Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 46, 18 November 1926 — HE MOOLELO NO IVANE MIKAELE a i ole He Moolelo Kahiko no Rusia i Piha me na Hana Koa a Hoopihoihoi Noonoo [ARTICLE]

HE MOOLELO NO IVANE MIKAELE a i ole

He Moolelo Kahiko no Rusia i Piha me na Hana Koa a Hoopihoihoi Noonoo

O keia x mau olelo nae a ka makuakane i kamailio aku ai imua o kana kaikamahine, aole o Mira i huna iho, aka ua hele oia e hoike ia Rurika, a ua lilo hoi ia i mea hoohauoli loa aku i ko Rurika manao, me ka lilo o kona noho ana ma kela wahi, me he mea la, ua kiei aku oia i ka'ipuka o ka lani. Iloko o keia manawa a ke Kauna Rurika e haohala la i kona ola ana ma keia home hou, ua hoopoina lōa oia i kona mau pilikia ame na mea e hoopuni ana iaia, pela hoi kona kulana he pio, na ka Emepera Nikola o Rusia. E pipili mau ana oia ia Mira, pehea hoi e hiki ai ke alo ae, o laua wale no na opio, mawaho ae o Aleba. Ina ua komohia ka manao mahalo me ka hoohihi iloko o ke Kauna Rurika no Mira, ma kela manawa mua loa, o kona ike ana i ka helehelena o kela kaikamahine, alaila ua ae ia hoohihi i keia manawa, mamuli o kona ike maoli ana iho no i ka oiaio ame ka maemae iloko o ke kaikamahine opio. Me na haawina kilakila apau i loaa ia Mira, e hiki ole iho ai i ke Kauna Rurika ke kupaa, me ka hoike ole aku ma kona helehelena, ma kana olelo, a ma kana mau hana paha, aia iloko ona ka makemake me ke kuko no ua kaikamahine nei, e lilo mai i hoa kaunu nona; aole loa nae i owaka ae ko Rurika waha a pane ae he hookahi huaolelo, e hoike ana i ka meahuna iloko o kona puuwai. Ma kekahi auwina la nae, o ka huli hoi ana mai no ia o Aleba ame Rurika mai ka laua huakai holoholo mai, elike no me ka laua hana mau i kela āhie keia la, ua hoi ae o Aleba a noho ma kekahi aniani, honi fiku la oia i ke ala o na pua, i ka laweia mai e ke aheahe makani, a ia wa oia i kamailio mai ai {a Mira: - , "Auhea oe e Mira, ke makemake nei au e hele aku olua o Rurika I ka holoholo, no ka honi ana aku i ke ea aala kupaoa o na pua, a ka makani e halihali mai nei, no ka mea aole i loaa he manawa no ke kauna opio e hoohauoli ai iaia iho, oiai ua paa mau kona manawa, ma ka makaala ana mai no ko'u pono." "Aole he mea hoohauoli e ae i kuu manao, mamua o ka hana ana aku i na mea e hoomamaia ae ai kou mau manao ehaeha īloko o ka manawa o ke kaumaha," i pane koke mai ai 0 Rurika, me ka leo kui'o, ka mea hoi nana i kono aku i ke kanaka ekmakule, e hookahe mai i kona mau waimaka, a Mira e ike aku la, aole kela he mau waimaka ano ole, aka he mau waimaka ia, i hookaheia mai, mamuli o na manao kui'o iloko o kona makuakane. U ka noho ia o na opio, ahiki i ko laua ike ana, ua hoi hou mai kela ano maikai iloko o Aleba, o ko laua ku ae la no i,a a haalele aku la ialoko o ka hale, no ka hele ana i ka holoholo, elike me ka makemake o Aleba. .\o kekalii manawa loihi ku laua hele ana aohe mau olelo 1 hoopukaia mawaena o laua, uo ke kumu, aia na noonoo like ple iioko o laua pakahi, kahi i hana mao ole ai. Ke hoopilipili la ka laiia hele ana ma kapa o ke kahawai, me ko laua pu ana nouka o ke kuahiwi, a ua ma'u 110 kela wahi 0 ko laua hele ana aku, ua kaa e mai la ma ko Kunka aoao, ke kamailio ana mai, i ka i ana ae: "Auhea o e Mira, ua maopopo nd anei ia oe, ua komohia jloko o'u ka manao hoohihi no ko'u home hou:" 'Ae, ua maopopo 110 ia'u