Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 36, 9 September 1926 — Page 6

Page PDF (1.57 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA
AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
NUPEPA KUOKOA. HONOLULU. T. H. POAHA, SEPATEMABA 9, 1926
KE KOKUA LUNAKANAWAI KIEKIE LINDSAY.
Ua kikoo mai na lima menemene ole o ka anela o ka make, , .-:.-!' nku i ke ola o ke Kokua Lunakanawai Kiekie Alexander Lindsay o ka aha kiekie o Hawaii nei, ma ke kakahiaka o ke Sabati aku la i hala ma Kikane, Aukekelalia, iloko o ka : :.: i^-a a kona ohana, kona mau hoaloha, ame ka lehulehu - :::; makaainana o Hawaii nei, i moeuhane mua ole ai, ua '. " ke inai ka make ma kona aoao i kela ame keia minuke a ];:.':.--!! i hoomaopopo mua ole ai. i".-. niu kona haalele ana mai i keia ola ana, i kumu e hoo-";-/:::! iho ai ke kaumaha ame ka minamina maluna o ka poe i -".e a i kamaaina i na ano maikai, na ano oluolu a kokua iloko 'a lunakanawai Lin^5a3', maluna o na ninau apau i pili aku : -.i p- no ame ka holomua o keia lenloi-e. '- ^ii he 8ekolia ka lahui o ka Lunakanawai Lin^5a^ ma ka --.-.:. u u ana. he Hawaii nae oia ma kona mau ano apau, no ka .-a ma Hawaii nei oia i hanaia ai, a i hoonaauaoia ai, mai i::; imu la kamalii mai, ahiki wale no i kona hapaiia ana ae ---'. :;.-! kulaiia ko'iko'i a ano nui iloko o ka hookele aupuni ku-! "-: ' ana. U:. ulu pu ae oia me na ano Hawaii e hoopuni ana i kona " : ,'::..". a iwaena o na Haole kamaaina ma Hawaii nei, ua ' l-.-.:;: ka Lunakanawai Ale^anelen Limha^ ma ke ano, oia '.-;.'. ! o na kanaka makaukau loa i ka olelo Hawaii, ka olelo k.-n aina hookama, a kakou no e olelo ae ai, ua oi loa aku i 5.oonoo no Hawaii nei, .mamua o kona aina hanau, ka : . -i kona mau makua. M.i ka launa kamailio pu ana me ka hoa-kanaka, oia kekahi M kanaka oluolu loa, aole no i poina i ka poe i kamaaina . -:. k ina mau hana, iloko o kona mau la e ola ana maanei -. m hana e lilo ai, i mea hoomanao iloko o ko lakou noonoo
"-".iike nae me ka hele liilii aku o ko kakou poe kamaaina i
':-:.-. ume keia manawa, aole a kakou mea e kahaha iho ai,
: ' '-.eia, haalele ana mai la o ka Lunakanawai Lin^5a^ i ka noho
: .: a:!?. me kakou, no ka mea aia no he la a kakou i maopopo
---:-: "le ai ma keia hope aku, e kikooia mai ana kekahi o ka-
--.:. ka poe a kakou i noonoo ole ai, eia ka e kaawale ana la-
-.: ma; na hoaloha lehulehu aku.
l'.i hookaumaha i'o ia ka noonoo o ka lehulehu, no ka hau-
' ".-a ana o keia kanaka nui a ko'iko'i iloko o ka make, elike
---? kn Lunakanawai Ale^aiKlei- LiiKl5a^, aole nae a kakou noo-
- - . ana nona, ua pau kana hana ma keia ao; e pono kakou
: ?.:-.[ aku i kona makalua a lawelawe aku i kekahi mau hana
- '..e me ka hiki. no ka pono ame ka pomaikai o ka lehulehu,
-'-.'.'."i'.a " ko kakou kaheaia ana mai, e hui pu aku me ka poe
. :-,." mamua o kakou.
--------------- -4-" ---------------
E HOOUKA I KE KAUA KALAIAINA MAEMAE.
M.'i ka po o ka Poaha aku nei i hala, i paa ai ka puka no
- ^ .ilio ana i na palapala noi holo moho, no ke kulana elele
.--.i'.i i Wakinekona, a noloko o ko kakou ahaolelo kuloko, a
Li ki po o keia Poaono iho, e paniia ai ka puka no na moho
-. kualii ana i na kulana kohoia iloko o ke aupuni Kulanakau-
-i'" ?, Kalana o Honolulu nei.
