ana," i kamailio hou mai ai o 7eela, me ka leha ana aku nae o kana nana ana maluna o Mi53 Alani. "Ke hoomanao nei no hoi paha oukou apau no na pohaku (laimana a ka Le4e Elikona ea?" "Heaha auanei ka makou mea i ike no kana mau (laimana, e hoike pololei mai i na mea oiaio e pili ana no kela mau (laimana !" i noke mai ai no o 1e4a i ke koi ia 3ilwia. "O iia mau kaimana nei o ka Leole Elikona ea, ua lilo i ka aihueia," wahi a 5ilwU me ka loheia ana aku o ka Kooho o ke kahaha mai ka poe mai apau maloko o kela keena "Ea, he keu aku ka hoi keia a ka mea maikai ole!" i hoike okoa mai ai kekahi i kona manao kahaha. "Ua aihue i'o ia anei kela mau (laimana? Owai auanei ka mea maloko nei o keia home, i aa e lawe i kela mau waiwa' makamae?" i hoakaka mai ai hoi kekahi mea okoa aku i kona manao. "Aole e hiki ia'u ke pane pololei aku i ka oukou mau ninau koe wale no keia, ma ka po aku la i hala, ua waihoia no kela mau (laimana apau o ka Leole Elikona e kana kaikamahine lawelawe iluna o ka pahuume, o ka mea apiki nae, i ke ao ana ae ma keia kakahiaka, aole kela mau (laimana, ma kah i waihoia ai." '.'Pehea, i ka manawa anei a kakoil e nanea ana i ka hula-liiila, i lilo ai kela maa (laimana, ma kahi i waihoia ai?" "Pehea, i ka manawa anei a kakou e nanea ana i ka hulahula, i lilo ai kela mau (laimana i ka aihueia?" i ninau mai i o Mi". Buke ia 5ilwa. "Aole iloko o kela manawa, ma ka manaoio o ke kaikamahine lawelawe, i Ka manawa e hiamoe ana ka poe apau maloko o keia home. No ka maluhiluhi loa o kela kaikamahine a no ke aumoe loa no hoi kekahi o kona ala ana ma ka po nei, nolaila aole oia i hoihoi i ka poki o na lako (laimana ma loko o kahi e waiho mau ia ai iloko o ka pahuume. "mamuli o ka nalowale ana o kela mau pohaku (laimana ua lilo ia i kumu e uluahewa ai kona noonoo, a iloko o ke kulana hehena, i holo aku ai oia noloko o ka mmi o Kalaia Piki ; me ka hoopuiwa loa ia ana aku o Kalaia no kela -hana ua 'maule aku la oia." "Auwe no ka hoi^ 1" i hooho ae ai o I'e4a, me ka nana pono Ioa ana mai hoi o Mi-. Buke ma na maka o 5ilwia. "Ae, ua lilo maoli i hana mii na makou, ka noke ana i ka lomi ahiki i ka pohala iki ana mai nei o Kalaia, a ua hoounaia aku nei o Kauka Lenoka e hele mai, e nana i kela pilikia, a aaa mau o mama ma kahi o kona moe kahi i kiai ai iaia keia manawa ." "Alaila ua nui maoli ka pilikia i kau aku maluna o Kalaia ua loaa pah^ ka poino i ka Leele Elikona, ma kela manawa a ke kaikamahine lawelawe i komo aku ai iloko o kona nini!, ine ka helehelena kunahihi, o kela iho la ke kumu nu o kona maule ana." "Malia paha o kena ka mea oiaio loa au e kamailio mai la e 5ilwia, aka nae, o kekahi kumu nui o ka pilikia, ua maluhi luhi maoli no kela kaikamahine no ka nui o na hana ma nehi nei," i hoakaka ae ai o 7e4a i kona manao, a i hou mai la : "Ua maopopo anei ia papa na mea e pili ana no ka nalowale ana o kela mau (laimana?" "Ua maopopo iaia na mea e pili ana i ka aihueia ana o kela mau pohaku (laimana, a aia oia me Anakala Keoni maloko o ke keena heluhelu buke kahi i kamailio ai, no na mea pono e hana aku ai, a ua lohe mai nei au, ua hoouna aku nei o papa i kekahi kauwa e kii ia Mi-. Kalawe, ke poo o ka oihana ma kaikiu e hele mai, no ka nana ana i keia hana pohihihi." "Ina pela e hele aku au e hui pu me papa ma i keia mana wa," i pane hou ae ai o le^a i kona kaikuahine. "I ka ma nawa hea oe e haalele iho ai e Mn Buke i keia la?" "Alaila e haalele iho ana ka paha oe e Mi-, Buke ma ke kahi huakai no kahi mamao?" wahi