Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 28, 15 July 1926 — Page 5

Page PDF (1.64 MB)

NUPEPA KUOKOA HONOLULU, T. H. POAHA. IULAI 15, 1926 ELIMA
"Pau aku la," wahi a ke kia-
manu, " i ka moo nui ia Kihanululu-
moku, aole e pakele mai."
A lohe laua i keia mea, hoomau
aku la laua i ka pii ana, aole i
upuupu, lohe aku la laua i ka hu
a ka makani, ame ke kamumu o na
laau e hina aua ma-o a ma-o, alaila,
hoomanao laua i ka olelo a ke kia
manu; ina e hu ana ka makani o
ua moo la ia."
Maopopo iho la ia laua o ua moo
nei keia, e lele ae ana laua ma ko
laua kino manu; ia lele ana a kie-
kie laua nei, i alawa ae ka hana
aia malana pono o laua ke-a-luna
e po'i iho ana ia laua nei, a no
ko laua nei mama loa o ka lele
ana ma ko laua ano kino manu,
ua pakele laua.
MOKUNA XVII .
I kela wa, lele kaawale loa aku
la laua a hala loa iluna lilo, i na-
na iho ka hana o ua o Ulili ma i
ke-a-lalo o na moo nei e eku ana
i ka honua mo he oopalau la, ala-
ila, he mea weliweli ia laua i ka
nana aku, maopopo loa iho la ia
laua, ua pau loa io ko lakou poe
i ka make; hoi aku la laua a olelo
aku la ia Aiwohikupua i ka laua
mea i ike ai.
Ia manawa kii ia aku la o Kala-
humoku, ka ilio nui ai kanaka a
Aiwohikupua e hele e pepehi i ka
moo a make, alaila, luku aku i na
kaikuahine o Aiwohikupua.
I ka hiki ana o Kahahumoku,
ua ilio aikanaka nei o Tahiti imua
o kana moopuna (Aiwohikupua), i
aku la ke alii:
"E pii oe i keia la e luku aku
i o'u mau kaikuahine," wahi a
Aiwohikupua, "a e lawe pu mai ia
Laieikawai."
Mamua o ko ka ilio pii ana e
luku i na kaikuahine o Aiwohiku-
pua, kauoha mua ua ilio nei i ke
alii, ame na kaukaualii, ame na ka-
naka apau, a penei kana olelo kau-
oha:
"Auhea oukou, ma keia pii ana
a'u, e nana oukou i keia la iuka,
ina a pii ka ohu a ku pololei iluna
a kiekie loa, ina e hina ka ohu
ma ka lulu, alaila, ua halawai au
me Kihanuilulumoku, manao ae ou-
kou na hoaikane maua.
"Ina hoi e hina ana ka ohu i ka
makani, alaila, ua hewa ouka, a
ua hakaka maua me ua moo nei;
alaila, o ka pule ka oukou i ke akua
ia Lanihina i kai nei, ua lanakila
ka moo; aka hoi, i pii ka ohu iluna
a hina iluna o ke kuahiwi, alaila,
aa hee ka moo; o ko kakou lana-
kila no hoi ia. Nolaila, e hoomau
oukou i ka pule a hoi wale mai au."
I ka pau ana o keia mau kauoha,
pii aku la ka ilio, hoouna pu aku
la o Aiwohikupua ia Ulili laua me
Akikeehiale, i mau elele. na laua e
hai mai i ka hana a ka moo ame
ka ilio.
I ka ilio i hiki aku ai iuka ma
kahi kokoke i Paliuli, ua hiamoe
nae o Kihanuilulumoku ia manawa.
I na moo nei e moe ana, hikilele
ae la oia mai ka hiamoe ana, no
ka mea, ua hoopuiwaia e ka hoho-
no ilio.
Ia manawa, hanu ae la ka moo
ka hookalakupua hoi o Paliuli, a
ike aku la ia Kalahumoku, i ke
aiwaiwa o Tahiti, ia manawa, wehe
ae la ua moo nei i kona a-luna
e hoouka no ke kaua me Kalahu-
moku.
I kela manawa koke no, e hoike
aku ana ka ilio i kona mau niho
imua o ka moo. O ka hoomaka ko-
ke iho la no ia o ka hakaka, a la-
nakila ka moo maluna o Kalahumo-
ku, a hoi aku la ka ilio me ke ola
mahunehune, ua pau na pepeiao ame
ka huelo i ka aiia e ka moo.
I ka hoomaka ana nae o ko laua
hakaka, hoi aku la na elelo a ha'i
aku la ia Aiwohikupua ma i ka ha-
kaka weliweli; a lohe lakoa ia Ulili
ma i keia hakaka a ka moo me ka
ilio, a he mea mau nae ia Aiwohi-
kupua ma ka nana iuka.
