Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 35, 2 September 1926 — Page 1

Page PDF (1.56 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
Hoopukaia i na Kakahiaka
Poaha Apau
Ka Nupepa Pookela o na
Nupepa Hawaii
LXV—HELU 35 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T . H. POAHA, SEPATEMABA 2, 1926 NA HELU APAU 6427
KE HOOLALAIA MAI NEI E
HOOMANAO NO KAPENA KUKE
Apono ke Kiaaina i ka Manao o ke Komite o
ka Ahahui Moolelo e Hoomanaoia ka
Loaa Ana o Hawaii ia Kapena Kuke
Haalele o Ned
Crabbe i Kona
Kulana Oihana
Waiho Oia i ka Hana Hookapu
Waiona ma ka Poalua
Aku Nei i Hala
NO KE KULIKE OLE O
NA MANAO KE KUMU
Paniia Kona Makalua e George
Bruns Ahiki i ka Loaa
Ana he Mea Okoa
Mamuli o kekahi kumu i oleloia ae, o ia ka like ole o na manao ma-waena o John T. Barrett, ke poo o ke keena hopuhopu waiona ma Ha-waii nei ame E. C. S. Crabbe kona hope ma ka oihana, i waiho aku ai
o Mr. Crabbe i kona kulana oihana ma ka Poalua iho nei, me ka lawe ana ae o George Burns, kekahi o na limahana kahiko oloko o kela keena
i kona wahi.
Aole i hoike maopopo ae o Mr. Barrett i ke kumu o kela waiho aua aku o Mr. Crabbe i kona kulana, o kana wale no o ka hoakaka ana ae, o ka poe apau e noho hana ana maloko o kona keena, he pono ia lakou ke hooko elike me na loina lawelawe oihana o kela keena.
No ka poe apau i kulike olo ko lakou mau manao me kona, ua hoakaka hou ae oia, he hookahi wale no alahele pono a kela poe e hana ai, o ia ko lakou ku ana a hele mai kona keena aku, a huli aku i hana hou na lakou; no ka mea o na pilikia apau e ala ae ana ma ka lawelawe ana i na hana o kela keena, maluna wale no ona ka auamo ana
i na ko'iko'i, aole mahina o ka mea okoa aku.
Ua noho hamau no hoi o Mr. Crabbe, no ke kumu oiaio o kona waiho ana aku i ka hana o ko au-puni federala; aka no ka poe nae. maloko o ka hale aupuni federala, ua loaa mua ka hoomaopopo ana ia lakou, no ka hoea inai i ka waiho ana aku o Crabbe i kona kulana iloko o ke keena o ka luna hooko
i ke kanawai hookapu waiona, mamuli o na mea a lakou i ike ai, he pule mamua aku.
Ma ka waiho ana aku i ka hana o ke aupuni federala, e hoomaha ana o Mr. Crabbe no kekahi mau pule lehulehu, mamua o kona komo ana aku e lawelawe i kekahi oihana e ae maloko o keia kulanakauhale.
Oiai e kakali ana ahiki i ka hookohuia ana mai o kekahi mea mai Wakinekona mai, no ke pani ana ae i ka makalua i hoohakahakaia iho o Mr. Crabbe o Mr. George Burns ke noho aku ana he hope no John T. Barret mai keia manawa aku.
HOOKOHU KA MEIA IA
POINDEXTER I LUNAKIAI
No ka hoopiha ana i kekahi o ua wahi hakahaka o ka papa o na lunakiai o ko kulanakauhale a kalana
o Honolulu nei, i waiho ae ai ka Meia Wilson imua o ka papa i ka uwa o ka Lunakanawai J. B. Poindexter, no ke aponoia mai i lunakiai ma ka Poalua iho nei.
Wahi a ka Meia Wilson, ma kana palapala o ka hoouna pu ana ae me ka inoa o ka Lunakanawai Poindexter, ua nui no kana poe i hui ku kakuka aku ai, no ko lakou ae ma e lilo i lunakiai, hookahi wale no mea i haawi mai i kona ae, e lawe
i ke kulana lunakiai oia ka Luna
kanawai Poindexter, pela iho la oia
i waiho mai ai i kona inoa, no ke
apono ana aku o na hoa o ka papa
lunakiai,
Mawaho ae o ka hookohu oihana i waihoia mai no J. B. Poindexter imua o ka papa, ua waiho pu mai ka Meia Wilson, i ka inoa o A. V. Gear, no kona aponoia aku i Iunanui no ka oihana wai ame sua o Honolulu nei, no ke pani ana ae i ka makalua i hoohakahakaia iho, mamuli o ka waiho ana mai o Konela C. J. Mc-Carthy i kona kulana iloko o ka oihana wai.
