Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 33, 19 August 1926 — Page 4

Page PDF (1.51 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, AUGATE 19, 1926 EKOLU
HE MOOLELO
no
KAMILA
a i ole
Na Ola Elua i Owiliia Iloko o na Wiliau o
na Popilikia Mamuli o na Hana
Pupuahulu
"Ina pela e kuu aloha ea, aohe a'u mea e hoole aku ai i
kou makemake," o ka hookuu ae la no ia o ka paa ana a Ka-
lani i ka lima o Kalala, a huli aku la no kahi o ka piano, o ke
kani aku la no ia o kona leo himeni.
Ke hoolohe malie la o Kalala i na huaolelo apau o kela hi-
meni, a i ka hoea ana aku i ka hepena, huli mai la o Kalani
ihope, a i mai Ia:
"Pehea e hooko ana anei oe e Kalala i na olelo o kela hi-
meni?"
"He keu a ka haalulu o kou leo i keia po," wahi a Kalala
me ka pane pololei ole aku i ka ninau a Kalani, aka, hoopili
aku U nae i kona papalina ma ke poo o Kalani. "Ua loohia
oe i ke anu, o ke kumu ia i haalulu ai o kou leo!"
"Aole oe i pane mai nei i ka'u ninau, pehea ua makemake
anei oe i kela himeni?"
"Ua ike no oe e Kalani, o kela ka'u himeni makemake loa."
"Pehea la kou manao e Kalala, e komohia ana anei ka ma-
nao huhu iloko ou no kekahi ipo aloha au, i manao e hoopau
i ko olua noho hooipoipo ana, a hookuu aku ia oe e hele lana-
kila nou iho?"
"Aia ma ke an0piP kana mau kumu e haalele mai ai ia'u,
malaila e komohia mai ai ka huhu iloko o'u, a huhu ole paha,"
wahi a Kalala, me 4^p hakilo pono loa ana aku ma na maka o
Kalani, a i hou aku Ia : "O ka oi loa aku o ka pono, e haalele
ele mai kela ipo aloha ia'u."
"Heaha iho la hoi ke kumu o kou makemake ole ana e haa-
leleia mai oe e hele kuokoa nou iho?"
"Eia no ke kumu, e konoia mai ana au, e noonoo ae, ua haa-
lele mai oia ia'u, mamuli o kona aloha ole ana ia'u me kona
puuwai apau, aka he aloha wale no ma na lehelehe," alaila
hoopili okoa mai la o Kalala i kona poo, ma ka umauma o
Kalani, me ke apo ana iho no hoi o kekahi lima o ke kanaka
opio ma^^a-i o Kalala.
Ua4l^HHHhoa ia nae na opio i ka lohe ana aku i ka leo
o ka i^^^^^pna, i ka pane ana mai, ma kekahi rumi okoa
aku:
"Auhea olua e kuu mau keiki, ke hele nei kakou i na hora
o ke aumoe, e hoi olua no ka hooluolu ana."
Aohe hookololohe hou ana iho, o ke kuikuilima aku la no
ia o na opio no kekahi rumi okoa aku, a malaila i haawi ae ai
ke aloha poeleele mawaena o na keonimana ame na Iede, o
ka huli hoi aku la no ia o na wahine no ko lakou mau rumi
moe, a koe kokoolua wale iho la no o Kalani ame Teda, no
ko laua nanea liilii ana, mamua o ka hoi ana aku no ko laua
mau rumi.
"Ua hooholo anei oe e Kalani i kau mea e hana aku ana?"
I hooninau wale mai ai no o Teda i kona hoaloha, oiai ua
ike oia, i ka hoohalaia ana o kekahi manawa nui e Kalani
ame Kalala ma ke kamailio ana, mamua o kela hoi ana aku
o na lede no ka hale maluna.
Ke pa lulu la o Kalani i kona helehelena me na lima me ke
kulou ana no hoi o kona poo ilalo, a no kela ninau hoi a kona
hoaloha iaia, no kanai mea e hana aku ai, pane aku la oia, i
ka i ana aku:
"Ua noonoo nui au i ka'u mea e hana aku ai, ahiki i kuu
hooholo ana iho, hookahi no mea maikai loa, o ia ko'u kakau
ana aku i kekahi leka ia Kalala, maloko o kela leka, e hoakaka
aku ana au iaia, i na mea oiaio apau. Aole au mea e hopohopo
iho ai e Teda no'u, e manao mai ai paha oe, e hana naaupo
ana au ia'u iho, ma ka hoopiholo ana iloko o ka wai, oiai ua
Ike no oe, aole he kahawai o keia wahi."