Ia lakou no e nana ana iuka, pii
ae la ka ohu a kupololei iluna aole
i upuupu iho hina ana ka ohu i
kai, alaila, manao ae la o . Aiwohi-
kupua ua lanakila ka moo.
(Aole i pau.)
NA IUNANUI HOU O KA AHA-
HUI KAAHUMANU O
HANA, MAUI.
Mr. Lunahooponopono o ka Nu-
pepa Kuokoa, Honolulu, Hawaii,
Aloha nui loa:— E oluolu oe e hoo-
laha aku iloko o ka hiwahiwa a
ka lahui, i na inoa o na lunanui
hou o ka Ahahui Kaahumanu o
Hana, ame na hana hou e hana ia
ana o ka ahahui.
Mrs. Eva Cooper, peresidena ha-
nohano; Mrs. Annie Murray, pere-
sidena; Mrs. Dolly Sereno, hope pe-
residena; Mrs. Esther C. Faufata,
kakauolelo; Mrs. Mary Ann Pupuhi,
hope-kakauolelo; Mrs. Lizzie Philip,
puuku; Mrs. Domitila Hu Sing, ho-
pe-puuku; Mrs. Kahaunani Medei-
ros, luna hooia.
Na Komite Ola.
Mrs. Sarah Jacob, Hana, Mrs.
Bertha Kaiwi, Keanae, Mrs. Hannah
Hokoana, Nahiku, Mrs. Naulu Yo-
koyama, Nahiku, Mrs. Kekilia En-
glish, Hamoa, Mrs. Kapeka Naki
Kowali, Mrs. Hookano Kaikala
Kipahudu, Mrs. Kealoha Maceil,
Kaupo.
ESTHER C. FAUFATA.
Kakauolelo Ahahui Kaahumanu
Hana, Maui, T. H.
HE WAIMAKA ALOHA NO KO
MAKOU MAMA ALOHA, MRS
EMILY MAIKUI FULLER
UA HALA.
Mr. Solomon Hanohano, Aloha oe
ame kou mau keiki hoolelehua o
kou papapa'i: — E oluolu mai hoi
oe e hokomo iho i ka'u puolo wai-
maka e kau ae la maluna, ma kahi
kaawale o na kolamu o ka hiwa-
hiwa a ka lahui, nana hoi ia e
hoike aku, ma ka puka ana a ka
la ma Kumukahi a ka welona ana
i Lehua, i ike mai ai hoi ka ohana
ame na hoaloha o ko makou mama
heleloa Mrs. Emily Maikui Fuller,
ua hala.
Ua pau ka auwe ana i ua ehaeha
o keia noho honua ana; ua kuu
ka luhi, ua nalo i ke ala mau loa
o na mea apau.
Ua haalele mai ko makou mama
ia'u, kana kane ame na keiki mai
kona puhaka mai, he ekolu kaika-
mahine, eono keikikane, a he elua
keiki mua a kana kane, ua like
me umi-kumamakahi e ola nei me ke
kaumaha no ko lakou mama aloha.
O ko makou mama aloha heleloa
ua hanauia mai ka puhaka mai o
Keluia kona mama ame Maikui ko-
na papa, i ka makahiki 1880, Aperi-
la 11, a ua piha iaia na makahiki
he 46, elua mahina amo na la keu
o ka hanu ana i na ea huihui.
Ua mare oia i ke kauo i ka 22 o
kona mau makahiki a ua piha na
makahiki he 24 o ko maua noho
mare ana me ka pumehana i na
keiki, ahiki walo no i ke kii ana
mai la o ka anela o ka make a
lawe aku la i ka hanu ola o ko
makou mama, a waiho iho la i ke
kino wailua na'u ame na lei a
maua e paiauma aku. Auwe ka
ehaeha ke hoomanao ae!
"Ho mahu ke ola o ke kanaka
i pu-a ae a nalo iho." Ua hoi ka
lepo i ka lepo, ka uhane i ke Akua
Mana Loa, no ka mea Nana no i
haawi mai a Naua no i lawe aku.
Hoomaikaiia na Lani Kiekie.
Ma ke ala e kokoke aku ana i ka
Haukipila Moiwahine, maluna o ke
kaa otomobile i lele loa ae ai kona
hanu a haalele mai la ia'u, me na
lei.
Nui ke kaumaha o ka naau ko
hoomanao ae i na hana maikai a ko
makou mama i aloha nui ia.
Ua piliia e maua o Pauwela ame
na kahakai o ia aina, a laukana-
ka i na keiki he eha. Holo mai i
Oahu nei, a noho ma Puea, Waianae,
ilaila ekolu keiki, a noho i kai o
Waianae, loaa oia i ka ma'i ko'i-
ko'i.