Mawaho ae o ka inoa o A. Gear, e hoakaka pu ana ka palapala a ka meia i hoouna ae ai imua o ka papa no ka pono, e loaa hou i elima mau limahana noloko o ke keena o ka oihana wai, elike me ia i makemake ia ai e E. C. Wilder, ka hope luna nui.
Ma ke noi a ka Lunakiai Hollin-
ger, ua hoopaneeia ka noonoo ana
i na hookohu oihana hou, a no ke
kahi manawa okoa aku.
No ka haha ana i kona kulana ikaika ma ka Mokupuni o Hawaii, i hala aku ai o A. L. Louisson, kekahi o na moho elele lahui, ma ka aoao Repubalika, no kela mokupuni ma ka Poalua iho nei; aia oia a huli hoi mai no keia kulanakau-hale, alaila holo loa aku no Kauai, no ka hooikaika kalaiaina aua.
PAU KA WAIHO INOA ANA NO KA AHAOLELO MA KEIA PO
Nui na Repubalika i Waiho ae i na Palapala
Noi Holo Moho a Hapa na Demokarata—
He Mau Moho Wahine Kekahi
Make o Kapena John Rogers ma Ka Ulia Moku
Keia ka Haole Lele Moku
Kaulana i Pae ai i Kauai
me Kona Moku
MA PILIKELEPIA I
MAKE MAI NEI OIA
Loaa Kela Hopena Iaia Mamuli o ka Haule Ana o Kona Mokulele Ilalo
I kulike ai me kekahi lono kele-
kalapa o ka loaa ana mai i keia
kulauakauhale mai Pilikelepia mai,
ma ka Poalima iho nei, ua halawai
o Kapena John Rodgers me kona
hopena, ma ka hora elima o kela la,
mamuli o kekahi ulia poino i loaa
i kona mokulele.
O keia ka haole Iele moku kaulana o ka hoea ana mai i Hawaii nei, maluna o kona mokulele, i haule ai iloko o ke kai, a pae aku ai i Kauai, ma ka makahiki aku la i hala.
Ma kahi o 130 a i ole 150 kapuai ke kiekie mai ka honua ae, i hoomaka iho ai ka mokulele e kau ana o Kapena Rodgers, e haule ilalo, ma kahi o ekolu wale no kapuai ka hohonu o ke kai. Ma kela haule ana, ua poino maoli ka mokulele, aka no Kapena Rod-gers ame kona kokoolua, aole e hiki ia laua ke hemo mai ko laua mau noho aku, oiai ua paa i ke kalapuia.
No ka papa'u nae o ke kai, aole i piholo na poo o kola mau mea ilo-ko o ke kai, eia nae, ua nui na poino i loaa ia laua.
Ma ka manawa o ka hoea ana aku o na kokua, no kahi o ka mokulele poino, ua kupouli ka noonoo o kela mau mea, a me ka hana nui, i hiki ai ke hookaawaleia ka enekini, ame na wahi e ae o ka mokulele, mai ke kino aku o na kanaka poino.
Ua hoihoiia o Kapena Rodgers, no ka halema'i a malaila i hoi mai ai kona noonoo maikai, o kekahi o kana mau mea mua loa, o ke kamailio ana ae i na kauka, o ia no ka hoike ana aku i kela ulia poino i kona makuahine.
No ke ko'iko'i loa nae o ka poino, ua make e o Kapena Rodgers, mamua o kona hoea ana mai no Pilikelepia.
Ma ka hoakaka a na kauka, na lakou i nana i na wahi i poino o Kapena Rodgers, ua nui na iwiaoao i haki o ka mea poino, a he elua hoi mau wahi i haki o kona wawae, pela i hiki ole ai ke hooloihiia aku kona ola ana.
PAPAIA NA ONA O NA
HALE PAHUPAHU AOLE E
HOOKIPA I NA KEIKI OPIO
Ua papaia aku e ke poo o na makai kula, Eugene Allen, na ona o na hale pahupahu aole e hookipa aku i na keiki maloko o ia mau hale ma keia hope aku elike me ka hookapu ana a ke kanawai a e hookoia aku ana ka mana o ia kanawai maluna o ka poe hookuli, ina no ka loaa aku o na keikikane malalo o ka 18 makahiki maloko o ia mau hale e hoopiiia ae ana, a ina no ke ku i ka hewa e kauia aku ana ka hoopai ma ke dala a i ole ma ka hoopaahao paha.
Iloko o ka pule aku la i hala he 15 mau keikikane i hopuia aneane oia mau keiki apau he mau makahiki ko lakou i kupono no na papa kiekie maloko o na kula ma na apana o Pawaa, Puowaina ame Kapalama.
Ua maa keia mau keiki i ka pipili ame ka maau maloko o na hale pahupahu, elike me ia a na makai o ka hoike ana ae ma ke ao a ma ke ahiahi, a ua lilo ia mau hale wahi makaala loa na lakou. "O ke kumu i hopuia ai keia mau keiki mamuli o ke noi a na makua. O ka hapanui o na keiki mai na home maikai, eia nae, ua auwana hele mai ua keiki," elike me ia a Godfrey o ka hoike ana ae.