Nolaila ma ka hoomaka ana o keia pule ae, ahiki wale no
'.a pp.a ana o ka pahu baloka, ma ka la 2 o ka mahina o Oka
- '-a ne nei, he manawa ia no na moho o na aoao kalaiaina
:; e'un. e hoouka aku ai i ka paio kalaiaina me ka hahana ma
--li. nia ka pono o ka loaa o ka waeia i moho no na kalaia!
ni ] akahi o kakou.
E komo i'o aku ana kakou iloko o ka hahana o na paio ka
i2iaina, elike me ko kakou kamaaina i na kau koho baloka a^
nei i hala, o ka'keia pepa wale no e makemake nei e hoonaau
2o aku i na moho, o ia ke kapae ana ae i na kipehi pili-kino
.i ke ano kuamuamu a hailiili, a ma kekahi olelo ana ae paha
^ kapae i ke kalaiaina lepo, a pelapela; aka e kukulu mai
kekahi mau ninau ano nui imua o na mana koho baloka, ;
ka lehulehu e ike maoli aku ai no me ka hoohewahewa ole
aia iloko o ia mau ninau ko lakou pono ame na pomaikai;
maluna o ia mau ninau e hooikaika ai, e hoohulihuli i ka noo
n w o na mana koho, no ko lakou lanakila a haulehia pali
maluna o ka pahu baloka, aole o ka imi i ka lanakila ma k
ano epa me ke kolohe ; no ka mea aia no he la e hoea ma
ana. e ala mai ai kela mau hana a kuhikuhi mai i ka mea
hanaia aku maluna o na mana koho baloka.
Ua kauohaia mai nei o lohn Ban-eii, ka akena hookapu wai
ona nia Hawaii nei, e holo aku no Wakinekona, a ma nehine
oia i haalele iho ai i na .hana' o kona keena maanei, i kona ma
hope ma k aoihana. E manao, o kela kauoha ana ma
la o ke poo o ke keena hookapu waiona o Hawaii nei, aole i
lio wahi hana uuku aka he hana ia a kakou e upu aku ai,
loaa mai ana no ka ike ia- kakou no .kekahi mau meahuna
ko Hawaii nei poe, i maopopo mua ole ai.
--------------- .^-. ---------------
Ke neemua nei na hana o ka luakini o Kawaiahao, e hoe
mai ai i ka pau ana o na hemahema o kela halepule^ i ka h;
naia, iloko o ka 'mahina o Bekemaba ae nei, a ka lehulehu
na makaainana o Hawaii nei, e hauoli ai, no ka hooiia an
ae o ka maikai ame ka paa o kekahi o na luakini kahiko lo
o Hawaii nei, e hopohopo ole ia ai no ka hiki i ua naonao am
m huhu ai laau, ke hoopoino i keia hale e hoomanaia ai k
Akua, no na hanauna lehulehu e hoea mai ana.
. -------- ---- M- ------------
Ua lilo kekahi mau hemahema ma ka lawelawe oihana an
iloko o na keena oihana o ke Kulanakauhale a Kalana o He
nolulu nei, no na manawa aku la i hala, i kumu no kekai
poe kupono, e holo moho mai nei, no keha mau keena oihan;
Aohe no ne hewa o ka hoao, pela wale no e maopopo ai, k
emi mai o ka makemakeia o ka poe mua na lakou e lawelaw
ana ; na hana o kela mau keena, ame ka ole.
Aole no ka hanohano wale no, ke kumu e alualuia nei n
kulana lehulehu, e na moho holo baloka ma keia kau koli
l aleka, aka no na pono ame na pomaikai kekahi iloko o ke
i^au kulana.-
. ^ .
Mamuli o ka piha maoli o ka halawai makaainana i malani
ia ae malalo o Aala Paka, no ka pono o na makaainana Kepaii
ma ka po o ka Poaha aku nei i hala, he mea maopopo loa l
oni mai la kela lahui kanaka, e hoea mai ai i ka la e hooka
kaa pono ia ai na maka o na Hawaii ame na Amenka, he HK
pono ia lakou ke ku like, a huli Uke, o lilo auanei ko lako
ikaika i mea ole ma keia mua aku.
Nuhou
Kuloko
Ma ka hora umi-kumamalua o ka
po o keia Poaono iho, e paniia ai
ka puka no ka waiho ana ae i na
palapala noi holo. moho, no na ku-
lana oihana o ke Kulanakauhale a
Kalana o Honolulu nei.