O ka ike a ke kauka ina e ha-
nau hoa i ka bebe make oia, aka
i ka nani o ke Akua hooponopono
mai no, a ola no oia me ka bebe.
Ahiki maua i Waiahole, loaa hou
he elua mau keiki, he mau kaika-
mahine, huina pau umi mau keiki,
a i lo maua noho ana ilaila ua lawe
aku ka mea Mana Loa, nana i hana
mai i ko kanaka, he hookahi keiki-
kane, i ka umi-kumamalua o kona
mau makahiki, me ke aloha nui
ia e ko makou mama.
E uwe mau ia ana ka po ame
ke ao. Ia manawa i hoomaka mai
ai ka nawaliwali o ko makou ma-
ma aloha, a hala wale aku la no.
Ua kaaheleia e maua ame ka ma-
ua mau lei, na Kula Sabati; Wai-
kane, Hauula, Kahuku, Waialua,
Makua, Waianae ame Kalihi-Moa-
nalua, ma ka hana a ko kakou Ha-
ku aloha, a ua nui na hoaloha me
ka nana ole i ka hoomana, he hoo-
kahi no Akua, a hookahi mea nui
o ke aloha o kekahi i kekahi.
Ma ia hana ua haawiia mai i
wahi no maua e noho ai, aia ma
Hakipuu. Malaila maua i noho ai
ahiki i kona haalele wale ana ma
la ia'u ame na lei a maua.
E heahea mau ana ko makou
mama aloha i na malihini, ko hiki
mai ma ko maua home, me ke alo
ha kuio. He eono makahiki ma ia
home me ko aloha, a haalele ma
la oia ia'u me ka maua mau lei.
Ua pau ka lohe hou ia aua o kona
leo, ua pau kana mau hana maikai
ua moe i ka moe kau, a moe hoo
ilo. He nui ka ehaeha o ka naau
ke hoomanao ae i kalu i hele pu
ia ai, me na lei a maua, me ko
makou mama aloha.
Ua pili mau ia no o Kahaluu
e maua, ame na keiki no ka hana
a ka Haku Iesu, a ua pili mau mai
no o Mr. ame Mrs. Wiliama Hoo-
kano me maua me he la he mau
keiki ponoi la na maua. Ua pau
ko olua lohe hou ana i ka leo o
mama, no ka mea ua haalele mai
la oia ia kakou, na pau kona ma-
aloalo hou ana aku. Ua puu kana
hana, ua kuu ka luhi. Ehaeha ka
naau ke iko aku ia mau keiki puu-
wai hamama, aloha no kuu mama
heleloa!
He peresidena ola, no ka Ahahui
Hoonaauao o na Hawaii, ma Koo-
laupoko nei. Ua nui kana mau
hooikaika ana no ka holomua.
I na lala o kona ahahui, ua pau
ko oukou lohe hou ana i ka leo
aloha o ko makou mama, no ka mea
ua haalele mai oia ia oukou, ua
pau kana hana ma keia ao, a ua
hoi aku i ka home mau loa o na
mea apau.
No oukou e na ohana, ame na
hoaloha i komo mai, i ka wa a'u
ke kane ame na lei, e kaniuhu ana,
i ke kaumaha, no ko makou mama
aloha, me ka poe apau i lawe mai
i na makana pua, no ka hooulu-
wehiwehi ana i ke kino waiula o
ko makou mama aloha, a pela pu
no hoi i na kokua aloha a kona aha-
hui no kona hale ame ka hoihoi ia
ana i Waikane, e hoomoe ia ai i
ka moe mau loa, ko makou hoomai-
kai.
E oluolu e lawe aku i ka makou
hoomaikai, a na ka Makua Lani, e
haawi mai i ka mea oi aku; a pela
pu ka poe i eli i kona lua, me ka
manao aloha no ko makou mama
aloha nui ia, e mau mai ka loko-
maikai o ka Haku me oukou apau.
O makou no me ka ehaeha no
ko makou mama heleloa,
JOHN FULLER,
KAIWA FULLER,
PETER FULLER,
JEANETTE FULLER,
HARRIS FULLER,
ARTHUR FULLER,
DANIEL FULLER,
DAVID FULLER,
ALFRED FULLER,
JOHN FULLER,
EMMA FULLER,
MARGARET FULLER.
HALA IA KEIKI KAMAAINA O
KA MAKAKI KAILIALOHA.
E Mr. Lunahooponopono o ka Nu-
pepa Kuokoa, Aloha oe:— E oluolu
mai i kekahi kolamu kaawale o ka
kakou hiwahiwa, no ka'u puolo
waimaka, nona ke poomanao malu-
na ae, o kuu pine kau umauma,
Mr. Kaikala Opunui, ua wehe mai
i ka pili a maua, ua lilo i ke au
a Kahewahewa, ua hoohewahewa
ia'u ame na leialoha a maua.
