| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | |
| | | Nupepa Kuokoa KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII | | |
| | | Hoopukaia i na Kakahiaka
Poaha Apau | | |
| | | Ka Nupepa Pookela o na
Nupepa Hawaii | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | LXV—HELU 36 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU T. H. POAHA, SEPATEMABA 9, 1926 NA HELU APAU 6428 | |
| | | |
| | | MAKE KA LUNAKANAWAI A
LINDSAY ME KA HIKIWAWE Ma Kikane Aukekelalia i Kikoo Mai ai ka Make Iaia—O ke Kanikela Amerika ka Mea Nana i Hoike Mai i ka Lono Kaumaha | | |
| | | Aha'i na Moho o lapana i ke eo ma na Heihei Au Kaa no Nae i na Moho o Ha-
waii Nei ke eo o Keka-
hi Mau Heihei UMI MAU HELU KA OI
O NA MOHO O IAPANA Hoohauleia ka Manawa i Auia no Kekahi Mau Pahu Heihei e na Moho O ka heihei au o ka malamaia ana mai nei ma Iapana, mawaena o na moho heihei au o Hawaii nei, o ka holo ana aku nei no Iapana he mau pule ae nei i hala, ame na moho heihei au o lapana, ua kaa ka lanakila o kela hookuku ana, ma ka aoao o na moho o Iapana, ma o ka loaa ana o na helu he iwakalua-kumamaono ia lakou i ka umi-kumamaono wale no helu ma ka aoao o na moho o Hawaii aku nei; i
kulike ai me ka lono kelekalapa o
ka loaa ana mai i keia kulanakau-
hale ma nehinei. He elua la o ka malamaia ana o na heihei au, ma ka Poalua ame ka Poakolu iho nei; a o ka hopena i ikeia iloko o kela mau la elua,
o ia no ka aha'i ana o na moho
heihei au o lapana i ka lanakila
ma ko lakou aoao. Ma ka la mua i malamaia ai o na heihei au, ua loaa i na moho o lapana na helu he 14, a he 7 ma ka aoao o na moho o Hawaii nei. Ma ka elua mai hoi o ka la o ka hookuku ana, ua loaa i na molio o lapana na helu he 12 i ka 9 ma ka aoao o na moho mai Hawaii aku nei. He ekolu manawa mama loa i paa maloko o ka moolelo o na heihei an, i hoohauleia iho. Ma ka Poalua nei, ua auia e Warren Kealoha ka pahu o 400 mita iloko o eono minuke me hookahi sekona; he au hoikeike wale no nae kola. Ma ka heihei paku'iku'i nae i malamaia ma ka Poakolu mai, i lona ai ka manawa mama hou, no ka pahu o 800 mita. Ua auia kela pahu e ka hui o na keiki o Iapana iloko o 9 minuke, 38 1-5 sekona. No ka pahu hoi o 200 mita, ua auia e Takaihi iloko o 2 minuke 16 4-5 sekona. He manawa mama loa keia i ikeia maloko o kekahi wahi au o 50 mita. Ua kaa ka helu elua ame ka helu ekolu ma kela heihei ia Johnny Wood ame Sam Kahanamoku pakahi. Ma ka heihei au o 100 mita aukua, ua kan ia Warren Kealoha ke eo o kela pahu iloko o hookahi minuke me 14 sekona; o Kimura ka helu elua, a o Gay Harris o Honolulu nei ka helu ekolu. Ma ka la 11 ame 12 o keia mahi-na e malama hou ia ai na heihei au ma Osaka, me ka manao o na moho mai Hawaii aku nei, e nui ana na heihei au e kaa ke eo ma ko lakou nono. Ma ka aoao o na Kepani o ka holo ana mai nei i Honolulu nei, e hookuku ai me koonei mau moho,
ma kekahi manawa pokole aku nei i hala; na anuanu loa ka wai ma
lapana no na moho o Hawaii nei,
o kekahi kumu ia o ko lakou haule
ma kekahi mau heihei. HOOKU'IIA HE WAHINE E KE KAA A EHA LOA Mamuli o ko Mrs. Emalia Poepoe o ke alanui Auld, he lede nona na
makahiki he 70 i hooku'iia aku e
kekahi kaa otomobile maluna o ke
alanui Moi kokoke i ke alanui Wai-
akamilo, ma ka auwina la o ka
pule aku la i hala a ua nui hoi ka
eha i loaa iaia mamuli o ia hooku'i-
ia ana, i laweia ae ai oia i ka Ha-
lema'i Moiwahine ma ia auwina la,
a ma ka oleloia aole no ka he koi-