Me kela pane maopopo loa mai ia Kalani aku, ua hoomama-
ia ae la ko Teda noonoo, mamuli o kona manaoio, e hooko
ana o Kalani i kana mau mea i kamailio aku ai, o ia ke ka-
kau ana i kekahi leka ia Kalala.
Oiai aia kela i na hora o ke aumoe e hele la, nonoi mai la
o Teda ia Kalani e hoi laua e hiamoe, ae aku la no hoi o Kalani,
alaila haawi ae la ke aloha poeleele mawaena o na hoaloha
o ka hoi aku la no ia o Teda noloko o kona rumi, a koe iho la
uo hoi o Kalani, me ka manao nae o Teda, he manawa pokole
wale no ko Kalani e noho hou iho ai, o kona huli hoi aku no
ia noloko o kona rumi.
Ma kahi nae o ka hoi aku noloko o kona rumi, aole i haa-
lele iki o Kalani i kona wahi e noho ana, ahiki i ka piha ana
hookahi hora, a na ke kani ana mai o ka uwaki, i hoopuiwa ae
iaia.
Iloko o kela hora hookahi, aole he hana nui e ae iloko o ka
noonoo o Kalani Elikona e hana la, hookahi wale no, o ia
kona noonoo ana i na huaolelo kupono, ana e hoakaka aku ai
maloko o kana leka ia Kalala.
Kona ponoi iho, me he mea la, ua aneane e hoauhee loa ia
aku na haawina ehaeha me ke kaumaha mai iaia aku, no ka
mea o kela honi hoomaumau ana aku ana ma ka lae o Kalala,
mamua o ko laua huli hoi ana mai noloko o ke keena hookipa,
ua Iawa ia no ka hoomama ana ae i kona mau kaumaha apau;
aka hookahi wale no mea nana i hoopilikia loa aku i kona
noonoo, o ia no kona hoomanao no na hopena e kau aku ana
maluna o Kalala.
No ka hoopakele ana ae nae i kela kaikamahine opio mai
na hawina ehaeha mai e kau aku ana maluna ona, ke loaa aku
ka ike iaia, eia no ka wahine mare a ua o Kalani ke ola mai
aei, ua ku okoa mai na hoowalewale he nui imua o kona alo,
e aneane loa ai no oia e ae aku, i ka manao o kana wahine mua,
e noho hamau loa laua, a e hoopoina i na mea o ka wa i hala,
no ko laua hoohui mua ia ana iloko o ka berita o ka mare.
Hoala mai la oia i na ninau lehulehu iloko ona: Heaha
kona kumu e ae wale aku ai no, e nohoalii mai na haawina
hoehaeha maluna ona? Pehea no hoi oia e hana ole aku ai i
kekahi mea, e paleia ae ai ka ehaeha, ke kaumaha mai la Ka-
lala ae?
Ma ka aoao o Kamila Elikona, aole loa e owaka ae ana na
lehelehe o kela wahine, a hoike ae i ka meahuna a laua elua
wale no i ike ai, no ka mea ua makaukau Ioa kela wahine e
mare aku me kekahi kane okoa, i noho pono ai oia iluna o ka
waiwai ame ka hanohano; nolaila me kela kahoaka e kau okoa
mai ana imua o kona alo, noonoo iho la oia, o ke alahele pono
wale no ma kona aoao e hooko aku ai, o ia ka hele hou ana
aku e hui pu me Kamila ma ke kakahiaka o kekahi la mai, a
hoike aku imua ona, ua apono oia i na mea apau i hoolalaia
mai e kela wahine, no ko laua hoopoina loa ana i na mea i pili
pololei aku ia laua pakahi o ka wa i hala.