ia mea, oiai ua hoike mua mai flo hoi oe ia'u peia ma kekahi manawa ae nei i hala.' •'Pela i'o, ua hoike aku au no kuu hoohihi i keia wahi aole Jca oe i poina. He mea oiaio, ua kamailio aku au īa oe, no'ko'u hoohiiu i na hiona naiu o keia aina, peia hoi ko u aloha 1 Kou laakuakane, aole nae malaiia waie īho ia 110 na mea nana j kono mai, ia'u e hooliio i keia aina i home no u, no ka manawa mau ioa, aka aia kekahi mea i oi aku imua o na mea a u 1 hoakaka mua aku ai ia oe," alaila hopu okoa mai ia Ke Kauna opio i ka lima o Mira, nana pu mai la no hoi ina Kona mau inaka, me he mea la e noii nowelo mai ana, ina pana aia keJcahi hoailona maluna ona, e poho ai kona mau manaolana. Aia wale 110 na maka o Mira ilalo kaiii i nana ai, aolie 110 hoi Jic wahi mea a kaiii aku o ua kaikamahme nei 1 kona lima, e paaia ana e Kunka, he hoailona Keia a ke kauna opio 1 noonoo iho ai, malia paha aole uo e piena ana ke KaiKainaliine opio, ina nei 110 kona hua'i okoa mai i ka meanuna a kona puuwai e pulama ana, a o ia kana o ka hoomau hou ana mai 1 ke kamaiiio ana: "Akani no au a hoike aku imua ou e Mira i ka meahuna a'u i hunanele ai no keia mau īa īenuienu o ko u noho pu ana me «e, o ua meanuna ia, o ia no ko'u hauiehia ana i ke aiona nou. Aole anei i komohia ka manao hoohuoi iloko 0u,.n0 ko'u aloha ana ia oe:' i "L : a komohia 110 ka manao hoohuoi iloko o'u nou, akahi nae au a ike i ka poJplei o ua manao la," i pane aku ai no hoi 0 Mira, me ka mau no o kona nana ana iloko o ka honua. "He nani lioi ia ua hoike aku la au ia oe, i ko'u haulehia an 1 ke aloha nou, aole anei he mea pono, ō ,01 pu kekahi e aloha mai ia'u?' 4 "I hoike aku no au i ka mea oiaio loa ea, ua komohia no ka manao aloha iloko o kuu puuwai nou, aole e hiki ia'u ke huna iho ia mea, koe \yale no hae keia, aole au i maopopo i ke ano o kou ola ana, no'u iho la, owau kekahi o na kaikamahine haahaa loa, a,i noho ma kekahi aina kuaaina haalele loa, e kupono ole ai paha ke noho aku i waena o ka pohai elike me kou ano. "Ina uā haulehia pu oe i ke aloha ia'u ea, aohe meahou aku a'u e upu aku ai, o ka hookoia ana iho la ia o ka iini a kuu puuwai." / "O ke ano o kou aloha no ? u nei, o kekahi ia o na mea i mao£opo ole ia'u, e oluolu ana anei oe e hoakaka ponp mai?" wahi

a Mira, me ke aea ana ae o koua poo iluna, a uana mai la. inaluna o na maka o Rurika me ka hoihoi. "No kau ninau hoi ea, he mea pona e hoike aku au i ka mea uiaio loa, o -ia no keia, o kela aloha iloko o kuu puwuai nou* aole ia he alōha ma ka lehelehe wale no elihe me ke mele i hele a walewaha i na keiki hookani pila, aka he aloha maeniae loa ia, he aloha, e hooiilo ana ia oe i hoapili maa no'u i na manawa apau, a o ka make wale no ka mea nana e hookaawale i kekahi mai kekahi mai. "O kuu aloha, he aloha hookamaili ole ia, aka he aloha ia, aia iloko olaila ka iini, ame ka makemake e noho mau mai oe imua o kuu alo, a e lohe aku au i kou leo i na la apau o ko*u ola ana. Pehea e ae ana no anei oe t lilo mai i wahine mare na'u, a e olino mai ka la o ko kaua hauali?" Kaulono pono aku la ka Mira nana ana ma ka helehelena o Rurika, me ka halo'ilo'i ana ae hoi o ni kulu waimaka ma na lihilihi, a i aku la: "O ka mea au e noi mai nei imua o'u, o kekahi ia o na mea ano nui loa, iloko o ko'u ola ana, o ia kou hookau ana mai i kekahi haawina ko'iko'i maluna o'u."