koi loa o kona pilikia e lilo ai i kumu make nona. Ma ka moolelo i hoikeia ae i ka Makai Alfred Karratti e John Dor-son, e hahai aku ana oia i kekahi mikini e kalaiwaia ana e Simon Baldwin ma ke alanui Moi. Iaia e hookokoke mai ana i ke alanui Waiakamilo, ike mai la oia i ko Mrs. Poepoe hoomaka ana mai e hele mai kekahi aoao mai o ke alanui. Ua kokoke loa ko Baldwin kaa iaia, wahi a Dorson ia manawa e hiki ole ai ke alo ae mai ka hooku'i ana aku iaia, o ka hopena i ikeia na hookuiia mai la a hina ka wahine ilalo. PAUL SMITH'S N. Y. Sept. 2— Ua holo aku ka Peresidena Coolidge maluna o ke kaa otomobile no 100 mile i keia la no ka nana ana i na puulu elua o na koa kahiko i eha i ke kaua nui o ke ao, ka poe ma'i e noho mai la maloko o na Halema'i Adirondacks. | HOOMAKA NA MOHO ELELE E HOOUKA I KE KALAIAlNA Hala Aku o Victor S. Houston no Maui ma ka Haleakala o ka Poaha Nei Pela ka Elele W. P. Jarrett no Hilo, Hawaii | | |
| | | Holapu ke Ahi
i Kekahi Hale o
Waikiki ae Nei Lilo Kela Hale i Puulehu me na Lako Hale Apau Oloko Aohe Ahailono NA KEKAHI KEIKI UUKU I IKE I IKE AHI | | |
| | | PANIIA KA WAIHO INOA NO NA MOHO O KA AHAOLELO ?- olu ka Nui o na Moho Repubalika Ma-
mua o na Moho Demokarata ma ka wa
i Pau ai ka Waiho Ana i na Pala-
pala Holo Moho | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | | | | | | | | Ma ka oili ana mai o ka malamalama o ka la o ke kakahiaka o ke Sabati aku nei i haia, i oili pu mai ai he lono kaumaha, no ka pauaho ana mai o ka Lunakanawai Alexander Lindsay i keia ola ana me ka hikiwawe loa, ma kela kakahiaaka Sabati no ma Kikane, Aukekeralia, ka mea nana i hoopiha mai i kona mau hoaloha lehulehu ma keia kulanakauhale me na manao ehaeha me ke kaumaha nona. Na ke kanikela Amerika, ma Aukekelalia i hoouna mai i ke kelekalapa, e hoike ana no ka make una o ka Lunakanawai Lindsay, ia Kauka Withington ma Honolulu nei, a he hookahi kelekalapa mai ia Miss Lilian Riley mai, he kahu malama ma'i i noho hana mua me Kauka Withington, a ua hoikeia aku ia lono kaumaha ia Mrs. Lindsay ame na hoaloha lehulehu. No ka lawelawe ana aku i na hana hope maluna o ke, kino o ka Lunakanawai Lindsay, i hoounaia aku ai he kelekalapa e Mrs. Lindsay, i ke kanikela Amerika, no ke puhiia aku o ke kino o ka Lunakanawai Lindsay i ke ahi, a o ka lehu ke hoouna mai i Honolulu nei. Ua hoike pu ia aku ka lohe i ka Lunakanawai Kiekie Antonio Perry, no ka pauaho ana mai o ke Kokua Lunakanawai Kiekie Lindsay i keia ola ana, a ua piha oia me ke kahaha ame ke kaumaha pu, no ka mea ua kamaaina loa laua ia laua iho, aole wale no, ma ko laua kulana lunakanawai, aka ma ko laua ano kekahi he mau loio. Ma ka la 1 o ka mahina aku nei o Augate i haalele mai ni ka Lunakanawai Lindsay ia Honolulu nei, ma kana huakai no Nu Kilani ame Aukekelalia. Ua hoea mua oia no Nu Kilani, me he mea la, he elua ona pule i hoohale ai malaila ala-ila holo aku i no Kikane, a ma ke koho wale ia, he elua a i ole he ekolu wale no paha ona la o ka noho ana malaila, ua kikoo mai la ka make a kaili ae la i ka hanu ola mai iaia ae. Ua hana'i':' ka ' makanawai Lindsay ma Fifeshire - kotia ma ka | la 29 o Okatoba, 1871, a iloko o
kona manawa opiopio loa o umi wa-
le no makahiki i hoea mai ai oia na
Hawaii me kona mau makua, i ko
au e nohoalii ana ka Moi Kalakaua.
Ua noho kona mau makua ma
Kauai, a ma kela mokupuni i hoo-
naauaoia ai oia maloko o na kula
aupuni, a i ka 1887, na holo mai
oia no Honolulu nei, mo kona noho
hana ana maloko o na keena loio
o Akepoka & Akepoka, pela hoi
ma ke keena o ka Loio W. R. Kaki -
la ma ke ano he maheleolelo Puki ,
Hawaii ame Beritania.
Ma ka makahiki 1889, ua noho
kupakako bia maloko o kekahi ha-
lekuai ma Hawaii, alaila holo aku
la no Amerika, no ko komo ana
maloko o ke kula a'o loio, me kona
hookuuia ana mai i ka makahiki
1902, mai ke Kula Loio mai o Mi-
kikana.
