Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 45, 11 November 1926 — Page 6

Page PDF (1.50 MB)

Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII
NA MOOLELO HOONANEA, NA NUHOU KALAIAINA
ME NA NUHOU O KA MANAWA
AOAO NO NA MANAO PEPA
SOLOMON HANOHANO, LUNAHOOPONOPONO
EONO NUPEPA KUOKOA, HONOLULU, T. H. POAHA, NOVEMABA 11, 1926
pani ma ka hakahaka o Poliahu amo Hinaikamalama. Ina i nana iho nei au i kekahi o keia poe puupaa, ua ane like iki aku ka maikai me ka'u mau kaikamahine, alaila, e aho la hoi ia. He nani no keia poe, aole nae elike aku me kekahi o ka'u poe kaikamahine.
(Aole i pau.)
No ka noho hana ana na'iln ., nei o Puuloa, iloko o ka oihana .,,, o Amerika, i huli hoi mai ai o William Kanakanui no Honolulu -.- ^ ke hoohala mai nei oia i koi,, ^ la hoomaha mawaho ae nei o ka home o kona mau makua ", U; . kiki, mamua o ka lawe .,-.! .,., ^ kona kulana oihana hou ma 1' . ^
HAAHEO O HAWAII NEI IA MISS LOUISE POHINA.
Ma na ahamele elua o ka weheia ana maloko o ka Haleke-
aka Princess, ma ke ahiahi o ka Poaha ame ka Poalima o ka
pule aku nei i hala, na ahamele a Miss Louise Pohina i ku
mai ai imua o na haneri o ka poe i hoopiha aku ialoko o kela
halekeaka, no ke ake e lohe i kona leo himeni; aole wale no
i hoikeike mai oia i ka nani o kona leo i ka himeni, ka hiehie
ame ke kilakila o kona kulana ma kela hana, aka ua umeia
aku na manao hialaai ame ka mahalo kiekie o ko Hawaii nei
poe nona, e haaheo ai ko Hawaii nei poe apau, o ka oi loa
aku nae, o kakou na Hawaii, no kela kaikamahine hanau o
ka aina.
No na mahina kakaikahi wale ae nei no i hala i kaa aku ai
o Miss Pohina malalo o na a'o ana mai a kekahi kumu ma-
kaukau himeni ma Los Angeles, Kaleponi, a oiai e hooma-
kaukau ana iaia iho, no na kalena iloko ona, o ka kakou mea
i ike, maloko o na nupepa o kela kulanakauhale, ua oili ae o
Miss Pohina, maiwaena mai o na puukani o kela kulanakau-
hale a kau i ka helu kiekie loa, me ka lilo ana iaia o ka medala
gula makana, ka mea hiki ole i kekahi poe e ae ke kaili ae i
kela makana, oiai nae ua oo lakou iloko o na hana himeni, a ua
hoolilo hoi ia hana, me he hapa la no ko lakou ola ana.
O ka nani o ka leo o Miss Pohina, ke kani ame ke kiekie
pu, e lili ai na puukani himeni apau i oo iloko o kela hana,
he poe hoike ike maka ka poe apau i lohe i kona himeni ana
ma kela mau ahamele elua, oiai nae he hoomaka wale ana no
keia i haawiia iaia, no ka pomaikai o ko Hawaii nei poe; a ma
ka hoomau ana aku auanei a Miss Pohina i ka hooikaika ana
e huli i ka ike himeni, no ka hoomahuahua ana ae i kona ma-
kaukau; aole loa he wahi kanalua iki iloko o keia pepa, no
kona helu pu ia me na puukani kaulana o ke ao nei, a i oi aku
no paha imua o lakou; e uku pono ia ai na hooikaika ana a
ka poe na lakou i onou aku iaia imua, a e haawi nei i na ko-
kua ana no kona hoonaauaoia ana ma ka ike himeni.