"Aole pela e kuu aloha, maluna o'u na ko'iko'i apau e kau iho ai, aole maluna ou. Ke hauoli nei lealeou, me na manao makee e pulama aku i ka kakou mau waiwai makamae. E haawi mai i kou puuwai malalo o ka'u malama ana, pela hoi me kou kino holookoa, e ike auanei oe, ua kau iho ke ko'iko'i holookoa maluna o'u, ka hoolilo ana aku ia oe i wahine hau* oli loa ma ka honua nei. E ae mai ana anei oe e loaa he manawa ia'u e noi aku ai i kou makuakane, e haawi mai oia ia oe i wahine mare na'u?" "Aohe au hookolo ana aku imua o kuu makuakane, no ka mea ua maopopo mua ia'u ka mea iloko o kona noonōo," wahi a Mira, me ka hoike okoa ana mai o kona helehelena i ka hoihoi. "Ina hoi ha pela, alaila e hiki ana anei ia oe ke hoike mai ia'u i ka manao o kou makuakane?" "Hookahi no mea nui iloko o kona noonoo, o ia ka ike mai ua loaa ka hauoli ia'u." "Alaila e loaa anei ka hauoli ia oe, ina *nei no kou lilo mai i wahine mare ia'u?" "Ae, ke hauoli nei au, ke kaa aku au malalo o kau hoopakele ana," i pane ae ai o Mira me ka leo malie loa, a no kela pane, i hopu okoa mai ai o Rurika a hoopili aku la ia Mira imua 0 kona umauma, a honi mai la no hoi i ke kaikamahine opio, no ka manawa mua loa, he hoailona, no ka apo ana aku o Rurika i ke kaikamahine opio, me ka manao makee me ka hiipoi. He mau minuke ia o na opio e lulumi la, no ka huāi pau ana 1 na mapunH hikimua o ko laua mau aloha; ua hoohalaia e laua kekahi manawa loihi, ma ke kamailio ana e pili ana ia laua iho, a oiai e iho aku ana ka la i ka ilikai, akahi no ua mau opua la, a huli hoi aku no ka hale a Aleha e noho hookahi mai la me ke kakali ana o ko laua huli hoi aku'imua ona. I ka hoea ana aku o Rurika ma, ua hele na manaō o Ua mau opio la a ulumahiehie, e noho mai ana no o Aleba ma ka puka aniani, a i ka manawa i kaawale aku ai o Mira, no ka hoomakaukau ana i na meaai no ka-aina ahiahi, hoomaka aku la o Rurika e hoike imua o Aleba, no na mea i hooholoia mawaena ona ame Mira, elike me ia a ka>ia e ka makamaka heluhelu i ike mua ae nei. "E hoomaikai mai na lani ia olua e kuu mau keiki!" i pane mai ai o Aleba, i kona wa i lohe aku ai no ka hooholo ana o na opio, e hoolilo aku ia laua i hookalii iloko o ke apo o ka mare. "Ua kau aku ko'u manaolana, no ka hoea mai i ka manawa e lilo aku ai kuu Mira i wahine mare nau, no ka mea he mau la kakaikahi wale no o kou iK>ho pu ana mai me maua, ua loaa ka manao hoohuoi iloko o'u, ua aloha aku oia ia oe, e lilo ai ia aloha, i kumu nona e hookaumaha loa ia ai, ina aole i loaa ia oe kela haawina hookahi. ''He nani nae ia. ua hoike mai la oe, no ko olua haule like ana i ke aloha kekahi no kekahi, a ua hooholo mai nei hoi olua, e hookoia ka mare maluna o olua ma kekahi la o keia nee ana aku, o ka'u wale no e olelo ae ai, o Mira kekahi o na kaikamaikai loa, a oia no auanei ka mea nana e hoohauoli aku ia oe, i na la apau o kou ola ana aku." "Aole loa o'u wahi kanalua iki, no kena mau olelo au e kamailio mai n<£ no Mira," i pane aku ai o Rurika, me ke kulou ana iho o kona poo ilalo, a i ka hala ana o kekahi mau sekona, me kona pane koke ole aku, ia wa i aea ae ai kona poo iluna, a i aku la: "Hookahi a'u mea i koe e kamailio aku ana ia oe, o ia keia: Aole no o'u manao pupuahulu, ma keia kumuhana ano nui, aka nae i hoike ae no au ia oe e Aleba, aia no ka piha o ke kiaha o kuu hauoli, a kuleana maoli au maluna o Mira. I ka manawa hea oia e lilo mai ai i wahine mare na'u?" "Ua maopopo ia'u kou manao e kamailio mai nei aka e kakali malie oe me ka hoomanawanui, no kekahi manawa pokole wale no, alaila e lilo no oia i wahine mare nau." "Heaha iho la ke kumu e hoohakalia ai ka hooko koke ia o ko maua hauoli?" "No ka mea o ko'u makemake no ia; ua maopopo no ia oe aole au e hoike aku i keia mea imua ou, ina