Ua hanauia mai kuu mea aloha
mai ka puhaka mai o Opunui kona
papa ame Mrs. Pipo, kona mama ma
Kipahulu, Maui, nei, ma ka la 28
o Augate A. D. 1864, a iaia i moe
aku la i ka moe kau a hooilo, ua
piha iaia na makahiki he 61 ame
na mahina he 9 ame na la he 23
o kona hanu ana i na ea hu'ihu'i
o keia ola honua ana, a hoi aku
la ma kahi mau o na mea apau, a
waiho mai la i ka puolo waimaka
na'u ame na leialoha a maua e
kaniaa aku ma keia ka'e o ka mu-
liwai eleele o ka make mau loa.
Ko ae la ka wanana a ka Buke
Nui. O ka mea i hanauia e ka
wahine, he hapa kona mau la, a
ua piha i na popilikia he nui.
Ua hoohuiia maua ma ka berita
maemae o ka mare gula e ka Rev.
J . K. Joseph ma Kipahulu, Maui
nei, ma ka la 28 o Augate A. D.
1887, a o ka piha ana hoi ia o ko
maua mau la i koe 38 makahiki 9
mahina ame na la 23.
O na hua ohaha i loaa mai ko
maua mau puhaka mai, he 8 mau
keikikane 9 mau kaikamahine ame
17 mau moopuna.
Ua loihi no ka hoomailo ana a
ka ma'i maluna o kona kino, a ua
huliia no hoi ke ola ma na ano
apau, ua ko ole nae ia mau upu
ana, ua hoi no ka lepo i ka lepo,
hoi no ka uhane me ka mea nana
i hana mai.
He kupa a he kamaaina bia no
ka makani Kailialoha nei, a hoa
uhaiaholo pu no'u ame na leialoha
a maua he mau keiki.
He mea ole ke anu hu'ihu'i o ke
kuahiwi, na kualono, me kona mau
mapunawai, e owe malie ana i ka
w leiau pali, ame na lae kahakai
o na aekai aloha o ua aina kau-
lana nei, e laulele ana i wahi e
pono ai ka noho ana, oiai ka hune
ame ka nele e uhai mau ana i na
wa apau.
Aloha ke kane ka hoa pili o ka
wahine, i ka pili iho la no ia a moku
ana ke kaula gula o ka berita mare.
Pololei no ka Buke Nui, "he elua
mau mea ma ka waena, laweia ke-
kahi, a koe no he hookahi.
He elua no hoi maua ma kahi
moe, laweia aku la kua pine kau
umauma, a hookoeia iho la au. E
hoomaikaiia kona inoa Nana no i
hana mai, a Nana no i kii mai la
a laili aku.
Ua hoomoeia kona kino lepo ma
ka pa ilina o Geo. K. Kanalulu.
Ke haawi aku nei makou i ko
makou hoomaikai a nui i na maka-
maka ame na hoaloha i komo mai
e auamo pu i ko makou mau kau-
maha ame na luuluu, ame ka la-
kou makana pua.
Me ke aloha i ka Lunahoopono-
pono ame na keiki limahei o ka
papapa'i.
O makou iho no,
MRS. H. KAIKALA,
MRS. A. SEBRERO,
MRS. MARY S. KAIKALA
MRS. ANNIE AH FAT,
MRS. E. KANAHAI,
MR. SAM KAIKALA,
MAS. JOE KAIKALA,
MAS. TOMMY KAIKALA,
MAS. WILLIE KAIKALA,
GEO. K. KANALULU.
Kipahulu, Maui, Iune 24, 1926.
KO MAKOU KAIKUAHINE ALO-
HA MRS. BECKY SAM D. KA-
NEHAILUA, UA HALE.
Mr. Solomon Hanohano, Lunahoo-
ponopono ahonui o ka Nupepa Kuo-
koa; Welina pu kaua:— E oluolu
oe no'u kekahi kolamu kaawale o
kau wahaolelo, no ke poomanao e
kau ae la maluna, a nau hoi ia e
panee aku imua o ko kaua mau ma-
kamaka heluhelu e noho ana mai
kela pe'a ame keia pe'a o ka aina,
o ia iho kia:
Ma ka hora ekolu o ka wanaao
Poalima, a ao ae Poaono, Mei la
S M. H. 1926, i pauaho mai ai ko
makou kaikuahine aloha i keia ola
ana a hala aku la oia i ke alahele
maamau o na mea apau.