Ke neemua nei na hana o ka lua-
kini o Kawaiahao imua, me ka ma-
naoia, iloko o ka mahina ae nei o
Dekemaba o keia makahiki, e wehe-
ia ai kela luakini no na hana hoo-
mana.
Ma ka Poakahi, ka la 20 o Sepa-
temaba nei, e weheia ai na hana hai-
olelo kalaiaina ma ka pahu kopa a
J. K. Mokumaia, ma ke kihi o na
alanui Betela ame Moi.
No ka piha loa o ka nupepa i keia
pule, pela i hoopaneeia ai ka hoo-
puka ana aku i kekahi mau pala-
pala i hoounaia mai e na makamaka,
a no. kekahi manawa aku.
O ka makemake o ka Lunakiai
Hollinger, e hookohu mai ka Meia
Wilson ia Alfred L. Castle, i hoa
no ka papa lunakiai, ua hooleia mai
ia e ka meia ma o kona hoike okoa
ana ae i kona manao, ma ka hala-
wai i malamaia e ka papa ma ka
auwina la o ka Poalua iho nei, aole
loa he wahi no o iki iloko ona,
e hookohu ia Mr. Castle i lunakiai.
Maloko o ka halekula o Kalihikai, e malama ae ana ke kalapu Demokarata o ka mahele 9, apana 5 i ka halawai, ma ka hora elua o ka auwina la o keia Sabati iho, me ka makemakeia o na lala apau o kela kalapu e hoea ae ma ia halawai.
Ma nehinei i hala aku ai ka Akena Hookapu Waiona John Barrett ma kona alahele no Wakinekona, no kekahi aha kukakuka i kaheaia ai na akena hookapu waiona apau e akoakoa aku ma kela kulanakauhale ma kekahi manawa o keia mahina.
Eia no ke aalalauwa ke ku mai nei ma ke awa ae nei, me ka nui ole nae o ke aki, elike me na la mua o ke ku ana mai o kela ano
Ma ka la 25 o Sepatemaba nei . e weheia aku ai ka hoikeike fea teritore mawaho ae nei o ke alanui Kapahulu, a pau ma ka la 2 o Okatoba.
He kanaiwa-kumamakolu mau moho Repubalika a he kanakolu mau moho Demokarata i waiho ae i ko lakou mau palapala noi holo moho, no ko kakou ahaolelo ame ka elele lahui i Wakinekona, a na mana koho aku ai ia lakou, ma ka la 2 o ka mahina ae nei o Okatoba e hoea mai ana. HOLOMUA LOA NA HANA AME NA LOAA O KE TERITORE Holomua loa na hana ame na loaa o ke aupuni Teritore iloko o ka ma-kahiki i hala elike me ia i ikeia maloko o ka hoike makahiki a ka Puuku Teritore Henry C. Hapai o ka waiho ana ae me ke Kiaaina Farrington; o keia mau loaa ma-lalo nei na mea oiaio no ia holomua a ke hoopukaia aku nei ma na mea ano nui i ikeia: O ka waiwaiio o na waiwaipaa ame na waiwailewa ua pii mau aku mai ka $293,104,297 mai ka 1923 mai a i ka $392,782,143 i ka 1926. Iloko o ia manawa like o ka waiwaiio i auhauia o na waiwaipaa ua pii aku mai ke $99,313,801 a i ka $159,230,-507. No na hana a ke aupuni no na kalana, na kula ano na hana a ke teritore ua pii aku na lona mai ka $8.131,293.08 i ka 1925 ahiki i ka $11,082.055.35 i ka 1926. No na dala a ke teritore i hoahuia aku maloko o na banako kuloko mai ke $39,101,344.22 i ka 1925 a i ka $44,861.828.81 i ka 1926. O ka huina nui o na dala i hoahuia aku ilo-ko o na banako i ka 1925 he $60,809,-715.97, i ka 1926 nei ua hiki aku i ke $67,851,393.05. Na dala kuike ma ka waihona o ke keena puuku no na waihona apau he $6,255,394 ma ka la 30 o Iune o ka 1925, i ka 1926 nei ua hiki aku i ka $10,427;839.22, elike me ia i ikeia maloko o ka hoike a ka Puuku Teritore Henry C. Hapai.