Maloko o. kela hale pahupahu i loaa aku ai kekahi keiki uuku o elima makahiki, a na ka makuakane ponoi no ka oia kamaiki i lawe mai iaia malaila a malaila oia e malamaia ai. Ua hoahewaia ka makuakane no kona lawe ana mai i ka-na keiki maloko o ia hale, o ka pane pakike ka a ia kanaka he opiopio loa ia keiki e hiki ole ai e loaa ka ike iaia no ia hana he pahupahu me ka hiki ole iaia ke hoomaopopo no ka mea e hanaia ana malaila. Ua hookuuia ka makuakane me na oleloa'o pu aku.
E kiaiia aku ana na hale pahupahu e na makai o na opio ma nei mua aku, a o na ona no lakou ia mau hale pahupahu e hookuli ana e paa ae ana lakou i ka hopuia no ka hooko ana aku i ke kanawai.
HALAWAI O MRS. W. F. FREAR ME KA POINO MA KALEPONI
Pakele ke Ola o ka Wahine a ke Kiaaina Mua
Hawaii Nei ma ka Ulia Kaa Otomobile
—Make Nae ke Kiakaa Otomobile
Iloko o ka makahiki 1928 e hoea mai ana, ke holopono na mea e hoolalaia mai nei, alaila e malamaia ana he hoomanao ana no ka piha ana o ka hookahi haneri me kanalima makahiki, o ka loaa mua ana o Hawaii nei ia Kapena Kuke; elike me ka manao apono o ke kiaaina, i ka olelo hooholo i waihoia aku i mua ona, e ke komite o ka ahahui huli moolelo o Hawaii nei, ma ka pule aku la i hala. Ma ka hui kukakuka ana o ko komite o ka ahahui huli moolelo o Hamaii nei me ke kiaaina, i hoeueu mai ai ke kiaaina i kela komite e hoomakaukau i kekahi papahana maopopo loa, no ua hana hoomanao i manaoia, a waiho aku imua ona, me kona manao, e hiki ana iaia ke hooko i ke noi a kela komite, e waiho loa ia aku kela hana hooma-nao i ka Peresidena o Amerika, no kona hoopuka ae i ua kono, i kekahi mau aupuni o ka honua nei, e hoouna mai i kekahi mau moku-kaua no ke komo pu ana ma ka
hoomanao ana i kela hana. Ma ku hoakaka a ka Bihopa Restarick, ka mea kamailio ma ka aoao o kola komile, aia ma kekahi pohaku ma Kauai, he pua pana, i hanaia iloko o kela pohaku ma Waimea, he pua pana Pelekane, i manaoia, ua hanaia kela pua i ka manawa i lele ai e Kapena Kuke ma Waimea. O ka manao o ke komite, o ia no ke kukui ana i kekahi kiahoomanao no Kapena Kuke ma Waimea Kauai, a no ka hoolaa ana i kela kiahoomanao, ua makemakeia e lu-'-'" koakoa na mokukaua o na aupuni lehulehu, e hoounaia mai ana no Ha-waii nei, ma kela manawa, a ma-laila aku, e holo loa ai no Kaawaloa, kahi o ke kiahoomanao o Kapena Kuke e ku nei i keia manawa. Ma ka manaoio o Kaiama Farrington, e lilo ana kela hana hoomanao no Kapena Kuke, i hana wai-wai Ioa, aole wale no ia Hawaii nei, aka i na aupuni no apau, ma ka lilo ana o ka Pakipika nei, i wahi ano nui loa ma keia hope aku.