Me kela noonoo nae ana i hooholo iho ai, o ka mea oi loa
aku ia o ka pono ana e hooko aku ai, o ia ka ae aku i ka manao
O Kamila, aia hoi ala pu mai la no kekahi manao okoa ae, o ia
no ke kau okoa mai imua o kana hoomanao ana, ka helehelena
maemae o Kalala, me he mea Ia, e hoahewa okoa mai ana
iaia nei, no ka hoao ana e maliu aku i na manao pahele a ke
kahi wahine i piha i ke kolohe, ka maalea ame ka lokoino, ua
lilo keia i mea hoala hou mai i ka noonoo ehaeha iloko ona,
ahiki i kona moe okoa ana aku iluna o kekahi wahi pakaukau
uuku, a hoomaka aku la e uwe kuwo, me ka piha maoli me
ke kaumaha.
Pehea nae ka loihi o ka noho ana o Kalani Elikona maloko
o kela keena, he mau hora lehulehu paha, a i ole he mau minuke
helu wale no paha, aole e hiki iaia ke hoomanao ae, aka iaia
nae e kalele ana kona poo maluna o kona mau lima, me he
mea h, ma kana hoomaopopo iho, aole oia hookahi wale no
ka mea maloko o kela rumi, nolaila aea okoa ae la kona poo
iluna, he mea oiaio, ike mai la oia ia Kalala e ku aku ana ma
kahi kokoke iaia.
I ka halawai ana ae o ka ike a na opio kekahi no kekahi,
kukuli iho la o Kalala ilalo ma ka aoao o Kalani, paa mai la
hoi kekahi lima, ma ka poohiwi o ke kanaka opio, a no kekahi
mau minuke loihi, aole e hiki i kekahi o laua ke hoopuka ae
i hookahi huaolelo, oiai ua piha like laua a elua i ka ilihia, no
kela hoohalawai hou ia ana o laua iloko o ke anoano meha-
meha o ka po.
Nana aku la o Kalani Elikona, o kela lole no a Kalala e ko-
mo ana ma kela ahiahi, o kona lole no ia e komo mai ana, aia
no hoi ma kona manamanalima ke komo hoopalau o laua, a o
ia ka Kalani o ka pane ana ae :
"O oe anei keia e kuu Kalala aloha?" wahi ana me ka leo
haalulu, o ka mea i piha me na manao pihoihoi.
"Ae, owau no keia e kuu Kalani aloha," i pane mai ai no
hoi o Kalala me ka paa hou ana mai o kona mau lima, e apo
ana ma ka a-i o Kalani, alaila i hou mai la me ka leo oluolu
loa:
"E hoike mai oe e kuu Kalani aloha i na mea oiaio apau loa !"
Aole e hiki ia Kalani ke pane mai, aka hopu mai la oia ia
Kalala, a hoonoho iho la mamua o kona alo, me ke kulou ana
iho maluna o kona mau poohiwi, a hoomaka aku la e hookahe
i kona mau waimaka.
Aohe a Kalala hoonioni wale ae, a hoouluhua mai paha i ke
kanaka opio, aka paa wale mai la no oia ma ke poo o Kalani,
me ka hamohamo ana ae ma kona lae, o ia no oe o ka makua-
hine i aloha i kana keiki iloko o ka popilikia, aka aia nae iloko
o ua o Kalala ka ike, ina e akakuu mai ana ka manao ehaeha
o Kalani, e hoike aku ana no oia i ke kumu oiaio loa, o ka loaa
ana o ka ehaeha iaia.
No kekahi mau minuke loihi kela noke ana o Kalani i ka
uwe, alaila holoi ae la oia i kona mau waimaka, a nana mai
la ma na maka o Kalala, a akahi no oia a pane mai:
"O e kuu Kalala aloha, e noi aku ana au i kau. mau huikala
ana mai ia'u!"
Heaha auanei ka'u mea e huikala aku ai ia oe o kuu aloha!
wahi a Kalala me kela leo oluolu mau ona, i piha me ka makee
no Kalani. "Ua makaukau anei oe e hoike mai ia'u e Kalani
i keia manawa?"
"Auwe, heaha auanei ia mea a'u e hoike aku ai ia oe?"