Aole loa he hoohewahewa ana, no ka umeia aku o na ma-
nao mahalo o ka piha ohohia o ka lehulehu o ka poe apau
i lohe i ko Miss Pohina ana ma kana mau ahamele a elua i
wehe ai; e lilo ai ia ohohia, i pohaku paepae nana e hooi aku
i ka makemake, ka iini iloko ona, e lilo ma keia mua aku,
aole wale no i ho-kuhele iwaena o na puukani kaulana o ka
honua nei, aka e lilo keia kalena kiekie i loaa iaia, i kumu no
kona mau pomaikai ame kona waiwai.
E NANA AKU KAKOU IAMUA!
Me ke koho baloka kuloko i hala aku la, me ka aneane e
lanakila holookoa na moho apau loa o ka aoao Repubalika,
koe wale no ka lilo ana he elua mau kulana o ka papa lunakiai
kulanakauhale, he hookahi noho iloko o ke senate, a he elua
iloko o ka hale o na lunamakaainana i na Demokarata, e hoo-
poina kakou, i ka enaena o ka hoouka kalaiaina, i hooukaia
e na aoao kuloko o kakou, a e nana aku kakou, i na mea e la-
welaweia mai ana, e ka poe i kohoia aku a puka e ka hapanui o
na mana koho baloka.
Ua hookahaha like ia no ka manao o na Repubalika ame na
Demokarata pu, no ka hopena i oili ae makela koho baloka aku
nei o kakou, aole nae he waiwai iki a he pomaikai paha, ma
ka noke ana i ka namunamu, me ka hooili ana aku paha i na
ahewa ana maluna o kekahi poe, no ka lanakila holookoa ole
ana o na moho apau; aka e lilo kela hopena, i haawina a'o
maikai loa, i na alakai kalaiaina apau, no ka hoonaauao ana
ia lakou iho, no na mea pono e hana aku ai no keia mau ma-
kahiki elua e hoea mai ana.
Hookahi mea ano nui i ka nana aku, ma ke koho baloka
aku la i hala, ua nana aku na mana koho, me ke kaupaona
ana i ke ano o ka lakou koho ana, maluna o na ninau kalai-
aina, i kukuluia mai e na aoao kuloko o kakou, e waiwai ole
ai i keia pepa ke kuekaa hou ana ae i kela mau kahua kalai-
aina.
Me Victor Kaleoaloha Houston nae i elele lahui mai Ha-
waii aku nei, ua hoike mai na makaainana, i ko lakou manaoio
ana, ua oi ae ka makaalaia o na pono o Hawaii nei, e ka
elele Repubalika, mamua o ka elele Demokarata; aole ma na
mea wale no e pili ana i kela kulana oihana, aka maloko ke-
kahi o na hana o ko kakou ahaolelo, ame ke aupuni kulana-
kauhale.
Ma ka lanakila ana o Charles N. Arnold maluna o John H.
Wilson, no ke kulana meia no ke Kulanakauhale a Kalana o
Honolulu nei, pela hoi ke kailiia ana mai o ke kulana makai
aui e David L. Desha, mai ia David K. Trask mai, mamuli
o ka haulehia ana o Charles H. Rose, ma ka pahu baloka, ua
hoike maoli mai no ka hapanui o na mana koho baloka o keia
kulanakauhale a o Oahu holookoa nei, i ka paa loa o ko lakou
manao, e hookau ae i ke aupuni kulanakauhale maluna o na
loina oihana e loaa ai ka mahaloia, aole wale no e ka poe e
noho nei maanei, aka e ka poe malihini kekahi e kipa mau mai
ana ma ko kakou kulanakauhale i kela ame keia manawa.