Iaia i puka mai ai mailoko mai
o ke kula a'o loio, i hoi mai ai oia
no Honolulu nei, a lawelawe i ka
oihana loio. Iloko o ka makahiki
1903, ua hookohuia oia i lunakana-
wai hoomalu no Honolulu nei, a
iloko o ka 1905 i hookohuia mai ai
i lunakanawai kaapuni, he manawa
pokole wale no kona o ka paa ana
i kela kulana, ua waiho aku la, no
ka lawelawe ana aku i ka oihana
loio me A. F. Judd.
I ka makahiki 1910, ua hookohuia
mai oia i loio kuhina no ke teritore,
a he ekolu makahiki mahope mai,
i waiho aku ai i kela oihana no ka
hoi ana ae e lawelawe i ka oihana
loio.
He eha makahiki i hala ae nei,
i hookohuia mai ai oia i kokua luna-
kanawai kiekie, a iloko o ka mahi-
na ae nei o Novemaba e pau ai ko-
na hookohu oihana.
Iloko o ka makahiki 1906 i mare
ai ka Lunakanawai Lindsay ia Fan-
ny Louise Uonn^ o Vicksburg, Mi-
kikana, a ua hoopomaikaiia mai no
ko laua noho mare ana me na keiki
elua; nolaila iaia i pauaho mai ai
i keia ola ana, ua waiho iho oia
mahope nei, he wahine kane-make
a he mau keiki makua-ole, e kani-
kau aku nona. | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | 2 (-. ke aumoe o ka
: .u".'? ; hala ke pani-
hi inoa .ana no ke
-.-.-. n^ e holo ana no
-i'.na. ame lunamaka-
-, - i ia^a i maopopo ka
.no kalaiaina Hepu-
. -n ka7ala. K.A ELELE. Eepuoalika,
'"M'ia:
" .o .aloha Hou8lon, Ab-
. l..-ui550n.
3naokua1a.
hoia:
--. .'^^.^^en.
O KE 3ENA'EB
PUPUHI O BLAWAIL
Kepubaliiau Pe5ha 8i-., Kobei-l
i P. Lewi3, William O. I) -linokaipa.
- - waeia:
-:; KUPUNI O MAUL
Eepubalika.
- -na^ia:
"--. U-.'-e.
Bemokamia,
- i i waeia.
:: KUPUNI o OAHU.
Bepubalika.
h''ia no oha makahiki:
l-. li Biown, ^mea K.
'-' .am H. Molnem7.
oia no elua makahiki:
M. .^(M, KoWi W. Bemokamla,
.h''ia no eha makahiki:
-'. Hoea, 8. O. Hubei, ^.1i.-M. H .-a no elua makahiki:
B. Piiiman, L. M. 5Uin. 'u'OKI5.'PnH.l O 1M^B^''-
lepuWlika. 1^^1
^ kohoia: -'
^ A. Hiee.
PemolEamia. ^ .
-n i waeia, -^ ^n^A-m-A-K-AAmAUA
KAWAU HIKINA.
KepubaUka,
' : .i :
N. A'mna, Moae8 Boiion,
K. Po-^lo. 7. A. Opan^a,
-l^-^.'.iko, Manuel I^naeio,
;-:. Kamau, ^o8eph ^N. Koo-
^ H. Low. ^. B. "MeAeiie3
K. Nnn.aho-, E. A. Na-
:- ^.p^ Po^^, .I?^ Oilo W.
.-K K. Pia'n.nkihn7a, E^an- Bemoka^la,
-mio ^n i -w^iho-ae i ka-
- ^-'i'::
"-'.. I'en'7-
HAWAH KOMOHANA.
Bepnbaliki.
".-.''-'ia:
- K, A ona, Oeo^o K. Ka-
-!^^ I^. Kawewohi, Emil | M. Muller, John R. Smith, Jr.,
Charles K. Stillmai.
Demokarata.
Hookahi wale no i waiho ae i ka
palapala noi:
James H. K. Keawehaku.
MOKUPUNI O MAUI.
Repubalika.
Eono e kohoia:
Samuel Ako, John M. Bright, Jo-
seph K. Clark, William A. Clark,
George P. Cooke, Manuel S. Depon-
te, Manuel Dutro, Peruvia J. Good-
ness, Thomas Holstein, Levi L. Jo-
seph, David K. Kahookele Jr., Geo.
W. Maioho, Edward K. Mattson,
John M. Madeiros, Edgar Morton,
Manuel G. Paschoal, Samuel A. Snif-
fen.
Demokarata.
Hookahi i waiho ae i kona pala-
pala:
L. N. Bennett Keahi.
APANA EHA O OAHU
Repubalika.
Eono e kohoia:
Huron Kanoelani Ashford, Robert
Charles Maaehke, Thomas H. Petrie,
D. Bicknell, Clarence H. Cooke,.
Mark A. Robinson, Oliver P. Soares,
Hoon Wo Wong, Roy A. Vitousek. Demokarata.
Eono e kohoia:
William Borthwick, Miss Carrick
H. Buck, T. J . Fitzparick, Arthur
A. Greene, Dr. Rufus H. Hagood,
Hugo Kanae.