"E hoike mai oe ia'u, i ke kumu o keia mau waimaka o ka
ehaeha e kihe'ahe'a nei ma kou mau maka!" wahi a Kalala,
a no kela ninau, ua ku ino ae la o Kalani iluna, me ka hookuu
ana aku i kana paa ana ia Kalala, a iloko no hoi o kela ma-
nawa hookahi, ua ku ae la no o Kalala iluna, ua hele hoi kona
helehelena a haikea, me ka haalulu pu hoi o kona kino, aole
nae he nana mai o Kalani, aka hele pololei aku la oia no kahi
o ka puka me na kaniwawae hikaka.
He manawa kela no na manao pihoihoi i nohoalii iho malu-
na o Kalala, nolaila mamua o ka hiki ana ia Kalani ke wehe mai
i ka puka, e oili aku ai oia iwaho, ua holo koke aku la o Kala-
la, a ku ae la mamua pono o ka puka, me ka pahola ana ae
o kona mau lima, e haawi mai ana i ka hoailona, ia Kalani,
aole oia e haalele iho ialoko o kela rumi.
"E hookuu ae oe ia'u e hele mailoko aku nei o keia keena!"
wahi ana me ka leo kuoo.
"Aole e hiki ia'u ke hookuu aku ia oe e Kalani e hele mai-
loko aku nei o keia rumi," i pane mai ai o Kalala, me kona
hoomanawanui wale ana iho no i kona manao maka'u a hopo-
hopo, no ka hoopoino aku o Kalani iaia.
No kela pane a Kalala, huli hoi hou mai la o Kalani ihope,
no kahi o ke kapuahi hoopumehana e a aku ana, aia hoi ka eha-
eha ame ke kaumaha iloko o kona noonoo kahi i nohoalii ai,
he ehaeha no kona manao ana iho, e lilo ana kona hoopoino
ana iaia iho, i kumu e alakoia aku ai o Kalala iloko o ka eha-
eha hiki ole ke hoomamaia ae, no kekahi manawa loihi ma-
hope mai.
Haalele aku la o Kalala i kana wahi e ku ana ma ka puka,
a hele mai la oia me na kainawawae malie loa, a ku iho la ma
ka aoao o Kalani, hoopili aku la hoi kekahi lima ma ka uma-
uma o ke kanaka opio, alaila pane ae la me ka leo oluolu Ioa:
"E noi hou aku ana au ia oe e Kalani, e hoike mai ia'u i ke
kumu nui o keia kaumaha i kau mai maluna ou! No'u iho,
ke hooia aku nei au imua ou, ua hiki ia'u ke hoomanawanui
i na mea apau."
"Aole e hiki ia'u ke hooko aku i kou makemake, no ka mea
aole oe i maopopo!"
"Heaha auanei ko'u kumu i maopopo ole ai, no ka mea ma
ka'u mea e nana aku nei ia oe, aia kekahi mea ano nui loa au
e huna kele mai nei ia'u, pela wale no i hoike mai ai kou mau
ano apau i keia po, i ke kaumaha maoli ame ka hoopilikiaia
o kou noonoo. Malia paha hoi, mamuli o kou ae ana mai e
hoike ia'u i ke kumu o kou ano-e, he mea ia e hoomamaia ae ai
na manao kaumaha iloko ou."
"He mea anei ia e hoomamaia ae ai ko'u mau manao kau-
maha?" wahi a Kalani, me ka noke ana ae i ka akaaka, ke
ano o ke kanaka, i aneane e uluahewa kona noonoo.
"Pela ko'u manao paha!" i pane ae ai no hoi o Kalala, me
ka maikai ole Iho la nae o kona noonoo, no ke ano o ka akaaka
ana mai o Kalani iaia, aole no nae ona nana ae, kamailio hou
aku la no oia :
"I ehia no hoi a'u koi ana aku ia oe e kuu Kalani aloha, e
maliu mai ai oe !" me ka hopu okoa ana aku o Kalala i kekahi
lima o Kalani, a huki ae la no kahi o ka noho paipai nui e
waiho mai ana.
Aohe no he hookolokolo aku o Kalani, ke ae la no oia i kona
hukiia e Kalala ahiki i kona hoonohoia ana aku iluna o ka no-
ho paipai, a kukuli iho la o Kalala ma ka aoao, me ka hoomoe
ana iho o kona poo maluna o ka lima o Kalani, huli mai Ia kana
nana ana ma na maka o ke kanaka opio, a hoomaka hou ma
la e kamailio:
"E hoike mai hoi oe!"