E hoomaka ana mai ka Poakahi ae nei, ka la 15 o keia ma-
hina, a pau ma ka la 20, he manawa ia a na makaainana apuni
keia teritore, e haawi ae ai i na kokua manawale'a, no ka wai-
hona kokua, i na home ame na hale, i kaa aku ai ka malama
ana, malalo o ka lokomaikai o ka lehulehu. Elike nae me ka
holomua loa o keia hana kokua i ikeia, i na makahiki ae nei
i hala, aole loa he kanalua iki ke olelo ae, e ukaliia aku ana
iloko o keia pule me ka holomua; no ka mea aole o kekahi
ano lahui hookahi wale no, a i ole o kekahi poe kakaikahi pa-
ha ke hoomaikaiia ana mai na waihona mai i makemakeia
e loaa, aka o na lahui no apau, ame ka lehulehu ma na ano
like ole.
O ka lanakila ana o hookahi Pukiki ame hookahi Pake, i
mau hoa no ka papa lunakiai ma ka aoao Demokarata pela
hoi me hookahi Pake, no ke kulana lunamakaainana, ma ka
apana elima, ame Wm. H. Heen, noloko o ka aha senate he
mau Demokarata no laua a elua, mamuli no ia o ke koho ana
o na Pake apau i na moho Pake ekolu, pela hoi ke koho ana
o na Pukiki mai na Repubalika a na Demokarata i na Pukiki,
mawaho ae o na moho o ko lakou mau aoao kalaiaina iho.
Nuhou
Kuloko
Ma keia Poakahi ae ka la hope
no ka hookaa ana i na auhau wai-
wai, kaa aku mahope he 10% hou
e kaulele iho ana.
He la lele-uwaki keia no na luina o ke Kuokoa, no ke kemo pu ana aku iloko o na hoomanao ana i ka La Hoopau Kaua, me ka lehulehu o ko ke kulanakauhale nei poe.
Eia o Mr. Charles Swain, ka
puuku mua o ke kalana o Hawaii,
i ke kulanakauhale nei kahi i hoo-
hala ai i keia mau la, a ma ka la
apopo, e huli hoi aku ai oia no kona
home ma Hilo, Hawaii.
Ma keia auwina la, e hoauia ai ka paka kinipopo hou mawaho ae nei o Kamoiliili, ma ka hookuku kinipopo peku wawae, mawaena o na keiki o ke Kula Kiekie o Hawaii,
ame ka hui o ke taona nei.
.
Ma keia mau la iho nei ma ka
Poakahi a ma ka Poalua, he hala-
wai ka ka papa komisina kula o ka
noho ana no ko kukakuka ana ma
na mea apau e pili ana i ka oihana
hoonaauao.
No ke komo kuleana ole aua mai o Kam Fat he Pake i hooiaio ae iaia he makaainana Amerika oia oiai nae he lahui e oia i hookupa ole ia i hoopiiia ae ai oia e ke kiure federala kiekie.
He puaa ahiu hae a i paa ma Waialua ia Joaquin Robello, i hooheiia, ka i hoihoiia ae i ka pa hoopaa holoholona hoikeike ma ka Paka Kapiolani ma ka pa e pili ana me ko ka bea.
Eia no. ke loheloheia nei na leo hamumu, o ka minamina iwaena o kekahi poe kakoo ia Charles H. Rose, no, ka lanakila ole ana o ka lakou moho makai nui, no Honolulu nei, ma ke koho baloka aku nei i hala.
O na apana aina pili kahakai ma
Kuliouou i hoolahaia ai no ke ku-
dalaia ma ke awakea Poaono ua hoo-
paneeia a ka la 27 o Novemba, a
ma ia manawa e kudala pu ia aku
ana me kekahi mau apana aina ma
Hilo.
No ka 1927 e hiki mai ana he $699,000 na hoolilo no na halekula maloko o Honolulu ame na apana kuaaina o Oahu, elike me ka papa kuhikuhi a ke Kahukula Will C. Crawford o ka waiho ana ae me ke komite waiwai o ka papa o na lunakiai.