APANA ELIMA O OAHU
Repubalika.
Eono e kohoia:
Albert K. Akana, John C. Ander-
son, Harry J. Auld, Ned Chilling-
worth, Adam Leialoha Duncan, Ha-
rold Godfrey, Ulysses H. Jones, Da-
vid Piimauna Kahaulelio, Easter K.
Logan, Norman K. Lyman, Manuel
Medeiros Jr., John De Mello Jr.,
J. K. Paele, Nolle R. Smith, Henry
Veira.
Demokarata.
Eono e kohoia:
Robert Ahuna, Frank C. Bertle-
mann, Yew Char, Kim Ak Ching,
Charles H. K. Holt, George H. Holt,
Jr., David Kalei Kahaulelio, David
M. Kupihea, John Makia, William
F. Mossman, Jesse Uluihi.
MOKUPUNI O KAUAI.
Repubalika.
Eha e kohoia:
Alfred U. Alohikea, William A.
Fernandez, Clem Gomes, Jr., Daniel
P Hano, Neely Hilo, Chris J. Holt,
Mrs. Minnie Hoopii, Arthur K. Hors-
will, William K. Hussey, John de
C. Jerves, Joseph S. Kaiu, Mrs. Ro-
salie Keliinoi, Antonio Q Mareal-
lino, Solomon Opio, Dr. L. L. Pat-
terson, William Kinimaka Peters,
John Virveiros Jr.
Demokarata.
Eha e kohoia:
August Aguair, John B. Cumm-
ings Jr., James K. Kainoa, S. E.
Lucas. | | | | | | | | | | | | | | | | Me ke kakali ole aku, a hoea mai
i ka manawa a kela ame keia aoao
kalaiaina pakahi, e hoomaopopo ai
i na manawa halawai, no ka hoouka
ana aku i ko aio kalaiaina, no ke
koho baloka wae moho e hoea mai
ana, eia na moho elele lahui, ke
hoomaka e nei no e kaahele ma na
wahi like ole o keia teritore, no ka
hooikaika ana no ka loaa o ka la-
nakila ia lakou hakahi, ma ka pahu
baloka.
Ma ka mokuahi Haleakala o ka
haalele ana mai ia Honolulu nei
ma ka auwina la o ka Poalua iho
nei, i kau aku ai o Victor S. Kaleo
aloha Houston, ma kona alahele -9
Maui; e hala ai iaia he umi la W
kela mokupuni, no ka hooika!^
baloka ana.
Ua ukali pu aku o John C. Une
ame ka Ilamuku Oscar P. Cox ame
ia ma kela huakai, no ka he ka-
maaina pono ana aku ia Houston,
imua o na mana koho ma laui.
Mahope o ka hoohala ana i kekahi
mau la malaila, e kaahele niu ai
oia no Molokai ame Lanai.
Ma kela mokuahi hookahi no, i
kau aku ai o Wm. P. Jarrett, ka
moho hookahi wale no ma kphoao
Demokarata, no ke kulana elele la-
imi, ma kona alahele no Bil^, a
mai kela kulanakauhale mui, e hoo-
maka ai oia e kaahele, no ka hoo-
ikaika ana iwaena o na mana koho,
e kupaa mahope ona.
Oiai he kau koho baloka wae mo-
ho wale no keia e hoea ma ana,
me ka loaa ole he hoa paonioni
e ku-e mai ana iaia, aole k: Elele
Lahui Jarrett, i hoohemahema i na
manawa maikai apau i loa iaia;
pela oia i holo e aku la no ka hui
pu ana me kona mau hoaloha lehu- | lehu, no ka waele e ana i ke ala-
he a malaelae, no ke koho baloka
lila o Novemaba aku e hoea mai
aa.
Aia o Abraham Linsoln Louisson,
i-kuhi o na moho elele Repubalika,
a Hawaii i keia manawa kahi i
aahele ai, me ka malama ana i na
halawai liilii ma kela ame keia wa-
li, a ma ka la apopo, e hoea mai
ai oia no Honolulu nei, a mai keia
kulanakauhale aku, e holo ai oia
no Kauai, ine ke kakali ole i hoo-
kahi manawa e kaahele pu ai me
kona mau hoa.
No na moho o ka ahaolelo, ame
na moho no na kulana oihana ku-
lanakauhale, ke kakali nei lakou
ahiki i ke paniia ana o ka puka no
ka waiho ana i na palapala noi holo
moho no na kulana o ke aupuni
kulanakauhale, ma ka po o keia
Poaono iho, a ma keia pule ae, e
hoomaka ai ka nee ana o na moho,
no na wahi e hooholoia ana malaila
e malamaia ai na halawai.
No ka haiolelo alanui, ua hoaka-
ka ae o Mr. J. K. Mokumaia, e
weheia ana ka haiolelo pahu kopa
ma ke kihi o na alanui Bekela me
Moi, ma ke awakea o ka Poakahi
ka la 20 o Sepatemaba nei, a e
malama mau ia aku ana ma na
awakea o na la apau, mia hope aku
ahiki wale no i ka wa e koho ba
loka ai.