a 5ilwa me kona, piha kahaha. "Ae, no kekahi mau la kakaikahi wale no, alaila huli ho hou mai au, he huakai keia a'u no kekahi mau hana ano nui,' wahi a Mn Buke i pane ae al "Ke manao nei au, ma ke kaaahi o ka hapalua o ka hoi^ elua o keia auwina la, ka ma nawa maikai loa a'u e haalele iho ai ia oukou, no ka'u huakai hele." "Ua pono kela aia hoi a kokoke ae i ka manawa e holo a o ke kaaahi ma keia auwina la, alaila lawe aku au ia oe no ka hale hoolulu kaaahi maluna o ke kaapio," i pane mai a o 'Pe4a, me ka hele ana aku no kahi o ka puka, a mamua nae o kona oili ana aku iwaho, ua komo koke mai la o Kalaia Pik no kela kumu i kuemi hope mai al o Ie4a, mamuli o kona ike ana aku, i ka hele maoli o ka helehelena o ke kaikaina hine opio a haikea me. ke kunahihi pu,

^""awMi^mMBil^im^'Ooom!!^"^-"""""'?"";^"^??^^^.-^.^^^" -^.La.'^"" ------ - ---- ^^^^^^^^^^.^^Mi.M.^a-.^.-.^.wmmmWa.m

Me kona kulana keonimana nae o ka piha paanila, haawi aku la. oia i ke aloha kakahiaka ia Kalaia, me ka hopu pu ana aku i k alima o ke kaikamahine opio a alakai mai la no ee pakaukau e waiho ana me na meaai. Panai aku la no o Kalaia i kona aloha, me kona hele pu ana aku me 1e^a a noho iho la maluna o kekahi noho ma ka aoao 6 ke pakaukau, me ka haawi ana aku i kona kunou i ka poe e noho mai ana, a hookahi wale no ana mea i kunou olo aku, oia o Kikeke Buke. I kinohi ua noho kukule loa o Kalaia Piki, aia wale no kona maka ma kahi o kona pola kope, a ke nana mai la hoi o Mn iuke me ka piha i ke kahaha no ke kaumaha maoli o ka hele-lelena o ke kaikamahine opio. No kekahi mau minuke kela noho ana o Kalaia me ke kamailio ole ae i hookahi huaolelo, ua pane okoa mai la o 5ilwa aia, .ina ka ninau ana mai: "Ua hele aku nei anei oe e ike i ka Leie Elikona^ "Aole au i ike iaia," wahi a Kalaia me ka hele o kona mau ehelehe a haalulu. "Aole anei e lilo ana kona ike ole mai ia oe, i kumu e komohia aku ai kekahi manao hoohuoi iloko ona, ua loaa oe i Kekahi pilikia?" "Aole oia i maopopo, ua halawai au me ka pilikia, nolaila aia no oia ke noho mai la me ka maopopo ole l kekahi mea e pili ana ia'u." "Ina aia ka manao hoohuoi iloko ona nou, heaha kau mea e hana aku ai?" "Ina aia i'o kokahi hoohuoi iloko ona no'u nei, alaila aole e hiki ia'u ke alo ae, no ka mea ua hoea mai ia, me ko'u maopopo mua ole," me ka lilo o kela pane a Kalaia i kumu e hoo-hamauia aku ai o Bilma, a no ka pane hou ole aku o 5ilwa, -ua ku okoa ae la o Kalaia iluna, a haalele iho la i kona noho, me ka hele ana aku no kahi o ka puka e hmama mai ana. Ua haalele mua iho o 7e^a i kela keena, no ka hui pu ana me kona mau makuakane maloko o ke keena heluhelu buke? nolaila ia Kalaia e hele la a hoea iwaena o ka ^mi, ku iho la oia, me he mea la, e hooikaika ana oia e loaa iaia he wahi no kona mau lima e paa aku ai, i ole ai oia e hina iho ilalo, o ka wa nae ia i ku aku ai o 5ilwia ame Mn Buke ma kona aoao, me ke kaa mua ana aku ma ka aoao o 5ilwa ka ninau ana: "Ea, heaha keia pilikia i loaa ia oe e Mka Pikio- Ua loohia anei oe i ka ma'i?" wahi ana me ka hamohamo ana aku o kekahi lima ma ka lae o kona hoaloha. Aia kekahi 'lima o Mn Buke ke apo la ma ka puhaka o Kalaia, no kona hopohopo, o hina iho auanei kela kaikamahine ilalo, a iaia i manao ole ai, aia maluna o kela kaikamahine kekahi manao hoowahawaha nona, ua pale ino mai la o Kalaia i kona lima, ku ae la hoi kona kino a pololei iluna, alaila huli mai la imua o ke kanaka opio, a pane -mai la l keia mau olelo: "Pehea la oe i aa ai e hoopa mai