Mai ka la ekahi mai o keia mahina ahiki i ka Poakahi nei he umikumamakolu mau hihia okimare i hookomoia ae i ka aha kaapuni, o na kumu no ka hoopii ana ae no ka hooko-ia no ka malama ole i ke ola ame ka haalele wahi moe.
Nui ke ohohiaia o na ahamele a Miss Louise Pohina o ka haawi ana ae maloko o ka Halekeaka Princess, ma ke ahiahi o ka Poaha ame ka Poalima aku nei i hala, me ka minamina loa o kekahi poe i ko lakou hele ole ana ae e hoolohe i kona leo kani ma kela mau ahamele.
Ma keia Poakahi ae, ka la lo o Novemba nei, o ka la hope ia e uku ai i na auhau waiwai no ka hapa hope o keia makahiki, me ka ukupanee ole, kaa aku mahope o kela la, he umi keneka, e paku'iia aku, no kela ame keia huina auhau i hooka ole ia.
No ka hoomaha ana, mai ka ikiki
mai ame ka luhi o na hana hakoko
kalaiaina aku nei i hala, i holo aku
ai ka Meia Charles N. Arnold no Ha-
waii, no kekahi mau la kakaikahi
e hoohala ai ma kela mokupuni, ma-
mua o ka huli hoi hou ana mai no
Houolulu nei.
Ma ka Haleakala o ke ku ana mai
no Honolulu nei, ma ka Poakahi iho
noi, i hoea mai ai ka Lunakanawai
Joseph F. Ferry o Puna; ka moho
lunamakaainana Demokarata i haule
o Hawaii Hikina, ma ke koho baloka
aku nei i hala, no kekahi mau hana
imua o ka aha hookolokolo ma Ha-
nolulu nei.
Ma ka noho ana mai o na poo hou i kohoia o na keena oihana o ke kulanakauhale iloko o ka mahina o Ianuari o keia makahiki ae, e waiho mai ai o Daniel M. Wood-ward, i kona noho hana ana maloko o ke keena puku, no ka lawe ana ae i kekahi hana okoa, i waihoia mai imua ona.
Ma ka Haleakala o ka Poalua iho nei, i hala aku ai o David L. Desha, ka makai nui hou o Honolulu nei no Hawaii, i ukali pu ia aku e Harold Godfrey, ka makai o na keiki kula, no ka hoohala ana he elua pule ma kela mokupuni mamua o ka huli hoi hou ana mai no keia kulanakauhale.
Nuhou
Kuwaho
HAVANA, Okatoba 20.— Ua hopuia o Marina, ke kaikuahine o Ramon Arroya, ke kauaka Kuha i kaulana i ka powa, maanei i keia ia, o lawe ana i kekahi eke he dainamaita koloko. Ma ka oleloia elike me ka hoopii i hookomoia ae i ka aha nona, e hele ana oia no ka hoao ana e hoopahu i ka halepaahao kahi o kona kaikunane i hoopaahaoia ai.
CHICAGO, Okatoba 29.— Ua hoahuia e How, he kanaka i hoopaiia a i hookuuia mai ka halepaahao mai, he kauaka aihue kaa otomobile hoi, kekahi huina dala nui o $5,000,000 ma o ka hoohana ana i ua mokulele i mau mea paahana nana no ka lawelawe ana i ka oihana kuai waiona, a ma o ka hoohana ana he 45 mau halehana waiona, ua hoikeia ae keia ma o ka palapala hoopii la e ku-e ana ia Fred G. Parker, ame ehiku mau luna aupuni e ae.
TOKIO, Okatoba 29.— O ia mau no ka paa o ka mokuahi Tenyo Maru o ka laina mokuahi N. Y. K. i keia la ma kuhi ekolu mile ana i ili ai mai Yokohama aku, a e hala ana he mau la lehulehu, pela ka manaolana, mamua o kona hukiia una a hemo. Ua pau loa na ohua i ka laweia, a ua laweia kekahi mau ukana no ka manawa no ka hoomama ana ae i ka moku. Ma ka la aku la i nehinei kona ili ana, oiai ki e holo aku ana no Kapalakiko ma ke alahele aku o Honolulu.