Mamuli o na ike i loaa mai, iloko
o na manawa kalaiaina ae nei
hala, no ke ano o na haiolelo
malamaia maluna o kana pahu ko
pa, i hoakaka ae ai oia, he mea
pono, i ka poe e kaheaia ana
haiolelo, e kamailio ma na olelo ku
pono, aole e lawe mai i na kamailio
pili-kino, a aole hoi e hoinoino wa-
le aku i kekahi poe. | | | | | | | | | |
| | | Pau na Lako Gula Hoonani i ke Ahi i Hunaia Malalo o ka Uluna Mamua o ka hiki ana i na kanaka o ka oihana kinaiahi ke hoopakele ae i kekahi hale ma Waikiki ne nei, mai, ka lilo ana i puulehu, i hamu ae ai na alelo ana ole o ke ^lHKn kela hale, ma ka hora eiwa wpp o ke kakahiaka o ke Sabati aku la i hala, me ka pau loa o na lako I hale i ke ahi, pela pu hoi na lako gula o Mrs. Stickles, ka mea e noho hoolimalima ana maloko o kela hale. O ka waiwaiio i kohoia no kela home; aia ma kahi o ka $7500, eia nae ua inusuaia no kela home, no 1 ka huina o eha kaukani dala. Ua lilo holookoa ka hale ame na lako hale i puulehu, pela hoi na kii hoonani, na lako gula ame kekahi mau waiwai i hoiliiliiia mai Europa mai; o ka mea oi loa aku o ka minamina, e ia no ka pau ana o kekahi eke o na lako gula hoonani, i ke ahi, i hunaia malalo o ka uluna o Mrs. Stickles, he mau lako gula i kohoia aku, aia ma kahi o ka umi kaukani dala ka waiwaiio. I kulike ai me ka moolelo no ke-la pauahi, he keiki kuai nupepa ka mea nana i ike mua loa i ka a o ke ahi i ka hale poino, a nana i hoike ne i ka ona nona kela hale, oia o James D. Blackshear, a mahope o kona hoike ana mai i ke keena kinaiahi no kela pauahi, i holo aku ai oia no kahi o ka hale poino, a hoala aku la ia Mrs. Stickles e hiamoe ana ma ka rumi mamua. Aole he mea i maopopo i ke kumu o kela pauahi, ua koho wale ia nae i kinohi, mai ke poomoku kikalika mai paha, uu' Hiali nao ka pololei ole o kela mea, a ua kohoia, mai kekahi uwea uwila, ma-loko o kela hale. No ka nui minamina loa o Mrs. Stickles i kona mau lako gula, ua hoomanawanui no oia i ka huli ana maloko o ka lehu o ka hale pauahi, ma kekahi la ae, a ua hoopomaikai | |
| | | |
| | | | | | | | | | HAULE KA MANAWA MAMA
LOA I AUIA MAMUA IA KEA-
LOHA.
Ma ka hookuku heeihei au i ma-
lamaia mai la ma Iapana mawaena
o na moho mai Hawaii aku nei ame
ko lapana mau moho ua ahai mai la
o Warren Kealoha, ka moho heihei
au Hawaii i ka lanakila, me ka
haule o ka manawa mama loa i auia
mamua no ka 400 mita ka loa ma
ka heihei kua ana. O kona ma-
nawa he eono minuke ame hookahi
sekona. O ka ukali mahope aku
ona oia o Gay Harris, ke kokoolua
no o Kealoha. O ka loa o ka lua-
wai, kahi i malamaia mai la o ka
heihei he 50 mita, e like me ka
hoakaka maloko o ka lono keleka-
lapa o ka loaa ana mai i Hawaii
nei ma ka Poalua iho nei.
E hoakaka hou ana ia lono he
6,000 ka nui o ka poe makaikai i
akoakoa ae ma kahi o ka heihei
malamaia ai no ka ikemaka ana
aku i ka heihei ana a na moho o
na lahui like ole. I ka manawa ka
i lele uku ai na moho Hawaii iloko
o ka wai ua wawalo ae la ka lewa
i na leo huro o na kanaka e nana
mai ana. '
Maloko ka o kekahi haiolelo po-
kole mai ke Kuhina Charles Mac-
Veagh mai no ka hookipa ana aku
i na moho, i haawi mai ai oia i kana
mahalo no ka holopono o ka na
moho Hawaii hookuku ana. O ke
Keikialii Kepani Tsunenero Kayo,
ka lunahoomalu hoohanohano o ka
ahahui heihei au Japanese-American
pu kekahi i haawi ae i kekahi hai-
olelo hookipa, me kona makemake
e kaa lanakila ma ka aoao o na ma-
lihini.
Ma ka heihei au 100 mita pono
au ua kaa ia K. Takahasi ka lana-
kila iloko o hookahi minuke ponoi.
O J. Woodd ka ukali aku mahope
ona, o S. Kahanamoku ke kolu, he
Kepani aku ka ha, a ia E. Crabbe
ka helu elima.