WALLA WALLA, Wash., Sept. 3 — Na kekahi momokuahi i kiolaia mai ilalo ma ka puka aniani e kekahi paahao i hoolalapa ae a pau i ka aia ka hale nui ma ka halepaahao o ka mokuaina i ka po nei. Ua kaheaia aku na koa kiai lahui e puka mai no ke kiai ana i na paahao he 975 Ua nana aku na paahao i ka lalapa o ke ahi ma ke ano he mea lealea wale no ia, e himeni ana, e holoke ana ma o a maanei me ka paani popo ana. Aole hookahi o lakou i holo aku.
MA KE KAUOHA
HOOLAHA AKEA KOHO
BALOKA WAE MOHO
Ma keia ke haawiia aku nei ka
hoolaha i kulike ai mo ua manao
o ka Mokuna 9 o na Kanawai Hoo-
ponopono Hou ia o Hawaii 1925,
e malamia ana he Koho Baloka Wae
Moho no ka wae ana i. Elele Lahui
i ka Hale o na Lunamakaainana o
na Mokuaina Huiia, a ao na Se-
natoa ame na Lunamakaainana o ka
Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii,
elike me ia i hoakaka pono ia ai
maloko nei mahope ae nei, ma ka
Poaono, ka la 2 o Okatoba, A. D.
1926, apuni ko Teritore, mawaena
o ka hora ewalu a. m., ame ka hora
5 p. m.
NA APANA SENATOA
O na Apana Senatoa lehulehu ame
ka heluna o na moho no na kulana
Senatoa e waeia e ka aoao kalai-
aina pukahi o ia keia mahope ae
nei:
APANA EKOLU— Mokupuni o
Oahu.
Ekolu no ke kau piha o eha ma-
kahiki.
Elua no ka hoopiha ana l na haka-
haka mamuli o ka waiho ana mai
o na Senatoa Charles N. Arnold ame
Charles H. Rose.
NA APANA LUNAMAKAAINANA
O na Apana Lunamakaainana le-
hulehu ame ka heluna o na moho
no na kulana Lunamakaainana e
waeia e ka aoao kalaiaina pakahi
o ia keia mahope ae nei:
Maloko o ka APANA EHA— Eono.
Maloko p ka APANA ELIMA—
Eono.
O na Apana Lunamakaainana, na
Mahele ame na Wahi Koho o ia
kela mahope ae nei:
APANA LUNAMAKAAINANA
EHA— HAPA O KA APANA
SENATOA EKOLU.
O ka hapa o ka Mokupuni o Oahu
ame ke Kulanakauhale a Kalana o
Honolulu ma ka hikina — hema o ke
Alanui Nuuanu ame ka laina e moe
loihi ana mailaila mai ma ka Pali
aku o Nuuanu ahiki i ka La o Mo-
kapu.
MAHELE EKAHI— O ka hapa o
ka Apana o Honolulu ma ka hikina
akau o ka laina mai ka lalani mau-
na mai o Koolau i hooloihiia aku a
pili me ke Alanui Mauumae, mai ia
alanui aku i oleloia, Alanui Umi-
kumamakahi, Alanui Daimana Hila
ame ka laina i hooloihiia ahiki i ke
kai. Wahi koho, ma ka pa Halekula
Liliuokalani.
MAHELE ELUA— O ka hapa o
ka Apana o Honolulu mawaena o ka
Mahele Ekahi ame ka laina mai ka
lalani mauna mai o Koolau e holo
ana ma ke kualapa ma ka aoao hi-
kina o ke Awawa o Manoa a hoea i
ke kahawai o Manoa, malaila aku
ma ke kahawai i oleloia a hoea
ke alanui e moe ke'a ana ia kaha-
wai makai iki aku o kona hui ana
me ke kahawai o Palolo, alaila ma
ia alanui i oleloia, Alanui Campbell,
Alanui Kakela ame Alanui Diamana
Hila. Wahi koho, ma ka Paka Mau-
umae, Kaimuki.
MAHELE EKOLU— O ka hapa o
ka Apana o Honolulu ma ka hema
o na Mahele Ekahi ame Elua a ma
ka hikina o ka laina e holo ana ma
na Alanui Kapahulu ame Makee
ahiki i ke kai. Wahi koho, ma ka
Haleauau o ka Lehulehu ma ka Paka
Kapiolani.