"He mea paakiki loa keia au i noi mai la e Kalala,'' i pane
ae ai o Kalani, me ka leo uu. "O e Kalala, pehea la oe i hoea
mai ai noloko nei o keia keena, i keia po?"
"Aole he kumu e ae, aka no kuu ike ana, aia kekahi mea
hookaumaha loa i kou noonoo. Ina ua loaa i'o he kaumaha ia
oe, alaila he kuleana ko'u e komo pu aku ai iloko o ka auamo
ana ia kaumaha hookahi," alaila hiki hou ole iho la ia Kala-
la ke hoomanawanui, aka hookahe aku la oia i kona mau wai-
maka, me ka puliki pu ana aku ia Kalani me kona mau lima
a elua.
Aole no he papale aku o Kalani, aka apo mai la oia ia Ka-
lala, a hoopili aku Ia mamua o kona umauma, hoopili mai la
hoi i kona papalina ma ka lauoho o Kalala, a me he mea la
ma ka ike maoli iho no a Kalala, o laua kekahi mau mea hau-
oli Ioa, e hiki ole ai i kekahi mea ke komo hokai mai mawa-
ena o laua, a o ia kana o ka ninau hou ana mai ia Kalani:
"Heaha no hoi kau e hunakele loa mai nei, aohe wahi mea-
a hoike mai ia'u i keia hana nui nana i hookaumaha loa aku
ia oe e Kalani?" "Auhea oe e Kalala kuu aloha, he hana maalahi loa na'u ke oki ana i kuu lima akau a kaawale mai kuu kino aku, mamua o kou lohe ana i ke kumu oiaio o ka haawina kaumaha i kau mai maluna o'u; aka nae aole au e huna hou iho ana, a e loaa aku ana no ka ike ia oe no ia mea i ka manawa kupono. "Mamua nae o ko'u hooko ana aku i kau noi e kuu aloha, e nonoi e aku ana au i kau mau huikala ana mai ia'u, no na haawina ehaeha a'u e hookau aku ana maluna ou, Pehea, e hiki ana anei ia oe ke manaoio mai, he mea ehaeha no'u ka ike ana aku ia oe iloko o kekahi pilikia nui?" , "Aole loa o'u wahi kanalua iki no ka nui o kou kaumaha ke komohia au iloko o kekahi pilikia nui, aka nae aole a kaua mea e hopohopo ai i keia manawa no ko'u komo iloko o kekahi pilikia, oiai au e pili aku ana ma kau aoao a oiai no hoi au me ke ola kino maikai i keia wa." O ka oluolo o kela mau olelo i kamailioia ae e Kalala, a hui pu iho hoi me ka manao piha makee iloko o ke kaikamahine opio, ma ke ano o kana nana ana ae ma ka helehelena o Kalani, ua lilo ia i hana hooi aku i ka paakiki, o ka hiki ana ia Kalani, ke hoopuka okoa mai i kana mau mea i makemake ai, a o ia kana o ka pane ana mai: "O e Kalala ! E kokua mai oe ia'u, i hiki ai ia'u ke hoopuka ae i na mea a'u e manao nei!" alaila palulu okoa ae la ua o Kalani i kona mau maka, a i hou mai la: "O e na Lani, aneane e hiki ole ia'u ke hoike ae i keia meahuna imua ou e kuu Kalala aloha!" "Heaha hoi paha keia mea ano nui loa au e kamailio mau mai nei, no ka Kiki ole ia oe ke hoike mai ia'u?" Hopu malie mai la o Kalani ia Kalala, a hoonoho ae la maluna o kekahi noho paipai nui, nana aku la ma na maka, o ke kaikamahine opio, a i aku la: "E hiki ana anei ia oe e Kalala, ke noonoo mai no kekahi mea nana e hookaawale ia oe mai ia'u aku?" "Aole au i ike i kekahi mea nana e hookaawale ia kaua !" wahi; a Kalala me ka leo haalulu. "E noonoo hou oe, a hoike mai ia'u i kau mea i manao ai, e kuu aloha!" "No kou noke loa mai hoi i ke koi ea, ua konoia mai au e olelo ae, malia paha o ko kaua kumu wale no e kaawale ai kekahi