Iloko o ka heihei ana i ka 400
mita ka loa, a noa i kela ame keia
ua kaa ia Tokuhei Tsuda ke eo iloko
o 5:20:2. Ia Nobau Arai ka helu
elua a ia E. Crabbe ka helu ekolu.
Ma ka heihei au umauma 200 mita
ka loa lilo ia Yoshiyuki Tauruta
ke eo iloko o ekolu minuke ame elua
hapaumi o ke sekona. He manawa
mama loa a hou keia i loaa i na
Kepani. Ia Momoo Isono ka lua a
ia Akira Toda ke helu ekolu, a ia
Ah Koni Pang, he moho Hawaii ka
helu eha.
Ma ka heihei pakui 200 mila ka
loa ua eo i ka moho Hawaii iloko
o hookahi minuke 49 3-5 sekona. O
na moho Hawaii ma ka aoao i eo ai
oia o Johnny Woodd, Ned Crabbe,
Sam Kahanamoku ame Warren Kea- | MANAO KA LUNAKIAI
HOLLINGER HE HIKI
WALE NO KE HANAIA Mo ka naua ole i ka manao hoa-
kaka o ka Meia Wilson, aia a he
elima mau hoa o ka papa o na luna-
kiai, alaila mana kekahi hoololiloli
oihana e lawelaweia aku ana ma-
loko o ka oihana wai o Honolulu
nei, i hoike ae ai ka Lunakiai Hol-
linger, i kona manao ma ka Poa-
kolu o ka pule aku nei i hala, he
hana hiki wale no kela ke hookoia
aku, me ka nana ole i ka hoakaka
a ka meia.
Ma ka noho ana o ka halawai a
ke komite waiwai ma ka Poakahi
aku, i waiho ae ai o E. C. Wilder,
ka hope Iunanui oloko o ka oihana
wai, i kana hoike, no ka hoopono-
pono hou ana i na limahana oloko
o kela keena.
No kela hoike nae a Mr. Wilder,
i olelo ae ai ka meia, aole he mea
hiki ke hookoia, ahiki i ka piha
pono ana o na hoa o ka papa luna-
kiai, a i elima poe koho ma ka
aoao e apono ana i na hoololiloli i
hanaia, alaila lilo i mea mana ma-
lalo o ke kanawai.
Ma ka hoakaka kanawai o ka loio
kalana, i hoike ae ai oia, i ka
pololei o ka manao o ka meia, aole
e hiki i na lunakiai eha, ke apono,
i kekahi hookohu oihana hou e ha-
naia ana maloko o ka oihana wai,
aia wale no a he elima mau luna-
kiai. loha. Iloko o ka hui a na Kepani
o T. Saito, K. Yoneya, M. Mura-
matsu ame Takaishi na moho.
O ka huina o na helu i loaa ma
ka heihei ana ma ka la 7 he 14 i na
Kepani a he 7 i na Hawaii. Ma
ka heihei au o ka la i nehinei aku la
ma ka hora 2 o ka auwina la e ma-
lamaia ai, e like me ka hoakaka
ma ka lono kelekalapa.
Ma ka la 11 ame 12 ma Osaka e
malamaia ai ka heihei, a he elua la
e malamaia ai ka heihei malaila.
He mau malihini hanohano na
moho au Hawaii ma kekahi papa
ahaaina i haawiia e ke Keikialii 1.
Kayo, ka lunahoomalu hoohanohano
a na hui heihei au Japanese-Ameri-
can, ma kona wahi ma Shinjyuku,
wahi o ka hoakaka a ka lono. Ma
kela wahi i hookipaia aku ai na
moho Hawaii me ka hanohano nui
e ke Keikialii.