Ma ka hora umikumamalua o ke-ia po Poaha, Sept. 2, e paa ai ka puka no ka waiho ana ae i na palapala noi holo moho, no ke kulana moho elele lahui i Wakinekona, ame na hoa o ka ahaolelo kuloko. No na moho o ke kulanakauhale a kalana o Honolulu nei, e paniia ana ka puka no ka waiho ana ae i na palapala noi holo moho, ma ka hora umikumamalua o ka po o ka Poalua o keia pule ae, ka la 7 o Sept. Oiai aole i hookomo ae na moho apau e holo ana no ka ahaolelo i ko lakou mau palapala noi holo moho ahiki i keia po, ua hiki ole ke loaa ka papainoa piha moho apuni keia teritore o kela ame keia aoao kalaiaina pakahi, ma keia puka aua aku o ke Kuokoa, aka ma keia pule ae, e hoopuka piha ia aku ai. No na moho elele lahui nae, me he mea la aole he moho hou ae, mawaho. o na moho i maopopo i keia manawa, o ia hoi he elua mau moho elele lahui Repubalika a he hookahi Demokarata. O na moho elele ma ka aoao Repubalika, oia o Victor S. Houston amo A. L. Louisson, a ma ka aoao Demokarata hoi, o Wm. P. Jarrett. No ka aha senate mai ka Mokupuni mai o Hawaii, he elua mau moho e waeia e na aoao kalaiaina pakahi. He mau moho Repubalika i waiho ao i ko lakou mau palapala noi holo moho, aole he moho ma ka aoao Demokarata. No ka Mokupuni o Maui, he hookahi moho e waeia e na aoao pakahi, he hookahi moho i waiho ae kona palapala ma ka aoao Repubalika, aole moho o ka aoao Demokarata. No ka Mokupuni o Oahu nei, he ekolu moho a na aoao kalaiaina pakahi e wae ai no ke kau loihi, a he elua no ke kau pokole. No ka Mokupuni hoi o Kauai, he lookahi moho e waeia e na aoao kalaiaina pakahi. Hookahi moho Repubalika, i waiho ae i kona palapala noi holo moho, aole he moho m aka aoao Demokarata. O na Repubalika ka Nui Ahiki aku la i ka Poakahi iho nei, he 16 ka nui o na moho ma ka aoao Repubalika, i hookomo ae i ko lakou mau palapala noi holo moho, a he hookahi ma ka aoao Demokarata, no ka hale o na lunamakaainana mai Hawaii Hikina mai. He eha wale no moho i makemakeia no kela ame keia aoao kalaiaina pakahi. No Hawaii Komohana, he eha moho i makemakeia no kela ame keia aoao kalaiaina pakahi. He eono moho Repubalika, i hookomo ae i ka lakou mau palapala noi holo moho, a he hookahi Demokarata. No ka Mokupuni o Maui, Molokai ame Lanai, he eono mau moho e waeia e kela ame keia aoao kalaiaina pakahi; he umikumamakahi ka nui o na moho Repubalika i waiho ae i ko lakou mau palapala noi holo moho, aole he moho ma ka aoao Demokarata. No ka Apana Eha ame ka Apana Elima, Mokupuni o Oahu nei, aole i maopopo ka nui o na moho o kela ame keia aoao kalaiaina pakahi, ahiki i ke paniia ana o ka puka no ka waiho inoa ma keia po. No ka Mokupuni o Kauai ame Niihau, he eha ka nui o na moho e waeia e kela ame keia aoao kalaiaina pakahi, o ka nui o na moho Repubalika, i hookomo ae i ko lakou mau palapala he 14, a he hookahi moho ma ka aoao Demokarata. Iwaena o keia mau moho lehu lehu e alualu ana i ke kulana lunamakaainana he eha poe wahine
hookahi no Hawaii Hikina, hookahi no ka apana eha, a he elua no Kanai. O keia mahope ae nei na inoa o ka poe i hookomo ae i ka lakou mau palapala noi holo moho me ke kakauolelo o ke teritore mamua o ke paniia ana o ka puka no ka waiho ana ae i na palapala noi holo moho ma keia po: ELELE Hookahi a na aoao pakahi e wae ai ma ka Poaono, Oct 2. Abraham Lincoln Louisson, Repubalika. KE SENATE. Mokupuni o Hawaii. Elua e waeia e na aoao pakahi: Stephen L. Desha, Sr., Robert Hind, James D. Lewis, William C. Vannatta, poe Repubalika wale no Mokupuni o Maui. Hookahi e waeia e na aoao pakahi: Harold W. Rice, Repubalika. Mokupuni o Oahu. Ekolu o waeia e na aoao pakahi no ke kau loihi: Francis H. Ii Brown, James K. Jarrett, William H. McInerny, poe Repubalika wale no. Elua e waeia e na aoao pakahi no ke kau pokole: Aole he mea i waiho ae i kona palapala noi. Mokupuni o Kauai. Hookahi e waeia e na aoao pakahi: Charles A. Rice, Repubalika. NA LUNAMAKAAINANA. Hawaii Hikina Eha e waeia e na aoao pakahi: Herbert N. Ahuna, T. A. Dranga, Moses Doiron, Mrs. Julia K. Doyle, David K. Ewaliko, Manuel Ignacio, William K. Kamau, Joseph, N. Koomoa, James H. Lo, J. B. Medeiros, Jr., Daniel K. Namahoe, E. A. Namohala, Thomas Pedro, Jr., Otto W. Rose Thomas K. Sakakihara, Evan da Silva, he poe Repubalika. Joseph S. Ferry he Demokarata. Hawaii Komohana. Eha e waeia e na aoao pakahi: Francis K. Aona, George K. Kawaha, Henry L. Kawewehi, Emil M. Muller, John R. Smith, Jr., Charles K. Stillman, he poe Repubalika. James H. K. Keawehaku, Demokarata. MAUI. Eono e waeia e na aoao pakahi: Samuel Ako, John M. Bright Joseph K. Clark, William A. Clark, George P. Cooke, Thomas W. Maiho, Edgar Morton, Manuel G. Paschoal Samuel A. Snifen, he poe Repubalika. Aohe Demokarata. Apana Eha. Huron Kanoelani Ashford, Robert D. Bicknell, Clarence H. Cooke, T. H. Petrie, Mark A. Robinson, Oliver P. Soares, R. A. Vitousek, he poe Repubalika. Aole Demokarata. Apana Elima. John C. Anderson, Ulysses H Jones, Norman K. Lyman, Easter K. Logan, Manuel P. Mederoes, Jr., John de Mello Jr., Nolle R. Smith, Henry Vieira, he poe Repubalika. Robert Ahuna, David Piimauna Kahaulelio, John Makia, Jesse Uluihi, he poe Demokarata. KAUAI. W. A. Fernandez, Clem Gomes, Mr Minnie Hoopii, Arthur K. Jr., Daniel P. Hano, Neely Hilo Mrs Minnie Hoopii, Arthur K Horswill, W. K. Hussey, John de C. Jerves, Joseph S. Kaiu, Mrs. Rosa-lie Keliinoi, A. G. Marcallino, Solomon Opio, William Kinomaka Pe-ters, John Viveiros, Jr., he poe Repubalika. S. E, Lucas Demokarata.