MAHELE EHA— O ka hapa o ka
Apana o Honolulu ma ka hema o
ko Alanui Moi ame ke Alanui Wai-
alae mawaena o na mahele elua
ame ekolu, a ma ka laina mai ke
kihi mai o na Alanui Punahou ame
Moi ahiki i ke alahaka loihi ma
ke (alanui kahakai) Ala Moana.
Wahi koho, kihi o Alanui Kalakaua
ame Alanui Keoni Ena.
MAHELE ELIMA— O ka hapa o
ka Apana o Honolulu ma ka akau
o ka Mahele Eha a ma ke komoha-
na o ka Mahele Elua, i hoopuniia
ma ke komohana e ke Alanui Puna-
hou, a ma ka akau e ke Alanui Wai-
la ame ke Alanui Metcalf ahiki i ke
alanui e holo ana i ka hikina ma
ka, hema iki mai o ke Kulanui o Ha-
waii, ma ia alanui i oleloia ame ka
laina i hooloihiia aku ahiki i ka
palena pau o ko kualapa e hoopuni
ana i ka Mahele Elua ma ke komo-
hana. Wahi koho, ma na Alanui
Young ame Alexander.
MAHELE EONO— O ka hapa o
ka Apana o Honolulu ma ka akau
o ka Mahele Elima a mawaena o ka
Mahele Elua ame ka laina e holo
ana mai ke Alanui Waila mai ma ke
Alanui Punahou ahiki i kona hui
ana me ke Alanui Manoa, alaila ma
ke kualapa ma ka aoao komohana o
ko Awawa o Manoa ahiki i ka lalani
mauna o Koolau. Wahi koho, ma ka
pa Hale o ke Kalapu o k Manoa
Tenis kihi o ke Alanui Manoa ame
Alanui Kamehameha.
MAHELE EHIKU— O ka hapa o
ka Apana o Honolulu ma ko komo-
hana o na Mahele Eha ame Elima
ma ka hema aku o ke Alanui Be-
ritania a ma ka hikina o ka laina
e holo ana mai ke kai mai ma ke
Alanui Sheridan ahiki i ka welelau
o ka laina e hooloihi ana i ke Alanui
Piikoi, alaila ma ua laina nei i ole-
loia o ka hooloihiia ana ame ko Ala-
nui Piikoi. Wahi koho, Hale Hoo-
kawowo laau o ke Aupuni, kihi o na
Alanui Keeaumoku ame Moi.
MAHELE EWALU— O ka hapa o
ka Apana o Honolulu ma ko komo-
hana o na Mahele Elima ame Eono,
ma ka akau o ka Mahele Ehiku a
ma ka hikina o ka laina mai ke Ala-
nui Beritania mai ma ko Alanui Pii-
koi ame ka laina e hooloihi ana mai-
laila aku ma ka palena komohana
o ka pa-hale o ka Home Lunalilo
ahiki i ke kihi hema o Kalawahine,
alaila ma ka palena hikina o Kala-
wahine, ahiki i kona hui ana me ka
palena komohana o ke Awawa o Ma-
noa. Wahi koho, kihi o Alanui Wai-
Ia ame Alanui Keeaumoku.
MAHELE EIWA- O ka hapa o ka
Apana o Honolulu ma ka hema o Ala-
nui Beritania a mawaena o ka Ma-
hele Ehiku ame ka laina e holo ana
mai ke kai mai ma ke Alanui Ward
ame ke Alanui Kapiolani Wahi
koho, ma Kamaki Kuea.