Maloko o ka hale radio ma Tokio
o Center ka mea haiolelo maluna o
ke kumuhana na hana hooikaika
kino maloko o Hawaii, a Ke mana-
olana kona o na launa hoaloha ana
mawaena o Iapana ame na Moku-
aina Huiia e hoomauia aku ana
ahiki i ka pau ana o na hana hoike-
ike lealea. | | | | | | | | |
| | | |
| | ia mai nae kana mau hooikaika ana, no ka mea ua loaa aku no iaia kekahi o kona mau lako hoonani, e hiki ai no ke hanaia a hoi hou mai ko lakou ano kahiko. KA PAINA HOOHAUOLI
O NA LIMAHANA O KA OI-
HANA LEKA MA WAIALUA Ma ka hale hoomaha ma Waialua ka paina hoohauoli a na limahana o ka oihana leka o Honolulu o ka
malama ana ma ke Sabati iho nei Sepatemaba 5, a ma kahi o na ha-neri ka nui o ka poe i akoakoa aku ma ia paina. Ma ka hora 7 o ke kakahiaka i haalele iho ai na mea apau maluna o na kaa otomobile no ka Ehukai o Waialua ka pahuhopu. Te lehulehu na hana hookuku i malamaia ua haawiia aku na makana i ka poe i eo ai. He kiaha dala kekahi makana, a ua lilo aku i ka mea i eo ai ka hana hooku-
ku i hoolalaia ai. O kekahi hana
lealea i hanaia he hukihuki kaula
mawaena o na kakauolelo amo ka
poe laweleka, a ma ka manawa o
ka malamaia ana o ia mau lealea
ua kono pu ia mai na lehulehu, ka
poe e makemake ana, e hiki aku
ma kahi hoolulu ma Waialua. O na komite na lakou i hoolaia kela paina hoohauoli oia no na ku pakako Charles Branco, John Nua S. Suenaga; ka poe laweleka, Ben Yuen, John Massa ame A. Lopex. WAKINEKONA, Sept. 2—Ua hoihoiia ae he hooike e ka papa nieni ele o na mokukaua i keia la, e hoakaka ana ua make ke Kapena Rogers no ka nui o ka eha i loaa iaia iloko o ka manawa ana o ka lele
ana maluna o kekahi mokulele o
ka oihana kaua moana iloko o ka
manawa hana ole hoi he poino ia i loaa iaia mamuli o kana hana
hewa ponoi iho i hana ai. Ua make
ke Kapena Rogers ma ka halema'i
o ka oihana kilua moana ma Pile-
delepia aneane elua hora mahope
iho o ka haule ana iho a nahaha
ka mokulele maloko o ka Muliwai
Delewea ma ka pule i hala O ke
kanaka hana mikini o Samuel
Schultz i lele pu ai me Rogers ua
koikoi ka eha i loaa iaia ma ka
manawa o ka haule ana iho o ka
mokulele a nahaha. | | |
| | | E HOEA MAI ANA I HAWAII
NEI KA MOKULUU HOLANI E hoea mai ana i Hawaii nei iloko o ka mahina o Sepatemaba he mokuluu Holani, elike me ka lono uweaolelo uweaole o ka loaa ana mai i Honolulu ma ka Poalua nei. O ka mokuluu Holani K-13 e hoomaluia ana e kona aliikoa kiekie ke Commdr. L. C. L. Van Der Kun, ma kekahi manawa koke aku nei i hala kona holo ana mai Holani mai no na mokupuni o Inia Hikina, he mau mokupuni i onaia e Holani, a ua kaa mai la ma keia aoao o ka moana Pakipika maloko mai o ke Alawai o Panama, a e hoea ae ana i Kapalakiko a holo mai no Honolulu nei, a hala loa aku no Guama ame Manila. Aia ua mokuluu la ma Mazatlan, Mekiko ma ka mauawa o ka lono i Hoike ia mai ai i Honolulu nei, a e holo ae ana i Kapalakiko iloko o kekahi mau la kakaikahi. I kulike me kona papa kuhikuhi manawa e hoea mai ana ka ianei ma ka la K o keia mahina ae o Sepatemaba. Mai nei aku e holo aku ana ia no Guama ame Manila a e hoe aaku ana i ke kahua o na mokuluu Holani ma Iava ma ka la 15 o Dekemaba, ke ole e loaa i na ulia poino ma ke ala moana. He eha mau aliikoa kiekie ma-luna o ia moku a he 27 mau aliikoa komisina ole ame na luina. O ka hana a ia moku e holo mai nei no ka huli ana ka e maopopo ai na ano a pau malalo o ka papaku o ka moana. Ua haalele aku kela mokuluu ia Holani ma ka la 27 o Mei. lia 200 kapuai kona loa a he 19 kapuai kona akea. Ina no ka hoea io mai o keia mokuluu i Hawaii nei o ka mua loa ia o na mokuluu a ia lahui i hiki mai ia nei. | | |
| | | KOMO AIHUE IA HE HALEKUAI
PIPI E KA POE KOLOHE. Mawaena o ka liona ekahi ame ka hora ekahi me ka hapa, i komo aihue ia ae ai ka halekuai pipi ka Punchbowl Meat Market,o ka Wo o ka Poalua iho nei, e ka poe kolohe,
a lilo aku he mau dala uuku me ke-
kahi mau waiwai mailoko aku o
kela halekuai. O Charles Huihui, ka mea nana i ike i kekahi pahu waiho dala, i ka
waiho ma ka alanui, oiai oia e hoi
aua no kona home ma ke aumoe o
kela po, ma ke kihi o ke alanui ololi
Milo ame ke alanui Lusitana. Ma kekahi wahi mamao aku, i ke-
la pahu waiho dala, ua ike aku
la o Huihui i ke ku mai o ka Ma-
kai T. H. Sylva, kahea aku la oia
i ke kanaka o ke aupuni, a i kona
hoea ana mai, i nana like iho ai lau-
ua i kela pahu waiho dala, aole nae
he aala i loaa ia laua, ua lilo mua
i ka piko pau iole, a mau piko pau
, iole paha. Aole i maopopo i kela
mau mea, kalii o ka laweia ana mai
o ka pahu waiho dala, aka ma ka
manao o ka makai, i hele aku ai
laua no ka hale puhi palaoa o Ho
Poi Kee ia laua nae o ke kaalo ana
ae mamua o ka halekuai pipi, ike
aku la laua i ka hamama o ka puka.