mai kekahi aku, o ia no ka pau ana o kou aloha ia'u." "Elike me ka loihi o ka paa ana o ke ola iloko o kuu kino nei, pela no ka loihi o ko'u aloha mau ana aku ia oe e Kalala. He hana ku i ka lokoino ma ko'u aoao, ka hookaumaha a hoeheaha ana aku i kou noonoo ; aka nae ina nei no ka hiki ia oe ke ike mai i kuu puuwai, ua aneane ia e naha, mamuli o ka nui o ka ehaeha ke hoomanao ae nou e ke aloha." . "Ua maopopo ia'u ia mea e Kalani, e hoike mai hoi paha i ke kumu nana e hoopilikia mai ana ia kaua?" i koi hoomanao aku ai no o Kalala ia Kalani e hoike mai. "E noonoo hou oe i hookahi manawa i koe, a e hoike mai ia'u i kau mea i manao ai ! E hoihoi aku i kou noonoo ihope, i ke ano o ko'u ola ana, no ka'u mau hana pupuahulu i hooko ai, kela hana e lilo ai i mea alalai ae mawaena o kaua i keia manawa !" Me he anapa ana la na ka uwila, loli ae la ka helehelena o Kalala, mai kela nanaina mohala maikai, a i ka helehelena kunahihi, nana mai Ia hoi ma na maka o Kalani, me he mea la, aia kekahi hiona nana i hoopiha aku iaia me ka weliweli, alaila ku ino ae la oia iluna, nie ka nee ana aku ihope no hookahi kainawawae, alaila pane mai la me ka leo e hiki pono ole ai ke hoopuka mai i na olelo me ka maopopo. "Akahi a loaa ia'u ka manao o kau mea i noonoo ai e hoike mai ia'u, ua pili no ia no ko wahine mua i mare ai, aka heaha kau mea e hopohopo nei nona, oiai ua make kahiko oia, a ua kaawale loa oe, ma na kanawai o ke Akua, ame na kanawai o ka aina, e mare aku ai i wahine hou nau." "Ua pololei oe e Kalala i koho mai la, o kela wahine ka mea nana i hookaumaha loa mai i kuu noonoo, no ka mea o ua wahine nei ea, aole oia i make, aka eia no oia ke ola mai nei." "Auwe no ka hoi e! Eia i'o anei kela wahine ke ola mai nei, aole oia i make ? Pehea i loaa mai ai ia oe ka ike e pili ana nona?" "O kela wahine hana keaka a kaua i ike ai ma ka po nei, maloko o ka halekea, o ua wahine nei ia a'u i mare ai; nolaila aole oia i make." "Auwe no ka hoi e !" me ka noke okoa ana iho o Kalala i ka uwe, ka mea nana i hoopa mai i ka puuwai o Kalani, me ka lele okoa ana mai o ke kanaka opio e puliki ia Kalala, me ke kamailio ana mai i na olelo hoomalielie: "Aole keia he wahi ehaeha a uuku ae nei, aka ua loaa ia kaua he haawe kaumaha maoli, aka nae e hoolana i ka manao e kuu aloha, a mai haawipio kaua malalo o ko kaua mau noonoo uluahewa, no ka mea, aia no he alahele e hiki ai ke hoauheeia aku keia mau mea maikai ole mai ia kaua aku, a e hoihoi hou ia mai ai na manao hauoli iloko o kaua pakahi." O ke kunahihi o ka helehelena o Kalani, ke kaumaha no hoi o kona leo i kamailio ae ai i na olelo ae la maluna, a hui pu iho me ka piha o kona kino i ka haalulu, ka mea nana i kono aku ia Kalala e hooikaika ae i kona ano no ka pono o ke kanaka opio. Palulu ae la nae oia i kona helehelena no kekahi mau minuke, a iaia i nana hou mai ai maluna o Kalani, kamailio mai la oia i keia mau olelo i ka i ana mai : "Ua hoolaia anei oe, e ku a hele me ka haalele ana iho ia'u, me kou hoike ole mai i keia mea ano nui? Ina i hana oe pela e Kalani, ho keu aku a kou lokoino maoli!"