He wahi eha wale no iloko o ka
opu, ame ke ano upehupehu ma ko-
na mau wawae, o ia wale iho la
no kona wahi pilikia a hala wale
aku la oia, a haalele iho la oia ia
makou kona mau kaikunane ame ka
ohana e paiauma aku nona ma keia
aoao o ka muliwai eleele o ka make
mau loa; aka, e hoomaikaiia no ke
Akua ma na lani kiekie loa, he
malu kona ma ka honua nei, a he
aloha oia ia kakou na keiki a ka-
naka, a oiai nana no i haawi mai
a aana ao i lawe aku.
Ua hanauia ko makou kaikuahine
aloha ma Keawewai, Kohala Hema
ma ka mahina o Augate la 8, M. H.
1863; nolaila ua piha i ko makou
kaikuahine na makahiki he 62, me
na mahina eiwa ame na la keu a
hala wale aku la oia.
Ua hoohuiia ko makou kaikuahine
ma ka berita o ka mare, me G.
Lake, he haole, ua noho pu laua
me ka maikai ahiki wale no i ka
make ana o kana kane mua me ka
loaa keiki ole.
Mahope hoho pu ko makou kaiku-
ahine me Sam D. Kanehailua ma
ka berita o ka mare, a elike no me
kona noho ana me kana kane mua
ka loaa keiki ole, pela no me ka
lua o kana kane a hala wale aku
la laua a i elua, ma ia alahele hoo-
kahi.
He wahine lokomaikai, oluolu, a
heahea ko makou kaikuahine, a he
wahine iike a malama i ka ohana
a i ka poe no apau e hoea aku ana
imua ona.
Ma Honomakau Kohala Akau
kona wahi noho paa ahiki wale no
i kona haalele ana mai la i keia
ao, a he hoahanau oiaio oia no ka
hoomana Kalawina makua.
Nolaila me keia mau wahi ka-
naenae pokole, ke haawi aku nei
makou i ko makou hoomaikai i na
makamaka ame na hoaloha apau
ame ka ohana no apau i hiki ae i
na hora hope o ko makou kaikuahi-
ne a pela hoi me ka poe na lakou
i hana kona halelua.
Ke haawi aku nei no makou i ko
makou hoomaikai piha i ke kape-
na wiwoole a Lunahooponopono a-
honui o ka Nupepa Kuokoa ame
na keiki hoonohohua kepau o ka
papapa'i o ke Kuokoa, ko makou
anoai pau ole,
O makou iho no,
JOHN G. LINCOLN,
WILLIAM G. LINCOLN,
GEORGE K. LINCOLN.
Ame ka ohana.
MAKE KEKAHI PAKE I NOHO
LOIHI MA HAWAII NEI
Ma ka hora 9:15 o ke kakahiaka
Poakahi nei, i lele loa ae ai ke aho
o William Ahi Chang o ke alanui
Anapuni, ma kona home, mahope
o kona kaama'i ana no kekahi ma-
nawa pokole, ua laweia ae kona
kino i ka hale waiho kino make o
Bothwick ma ia la.
Ma ka hora 2:30 o ka auwina la
Poalua nei i malamaia ai kona ana-
ina hoolewa maloko o ka halepule
Epikopo ma Emma Kuea, malalo o
ka Rev. Y. T. Kong malama ana, a
ma ka ilina o Makiki i hoomoeia
aku ai kona kino no na kau a kau.
No na makahiki he kanalima a
oi ko Chang w' ana ma Hawaii
nei, ua hanauia na ma Canton, Ki-
na ma ka la 13 o Maraki, 1848,
a iaia i moe uku la' ua piha iaia
na makahiki he 78 3 mahina ame
22 la keu. He kanaka wahine-ma-
ke oia. No kekahi mau makahiki
lehulehu kona lawelawe ana i ka
oihana kalepa ma Kohala, Akau,
Hawaii, a no na makahiki aneane
i ka lo kona waiho ana aku ia
hana.
Iaia i hala aku la ma kela aoao
o ka muliwai eleele o ka make ua
haalele iho oia mahope nei he eko-
lu mau keikikane ame elua mau
kaikamahine, oia o Mrs. V. H. Yap
o keia kulanakauhale, Mrs. Au See
Tong o Los Angeles, Kaleponi, Wil-
liam K. Chang, Henry E. Chang o
ka pa papa a Lee Lup & Co., ame
Phillip K. Chang o ka Pacific Trust
Co., a mawaho ae o lakou na moo-
puna 21 a hookahi moopuna kualua.
Oia kekahi o na Pake maikai loa
i ikeia maloko o keia mau moku-
puni, o kana mau hana maikai
hana ai ke kiahoomanao poina ole
nona i na manawa apau.
HAINA NANE.
E Mr. Lunahooponopono o ka Nu-
pepa Kuokoa; Welina kaua:— E olu-
olu mai ia'u i ka pane hou ana aku
i ka haina o ka nane hooni noonoo
a ua hoa nei o ke kai maokioki e
i ana penei.