^ ia Poaono aku nei
. -^^''. ae ai o Ma^5.
,;'.:,!'.! 7ieai-, ka wahine
- . K:-: ai. ke kiaaina mua
^-p ka nlia poino ma
- -. i kulike ai me ka
-. -, o ka hoounaia ana
..a nH uia ke 8abali
-." K Mia. Wa!^ P.
:, kaikamahine pu, ke-
.-a poino, oia o Man-
-ina na makahiki he
,;.. a ua hoihoiia aku
- mo kana kaikamahi-
ka hnlema'i no ka la-
p na kauka..
i -aa Mu^ln:, ka mea
.-:--'? ana i ke kaa olo-
i :. manawa i loaa ai i ka
a oia ka i halawai me
-i o ka manawa po-
pe iho o ka loaa ana
- /-;? e pili ana no kela
-e ia. i hoakakaia ae ai
---. aa hooka 'iia aku ka
- - -.hile e kau ana o kela
-- Wa3hi kaaahi halihali
ukana, oiai o Mrs. Emma Murphy, e peki hope ana i kona kaa. No Mrs. Frear ame kana kaikamahine, o ka hoihoiia ana aku noloko o ka halema'i, ua hoakaka ae na kauka, na lakou i nana i ko laua mau pilikia, ua pii ae ke kulana maikai o ko kaikamahine, me ka nui o na manaolana iloko o na kauka no kona palekana mai ka poina ae; aka o ke kulana o ka makuahine, he kupilikii, me ka maopopo ole o kona hopena. Ma ka hora elima o ke ahiahi o ke Sabati nei, i kau aku ai o W. F. Frear maluna o ka mokuahi Tenyo Maru no Kapalakiko, me ka manaolana e hoea aku oia no Kaleponi, i ka manawa nui kupono loa, e halawai pu ai me kona ohana me ka maikai. He kaikuahine o Mrs. Frear no Walter ame Harold Dillingham o keia kulanakauhale; he elua a laua mau kaikamahine, o ke kaikamahine hiapo, oia o Mrs. Urban E. Wild, he loio no keia kulanakauhale, a o ka elua kela o na kaikamahine, i halawai me ka poino me kona makuahine.
NA MOHO NO NA KULANA
OIHANA KULANAKAUHALE
Oiai he mau la no koe, alaila paa ka puka, no ka waiho ana ae i ua palapala noi holo moho, no na kulana oihana kulanakauhale, no keia kau koho maloka wae moho, e hoea mai ana, ma ka Poaono, ka la 2 o Okatoba, nolaila ua hiki ole ke loaa ka papainoa piha o na moho
kela ame keia aoao kalaiaina pakahi, e alualu nei no na kulana liki ole, ahiki i keia pule ae, aka nae, no ka pomaikai o na mana koho o Honolulu nei, ke hoikeia aku nei ka mau palapala noi holo moho me ke kakauolelo kulanakauhale: MEIA.
Hookahi e waeia e na aoao pa kahi:
Charles N. Arnold Harry E. Murray, he mau Repubalika a elua.
Aole Demokarata.
MAKAI NUI.
Hookahi e waeio e na aoao pa kahi:
David Lester Desha, John A. Hoo-
pale, William M. Keolanui, he maa
Repubalika lakou apau.
Charles H. Rose ame David Kau-
kaohu Trask, Demokarata.
LOIO KALANA.
Hookahi e waeia e na aoao pa. kahi:
Noa Webster Aluli, Charles S. Davis, John C. Kelley, he mau Repubalika lakou apau.