"He hana ku anei ia i ka lokoino e Kalala, kuu aloha ?'' wa-hi a Kalani me kona hoopa ole mai nae i ke kaikamahine ^H me he mea la, akahi no oia a hoomanao mai no ka manawa mii loa, i kekahi kaola nui, e moe ana mawaena o laua. "Pehea ka hoi kela mau mea oiaio e pili ana i kona n^H ana?" . "O ke kaikaina ponoi o kela wahine ka mea i make, aole oia aka i wahi nae e hookoia ai kekahi hana i hoolaia ia e ^B wahine, pela oia i hoololi ai iaia iho, ma kahi o kona ka-^H na; no kona manao, i kuhihewa mau au, ua make oia. ^H i maopopo mua keia meahuna ia'u, aole loa kaua e ike kekahi i kekahi." "Mai kamailio mai oe e Kalani pela, no ka mea ina aole loaa ia'u ke aloha ia oe, no ka hoohauoli ana mai i ko'u ma-nao, aka he mea no nae na'u e haaheo ai, ka lilo ana o ia a! ^H i mea e hoona ae ai ko'u mau ano maikai, a e lilo mau ^ .^H i mea no'u e hauoli ai, mamuli o ka hoomaopopo ana iho ^l aloha aku au ia oe; ua oi ae keia mamua o ko kaua ike a-i kekahi i kekahi." No kekahi mau minuke lehulehu, ua nohoalii iho la ka meha maluna o na opio, aka i ka loaa ana nae ia Kalala he a,,^ I kamailio mai ai, i mai la: "Heaha kau mea i noonoo ai e hana aku, mahope ';,, ^ ' I oili ana ae nei o keia ike, aole i mare kela wahine mua ^(l mare ai?" "Hookahi no a'u mea i noonoo iho ai, o ia ka hoi i ,- ^l aku ihope i kela ano kahiko o ko'u ola ana ma Auseteralia." "Aohe au hoi hou ana aku ilaila, aka e hoi oe no Kanaka Hale a malaila e hoohala ai i kou mau la me kou makuahine." "Aole e hiki ia'u ke hoi aku no kela home. O ko'u ike mau aku ia oe me kuu makuahine, ua like ia me kekahi mu pi,,.^ I nana e hoomailo i ko'u ola ana. No ko kakou pono apau loa e ae mai oe e kuu aloha, e hookuu ia'u e hele no kekahi aina mamao loa." "Alaila e haalele mai ana anei oe i kou makuahine kela makuahine oluolu i piha me ka lokomaikai ame ka makee ia oe kana keiki hookahi wale no e ola nei?" "He mea oiaio no kena au e kamailio mai nei e kuu Kalala, aka nae e hoomamaia ae ana no kona mau manao kaumaha no'u, mamuli o ka ike ana mai, aia mau no kana kaikamahine imua o kona alo, i na manawa apau." "Alaila pehea iho la kou pono e Kalani? E ku a mehameha ana oe, ke kaawale aku i kahi mamao loa!" I "O ko'u noho ana iho maanei, a kaawale aku paha no kahi mamao, ua like no ka mehameha, no ka mea aohe o'u wahi lihi kuleana ia oe, a o keia ola ana aku, ua aneane no e lilo i mea waiwai ole, oiai ia'u e nana ae ai ma kela ame keia wahi, ua nalo kou helehelena mai ka'u ike ana aku. Ua aneane e hiki ole ia'u ke ola aku ma keia ao, me kou noho pu ole mai nea a'u!" Eueu ae la na lehelehe o Kalala, no ka hoopaia ana mai o kona puuwai, e kela mau olelo ku i ke aloha a Kalani, alaila hoomaka aku Ia oia e kamailio i kekahi mau olelo hooluolu i ka pane ana aku: "E hoao oe e hoohauoli ia oe iho e Kalani ma na ano apau. E hoao e hoopoina i kou mau manao maikai ole apau pela hoi kou mau ehaeha he nui. Ke hoomanao ae nou e kuu ;,! lui he mea ehaeha no no ka noonoo, ina aole e loaa ke ola inoaia ia oe no keia nee ana aku o ko kaua ola ana." I "Pehea oe e hoohala aku ai i kou ola ana e kuu Kalala." "Heaha auanei, e hoao au ma na ano apau, e hoohaili 'li .'a iho, ma na mea e kaawale Ioa aku ai ke kaumaha ame ka (- iamai ia'u aku; aia^4^-. - uu ae ^ la ikiiki o ko kaua mau manao ehaeha, ia wa oe e holo mai ai no ka iUo an..