LOS ANGELES, Okatoba 29.— O ka pahuole i paaia ai maloko o ka hokele ma Nu Ioka ma ka oleloia no Kenneth G. Ormiston ia pahulole, aka nae he lehulehu na lole wahine ame na pono e ae iloko i kuaiia ma Los Angeles, pela ka hoakaka a ka Nupepa Los Angeles Times o keia la. Ua haaleleia ka pahulole maloko o kekahi hokele ma Nu Ioka e kekahi kanaka i hoopaa i kona inoa maloko o ia hokele o " Ralph Stringer,'' o Pasadena, Kaleponi. Ma ka olelo a na kanuka kiu, ka poe e huli a e ninaninau ana no keia hihia no ka loio apana, o K. G. Ormiston no ua kanaka la. Ua haalele aku oia i ka hokele he 48 hora mamua o ka hiki ana uku a na makaikiu. Ua hoounaia mai ka pahulole me na waiwai apau oloko mai Nu Ioka mai a ia loio apana A. G. Keyes ma Los Angeles. O Kenneth G. Ormiston, ke kana ka i kohoia nunu i kaili a i hoomahuka ia Miss Aimee McPherson, he wahine kahunapule ma Los Angeles ma ka la 14 o Mei i hala. He ka naka hana radio o Ormiston noloko o ka halepule a Miss McPherson e noho ana he kahunapule ma Los Angeles.
LONDON, Novemaba 7.— Ma ka hoakaka a ka Nupepa Herald aneane 100 poe i pepehiia a make a ma kahi o 1000 poe i eha iloko o na la kakaikahi i hala ma Italia apuni iloko o na manawa o ka haunaele ana no ka hoao ana o pepehi i ke kuhina nui Mussolini a make.
DETROIT, Okatoba 29— Ua kiia a make e ka Makai E. J . Dombecy o C. R. Porter, ke kanaka powa banako, oiai oia e holo ana mai ka banako aku maanei, he kanaka i kiia mai o ke kalaiwa o ke kaa a ka poe powa me ka pu lu a pau ka ike. Ua hoohokaia ka hana a ka mea powa mamuli o ka poka a ke kanaka kiai i hoonohoia ai maloko o kekahi papu hao maluna ae o na pahuhao. E hele mai ana ka Makai Dombecy i ka manawa i puhee aku ai na kanaka powa mai kahi aku o ka banako.
MEMPHIS, Tenn., Okatoba 29.— Ma ka Poakolu i hala ka nalowale honua ana o Courtney Glissen, ka mea ohi dala o ka Banako Commerce ame ke Trust Co. Maloko o kana leka i kakau ai i na luna nui o ka banako ua hoakaka oia he I463,000 i pokole maloko o kana mau buke. moohelu waiwai. Ma ka huli ana a ka lunahooia i hooiaia ai ka pololei e ka Glessen koho. "E hoi hou aku ana au maloko o kekahi mau makahiki elua no ka hookaa ana aku i na dala apau i pokole," wahi a Glessen ma kana leka.