Kuu wahi laau hele pa me ke
kanaka, loaa au i ke ahe a ka ma-
kani. Penei au e loaa ai ke hoo-
maopopo oukou i ke kaona:
O oe ka'u i lohe aku nei,
Ma ke kelepona o hui ai kaua;
Na ka uwila i la i lawe mai nei,
A loaa i ke ahe a ka makani,
Ke ole o loaa ke kaona, aole au
e loaa ia oukou no ekolu poohina
ana; kukulu iho la ka ninau: He-
aha ka laau hele pu me ke kanaka
Haina. He IWI, o ia ka laau
hele pu me ke kanaka. Pehea e
maopopo ai o ka "Iwi" o ke ka-
naka he laau ia. Penei: Ua olelo
ka poe kahiko o kakou i hala aku.
O na Iwi o ke kanaka make he
mau laau ia, a pehea hoi kakou ka
poe e ola nei, aole anei i loaa pu
ia kakou na Iwi. Sure, ua loaa pu
no a nolaila la ea. O ka Iwi o ia
ka laau hele pu me ke kanaka.
Eia hou keia hoakaka no na la-
lani mele a ke kae'ae'a kanu laau:
O oe ka'u i lohe aku nei,
Ma ke kelepona e hui ai kaua.
Na ka uwila la i lawe mai nei,
A loaa i ke ahe a ka makani.
Ae, na maopopo ia kakou ia mea
o ka kelepona, he mau pahu uwila
ma na poo elua o ka uwea kelepona
Eia hon keia: I kekahi la, holo
aku la o A i ka lawai'a a-hi ma-
luna o ka waa hookahi me B ame C,
O ka A makau o ia no ka iwi o
Pae, a o ka B ame C, o ka makau
maoli no a kakou e lawai'a nei,
oiai lakou e lawai'a a-hi ana, hoo-
paia ae la ka A wahi makau, aole
no nae i paa i ke a-hi ia hopu mua
ana; ua like no ia me ka pele
hookani o ke kelepona, o ia hoi, e
hoomakaukau e paa i ka mea hoo-
lohe pepeiao, i ka hopu hou ia aaa
o ka makau a A o ka a-hi i puana
ae ai oia me ka leo nui moakaka,
"Paaia a paa ka i'a a kaua e Pae."
Paha'oha'o ka noonoo o na hoa
lawai'a o A, no keia kahea aaa
a ko laua hoa lawai'a. "Paaia a
paa ka i'a a kaua e Pae."
I ka huki ana ae i ko aho ame
ke a-hi pu, ike pono i'o aku la aa
hoa lawai'a o A he iwi ka ka ma-
kau lawai'a a ko laua hoa lawai'a,
a nolaila la ea, aohe hoopaapaa hou
ana no ka laau hele pu me ke ka-
naka, o ka Iwi ao ia, a ina aole
keia o ke kaona, alaila, e piha ana
paha kauna o ke poohina aaa.
Me ke aloha a nui i ka Lunahoo-
ponopono kou mau hoapaahana, na
hoaloha o ke Kuokoa, na hoa huli
nane ame ke keiki aiwaiwa i ke
kanu laau.
POHAKUOPELE.
Aole i'o i loaa mai la ke kaona
o ka nane no ka laau hookalakupua
a olua; e pau i'o ana paha kauna
o na poohina ana, aole no e loaa,
aia no ua laau la ke waiho ae la
imua o na maka, aole nae oe e
ike, aia wale no i ke ahe a ka ma-
kani e loaa ai. Huli hou ia mai!
— L. H.
KA PAPA HIMENI KAULANA O
KAUAI, I KE KAI MALINO
O KONA.
Mr. Lunahooponopono, Welina
kaua: — E oluolu mai i kekahi wahi
kaawale o ke Kilohana, no na mea
hou i ka wa i hiki mai ai ka Papa
Himeni o Kauai i na Kona nei.
Iwaena o na Papa Himeni i hiki mai
i ke kai malino nei a Ehu, a i
himeni ae ma kekahi mau wahi, me
he mea ala o ka Papa Himeni mai
Kauai mai, ka ano'i a na kupa o
ka aina.
I ke ahiahi Poaono, Iune 19, ma-
loko o ke kula kiekie o Konawaena
i wehe ae ai i ka lakou ahamele,
i bele a piha pono kela aolo nui.
Aole i manaoia o piha ana, oiai e
noho ana ka Aha Kula Sabati me
C. E., ia wa ma Mokuaikaua, eia
nae, ua kuhihewa ia manao ana,
oiai e ake ana ka lehulehu o na
Kona nei e lohe i keia mau himeni
naua i hookaulana i keia papa hi-
meni ame kona alakai Mr. Henry
Waiau, ia "Lei ana l ka Mokihana,
a me "Kona Kai Opua".
Ua meleia mai keia mau himeni
hooni i ka manao, "Hanohano Ha
halei a me Hanalei Bay", a ua lilo
ke kulana hoomahie o Mr. Alfred
Alohikea i mea hoohialaai nui ia.
I ka himeni "Lei ana i ka Moki-
hana" ua hoike mai keia papa hi-
meni i ko lakou haaheo i ko lakou
mokupuni me ke kuahiwi o Waia-
leale e Lei ana i ka Mokihana, a i
ka lohe ana aku i kela leo ui o
Mrs. Sheldon, aohe mea a ka ma-
nao e wae iho ai.
I ke meleia ana o "Kona Kai
Opua'', me na wahi pana kaulana
i hakuia me ka mikioi a noeau, ua
kailiia aku ka puuwai o na kupa
o ka aina, a hiki ole ke kaohi iho
i na manao mahalo, me he make-
neki la e ume aku ana, a paa ole
na wahi kenikeni iloko o na eke.
He nani maoli no.
I ka paina i haawiia ai ma ka
hale uwapo o Hookena, no ka ha-
nohano o Mr. Henry Waiau a me
na hoa o ka papa himeni i Iune
24, i mele hou ia ai kela mau hi-
meni, a i ke meleia ana mai o Kona
Kai Opua, na hiki ole i ke anaina
ke noho malie, oiai ka i'a kaulana
oia aina aloha ua haku ia iloko
o ke mele, "Ka pewa o ka manini
he niniu mai hoi kau me ka eha
koni." Ua hoopaia aku ka puuwai
o na kupa o ka aina, a he lele wale
no na ke dala, paa ole iho i ke
kaohi mai. O Hookena ke one ha
nau o Mr. Henry Waiau, a ua
haawi aku na kupa i na mahalo
kiekie loa.
Ma ka aha hoolaulea i ke ahiahi
Poalima Iune 25, ma Mokuaikaua
i mele hou ia mai ai kela nau
himeni nani, i hiki ola ai i na kupa
o Kailua ke kaohi iho i ke pana
a ka puuwai, no ka mea, "He
aina wela o Kailua, a he eka ka
makani e olu ai." Ua nui maoli
ka paipai a me ka mahalo o ke
anaina, i hooiaioia ma ka lulu ana.
Ma ka hoomaopopo aku ina aole ka
papa himeni o Kauai, ina na pa-
malo kela aha hoolaulea.
Ma ka uwapo o Kailua mamua
o ke kau ana i ka waapa, i mele
hou mai ai keia papa himeni i kela
mau himeni nani no ka wa hope
loa, a kau aku no ka oneki o ka
Maunakea no ka huli hoi ana i ka
home.
Ua lilo keia mau himeni elua a
Mr. Henry Waiau i haku ai i mea
nona e kaulana ai. He alakai hi-
meni makaukau, a ne haku mele
noeau, e pono ai ke kapaia, Polope-
ka Henry Waiau.
Pomaikai oe e Kauai i keia Ha-
waii makaukau, a kakoa e na ka-
pa o ka aina e haheo ai.
Me ka mahalo i ka Lunanoo-
ponopono,
KE KAI MALINO A EHU.
HOOLAHA AHA HOOKOLOKOLO
KAAPUNI Maloko o ka Aha
Kaapuni o ka Apana Kaapuni
Elua, Teritore o Hawaii.
E Malama Ana i na Kau ma
Wailuku, Kalana o Maui.
JOHN K. BROWN, Mea Hoopii, v.
JOHN DOE, RICHARD ROE,
JANE DOE, MARY ROE, ame
na hooilina e ae i maopopo ole
ma ke kanawai o NIULI (k) ame
Kealo (w), kane mare ame wa-
hine mare, mamua o Waihee.
Maui, T. H., i make.
PALAPALA KII o ka Aha Hoopii
Haalele Kuleana. Kanawai Helu
1052.
I ka Makai Kiekie o ke Teritore
o Hawaii, a i ole Kona Hope, ka
Makai Nui o ke Kalana o Maui, a
i ole kona Hope, a i ole kekahi Ma-
kai paha:
Ke Kauohaia aku nei oe e kii
aku ia John Doe, Richard Roe, Jane
Doe, Mary Roe, ame na hooilina e
ae i maopopo ole ma ke kanawai
o Niuli (k) ame Kealo (w), kane
mare ame wahine mare, mamua o
Waihee, T. T., i make.