Aole Demokarata.
PUUKU.
David Lloyd Conkling, David Paoo Jellings, Eben P. Low, Daniel M. Woodward, he mau Repubalika lakou apau.
Otto F. Heine, Bertram G. Riven-
burg, he mau Demokarata.
LUNAHOOIA
Hookahi e waeia e na aoao pa-kahi:
Albert E. Harris, he Demokarata.
Aole Repubalika.
LUNAKIAI.
Ehiku e waeia e na aoao pakahi:
Lewis T. Abshire, Ernest Bell, Sylvester P. Correa, Simpson Decker, John J. Pavao, he mau Repubalika apau.
Joseph A. Dias, Harry Gregson, he mau Demokarata.
HAULE KA HUI POLO O
MAUI I KA HUI O NA KOA
Ma ka hookuku paani polo o ka
malamaia ana mawaho ae nei o Ka-
piolani Paka, mawaena o ka hui
o na keiki o Maui, ame ka hui o
na koa, i aiia'i ae ai ka hui o na koa i ka lanakila, ma na Helu la he
eiwa, i ka ehiku helu ma ka aoao
o ka Lui o Maui, ma ka auwina
la o ka Ponono aku nei i hala, me ke kaa ana o ka inoa moho ma ma kela ano paani, i ka hui o na koa no keia makahiki. I ka hoomaka ana o na hui elua
i kinohi e paani ma ke komo mua ana, ua hoi nele kela ame keia aoao pakahi, no ke kumu, e kiai makaala loa ana kela ame keia aoao, i ke ano o ka hahau ana i k apopo, aka i ka elua mai o ke komo ana,
ua loaa he eha helu i ka hui O Maui, a he neo ma ka aoao o ka hui o na
koa.
Ma ka ekolu mai nae o ke komo ana, ua loaa he elua helu i ka hui o na koa; aole ma ka aoao o ka hui o Mani, a i ka eha mai o ke komo ana, loaa hou i ka hui o na koa
he elua helu, a pa'ipa'i ae la na
hui a elua me na helu pakahi he
eha.
I ka elima o na komo ana, loaa
hou he hookahi helu i ka hui o na koa, a he neo ma ka aoao o ka hui o Maui, aka i ka eono mai o na komo ana, i loaa ai he ekolu hou mau helu i ka hui o Maui, me ka manao o ka poe makaikai e kaa ana ke eo o kela hookuku ana i na keiki o Maui.
Ma ka ehiku mai o na komo ana, ua loaa hou he elua helu i ka hui
o na koa, a he hookahi i ke komo
ewalu ana, o ke kan ae la no ia o
ke eo i ka hui o na koa me na helu
he eiwa i ka ehiku a ka hui o Maui.
KAUKANI DALA A OI I LOAA
MALOKO O KA PAHU LOLE
Ma ke awakea o ka Poalua o ka pule aku nei i hala, i loaa aku ai ka huina o hookahi kaukani me elua haneri dala, maloko o kekahi pahulole, e hoomakaukauia ana e waiho aku ma ke kudala akea; mo ka mihi loa ana o ka poe i manao e koho
i kela pahulole, no ka iko e ia ana
o kela mau dala, mamua ae o ka waihoia ana mai o ua pahu lole nei no ke kudalaia.
He mau pahu lole kela elua, no George Barnes, he kanaka hana keaka i make maanei nei maloko o ka Halema'i Moiwahine he manawa pokole wale ae nei no i hala, a na laweia ae no ke keena kudala o J. H. Fisher, no ke kudala ana aku,
i ka poe e makemake mai ana. Oiai nae e kakali ana o ka waihoia mai o kela mau pahu lole no ke kudalaia, ua kii ae la ke Kepani lawelawe oloko o ke keena kudala e wehewehe i na pani o ua mau pahu nei, a iaia e lolelole ana ia loko o kekahi pahu, ike iho la oia i kekahi wahi keena huna uuku maloko o ka pahulole uuku, a i ko na wehe ana ae i ke pani, loaa iho la iaia he umikumamalua mau bila aala o hookahi haneri dala pakahi.
Me kela mau bila dala o ka loaa ana aku i ke Kepani limahana, ua hoopau ka luna kudala i kana hana a hopu mai la i na hila dala, me ka nana ana i kahi i waihoia ai a o ka lehulehu pu kekahi o ka poe maloko o kela keena i lulumi ne no ka nana ana i kela mau bila dala, aia hoi ma ka waha o kela ame keia, ka manao mihi, no ka
'."OLUA NA LIMAHA-
. o KA MAHIKO O EWA
: -hauoli ana aku i na, li-
i mahiko o Ewa, elike
- . ?. kela mahiko, ma ka
. ; nei i hala, i akoakoa
- na limahana, ame na
- i^la mahiko me ko la-
a, i hiki aku ka hui-
- o ka elima kaukani,
. paaili o ka mahiko ma
- :-.;-.-.! nei i hala,
-:, ewalu mai o ke ka-
- , -ela la, ahiki i ke ahi-
.,:. hele ke kahua paani
: liko, a piha, i na Hma-
i.a boohauoli ana ia la-
- - na lealea like ole.