HOOLOHEIA KA HIHI O NA KA-
NAKA EHA I POWA AI IA HUD-
GINS
Ma ke kakahiaka o ka Poakahi nei i hooloheia ai ka hihia o Charles Kovaloff, Ernest Yau, Simeon Daroy ame Peter Kahuhu, na kanaka eha i hoopiiia ae ai e ke kiure kiekie Teritore ma ka la 2 o Iulai no ka powa ma ke degere elua, no ka powa ana ia Glenwood Elsworth Hudgins a lilo he $405.10 ma ka la 18 o Iune i hala, mamua o ka Lunakanawai Albert M. Cristy o ka mahele elua o ka aha kaapuni. Iloko e ka manawa o ka noho ana o ka aha ma ke kakahiaka lehulehu na hoike ma ka aoao o ke aupuni i ninaninauia ka lakou mau oleloike. He elua mau hoike i koe ma ka aoao o ke aupuni i ninaninauia ma ke kakahiaka Poalua nei. Ua hoomaha ka aoao pale ma ka Poalua nei, aole nae i komo aku ka hihia i ka papa kiure ma ia la, ma ka la aku la no i nehinei ke komo ana ae. Na ka Hope loio kulanakauhale Heaton L. Wrenn i lawelawe i ka hihia ma ka aoao hoopii, a ma ka aoao pale o Norman K. Lyman ke kokua ma ka aoao o ka poe i hoopiiia.
MOOLELO NO LAIEIKAWAI KA
U'I HELU AKAHI O PALIULI
I KA UKA O PUNA.
MOKUNA XXV .
(Kakauia e Z . P. K. Kawaikaumaii-
ka makaokaopua.)
(Hoomauia mai.)
Ia manawa, pule aku la oia i kona akua e ha'i mai i ke ano o kela anuenue ana o ike nei; aka, aole i loaa i kona akua ka hookoia o kana pule. Haalele ka makaula ia wahi, hiki aku la oia ma Waika, a malaila oia i noho ai, no ka mea, ua poeleele iho la. Ma ke kakahiaka ana ae, aia hoi e pi'o ana ke anuenue i kai o Kaiopae, no ka mea, ua iho aku la o Laieikawai ilaila. Ia manawa, iho aku la ka makaula ahiki i kahi ana e ike nei i ke anuenue, a i ka hookokoke ana aku o ua makaula nei, ike maopopo aku la oia ia Laieikawai, e konomau ana i ka laekahakai. He mea e ka wahine maikai, aia iluna pono o ua kaikamahine nei e pi'o ana ke anuenue. Ia manawa pule aku la ka makaula i kona akua e hoike mai iaia i keia wahine, o kana mea paha e imi nei, aole paha. Aka, aole i loaa ka hoike ana ma ona la, nolaila, aolo ka makaula i waiho i kana mau mohai imua o Laieikawai, hoi aku la no oia a noho mauka o Waika. I kekahi la ae, haalele ka makaula ia wahi, hiki aku la keia ma Lamaloloa, a noho iho la malaila. Ia manawa komo pinepine oia iloko o ka heiau i Pahauna, malaila oia i pulo hoomau ai i kona akua. Ua loihi na la mahope iho o ka noho ana o Laieikawai ma Moolau, haalele lakou ia wahi. Hele aku la lakou a noho ma Puakea, a no kahi heenalu malaila, nolaila, ia lakou inalaila e maka'ika'i ana i ka heenalu ana a na kamaaina, ua nanea loa lakou malaila. Ma kekahi la ae, ma ke awakea, i ka wa e la'ila'i ana ka la maluna o ka aina; ia wa ka makaula i puka ae ai mailoko ae o ka heiau, mahope iho o ka pau ana o kana pule; aia hoi, ike aku la oia, e pi'o