MAHELE UMI— O ka hapa o ka
Apana o Honolulu ma ka akau o ka
laina mai ke Alanui Alapai mai ma
ke Alanui Moi ahiki ma ke Alanui
Kapiolani, alaila holo hikina ma ke
Alanui Beritania mawaena o ka ma-
hele ewalu ame ka laina ma ke Ala-
nui Alapai a i hooloihiia ahiki i ka pahuhae kahiko ma ka piko o Puowaina, alaila ma Puowaina ahiki i ka palena mawaena o Kewalo ame Auwaiolimu, alaila ma ka palena komohana o Kewalo a holo ke'a ma Kalawahine ahiki i ka palena komoana o ka mahele ewalu. Wahi koho, Halekula A'o Kumu. MAHELE UMI-KUMAMAKAHI —O ka hapa o ka Apana o Honolulu ma ka hema o Alanui Moi a mawaena o ka Mahele Eiwa ame ka laina e hooloihi ana mai ke Alanui Moi mai, alaila ma Alanui Hema ahiki i ke kai. Wahi koho, ma na Alanui Hema ame Kawaiahao. MAHELE UMI-KUMAMALUA-O ka hapa o ka Apana o Honolulu ma ka hema o Alanui Hokele a mawaena o na Alanui Alapai ame Hema ma kekahi aoao ame Alanui Nuuanu ma kekahi aoao. Wahi koho. kihi o na Alanui Puowaina ame Moi. MAHELE UMI-KUMAMAKOLU —O ka hapa o ka Apana o Honolulu i hoopuniia e Alanui Luso, Alanui Alapai, Alanui Hokele ame na Alanui Alakea ame Emma. Wahi koho, ma Emma Kuea. MAHELE UMI-KUMAMAHA— O ka hapa o ka Apana o Honolulu i hoopuniia e ka palena komohana o ka Mahele Umi, e ka palena akau o ka Mahele Umi-kumamakolu ame ka laina e holo ana mai ka huina mai o na Alanui Kula ame Emma ahiki i ka pahuhae kahiko ma ka piko o Puowaina. Wahi koho, huina o na Alanui Iolani ame Magellan. MAHELE UMI-KUMAMALIMA —O ka hapa o ka Apana o Honolulu i hoopuniia e Alanui Kula na Alanui Emma ame Alakea, Alanui Hokele ame Alanui Papu. Wahi koho Alanui Papu, mauka o ke Alanui Beretania. MAHELE UMI-KUMAMAONO— O ka hapa o ka Apana o Honolulu i hoopuniia e ke Alanui Kula, Alanui Papu, Alanui Hokele ame ke Alanui Nuuanu. Wahi koho, Ala-nui Pauahi kokoke i ke alanui Papu. MAHELE UMI-KUMAMAHIKU — O ka hapa o ka Apana o Hono-lulu ma ka akau o na Mahele Umi-kumamaha ame" Umi-kumamalima a mawaena o ka Mahele Umi ame ka laina e holo ana ma ke Alanui Papu ame Alanui Pacific Heights ahiki i ke kee mua o ia alanui i oleloia a malaila aku ma ka aoao komohana o ke Awawa o Pauoa. Wahi koho, kihi o ke Alanui Puowaina ame Ala-nui Luso. MAHELE UMI-KUMAMAWALU —O ka hapa o ka Apana o Honolulu ma ka akau o ke Alanui Kula a mawaena o ka Mahele Umi-kumamahiku ame ke Alanui Nuuana. Wahi koho, Alanui Nuuanu ame Alanui Bates. MAHELE UMI-KUMAMAIWA— O ka hapa o ka Apana o Koolaupoko ma ka hikina hema o ka laina mai ka Pali mai o Nuuanu ahiki i ka Lae o Mokapu. Wahi koho, Halekula o Waimanalo.
APANA LUNAMAKAAINANA ELIMA— KA HAPA O KA APA-NA SENATOA EKOLU.
Ka hapa o ka Mokupuni o Oahu ame ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu ma ka Akau— Komohana o ke alanui Nuuanu ame ka laina e moe loihi ana mailaila mai ma ka pali aku o Nuuanu ahiki i ka Lao o Mokapu. MAHELE EKAHI— O ka hapa o ka Apana o Koolaupoko mawaena o ka laina mai ka Pali mai o Nuuanu ahiki i ka Lae o Mokapu, a maluna o ke kualapa mawaena o Heeia ame Ahuimanu. Wahi koho, ma ka Hale Hookolokolo o Koolaupoko, ma Kaneohe. MAHELE ELUA— O ke koena aku o ka Apana o Koolaupoko. Wa-hi koho, ma ka Halekula o Waiahole.