^bua paani ae ka bana
: Ka pualikoa P, o na koa
- 5 'ka. hoonanea ana i ka
: -maka ana o na hana --, k 'la. la, i ina ae ai he -ai kela pualikoa mai; -a mau ana ka lunahoo-. , ame keia ano lealea, .'.-/. ana aku o kekahi ma-
.-.-. -. ani ke olelo ae, ua - : -e apau i makemake e : makana, iloko o na hOO-5'.o like ole, mai na kane . i--ela me na kamalii; a - aku hoi na makana, i i 'i i ke eo ame ka lana-'-. "a mau lealea. ke kanahiku a oi aku L ^ikaika kino, i ma-- . k^'.a la. - ana i ka aina awakea, -a liilii na hana lealea, - ; la na mea apau ai i hoomakaukauia a i hoo-e ka mahiko, malalo o ; o^o ana a ka poe i hoo-i ka hoomakaukau ani, i .a ili a lawa i ka loko-a mahiko, a ua inu uoi Ka waimomona ame na i hoolakoia. i -ma o ka auwina la, ;, k h ui ehu i ko lakou ma---. ^a nana ana i kekahi ,."--. -opo, mawaena o na - o o na limahana mahi-
- -.h kn o Ewa. ka mahiko : .--.. i nookaawale mau i -a-n^a iloko o ka uipka-.. h -ohauoli ana i kona - na ame ko lakou mau 'o mea la, e lilo ana ia ?! aHke no na mahiko e ;,;-.! ai ma keia mua aku. -- 4 -Ii HOU KA HAKAI AKI ILOKO O KA PILIKIA
n o ka manawa i komo
: Pani Aki iloko o ka
^ ali o kona hoomaluia
Makai Nui 7ia5k, ma ka
Poalima aku nei i hala
: ia aaa aku iaia, e hiamoe
- ke kaa olomobile mawa
Ka halewai, iloko o kona
- ka hana.
'-.^.ik-ka a ka Makai Nu
^ ' aa ana aku o Aki iaia
-7-3. ua kauona aku la oia
-.M i kona pihi makai, a
^a hale; a ma ka auwina
.-""aono mai, na hoea ae la
^ halewai, a i kona koiia
. e hoihoi mai i kona pa
u a^e na pihi o ka paa
na hoole oia i ka hooko
i'-la. kauoha.
' manawa ka a ka Maka
-. i kauoha aku ai i kekaa
ONI NA KEPANI IMUA NO
KA PONO KOHO BALOKA
Malalo ae nei o Aala Paka, ma ka hapalua o ka hora ehiku o keia po Poaha, e malamaia ae ana he halawai akea, e na Kapeni i hanauia ma Hawaii nei, a i loaa hoi ia lakou ka pono makaainana Amerika, no ka hoeueu ana i na Kepani apau i hiki aku ko lakou mau makahiki, i kahi e kuleana ai lakou e koho baloka; e hele ae e hoopaa i ko lakou maa inoa, oiai e hamama ana na buke hoopaa inoa o ka poe kupono i ke koho baloka i hiki ai ia lakou ke koho baloka ma keia kau koho wae moho e hoea mai ana. Ma kela halawai, e hoea ae ai kekahi mau alakai o na aoao kalaiaina, a hoakaka mai imua o na Kepani opiopio, i ke ano o ke kalaiaina, pela hoi ka hoakaka pu ana ke ano o na aoao kalaiaina Repubalika ame Demokarata. E hoea ae ana o Victor S. Houston ma kela halawai, me kona hoakaka ana mai imua o kela anaina, i na loina alakai, i pili i ka aoao Repubalika, a o ka Loio S. C. Huber hoi, ka mea haiolelo, no ka hoakaka ana mai i ka aoao Demokarata. O Kiaaina Farrington ame ka Me-ia Wilson kekahi e hoea ae ana ma kela halawai, me ko laua kamailio mai, maluna o ka ninau makaainana ame ka hana a na makaainana, i pili i ka pono koho baloka. E noho hoomalu ia ana kela halawai e Clifton H. Yamamoto, ka lunahoomalu o ke komite hoopaa inoa o na Kepani; a o ka Loio Wilfred C. Tsuki, kekahi mea haiolelo ma kela po, maluna o na ninau nui i pili i ka manao o ka halawai i kaheaia ai. E hoea pu ao ana he hui hoo kani pila ma kela halawai, pela hoi me kekahi poe himeni, no ka hoonanea ana i ka lehulehu, me na himeni kupono. Oiai he halawai kela i makemakeia ai na Kepani opiopio apau, kupono i ke koho baloka, e hoea ae ma keia po; ua noa pu kela ha lawai i ka lehulehu, elike no me na halawai kalaiaina e ae apau malamaia, a e malamaia aku ana ma kela amo keia wahi.