ana ke anuenu i kai o Puaka, iho aku la ua makaula nei ahiki ilaila, ike aku la oia i ke kaikamahine no ana i ike mua ai i Kaiopae. No keia mea, emi hope mai la oia a ma ke kaawale, pule hou aku la i kona akua e hoike mai i kana mea e imi nei; aka, aole no i loaa ka hoike ana ma ona la. No ka hooko ole ia o kana mea e noi nei i kona akua, a aneane oia e hoohiki ino aku i kona akua; aka, hoomanawanui hou oia, a hoopuka loa i ka makaula ka iko ana aku ia Laieikawai, a ia lakou ma kahi hookahi, ninau aku la ka makaula. ia Laieikawai ma: "Heaha ka oukou mea e noho nei maanei aole he au pu me na kamaaina e heenalu mai la." "He mea hiki ole ia makou ke hele aku," wahi a Laieikawai, "he mea pono e nana aku i ka na kamaaina heenalu ana." Ninau hou aku la ka makaula. "Heaha ka oukou hana maanei?" "E noho ana makou maanei, e kali ana i waa, ina he waa e holo ana i Maui, Molokai, Oahu, ahiki i Kauai, alaila, holo makou," pola aku o Laieikawai ma. No keia olelo, i aku ka makaula: "Ina e holo ana oukou i Kauai, alaila aia ia'u ka waa, he waa uku ole. I aku la o Laieikawai: "A ina i kau makou ma ko waa, aole anei au hana e ae no makou." I aku la ka makaula: "Auhea oukou mai manao oukou i kuu olelo ana, e kau wale oukou maluna o kuu waa, e hoohaumia aku ana au ia oukou; aka, o ko'u makemake, e lilo oukou i mau kaikamahine na'u, me he mau kaikamahine ponoi la, i lilo ai oukou i poe na lakou e hookaulana i ko'u inoa, aia a lilo oukou i poe na lakou e hookaulana ia'u alaila, e ola auanei ko'u inoa. Na kaikamahine a Hulumaniania, aia la, ola kuu inoa. Pela wale iho la no ko'u makemake." Ia manawa, inu ae la ka makaula i waa, a loaa iaia he kaulua, me na kanaka pu no hoi. Ma ke kakahiaka o kekahi la ae, kau aku la lakou maluna o na waa, a holo aku la a kau ma Honuaula, i Maui, a mailaila aku a Lahaina, a ma kekahi la ae, i Molokai. Haalele lakou ia Molokai, hiki lakou ma Laie, Koolauloa, kona aina hanau; a malaila lakou i noho ai no kekahi mau la. Ia la a lakou i hiki ai ma Laie, a ia po iho no, olelo ae la o Laieikawai i kona mau hoa, ame ko lakou makuakane hookama. Eia kana olelo: "Ua lohe au i ko'u kupunawahine o ko'u aina hanau keia, a he mau mahoe maua, a no ka pepehi o ko maua makuakane i na keiki mua a ko maua makuahine i hanau ai, no ka hanau kaikamahine wale no, a ia maua hoi, hanau kaikamahine no nolaila, aha'iia ai au
iloko o ka luawai, malaila ko'u wahi i hanaiia ai e ko'u kupunawahine; a o ko'u lua , lilo oia i ke kahuna ka malama, a no ka ike ana o ke kahuna nana i malama i ko'u kokoolua, i ka makaula nana i ike mai, mai Kauai mai, nolaila, kauoha ai ke kahuna i ko'u kupunawahine e aha'i loa; a o ia ko'u mea i aha'iia ai i Paliuli."
MOKUNA XXVI.