Ma ke komo ana aku o ka Ma-
kai ame ke kokoolua noloko o kela
halekuai, i loaa aku ai ia laua ka
meheu o kekahi poe aihue, ua lilo
he mau kini kamano me ka maka-le
i ka aihueia, a ua okiia hoi he waiu-
paa, a e ahu mokaki ana kekahi
mau meaai iluna o kahi kuai, a iluna
o ka papahele. Ma ka hoakaka a ka Makai Sylva, ma kona manaoio, ua hakilo ka poe kolohe iaia, a i kona kaawale ana aku ma kahi mamao loa mai kela halekuai pipi mai, o ko lakou ma-nawa ia i hoao ai e wehe i na papa i paluluia mamua o ka puka o ka halekuai, pela i lanakila ai ka la-kou hana aihue, me ka ike ole ia; no ka mea, ua maalo ae no oia mawaho o ka halekuai ma kekahi ma- | | |
| | | | | | | | | | KAHI O KA IWAKALUA
-^KANI POE KOHO BALOKA -ina ana o ka buke o ka
, i i ke koho baloka no ke
n! alo a Kalana o Konoia-
::-? aumoe o ka po Poalua
:-..'. la, i hoomaopopoia, ai, e
ana ma kaai o ka iwaka-
u-a1aa kaukani ka, nui o
- k^n ma ka Mokupuni
- Oaho nei, ma Mia kau
^.n -nae moho e hoea mai i aku aaa ka paa o kela
ka ^ehe ole ia ahiki i ka
i n: nMna o Okaioba ae nei,
7- mawa aku e hoopaa hou
. -na o ka poei kupono i
--.''--'ka, no ke kau koho ba-
3 -.^ko aku o ka mahina
'i" n.
a -uina he iwakama-kuma-
. -iuka ni o na mana koho i.
7 La no keia kau koho ba-
-- m'-ho, ua oili pu ae ke-
: .-o. ina uei ao ka pau pono
"-u pono, i ka hoopaa i ko
- .aa inoa, alaila e hiki aku
- n-^.a o ke kanakolu-kuma-
p.^--e ke kanaka kaukani, ka
. mai.a koho baloka ma Oahu n n na mana koho nou i hoo-
: ko lakou mau inoa no ke
i' Kn, o na Kepani ka hapa-
pa lalo aku na Pake; hoo-
; nu nui loa o na Kepani i
i ^.^ lakou mau inoa no ke
^ kn, mamuli o ka hooika-
i no o kekahi komile i ko-
.i-.-aoiia o kekahi poe, K.epam
': o keia kulanakauhale'. | KA POAKAHI IHO NEI, KA LA O
NO LIMAHANA He kohu la Sabati ka Poakahi
iho nei, ka la o na Limahana, ma-
loko o Honolulu a puni, aohe mau
hana hoohauoli i ikeia, e like me
ia i maa i na makahiki i hala aku,
ke kaihuakai ma na alanui, ka lohe-
ia aku no hoi o ka leo o ka bana,
a i ole na haiolelo hoi ma kela a ma
keia, wahi he nei pu wale no mai o
a o, ua nalo kula ame keia maloko
o kona poopoo iho, a he like loa
me kekahi la hoomaha no na mea
a pau. Ua panikuia na keena oi-
hana aupuni, na hale banako ame
na halekuai ahiki i ka po ana, a
hookahi mea nani loa i ikeia kakai-
kahi loa na ulia kaa otomobile i
ikeia.
O ke kumu o ka maloohaha loa
aohe hana iki i hoolalaia e na ala-
kai o na limahana no kekahi mau
halawai a i ole no kekahi mau hai-
olelo a mau hana e ae e hoakoakoaia
ai na kanaka ua hoohalaia ka la ma
ka hoomaha ana a o kekahi hana
maikai loa no ia, i loaa ai ka ikaika
i ke kino no ka hana o ka Poalua
nei. O kela hale o na limahana ma
ke alanui Hokele oia mau ka paa
o kona mau ipuka ahiki i ka po ana.
Ma na wahi a pau he hoomaha
ka hana a na kanaka, he auau no
hoi ka ka poe makemake i ka anau,
a he holokaa otomobile no hoi ka
kekahi poe a puni o Oahu me ka
nana ole ia ae o na kuaua koikoi
o ia kakahiaka maloko iho o ke
kaono a mauka o na kuahiwi. O
na oihana kaua moana ame aina pu
kekahi i hoomaha. | | | | | | | | |
| | | |
| | | nawa mamua aku, aole oia i ike
i ka hamama o ka puka. Ma ka manaoio o ka oihana makai, he poe hou loa, ka poe na lakou i komo aihue i kela halekuai, he poe i maa ole i ka aihue, mamuli mai keia o ko ano o na hana i lawelaweia; a ke hookolo mai nei na makaikiu, mahope o ka meheu o ka poe kolohe, ma o na moali i loaa aku ia lakou maloko o kela halekuai. | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |