Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 45, 11 November 1926 — Page 2

Page PDF (1.55 MB)

ELUA NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, NOVEMABA 11, 1926
KE KUAI NEI O KUMALAE I KA
POI MAKEPONO
Ua komo hou ao nei o Mr. Jonah Kumalae ma ka oihana kuai poi, a e kual aku ana oia i kaha poi me ka makepono, no ka elima keneka o ka paona, o ia hoi he iwakalua paona i ke dala, ke kii maoli ae ma kona wahi hana poi, mauka ae nei o ke alanui Liliha.
Ina nae no ka laweia aku o ka poi ma na home, alaila he eha keneka ko ka paona, ua like hoi ia me umi-kumamaono paona i ke dala ,
Ke kuai nei na Pake i ka lakou poi, ma ka umi-kumamaha paona i ke dala, a maluna aku i kekahi poe; a wahi a Mr. Kumalae i olelo ae ai, ina no ka nui o na Hawaii e kii i kana poi, alaila e hoemi hon iho ana oia i ke kumukuai o kana poi, e loaa ai ka iwakalua-kumamalua paona i ke dala.
Ua komo hou ae nei o Mr. Jonah Kumalae ma ka oihana kuai poi, a ke kuai nei oia i kana poi, ma kahi
o ka iwakalua paona i ko dala, ke
kii okoa ae i ka poi, ma kahi wili-
poi, mauka ae nei o ke Alanui Liliha.
Mamuli o ka nui o na noi i waihoia mai e kekahi heluna nui o ko Ue kulanakauhale nei poe, no ka pau ole no o na manao hialaai me ka hoohihi i ka leo nani o Miss Louise Pohina, e wehe luu aku ana keia puukani hou o Hawai nei, he ahamele maloko o ka Halekeaka Princess, ma ke ahiahi o keia Poaha ae, Novemaba 18; ma ka mauawa hoo
I NA MANA KOHO BALOKA .,
KA APANA ELIMA.
Ke haawi aku nei au i ka'u mau i
hoomaikai palena ole no ka hano-
hano a oukou i papahi mai ai ma-
luna o'u ma ke ano owau kokahi o
ka oukou lunamakaainana, a o ka
oi aku, o ia no ko oukou hoolilo
ana owau ke keiki Pake mua loa i
Ioa i kela kulana.
Ma ka mahalo nui,
YEW CHAR
(Keiki Pa'i Kii)
Lunamakaainana, Apana 5.
kahi no, me kela mau ahamela mua ana i wehe ai maloko o kela halekeake.
HE HOOMAIKAI
Ko hoomaikai aku nei na Iunanui ame na lala apau o ka ahahui Kaahumanu makua o Honolulu nei, i na ahahui pokii mui Hawaii a Kauai no ko lakou komo pu ana mai e kokua i ka hoomaemae hou ia ana o ka Halepule o Kawaiahao. ka hale a ka Moiwahine Kaahu manu na alii ame na makaainana i kokua pu" ai i ke kukuluia ana i kinohi, i hale e hoomana ai ia Iehova ke Akua ola, ahiki mai la ia kakou i keia la.
Eia ka haawina n na Ahahui Kaahumanu apau i loaa mai:
Honolulu, ............. $537.00
Hilo, Hawaii,........ 100.00 .
Hamakua,.......... 100.00
Waimea 29.00
Kohanaiki, ........ 25.00
Wailuku, Maui, ...... 94.00
Lahaina ........... 20.00
Lihue, Kauai ........ 50.00
Hanalei, ........... 30.00
Waimea, .......... 15.00
Huina nui,...... $1000.00
LAHILAHI WEBB,
Kakauolelo A. K.
POI MAKEPONO
Eia o Mr. Jonah Kumalae ke lawelawe hou nei i ka oihana kuai poi. E loaa uo ka poi makepono ke kii maoli ae ma kona wahi no elima keneka o ka paona, a ina no ka laweia aku no na home, he eha keneka no ka paona. Ua iini oia o kokua aku i kona lahui ponoi ma ka loaa ana o ka poi makepono ia lakou, mamua o ka na Pake e kuai nei.
6436—Nov. 11.
KA ANAE KU O WAIPIO.
(Kakauia o Geo. Pooloa.)
E noho ana ma Waipio, Ewa, o
Kaihuokapalai, ke kupunakane ame
Malaekahana ke kaikuahine o Kai-
huokapalai.
He aliiwahine u'i o Malaekahana,
ua hoohalikeia ka u'i nohea o na
papalina o keia kaikamahine, me
na opuu pua rose i mohala ae.
Noho nui iho nei na moopuna
me ko laua kupunakane, no kekahi
manawa loihi ma ko lakou aina,
aka nae i kekahi la, hoea mai la ka
pilikia iloko o ko lakou noho ohana
ana, o ia ka nele i ka i'a, a i aku
la i ke kupunakane:
"Ea, he kea maoli ko kakou pili-
kia i ka i'a, ua nele loa ka hale
nei i ka i'a, pehea la e loaa mai ai
ka i'a ia kakou."
A lohe ke kupunakane i kela mau
olelo a kana moopuna, kauoha aku
la oia ia Kaihuokapalai, e kii i ke-
kahi mau mea ana i kuhikuhi aku
ai, e lawe mai no ka mohai ana
aku i ke akua.
Ua hooko aku la ka moopuna i
ke kauoha a kona kupunakane, aole
no hoi i loihi, hoea ana no o Kaihuo-
kapalai imua o kona kupunakane,
a waiho aku la i na mea apau i
kauohaia mai ai iaia o kii, a kaa
aku la na hana ma ka aoao o ke
kupuakane, me kona ike ole aku
nae i na mea i hanaia.
Moe nui iho Ia ma kela po, ahilu
i ke ao ana ae ma ke kakahiaka o
kekahi la mai, kahea aku la ke
kupunakane ia Kaihuokapalai, e he-
le mai imua ona, a haawi aku la
he pohaku kuula i hanaia a kohu
kino kane, a e kau ana hoi he pa-
pale mahiole maluna o kona poo.
"Auhea oe e Kaihuokapalai," i
kamailio mai ai ke kupunakane, "e
malama loa oe i keia pohaku kuula,
i na manawa auanei apau au e
makemake ai i ka i'a e loaa ana ia
me ka hakalia ole."
No kela kauoha a ke kupunakane,
lawe mai la o Kaihuokapalai i ka
pohaku kuula a malama; a he mea
oiaio loa, ma ka la mua no o ka loaa
ana mai o kela pohaku kuula, ua
ku ka anae ma Waipio, Ewa, Oahu,
ae nei, o ka mahina ia o Maraki.
Ua hiki i na mea apau ke ike
aku i ke ku mai o ka anae, nolaila
ua holo aku la na kanaka maluna
o na waa e hoopuni me ka upena,
a i ka puni ana, huki no hoi i ka
upena ahiki i ke kan ana iuka o
lia aina; lawe ae la o Kaihuokapalai
he mau wahi i'a kupono no na la-
kou, kauoha aku la no hoi oia i na
hoewaa ame ka poe huki upena, e
lawe no i mau i'a kupono na la-
kou, a o ke koena iho, e haawi i
ka nui ame ka lehulehu o na kana-
ka o Waipio, mai na wahine na
kane ahiki aku i na kamalii.
"E lawe oukou i ka i'a a ai, e
haawi wale aku no hoi ia ha'i, aole
e kuai, no ka mea he nele i'a ko
kakou i kela mau la aku nei i hala,
akahi nae a hoopauia ko kakou pi-
likia," i hoakaka aku ai o Kaihuo-
kapalai i kona manao imua o na ka-
naka.
Ua moa ae la no ke kanawai o
ka oihana lawai'a, i na la mahope
mai, he o ia mau no ke ku o ka
anae, nolaila hele no na kanaka e
hoopuni i ka upena, a huki ahiki
i ka pae ana i kula. O ka hapa-
lua o na anae i puni i ka upena,
ua haawiia i na hoewaa ame ka
poe huki upena. a o ke koena aku,
ua hookauia maluna o na moku kia-
kahi liilii, a na kela mau moku,
e lawe mai no ke kuai ana i Ula-
koheo, ma ka aoao makai o ke ala-
nui Moiwahine e pili pu ana me ke
alanui Maunakea.
O ko lakou noho hoi ia a hala ke-
kahi manawa mahope mai, kupu ae
la ka makemake iloko o Malaekaha-
na, ke kaikuahine o Kaihuokapalai,
e hele i ka makaikai, a o ia kana
o ka olelo ana aku i ke kaikunane
ame ke kupunakane o laua:
"Ina olua e ae mai ana e hoo-
kuu ia'u, alaila o ka hookoia ana
ka hoi ia o kuu makemake, e hele i
makaikai ia Oahu nei, pehea la ia
i ko olua manao."
"Heaha la hoi, he manao maikai
no kena ou, nolaila ke ae aku nei
maua e hele oe i ka makaikai."
He wahine aholoa o Malaekahana,
a he mama no hoi i ka hele, nola-
ila iaia i haalele aku ai ia Waipio,
ma kekahi la ae, pii pololei mai la
oia a hoea i Honolulu nei, Mauna-
lua, a huli ma kela aoao o na Koo-
lau.
Ua keia huakai makaikai, he nui
na wahi a Malaekahana i hiamoe
ei, o kona wahi hope nae i moe ai
ma ka hale o ka Rev. Kekoa, ma
Punaluu.
Ma Punaluu i hookamaaina ai o
Malaekahana me kolaila mau kupa,
a i ka hala ana o kekahi manawa
loihi, ua pili aloha maoli no oia
me na kamaaina.
Ma kekahi la, hoike mai la na
kamaaina ia Malaekuhana, i ka
meahou, o ia hoi e malama ana ke
alii o Kahauokapaka, ke alii o na
Koolau a elua he aha hula Hawaii
Ena ka po ana iho, a e komo pu
mai ana ke alii iloko o ka hula ana,
oiai he makaukau oia ma kela hana.
No ke ake e iko i na lealea o
kela po, ua hele pu aku la o Ma-
laekahana me na kamaaina no ka
hale e malamaia ana ka hula ame ke
oli. He oiaio, i ka wa o ka hoo-
maka ana o ka hula ame ke oli,
na komo pu o Kahauokapaka iloko
o ka aha hula, a ua nui na wahine
i hula pa mai me ia, aka no Ma-
laekahana hoi, aole ona wahi mea a
Hii iki, no ke kumu, aole no ona
ike i ka hula, o ke oli nae ka mea
hiki iaia.
No ke komo pu ole mai o Malae-
kahana me na kamaaina ma ka hula
ana, i hoomaka mai ai kekahi wa-
hine e oli, ahiki i ka aumakua ana
mai ia Malaekahana, nolaila hiki
hou ole iho iaia nei ke noho malie,
o kona hoomaka aku la no ia e
oli.
Na keia oli ana o Malaekahana,
i komo ai ka manao hoohihi me ka
makemake iloko o Kahauokapaka
ia Malaekahana, a i hakalia no a
hookuu ka hula ma kela po o ka
lilo aku la no ia o ke kaikamahine
o Waipio i ke alii o na Koolau a
o ko laua hoao ao la no ia, elike
me ka mare o kela au kahiko.
Hoi aku la o Malaekahana me
Kahauokapaka, a noho ma Kapa-
ka, he aina nui keia o ka i'a; i ka
hala ana o kekahi manawa ia laua
malaila, ua nee aku la ko laua noho
ana no Kawela ma Kahuku, aina
lewa i ke kai.
I ko laua noho ana ma kela aina
ua ku a ma'i maoli o Malaekahana
i kekahi la, mamuli o kona ai ana
i ka ohiki moe one, a Kahauoka-
paka o ka hele ana e lawai'a a hoi-
hoi mai e hanai na kana wahine.
No keia kumu, i noi okoa aku ai
o Malaekahana i kana kano e hoo-
kuu mai iaia e hele o hui pu me
kona kaikunane me Kaihuokapalai,
no ka haawi ana mai i i'a na laua.
Aole he au'a ana a Kahauokapa-
ka i kana wahine, aka haawi aku
la no oia i kona ae, nolaila ma ke-
kahi la ae, haalele aku la o Malae-
kahana ia Kawela, a huli hoi mai la
no Waipio, kahi o kona kaikunane
ame ko laua kupunakane e noho ana.
Ia hoea ana mai o Malaekahana,
na lilo kela hui pu ana me kona
kaikunane ame ke kupunakane o
laua, i hui ana iloko o ka hauoli,
oiai ua loihi ka nalowale ana, akahi
no a ike hou kekahi i kekahi.
"E, he huakai ano nui hoi keia
au o ka hoea ana mai nei?" i ninau
aku ai o Kaihuokapalai ia Malae-
kahana, mahope o ko laua nanea
ana o laua wale no ma kekahi
manawa o ke ahiahi ana" iho.
"Hookahi no manao nui o ka'u
huakai i hoea mai la, i kii mai
nei au i'a na'u, no ka mea he pi-
likia ka noho ana o ka huli Koolau
aku nei."
"He nui ka i'a maloo e waiho
mai la, e lawe oe elike me ka mea
hiki."
"Aole au e lawe i kekahi i'a, he
kaumaha ke hapai, a he loa no hoi
ke alahele, ina paha ma ke kai
ae no hoi ka i'a e hele ai, a mauka
no hoi au o ka aina, o hele ai, pehea
la ia e kuu kaikunane."
"Ina hoi ha pela ua pono, o ka'u
kauoha wale no nae ia oe, mai hia-
moe oe ma kekahi mau wahi."
Haawi aku la o Malaekahana i
kona ae, nolaila ma kekahi la ae no,
haalele aku la oia ia Waipio, a pii
mai la no Honolulu nei, ma Kuli-
ouou, i hiamoe mua loa ai oia ma
ka po ana iho. Aa ae ma kekahi
la mai, hoomau no ka hele ana
imua, a hiamoe hou ma Kailua, Koo-
laupoko, a o ka moe ekolu ana ma
Makua, Koolauloa, a hoea loa no
Kawela, ma kekahi la ae a hui pu
me Kahauokapaka ko kane ma Ka-
wela.
Ma kela la no a Malaekahana i
hoea ai no Kawela, o ka la no ia
i ikeia ai ka anae o Waipio e lana
ana ma Kawela, aole ma ia wahi
wale no, aka ma na wahi no apau
ana i hiamoe ai; nolaila ma na
Ia mahope mai, hookahi hana a na
kanaka, o ka noke i ka lawai'a.
Ua aneane e piha ka eiwa maka-
hiki, o ka noho paa ana o ka anae
ku ma Waipio nei, akahi no a hele
elike ae la me ia maluna, he hapa
wale no nae, mamuli o ke noi ana
mai o Malaekahana i kona kaiku-
nane.
I ka anae o holo la no na Koo-
lau, mamuli o ka mana o ke kuula
a Kaihuokapalai, aia no na moku
kiakahi ame Kapena Mahiai me
kona waapa mokuahi, ke halihali la
i ka anae i Honolulu nei e kuai
ai, ma ka makeke.
Kupanaha no paha ko kakou mau
moolelo kahiko, aole nae keia he
mea haku wale no, aka he mea
oiaio loa keia i ikeia, i kela au
aku la i hala.
HOOKAHI WALE NO BALO-
KA O JARRETT MA NIIHAU
Elike no me ke kau boho baloka
wae moho i hala aku nei ma ka la
2 o Okatoba, ka huliamahi o na
mana koho baloka o Niihau no Vic-
tor Kaleoaloha Houston, pela no ka
mea i ikeia ma ke koho baloka lau-
la o ka la elua iho nei o keia ma-
hina, i ka manawa i loaa mai ai ka
hoike koho baloka no kela moku-
puni.
Mailoko mai o na mana koho he
kanaha-kumamalua, he kanaha-ku-
mamakahi o lakou i koho ia Hous-
ton, a he hookahi wale no i koho
ia Jarrett, e hoike mai ana keia
hopena, no ke kupaa o ke Demo-
karata hookahi, mahope o kana mo-
ho, me ka naua ole, i ke koho ana
o na mana koho e ae ia Houston.
Ua ukali aku ka mahele o Haiku,
ma Maui, i ka mokupuni o Niihau,
ma ka hulimahi ana o na mana
koho ia Houston walo no, no ka
mea o na baloka i kohoia no na
moho elele lahui, ma keia mahole,
he kanakolu-kumamahiku baloka no
Houston, a aole hoi he baloka no
Jarrett; nolaila ua kaa ke eo i keia
mahele, ma ke koho pololei ana i
ka moho elele Iahui ma ka aoao
Repubalika.
KA HAPAI MAU MEA O KA
HOIKE ANA I KO NU IOKA
POE NO KE TERITORE NEI
(Leka Kuikawa i ka Advertiser)
NEW YORK CITY, Oct. 27.— Ma-
hope o ka haawi ana aku i na bona
no na hana hou o ke Teritore o Ha-
waii o $1,805,000 ka waiwaiio i ku-
aiia ma kekahi manawa kokoke i
hala eku nei no ke kumukuai kiekie
loa i hookaaia no kekahi mau bona
i hoopukaia, $103.19, ua haalele mai
o Henry C. Hapai, ka puuku teri-
tore ianei i koia auwina la no Ho-
nolulu.
Ua ukali pu ia mai oia e kana wa-
hine, ka mua loa o kana huakai no
Nu loka nei. O ka eha iho la keia
o ka Hapai huakai i Nu Ioka nei
no ko kuai ana i na bona Hawaii.
Ua hoea mai oia ame Mrs. Hapai i
Nu Ioka nei ma ka la 2 o Okatoba,
a ma ka Hokele McAlpin laua i no-
ho ai. Ma ka la 10 o Novemaba
ko laua la o haalele mai ai ia Ka-
palakiko maluna o ka mokuahi Ma-
ui, ka moku lawehae o ka laina mo-
kuahi Matson, no Honolulu.
Ua hoike mua ia mai o Hapai ia-
nei ka nui o na iona kopaa e loaa
ana ia Hawaii i ka 1926, ma kana
koho aia ma kahi o 785,000 tona, a
no kona waiwaiio ma ke dala e ane-
ane aku ana i ko $64,000,00. No ke
oo halakahiki o keia makali iki he
8,500,000 pahu, wahi ana, a o ka wai-
waiio he $35,000,000.
NA DALA HOAHU MA KA
BANAKO

O na dala i hoahuia maloko o ka
banako no ka 1926 he $67,851,393.05;
no ka 1925 he $60,809,715.97. O na
huahelu o ka 1926 ke kiekie loa ma
ka moolelo o Hawaii.
O ko koena dala maoli ma ke ke-
ena puuku a ma na banako ma ka
pau ana o ka makahiki ma ka la
30 o Iune he $10,427,839.23, ka hua-
helu kiekie loa ma ka moolelo o ke
teritore ke hoohalikeia me $6,255,394
i ka 1925.
O ka waiwaiio i auhauia o na wai-
wai maloko o ke teritore ua pii ae
mai ka $293,104,297 a i ka $392,782,-
113 i ka 1926. No na loaa i huiia o
na banako ame na hui kahu malama
waiwai o Hawaii he huina nui o $81,-
078,958.78 i ka 1926 e ku-e ana i ka
huina o $73,630,993.74 i ka 1925 ma-
luna o kekahi kumuwaiwai o $4,-
100,000.
O na huina kumuwaiwai i hoo-
kaaia e na hui Hawaii i ka 1926 he
$262,181,298, a no ka 1925 he $260,-
871,298.
Aole ma ke kulana puuku wale no
hala ka hoike ana ae o ke Konela
Ioka, aka ma ke ano he ilamuku ki-
naiahi pu kekahi no Hawaii, a ua
hui a hana pu o Hapai me Fogarty,
ka hope ilamuku maloko o ia kula-
nakauhale ma ka mea e pili ana ia
kulana hana.
HE MAU NINAU KANI KOHA!
E Mr. Lunahooponopono, Aloha
a nui: — Ina he kolamu kaawale ke-
kahi o ka hiwahiwa a ka lahui, e
hookomo iho oe ma ia wahi; i keia
mau ninau hoonanea, a hooulu i ka
noonoo o ke poo.
Ninau 1. Ekolu ano moku; mo-
ku kiakolu, moku kialua, moku kia-
kahi. $10, no ka moku kiakolu, $1,
no ka moku kialua, $16 o ke dala
no ha moku kiakahi. Uu like no
ka nui o na moku me na dala;
hookahi 100 moku, a hookahi no
100 dala.
Eia ka ninau. Ehia moku kiakolu,
no ka moku kialua, a ehia moku
kiakahi. Ehia dala o na moku kia-
kolu, kialua a kiakahi.
Ninau 2. E ku ana au malalo
o kekahi kumulaau ohai; e nanea
ana i ka olu a ka makani Eka ka
makani kaulana o kuu aina; ike
aku la au i ka mokuahi Hawaii e
hookomo mai ana i ke awa o Keala-
kekua; o ka mamao mai kuu wahi
e ku ana ahiki i ka mokuahi Ha-
waii, eha (4) mile; kani mai la ke
oeoe. Ehia sekona mahope o ka
puka ana ae o ka mahu e loheia
ai ke oeoe, ina he 82' ka mehana.
Ninau 3. Haule mai la kekahi
kanaka mai ka mokulele mai a wai-
ho ana ma ke kahua o Aala Paka,
he 32 sekona, i haule ai i Aala
Paka. Ehia kapuai ko kiekie o ka
mokulele.
Ninau 4. Ku'i ka hekili, ne-i ke
ola'i, olapa ka uwila ma ke kula-
nakauhale o Honolulu, a hala na
sekona 9, haule mai Ia ka ua. Ina
ua hoomaka ka ua e haule i ka ma-
nawa i olapa ai ka uwila heaha ke
kiekie o ke ao panopano?
O ka mea e loaa ana na haina o
keia mau ninau helu, ame na wehe-
wehe i kulike mo na wehewehe i
ka Lunahooponopono, o loaa no na
dala makana elua.
Me na keiki hoonohohua ka ano-
ai, a o ke aloha nui pau ole me ka
Lunahooponopono.
2. P. K. KAWAIKAUMAIIKA-
MAKAOKAOPUA.
Napoopoo, Hawaii.
KE KUAI NEI O MR. GEO. KE-
KOA AH NEE I KA PIPI
MAKEPONO LOA.