A lohe ka makaula i keia mea, alaila, hoomaopopo lea ae la oia o ka mea no keia ana e imi nei; aka nae hoi, i mea e maopopo ai, naue aku la ka makaula ma kahi kaawale aku, a pule aku la i kona akua e hooiaio mai i ka olelo a ke kaikamahine. A pau kana pule ana, hoi mai la a hiamoe iho la, a iloko o kona manawa hiamoe, hiki mai Ia ma o ua makaula noi, ke kuhikuhi ma ka hihio, mai kona akua mai, me ka olelo mai: "Ua hiki mai ka manawa e hookoia ai kou makemake, a e kuu ai kou luhi o ka hoomanawanui ana i ka loa. "Ano hoi, o ka mea nona ke kamailio ana nona iho, ia oukou, oia no ua mea la au i imi ai, me ko manao huhu, a inaina ia'u, a aneane loa oe e haalele mai ia'u. "Nolaila, e ala ae oe, a e lawe i kau mea i hoomakaukau ai noua, e waiho aku i kau mohai imua ona, me ka hoomaikai mua ma ka inoa o'u o kou akua. "A pau kau hana, alaila mai kali e lawe koke ia lakou i Kauai, a hoonoho oe i na pali o Haena iuka o Honopuwaiakua." Ma keia mea, puoho ae la ka makaula, mai kona hiamoe ana, ala ae la oia a lalau aku la i ka puaa ame ka moa, a hahau aku la imua o Laieikawai, me ka olelo aku. "Pomaikai au e kuu haku, i ka hoike ana mai a kuu akua ia oe, no ka mea, he nui ko'u manawa i ukali aku ai ia oe, me ka manao e loaa ka pomaikai mai ia oe mai; a nolaila, ke noi aku nei au ia oe e ae mai, e malamaia keia mau iwi ma kou lokomaikai e kuu haku; e waiho pu ia ka pomaikai me ka'u mau mamo ahiki i ka'u hanauna hope." I aku o Laieikawai. "E ka makua, ua hala ke kau o ko'u pomaikai nui, no ka mea, ua lawe aku o Waka i ka hoopomaikaiia mai o'u aku nei; aka, ma keia hope aku, e kali oe a loaa ia'u he pomaikai oi aku mamua o ka pomaikai ame ka hanohano i loaa mua ia'u alaila o oe pu kekahi ia pomaikai me makou." A pau keia mau mea, lawe ae la ka makaula elike me ke kauoha a kona akua, holo aku la ia po a hoonoho i kahi i kauohaia. I ua makaula nei me kana mau kaikamahine mauka o Honopuwaiakua, a he mau la ko lakou malaila, he mea mau i ua makaula nei ke kaahele i kekahi manawa. Iloko o kona la e hele ana ma kona ano makaula, iaia hoi i hiki aku ai i Wailua, aia hoi, ua hoakoakoaia na kaika mahine puupaa apau o Kauai, ma o ka poe kaukaualii ame ka poe ko'iko'i o ka aina; mamuli o ka olelo kuahau a Aiwohikupua, e laweia mai na kaikamahine puupaa imua o kona alo. O ka mea a ke alii e lealea ai, oia ka wahine a ke alii (Aiwohikupua). Ahiki aku la ka makaula iloko o kela akoakoa, aia hoi, ua hoakoakoaia na kaikamahine ma kahi hookahi, e ku ana imua o ke alii. Ninau aku la ka makaula i kekahi poe o ka Aha. "Heaha ka hana a keia aha, a heaha hoi ka hana a keia poe kaikamahine e ku poai nei imua o ke alii." Ha'iia mai la: "Ua kuahauaia na kaikamahine puupaa apau ma ke kauoha a ke alii, a o ka mea a Aiwohikupua e makemake ai, alaila e lawe oia elua mau kaikamahine i mau wahine nana, a o laua na mea pani ma ka hakahaka o Poliahu ame Hinaikamalama, a o na makua o na kaikamahine i laweia i mau wahine na ke alii, e hoaahuia ka ahuula no laua." Ia manawa ku ae la ua makaula nei, a kahea aku la me ka leo nui imua o ke alii ame ka aha apau. "E ke alii, ke ike nei au, aohe kupono nou e Iawe oe i kekahi o lakou i wahine nau." Ina paha he mea hoole'ale'a no ke alo alii no ka mea, aole loa e hiki i kekahi o keia poe puupaa ke
Nupepa Kuokoa
No ka makahiki (one year)....$2.50
O na Dala ame na Hoolaha apau
e hoouna pololei mal i ka ADVER
TISER PUBLISHING CO., LTD
wale no. P. O. Box 3110, Honolulu
T. H.
217 Alanui Moi, ma Waikiki o
ke Alanui Alakea; ka Nupe-
pa Advertiser.
Entered at the Post Office at Ho-
nolulu, T, H., as Second Class Mat-
ter.
SOLOMON HANOHANO, Luna-
hooponopono.
CHARLES S. CRANE, Luna Nui