-'- — — -me mama," alaila hiki hou ole aku la ia Kalala ke kamailio, o kona noke iho la ia i ka uwe, a i ka hala hou ana o kekahi mau minuke, ia wa i kamailio hou aku ai: "O e ae mai oe e Kalani, owau o kaua ke holo no kekahi wahi mamao loa, a e noho pu mai oe me mama. Ua hiki ia'u ke kaahele mai kekahi aina a i kekahi, malia pela e hiki ai ia u ke hoauhee aku i na mea maikai ole, a kaua e ike nei i keia manawa, a oiai hoi au ma na aina mamao, e hoao e hoopoina pu i kou mau manao ehaeha, a ke huli hoi hou mai au no ka aina nei, e lilo kaua i mau hoaloha maikai." "Owau o kaua e kuu aloha ke hele no ka aina mamao, a e noho no oe e Kalala me mama," wahi a Kalani me ka manao paa, a ike aku la o Kalala he mea makehewa wale no kona hoao hou ana aku e hoohuli i ka manao o Kalani, hooholo iho la oia, he oi i'o aku ka pono, o Kalani o laua ke hele, a e noho no oia me ka Lede Elikona. Hooholo koke iho la no o Kalala, pehea ka nui o na haawina hookaumaha ame ka ehaeha e kau mai ana maluna o laua, he oi loa ae ka pono o Kalani ke hele no ka aina mamao, a oia hookahi wale no ke auamo hoomanawanui i ke kaumaha maluna iho ona, a o kekahi kumu no hoi i kupono loa ko Kalani hele ana no na aina mamao, oia ka mea oi aku o ka ike ame ka hoomaopopo ana i ka mea pono e hana aku ai, mamua o ua o Kalala. Me kela hoomaopopo ana iho, ua oi aku ko laua hookaawale ana kekahi me kekahi, ku ae la o Kalala iluna, me ka hele ana mai a ku iho la ma ka aoao o Kalani, alaila i mai Ia : "Ke manao nei au, o keia paha ko kaua manawa e hui hope ai, me ka maopopo ole o ko kaua ola ana no keia nee ana aku. Aole no he loihi o ko kakou ola ana ma keia ao, alaila hoi aku kakou ma kela ao mao, a malia ma ia ao aku e loaa like ai ia kaua a elua ka hauoli." "Aole au i nana aku i ko kaua ola ana ma kela ao, aka o ka iini hookahi iloko o kuu puuwai, ma keia ao no kaua e hauoli ai i keia ola ana, no ka mea ma kela ao mao, aole he mau hauoli ana, elike me na hauoli ana o keia ao." "He mea oiaio kena au e hoakaka mai nei e Kalani, aka nae aole no kaua e nele loa ana i na hauoli ana ma kekahi ano." "Heaha aku auanei ia hauoli e loaa ia kaua e Kalala, aole aole loa! Heaha auanei ka hauoli e loaa ia'u, ke hoomanao ae, ma keia hope aku, no kou oiaio, ka maemae, kanohea o kou helehelena? Hookahi wale no mea oiliili ae mailoko mai o ia mau mea apau, o ia ke kaumaha ame ka ehaeha." "Ina pela ea, e hoao kaua a elua, e hoopoina i na mea e pili ana no kaua iho, malia pela wale no e hoomamaia ae ai na manao maikai ole iloko o kaua pakahi." "He hana hiki ole loa ia'u ke hoopoina i na mea a'u i ike mawaena o'u ame oe, a me ia hoomanao ana auanei, e moe pu aku ai me a'u iloko o ka lua kupapau. "Auhea nae oe e Kalala, eia no oe i kou mau la opiopio o ka wahine u'i, a i noho oe ma keia hope aku, a i haulehia kekahi kanaka i ke aloha ia oe, elike me ia a'u i aloha aku ai ia oe me kuu puuwai apau, alaila e lilo no i mea no'u e hauoli ai ke kakau ae oe ia'u, me ka hoakaka ana ae, ua hoohauoli mai oia ia oe, elike me ia a'u i ake aku ai e papahi ia haawina hookahi maluna ou, ke lilo mai oe na'u ma ka mare." (Aole i pau.)