Eia o Mr. George Kekoa Ah Nee,
ke kuai nei i ka pipi me ka make-
pono, ma ka Makeke Kulanakau-
hale, a no ka pomaikai o na Hawaii
i loaa ole ia lakou ka ike, no keia
mea, pela oia i makemake ai, e
hele ae lakou ma ka makeke kula-
nakauhale, ma ke alanui Maunakea.
E loaa ana na pipi hou o na mo-
kupuni malaila, elike no mo na pipi
hou e kuaiia nei ma na makeke e
ae, o ka like ole wale no, he oluolu
iho ke kumukuai a Mr. Kekoa Ah
Nee, e kuai nei, i ko na makeke e
ae.
E loaa ana no na pipi mai Nu
Kilani mai ma keia makeke, pola na
i'o hipa ame na pipi keiki palu-
palu, a ma ka olelo pokole ana ae,
aia ma kona makeke, na mea apau
a ka manao e makemake ai, no ka
hoolako ana i na home, me na i'o
holoholona maikai loa me ka make-
pono pu.
E APONOIA ANA HE KANAWAI
APANA HOU
O na apana no na hale oihana a
mau hale hokele a hookumuia ana
malalo o ke kanawai hou a e aponoia
ana e ka papa o na lunakiai ma ka
heluhelu ekahi ana ma ka Poalua
nei, he mea pono e loaa mal ke apo-
no ana a ka ekolu-hapaha o ka poe
no lakou na apana aina e pili koko-
ke ana ma kahi he 400 kapuai ka
mamao mai na palena aku o na
apana i manaoia no ia mau hale. O
ka bila no ke kanawai hou ua apo-
noia e ke komite waiwai me kana
halawai o ka noho ana ma ka Poa-
kahi nei.
E hoakaka pu ana maloko o ia bila
o na apana kahi e kukuluia aku
ana kekahi hale halawai he mea
pono no e loaa ka aeia mai e ka
ekolu-hapaha o ka poe ona aina e
pili kokoke mai ana.
Ke hoolala mai nei ke Komisina
Hoolala Kulanakauhale i na wahi o
na apana hou i manaoia no ke ku-
kulu ana aku i mau halekuai a i
mau hokele hou paha, aka nae o ke
apono hope loa ana na ka papa luna-
kiai.
He kono na ke komite waiwai o
ka papa lunakiai i ka meia i kohoia
ame na hoa o ka papa lunakiai hou
i kohoia no ka akoakoa ana ae ma
ka halawai i malamaia ma ka Poa-
kahi nei, a ua aponoia ia koho ma
o ka hiki ana ao o Arnold, ka meia
i kohoia amo kekahi mau hoa o ka
papa hou, ke Dr. D. Y. Chang ame
Fred Wright, a koe kekahi mau hoa
hou e ae o ka papa aolo i hiki ae,
a na hoopaa ae nae lakou ia lakou
iho no ka hoea ana ae ma kekahi
halawai ma nei mua aku mamua ae
o ka la 1 o Ianuari, 1927.
APONOIA KA HOOLOLI
Mahope iho o ke kakau ana o ka
Meia Wilson i kona inoa ma ka hoo-
loli kanawai o ka apana o Kaimuki
ma ka Poakahi nei, ua komo mai he
noi mai na kanaka mai e noho nei
ma ka Apana Paka Bingham e hoo-
loliia ka manawa a lakou e hookaa
mai ai i ko lakou mau auhau. Ma
ka la Sabati iho nei e hookaaia ai
ka auhau, aka nae, mamua aku nei
ma ka la 7 o Ianuari i hookaaia ai,
a e noi mai ana lakou i mau la loko-
maikai o 30. Ua apono ke komite
i keia noi a ua hookomoia ao he
hoololi kanawai ma ka halawai a ka
papa o ka Poalua nei.
He noi mai ka Loio James L. Coke
ae e hoihoi hou aku ka papa iaia i
ka huina o $16.00 i laweia mai iaia
aku me ia ku-e no ona no ka auhau
laikini loio, mamuli o ka rula ana
a ka aha kiekie ua ku-e i ke kumu-
kanawai ko kanawai a ka papa lu-
nakiai i kau ai o pili ana i ka auhau
laikini maluna o ua loio.
E OHI I NA AUHAU LAIKINI
No ka ohi ana i na auhau laikini
mai na loio a mai na kanaka mai e
lawelawe mai nei i na oihana hana
akamai mawaho ae o na oihana au-
puni, o ka loio kulanakauhale ke ka-
uohaia ae ana e hoomaka i ka hoo-
pii ana i ka poo i uku ole ae i na
auhau ina he mea pono ia e hanaia.