kou lima ma kuu Umo?" wahi ana me ka leo uahoa, ka mea nana i hookuemi mai ia Mn Buke ihope, alaila hele pololei loa aku la o Kalaia no kahi o ka puka e hamama mai ana, o ka hemo aku U no ia iwaho mailoko aku o ke keena aina. "Heaha la hoi keia o Miaa Kiki i keia kakahiaka?" i pane ae ai o 5ilwa, me kona nana ana mai ia Mi-. Buke, a hoomau hou^mai la: "Ke manao nei au, e huikala aku ana no oe e MP. Buke ia Miaa Piki, no kana mea i hana mai ai i keia kakahiaka, aole he kumu e ae o ka puka ana mai nei o kela mau olelo mai iaia mai, mamuli no ia o kona kulana maikai ole, me he mea Ia, ua hoowahawaha oia l na mea apau. Ua ike pu aku nei no kakou i ka maikai ole o kona helehelena, aole anei pela?" Aole a Mn Buke pane no kela mau olelo a-5ilwa, aka hele aku la oia no kahi o ka puka aniani e hamama mai ana, nana -aku la iwaho no kekahi mau minuke kakaikahi, alaila haalele iho la ialoko o kela mmi, no ka mea ua piha maoli oia me ka ehaeha, no-na olelo ana i lohe pono aku ai i hoopukaia mai e Kalaia. No ka ho^ hookahi paha kela kakali ana, mahope o Ka hoounaia ana aku o ka elele, i ke poo o ka oihana makaikiu, ua hoea mai la ka makaikiu Kalawe, me kona hoohala ana i kekahi manawa me na Hoahanau kelakona, a o ka hopena o ka lakou kukakuka ana, o ia no ka hooholo ana o kela makaikiu, e huliia oloko o ka hale holookoa, me ka nanaia o na pahu ame na paiki lole o na malihini: Ua waiho hamama mai na malihini i ko lakou mau pahu ame na paiki lole, no ka huli ana aku o na kanaka o ke aupuni, no na pohaku (laimana i nalowale, o ka hopena o kela huli ana, aole he mea i loaa aku, a ua hoopohihihiia aku hoi ka Makaikiu Kalawe no kahi i nalowale ai o kela mau (laimana, a pela hoi ka mea nana i aihue. No ke koena aku o kela la, aia mau no o Kalaia maloko o kona nimi moe kahi i noho ai, no ka mea eha mai la kona poo, ka mea nana i hoopilikia loa mai i kona noonoo; a ua lilo hoi kela pilikia i loaa i ke kaikamahine opio i kumu hoo-pioloke i ka Leele Elikona, me ka oi loa aku o kona noonoo, no ka pono o Kalaia mamua o na pohaku (laimana o ka nalowale ana -mai iaia aku. Aia no hoi ka Leeie Elikona maloko o kona nimi, a o ki Le^e Mele pu kekahi me ia, ma ka hoohala ana i ko laua manawa, ma ke kamailio ana maluna o na kumuhana like ole, a'koe na mea pili i na pohaku (laimana, he mea hooi wale ae no i ke kaumaha, ka hoala ana mai no kela mau pohaku makamae. I ka hoea ana ae i ka ho^ elua o kela auwina la, haalele iho la o Keoni Kelakona ame Mn Buke maluna o ke kaa ohana, hialalo o ke kalaiwa ana a 1'e4a no ka hale hoolulu kaaahi ; a oiai ke kaa i haalele iho ai i ka hale, ua puoho ae la o Kalaia mai kona hiamoe hoololo ana maluna o ka uluna, a kaakaa ae la kona mau maka; a i kona ike ana mai ia 5ili-^ia e noho aku ana maluna o kekahi noho ma kona poo, pane mai la oia i ka ninau ana mai : "He nakeke kaa hoi ka'u i lohe aku la, pehea he poe ka paha kekahi o kakou, e holo ana no ka hale hoolulu kaaahi e 5Uma?" "Pehea ko nalulu i keia manawa?" "Ua ano maikai iki hoi, aole he eha loa; a no kau ninau ea, he kaa kela e lawe ana ia Mn-Buke ame Keoni Kelakona no ka hale hoolulu kaaahi." "Akahi no a maopopo ia'u, eia ka e haalele koke mai ana o Mi. Buke, pehea ua maopopo no nae paha ia oe ke kumu o keia huakai hikiwawe 'ana ea?" "Mamuli o kekahi mau hana ano nui loa, pela oia e hele nei e hooko, a no na la elua wale no, a i ole ekolu paha, e huli hoi hou mai ana no oia," me ka hopu koke ana mai o Kalaia i kona lima, a pa^ie mai la : (Aole i pau.)