kapena makai, e lawe ia Aki ma ka hale malalo, no ka lawe ana mai i na pihi o ka paalole makai mai iaia mai, ua holo aku la o Aki, a puka iwaho o ka halewai. No kela hana ka ma ka aoao o ka Makai Aki, i haawi ae ai ka Makai Nui Trask i ke kauoha i na makai e paa i ke kaa mokokaikala o ka Makai Aki, ahiki i kona hoihoi ana aku i na waiwai o ke aupuni. No kela hewa o ka Makai Paul Aki, i hoakaka ae ai ka Makai Nui Trask, e waiho ae ana oia i ke kumu hoohalahala e ku-e ana iaia, imua o ke komisina makai, no ka ninaninau pono ana mai o kela ko-misina, i ka hewa i hanaia e ka makai. Ma kekahi manawa ae nei i hala, ua hooloheia no kekahi kumu hoohalahala e ke komisina makai, e ku-e ana ia Paul Aki, no ka hooweliweli, eia nae ua hookuuia oia e kela komisina, me ka hoopukaia ana ae nae o kekahi kauoha, e pa-pa ana i na makai mai e komo ana aku iloko o ka hana halihali ohua ma na kaa otomobile hoolimalima.
loaa e ana o kela mau dala, mamua
o ka waihoia ana mai o na pahu lole
no ke kudalaia.
Hookahi nae mea oi loa aku o kona kuaki no kela loaa e ana o na bila dala he umi-kumamalua, oia o Dick Wilbur, he kanaka hana keaka, i paa maoli no kona manao, e koho oia i kela mau pahu lole ahiki i ka lilo ana iaia.
He mea makehewa nae ka minamina ana, oiai ua loaa mua kela maa dala, mamua ae o ka waihoia ana mai o na pahu lole no ke kuai kudala ia; a ma ka manawa i kudalaia mai ai ua mau pahu nei, ua lilo no ia Wilbur, me ka nele nae i kekahi pomaikai nui.
No kela mau dala mahuahua i loaa ai, ua waihoia aku i na luna oihana o ke aupuni, i kuleana i na waiwai o keia ano, a na lakou e hoouna aku i na hooilina o ka mea
i make.
Ma nehinei i hookomo ae ai e Victor S. Houston ame Wm. P. Jarrett i ko laua mau palapala noi holo molio, ho ke kulana elele lahui, me ke kakauolelo o ke teritore.
O LOUISSON IA MOHO ELE-
LE REPUBALIKA HOU
No ke alualu ana i ke kulana elele lahui ma ka aoao Repubalika, i hookomo ae ai o Abraham Lincoln Louisson, i kona palapala noi holo moho me ke kakauolelo o ke teritore, ma ka Poalima aku nei i hala. O keia iho la ka elua o na moho elele lahui ma ka aoao Repubalika, o ka moho mua i hoike ae no kona alualu i kela kulana oia o Kapena Victor S. Houston. Eia o A. L. Louisson ma Honolulu nei kahi i noho ai i keia manawa, me kona wehe ana i kona keena kalaiaina ma ke alanui Papu, e kokoke ana ia Andrade & Co. Oia nei ka mea i kapaia, ka moi o ke kope, i kamaaina i ko Hamakua poe ma ka mokupuni o Hawaii, a na hoao mua no oia e holo moho elele ma ka aoao Repubalika, ma ka manawa e paa ana ke Keikialii Ka-
lanianaole i ka hanohano o kela ku-
lana, aole nae he loaa o ka lanakila
iaia; a ke hoao hou nei hoi, e holo
hou no keia kulana.
Ua hala aku o Victor S. Houston,
no ka mokupuni o Hawaii, no ka
haha ana i ka manao o na mana ko-
ho o kela mokupuni no kona kulana
ikaika. O ka mea e lanakila ana
o laua nei, oia ke ku aka ana i
mea paahae ma ka aoao Repubalika
no ka paio ana me ka moho elele
lahui a ka aoao Demokarata.
E noho ae ana ka halawai a ka
Ahahui Hale o na Alii o Hawaii, ma ka hora 7:30 o ke ahiahi o keia Poalima iho, Sept. 3, 1926, maloko o ka hale halawai o ka Hui Moose, ma ke alanui Betela me Hokele, aole hoi naa ke ahiahi o ka Poakahi, elike me kekahi hoolaha e puka nei ma kekahi wahi o keia pepa. Ua komo mua kela hoolaha, mamua o ka loaa ana mai o ka hoololi i ka manawa halawai.