O ka lono e hoakaka ana no ko
James H. Fiddes, ke kakauolelo a ke
komite waiwai, oia ka lunahoohana
o ka oihana wai no ko koena aku o
ka makahiki, ua aponoia ae ia lono,
he mea oloA^ o ke komite. O ka
lunahoohana o ka oihana wai Russel
V. Roberts, ua hala aku oia no ka
aina makua, he pule aku nei i hala
me kona noi ole mai a aeia aku e
holo.
NA KUHINIA ONO O KOLOA.
Ma ka la 17 o ka mahina aku la
i hala, i haawi ae ai o Mr. ame
Mrs. Kapa Moses, he wahi paina
komo hale, hoomanao pu no hoi no
ka lana keiki hanai, Daniel Kapa
Moses.
He nui na ono i hoomakaukauia maluna o ko pakaukau, o ia iho keia; poi uouo kaohi puu, puaa laulau me ka niu, puaa kaluakele na io nenue momona, wana, loli maloo, loli maka, opihi, limu, pipipi oma, uala, meaono waimomona, a pola wale aku. Ua ai a lawa, ua inu a kena, o na ono i paholaia mai imua o ka lehu-lehu, uwoki oe e mama ana na wawae o Hanale i ka holo; oiai ua loaa pono aku la ia Keoni Bulu, a huli hoi aku la kela ame keia me lahi puolo. Nolaila ke kalokalo ae nei keia makapeni, e hooloihi no i na Ii o ke kamaiki, a kau i ka pua aneane, a pela pu no hoi kona mau makua ia haawina hookahi, i mau no kela eat heavy. He wahi paina no ka Mr. ame Mrs. Henry G. Spalding, ma ka la hoopau kaua, no ka laua kaikama- hine, aohe nele ka nui na ono ma ia la, ono ino no hoi kahi ice cream. Eia ka Ahahui Kaumualii Order of Kamehameha, ke liuliu hoomakaukau nei, no ka hooikeike nui o malamaia ana ma Lihue, mai ka la 6 o Novemaba ahiki i ka la 13 o ia ka palena pau. He nui na ma kana e haawiia ana, o ia hoi na kaa otomobile like ole, a pela na hoi me kekahi mau makana e a e loaa ana i ka mea e laki ana. Nolaila eia ka wa e Kauai o Manokalanipo, o ike ai i keia ni ali mea ano hou, o ka akahi walo ni keia, a malamaia kekahi mea 4 keia ano ma Kauai nei; aole ma mua mai. "Kamehameha Carnival," Nolaila e naue e ike kumaka aoe ka lohe pepeiao, i keia mau po'il o Halalii, o ikeia kakou hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha, i ke B^ he ilio hoi ia, o kakou hoa kanaka hoi keia, pupuu a hoolei Ioa, e iAi ka pule ia Hakalau. O keia mau mea hoikeike ap^i malalo o ka hooponopono ana a Mr. Eddie Fernandez, ame ka Ahah; i Kaumualii, Order of Kamehameha. Ohohia mau no na halawai kumau ka waha i na pola kope, a na keiki o ka Uanoe o Koloa. He halawai kuikawa ma ka la 23 i hala, no ka noonoo ana i na mea e pili ana, no ka hoikeike Carnival nui e hoea mai ana i keia mahina, Novemaba
NA MARE.
J. C. Thompson ia Matilda K.
Vida, Sept. 22.
James E. Haworth ia Jeanette
Naukana, Oct. 3.
Gabriel Pakalamana ia Ana Gan-
dall, Oct. 21.
J . W. K. Peahi ia Ellen Mitchell,
Oct. 22.
Nicholas David ia Roseline Con-
trades, Oct. 23.
Joseph Rodrigues ia Rosalie Ka-
paona, Oct. 23.
J. L. Acrugges ia Mary Kaloa,
Oct. 25.
Abraham K. Kahili ia Daisy Laau,
Oct. 30.
George Kailiwai ia Violet Nahinu,
Nov. 1.
Adam Byrd ia Edith Pate, Nov. 3,
Wm. H. Halbroon ia Lily Moss-
man, Nov. 4.
Wong Tai ia Kealoha Lipano, Nov.
4,
Hung Keong Lum ia Elizabeth
Wright, Nov. 4.

NA HANAU
Na Alexander Karrattti ame Ma-
bel Pau he keikikane, Sept. 29.
Na George Brown ame Julia Ka-
wai he kaikamahine, Oct. 3.
Na Daniel Kalau ame Helen Mer-
seburg he keikikane, Oct. 3.