MAHELE EKOLU— O ka hapa o ka Apana o Koolauloa ma ka hikina hema o ka palena hikina hema o Laie. Wahi koho, ma ka Hale Hui Yin Sit, ma Kapano, Punaluu. MAHELE EHA— O ke koena aku o ka Apana o Koolauloa. Wahi koho, ma ka Haleaina kokoke i ka hale hoolulu kaaahi ma Kahuku. MAHELE ELIMA— Ka Apana o Waialua, e hookoe ana i ka hapa o ua apana la, ma ka hema o ka laina mai ka piko mai o Kaala a komo i ka piko o Kamaohanui, Puu Pane. ame Puu Peahinaia ahiki i ka palena o Koolauloa. Wahi koho, ma ka Hale Hookolokolo o Waialua. (No ke koena aku o ka Apana o Waialua, e nana i ka Mahele Umi-kumamaono.) MAHELE EONO— Ka Apana o Waianae. Wahi koho, Hale Hooko-lokolo o Waianae. MAHELE EHIKU— Ka hapa o ka Apana o Ewa, e komo pu ana na aina o Hoaeae ame Honouliuli. Wa-hi koho, ma ka Hale Hoolaule'a o Ewa, (Ewa Pavilion). MAHELE EWALU— Ke koena aku o ka Apana o Ewa, e hookoe ana i kela hapa o Halawa ma ke komohana hema o ka laina mai ka palena mai mauka o ka loko'ia o Kuahua a e komo ana ma ka luapele o Makalapa ahiki i ka palena o Moanalua. Wahi koho, ma ka Hale Hookolokolo o Ewa. (No ke koena aku o Halawa e nana i ka Mahele Umi-kumamahiku.) MAHELE EIWA— O ka hapa o ka Apana o Honolulu ma ke komo-
hana o ka laina mai ka lalani mauna mai o Koolau e holo ana ma ka palena komohana o Kalihi ahiki i ke Alanui Moi, alaila ma ka Alanui Moi ahiki i ke Alanui Kalihi a ma ke Alanui Kalihi ahiki i ke ka Wahi koho, kihi o Alanui Moi ame Kalihi. MAHELE UMI— O ka hapa o ka Apana o Honolulu ma ka hikina akau o Alanui Moi a mawaena o ka palena komohana o Kalihi ame ka palena hikina o Kalihi mai ka la-lani mauna Koolau mai ahiki i ke Alanui Kalihi, alaila ma ke Alanui Kalihi ahiki i ke Alanui Moi. Wa-hi koho, Halekula o Kalihi-waena. MAHELE UMI-KUMAMAKAHI — O ka hapa o ka Apana o Honolulu i hoopuniia e Alanui Kula, Ala-
nui Pupule, Alanui Moi ame Alanui
Kalihi. Wahi koho, Alanui Moi
ame Alanui Houghtailing.
MAHELE UMI-KUMAMALUA—
O ka hapa o ka Apana o Honolulu
ma ka akau o Alanui Kula a mawae-
na o ka Mahele Umi ame ka laina
mai ka lalani mauna mai o Koolau
ma ka palena pau o ke kualapa ma
ke komohana o ke Awawa o Nuuanu
ahiki i ka laina i hooloihiia o Ala-
nui Kauka, alaila ma ia laina i ole-
loia ame Alanui Kauka ahiki i Ala-
nui Liliha, alaila ma Alanui Liliha
ahiki i Alanui Kula. Wahi koho,
kokoke i ke kihi o na Alanui Liliha
ame Kula.
MAHELE UMI-KUMAMAKOLU
— O ka hapa o ka Apana o Hono-
lulu ma ka akau o Alanui Kula ma-
waena o ka Mahele Umi-kumamalua
ame Alanui Nuuanu. Wahi koho,
kihi o ke Alanui Kuakini ame Ala-
nui Nuuanu.
MAHELE UMI-KUMAMAHA—
O ka hapa. o ka Apana o Honolulu i
hoopuniia e Alanui Kula, Alanui
Nuuanu, Alanui Beritania ame ke
Kahawai o Nuuanu. Wahi koho,
Alanui Vinia ma ka aoao hikina o
ke Kahawai o Nuuanu.
MAHELE UMI-KUMAMALIMA
— O ka hapa o ka Apana o Hono-
lulu ma ka hema o na Alanui Bere-
tania ame Moi a mawaena o ke
Alanui Nuuanu ame ka laina e holo
ana makai mai ke alanui Moi mai
ma ke Alanui Ololi Chapel (Alanui
Halehalawai o Palama) ame ka hoo-
loihi ana mailaila aku ahiki i ke
Alahao o Oahu, alaila ma ka mana
hema o kela alahao ahiki i kona
wahi kokoko i ke kai, e komo pu
ana me ka Mokupuni Hoomalu Ma'i
ame na Mokupuni hapapapa e ae.
Wahi koho, ma Aala Paka.
MAHELE UMI-KUMAMAONO-
O ke koena aku o ka Apana o Wai-
alua. Wahi koho, ma ka Halekula
o Wahiawa.
MAHELE UMI-KUMAMAHIKU
— O ke koena aku o Halawa. Wahi
koho, Halekuai o Watertown ma Wa-
tertown.