Ina e waiho mai ana ka poe i
hoopiiia i ka pane i kakauia iloko
o iwakalua la mahope iho o ka hoo-
koia ana o keia kauoha, e hoea ae
imua o ka Aha Kaapuui i oleloia
ma ke kau no ia mea e noho aku
ana mahope iho o ka pau ana o na
la he iwakalua o ka hookoia ana o
ke kauoha; koe nae ina aole he aha
e noho ana ma ia manawa, alaila
e hoea ae imua o ka Aha Kaapuni
i oleloia, ma ke kau e ukali aku
ana, o ia hoi, ka A. D. 1927. Kau
o ka aha ma Wailuku, Kalana o
Maui, ma ka Poakahi, ka la 9 o
Ianuari ae nei, ma ka hora 10 a. m.,
no ka hoike ana mai i ke kumu e
hiki ole ai e aeia aku ke koi a
John K. Brown, ka mea hoopii, no
ka haawiia aku iaia i kulike ai me
ka manao o kana palapala hoopii e
hoopili pu ia nei.
A e waiho ae oe malaila i keia
palapala me ka hoike piha o kau
mau hana maluna olaila.
Ikeia ka Mea Hanohano D. H.
Case, Lunakanawai o ka Aha Kaa-
puni o ka Apana Kaapuni Elua, ma
Wailuku, Maui, i keia la 26 o Iune,
A. D. 1926.
(Kakauinoaia)
( Sila o ) JOHN V. COCKETT,
(ka Aha)
Hope Kakauolelo.
6418—Iulai 1, 8, 15, 22, 29;
Aug. 5, 12.
HOOLAHA I KA
POE PAA AIE
No ka Hoopauia Ana o ka THE
LIHUE ICE AND ELECTRIC
POWER COMPANY, LIMITED.
Oiai, ma ke kauoha no ka hoo-
pau ana i hanaia a i hookomoia ae
e ka Mea Hanohano Henry C. Ha-
pai, Puuku o ke Teritore o Hawaii,
a i waihoia ae maloko o hona keena
oihana ma ka la 12 o Iune, A. D.
1926. na kukala ae ka Puuku i ole-
loia, i kulike ai me ke kanawai no
ka hoopauia ana o ka hui i hoo-
huiia, o ia hoi ka The Lihue Ice
ana Electric Power Company, Lim-
ited; a
Oiai, ua hookohu mai ka Puuku
i oleloia o ke Teritore o Hawaii i
ka mea nona ka inoa malalo iho nei,
C. H. Gates, ma ke ano kahu no ka
poe paa aie ame ka poe paa mahe-
le o ka hui i oleloia, me na mana
piha e hooponopono i na hana o ka
hui i kulike ai me ke kanawai.
Nolaila, ano, ma keia ke haawiia
aku nei ka hoolaha i ka poe paa
aie o ka The Lihue Ice and Electric
Power Company, Limited, e waiho
mai i ka lakou mau koi i ke kahu
i oleloia, C. H. Gates, ma ke keena
o ka Lihue Soda Company, Limited,
maloko o Lihue, Kalana o Kauai,
Teritore o Hawaii, iloko o kanaiwa
la mai ka hoopukaia ana aku o
keia hoolaha, o ia hoi, mai Iune 24,
1926, aku.
O na koi apau e waiho ole ia mai
ana pela e hoole mau loa ia aku no.
C. H. GATES,
Kahu no ka poe paa aie ame ka
poe paa mahele o ka The
Lihue Ice and Electric Power
Company, Limited.
6417—Iune 24; Iulai 8, 15, 22, 1926.
J. K. Nakookoo
Noteri-Lunahooia, kakau i na pa-
lapala apau, huli aina pohihihi, ake-
na hoolilo a kuai aina, hooponopono
i na like ole. Hikiwawe na hana,
Oluolu ka auhau. Loaa no—Keena
Kakauolelo Kalana o Honolulu.
1—mo.
DAVID PAOO
Jelling me
EDWIN KEKUKU
He mau opio kual, huli aina; ha-
na palapala kuai, maraki, kuai a
paa moraki, a he Noteri no ka lehu-
lehu. E ui ae ia laua,
Rumi Helu 8,
Hocking Bldg.
Kihi o na Alanui Moi me Nuuanu
Kelepona 3212
Pahu Leka
Nupepa Kuokoa
No ka makaaiki (one year)... .$2.50
O na Dala ame na Hoolaha apau
e hoouna pololei mai i ka ADVER-
TISER PUBLISHING CO., LTD.
wale no, P. O. Box 3110, Honolulu
T. H.
217 Alanui Moi, ma Waikiki e
ke Alanui Alakea; ka Nupe-
pa Advertiser.
Entered at the Post Office at Ho-
nolulu, T. H., as Second Class Mat-
ter.
SOLOMON HANOHANO, Luna-
hooponopono.
CHARLES S. CRANE, Luna Nui