Na Chas. G. Hopkins ame M. M.
Fernandez he kaikamahine, Oct. 5.
Na Samuel M. Saffrey ame Miulan
Ahu he kaikamahine, Oct. 22.
Na Antone Tavares ame Maryann
Keumi he kaikamahine, Oct. 27.
Na Thos. R. Vrandenburg ame
Cecilia Kalawela he kaikamahine
Nov. 4.
Na John Kele ame Mary Lucas he
keikikane, Nov. 15.
NA MARE
Frances Kupihea Zablan, ma ka
Home o na keikikane, Oct. 28.
Kauahi, ma ka halema'i Moiwa-
hine, Oct. 28.
John, Pau Karratti ma Kawaia-
hao, Oct. 31.
Lionel Pahia ma Honolulu, Oct. 31.
Joseph Kaaiohelo Kauai ma ka
halema'i Kepani, Oct. 31.
Lahela Waiwaiole, ma alanui
Kula, Nov. 1.
Edward Swan Leialoha ma ka
Home hanai bebe Robinson, Nov. 2.
Albert Pauahi ma ke alanui Hall,
Nov. 3.
Samuel Kikaha ma ka Halema'i
Moiowahine, Nov. 5.
Robert E. K. Beddow, ma alanui
Moiwahine, Nov. 5.
Julia Kelii Pupuka ma Punaluu,
Nov. 6.
Peke Kawaa ma ka Home Luna-
lilo, Nov. 6.
Kalani Umi Austin, ma Kalihi-
uka, Nov. 7.

E hoomaka ana mai keia Poakahi
ae, Nov. 15 ahiki i ka la 20, e hoo-
kaawaleia ana kela pule i mau la,
no ka haawi ana o ka lehulehu, i
na kokua manawale'a, no na home
ame na wahi lehulehu, i kaa ai na
na makaainana o Hawaii nei, ke
kokua ana aku ia lakou, elike mu
ka mea maa i hana mau ia i kela
Ame keia makahiki i kaahope aku
nei.
KA LA KANU LAAU
O ka poe apau e makemake ana
i mau kumulaau malumalu a hoo-
nani pa no ka la Kanu Laau, Nov-
emaba 19, e waiho ae i na noi i ka
Hale Kanu Laau o ke aupuni ma ke
Alanui Moi, ma ka leka Pahu 3319
P. O., a i ole ma ke kipa ana ae
mamua a i ole ma ka la 17 o Nov-
emaba. O na laau e haawiia mai
ana mai ka Hale Kanu Laau mai o
ke Aupuni no ka mokupuni wale
no o Oahu. E loaa aku ana i kela
ame keia mea noi he 24 mau kawowo
laau no ke kanu ana, a o keia ma-
lalo nei na inoa o na laau kawowo
e loaa aku ana:
Golden Shower, Pink Shower, Pink
and White Shower, Yellow Poinci-
ana, Jacaranda, African Tulip Tree,
Mahoney Tree, Monkey Pod, St.
Thomas Tree, White Flowering Bau-
hinia, Purple Flowering Bauhinia,
Silk Oak, Hawaii Holy or mas Tree,
Lemon Gum, Swamp Mahogany
Sugi Japan Cedar, Cooke Pine, Inga,
Ironwood, Highland Ironwood, Dry
land Ironwood.
No ka mokupuni o Hawaii e hoo-
lakoia aku ana ka poe makemake
laau mai ka Hale Kanu Laau aku
ma Hilo— o L. W. Bryan ka mea ma
lama ia hale kanu laau.
No ka mokupuni o Maui ame Mo-
lokai o hoolakoia mai ana kolaila
poe mai ka hale kanu laau mai m
Haiku, o James Lindsay, ka mea
malama ia hale kana laau.
No ka mokupuni o Kauai e hoo-
lakoia aku ana kolaila poe mai i
hale kanu laau aku ma Kalaheo,
Joe Rita Jr., ka mea malama ia ha
kanu laau.
No ka poe o ka mokupuni o Oahu
e makemake ana i mau kumulaau
e noi ae ma ka leka ia David Haughs
ka mea malama i ka hale kanu laau
o ke aupuni ma ke alanui Moi, a i
ole kipa ae no i ka hale kanu laau.
la 6, ahiki i ka Ia 13.
Ua lawa keia mau ono, ke honi
aku nei au i ke ala o ke kope, a
na hoahanau o Koloa, me ka Lu-
nahooponopono ka mahalo nui, ame
na keiki oniu hua kepau ko'u we-
lina pau ole.
Me ka haahaa,
PETER KAMANO, SR.
P pu Beach, Koloa, Kauai.