MAHELE UMI-KUMAMAWALU
— O ka hapa o ka Apana o Honolulu
i hoopuniia e Alanui Kula, Kaha-
wai e Nuuanu, na Alanui Beretania
amo Moi amo Alanui Liliha. Wahi
koho, Alanui Vinia, ma ka aoao ko-
mohana o ke Kahawai o Nuuanu.
MAHELE UMI-KUMAMAIWA—
O ka hapa o ka Apana o Honolulu
i hoopuniia e ke Alanui Kula, Ala-
nui Liliha, Alanui Moi ame Alanui
Pupule. Wahi koho, Alanui Moi
ma kela aoao mai o ka Halekula
Kaiulani.
MAHELE IWAKALUA— O ka ha-
pa o ka Apana o Honolulu ma ka
hema o Alanui Moi a mawaena o
Alanui Kalihi ame ka palena komo-
hana o ka Alahele Umi-kumamali-
ma. Wahi koho, kihi o ke Alanui
Waiakamilo ame Alanui Moi.
MAHELE IWAKALUA-KUMA-
MAKAHI— O ka hapa o ka Mahele
Eiwa e komo ana maloko o ka pa o
ia Haukapila o Kalihi. Wahi koho.
ma ke Keena o ka Haukipila o Ka-
lihi.
I HOIKE NO KEIA, ka kan hei
au i ko'u lima me ka hoopili pu
ia o ke Sila Nui o ke Teritore o
Hawaii.
(Sila).
HANAIA ma ke Kapitala, ma
Honolulu i keia la 18 o Augate i
ka makahiki o ko Kakou Haku
hookahi kaukani e'ew.a haneri ame
ka awakalua-Kumamaono.
(Sila).
RAYMOND C. BROWN,
Kakauolelo o Hawaii.
I kulike ai me na manao o ke
kanawai i hanaia no ia mea, ma
keia ke hoopuka aku nei au i ka
Hoolaha Akea o ke Koho Baloka
Wao Moho i haawiia ae e ko Ka-
kauolelo o ke Teritore o Hawaii ma
kahi o ia mea i pili i na Apana
Eha ame Elima, Kulanakauhale a
Kalana o Honolulu, Teritore o Ha-
waii.
D. KALAUOKALANI,
Kakauolelo, Kulanakauhale a Ka-
lana o Honolulu, Teritore o Hawaii.
6426— Aug. 26; Sept. 2, 9.
NOGALIES, Ariz., Sept. 3— He
kanaono-kumamalima poe i hoikeia
mai ua make iloko o ka waikahe
holomoku ma ka hema komohana
o Mekiko, elike me ka hoakaka a
ka lono kelekalapa i loaa mai i ka
Nupepa Herald i keia la. He ka-
naha-kumamalima poe i make ma
kahi mokupuni Chalapa Jalisco, ma-
loko o ke awawa o ka muliwai
Lerma, mamuli o ka naha ana ke
kumano ma ka Lokowai Chalapa.
He iwakalua i piholo a make ma
Nazatas Durango. O ia mau no
ka haluku ana a ka ua me ka ma
kanu
SANTIAGO, Chile, Sept. 3— I ke-
ia la ka hoomaka ana a ka Lieut.
James Doolittie, he kanaka Ameri-
ka lele i ka lewa, lele ana aku ma
luna o na mauna Andes no Buenos
Ayers, he kowa mamao o 800 mile
ina ka laina pololei ma ka lewa
O ia mau no ko Doolittie eha ma
muli o ka haki ana o kona mau opu-
upuu wawae ma kekahi haule ana
ona ma kekahi manawa kokoke
hala aku nei.
LADANA, Sept. 1.— Ua hoikeia
mai e ka meakakau meahou o ka
Nupepa Westminister Gazette mai
Pekina mai, ua hoopauia ko Wu
Pei-fu lilo ana i alakai e kona mau
ukali ponoi, a he paahao oia ma-
luna o ka mokukaua Pake maloko
o ka Muliwai Yangtze. O ke Ke-
nerala Yunao ka i hoikeia mai ua
hooliloia ae oia i alihikaua nui ma
kahi o Wu Pei-fu.
Ma ka la mua o keia mahina iho
la, i weheia ai ke kikina hoonoa
no ka lawai'a ana i ka ula, mahope
iho o ka hookapuia ana no na ma
hina ekolu.