aole 1 loaa ia'u kekahi mau kumu maikai loa." "Pehea ka loihi a'u e kakali ai, mamua o ka hookoia ana o ko maua iini?" "Malia paha no e loihi loa ka manawa, aka nae me kou noonoo ole no kela manawa, ke haawi aku nei au i ko'u ae, no ka hiki ia Mira ke pili mau aku me oe, no ka hoohauoli ana aku i kou manao,'i na manawa apau. Aia no a hoea mai ka manawa kupono loa, alaila hoakaka aku au i ke kumu oiaio loa, o ka hiki ole ana ke hooko koke ia ka mare mawaena o olua. "E kau mai i kou hilinai piha ana maluna o'u e Rurika, e hoea mai auanei ka manawa, au e mihi oJe ai, no kou maliu ana mai i keia leo; a ke hooia hou aku nei no hoi au imua ou, mai hopohopo iki oe ma na ano apau, no ka lilo ole o Mira he wahine mare nau, aka e lilo aku ana ia nau, a mai kanalua iki kou manao." Ua hoopokoleia na kamailio mawaena o Rurika ame Aleba, mamuli o ke komo koke ana mai o ke kauka, i kela manawa, nolaila haalele iho la o Rurika ialoko o ka rumi, a hele aku la e kii ia Mira e hele mai, i maopopo ai iaia na kuhikuhi a ke kauka e hoakaka mai ana, no ke ano e haawi ai i ka laāu i kona makuakane nawaliwali. Mahope o ka aina ahiahi, i ka manawa e nanea ana o Rurika me Mira, mawaho o ko lakou home, akahi no a loaa he manawa ia Rurika, e hoakaka ae ai, i na mea ana i lohe ai ma! ia Aleba aku, a o ia ka Mira o ka i ana mai: "Ua kamailio mua mai nei oia ia*u, no kena mea hookahi no au e hoakaka mai nei; o' ia hoi ka hooka'ulua iki ana i ko kaua mareia, a no kekahi manawa maopopo ole. malalo o kekahi kuniu, ana o ke kamailio ole ana mai nei; aka nae, me ko

kaua nauii ole nu kela ki:ir.u, e aohe a kaua mea e hopohopo ai, tna na ano apati, no ka mea o ka iini nut wale no iloko o kona uhane. o ia kona ike niai, ua loaa ka hauoli ia kaudj3ākahi.'* MOKUNA Xi Ua nee mau ka manawa imua, a komo i!dko o ke kau wela, a iloko o kela mau la lehtileh« o ko Rttrika noho ana ma kela kauhale, ua kamaaina maoli oia i ka poe apau e noho ana ma kela wahi, a ua aloha. aku no hoi oia ia lakou, a peta no hoi kela poe i liana' mai ai iaia nei, ma ke ano he hoaloha maikai no lakou. I kela ame keia la, e hele mau ana no o Ateba i ka holoholo maluna o ka lio, n oka hooikaika *na i kona kino, elike me na a'o ana a kona kauka, a e hele mau ana no o Rurika me ia, olai he kulana nawaliwali maoli ko Aleba. Elike nae me ka nee mau ana o na la imua, pela no ka pii mahuahua''mau ae o ke aloha ame ka pipili o ka noolioo o Rurika no Mira, e hiki hou ole iho ai iaia ke hoomanawanui ma ke kakali ana, no ka la e hoohuiia ai laua ma ka berita o ka mare. Mamuli o kela pili mau o na opio i na la apau, me he mea la, ke kaawale aku no o Mira he manawa pokole, e lilo ana ia i kumu hoopilikia mai i ko Rurika noonoo, ahiki i ke komo okoa ana mai o ka manao hopohopo iloko ona, malia paha ina pela iho la ka hoopaneeia o ko laua manawa e mare ai, malia aole no e lilo mai ana o Mira i wahine mare nana. Me kela manao hopohopo iloko 6 Rurika, i hoea okoa aku ai oia imua o Aleba i kekahi la, a koi aku la e marc koke ia aka elike no me ka pane a kela elemakule mamua aku, pela no oia i hoole mai ai i ka hooko ana i ka makemake o ke kauna opio ma ka i ana mai: "E kakali oe me ka hoomanawanui, e hoea mai ana no i ka la e hookoia ai kou mau iini apau?" "Heaha iho la na kumu kupono e kakali aku ai? Heaha no hoi ke kumu e hiki ole ai ke mareia maua, i loaa ai ke kuleana piha ia'u maluna o Mira ma ke ano he wahine mare oia na'u?" "No ka mea, aole no i hoea mai i ka manawa, a ina lie mau ahewa ana kekahi ma kou aoao, aole ia e kau mai maluna iho o kuu poo, nolaila e hoomanawanui e kuu hoaloha, malia aole no he loihi o ka manawa e kakali aku ai i koe, o ka hoea mai 110 ia i ka hookoia ana o kQ olua mau iini. Mai hopohopo iki oe no kekahi mea nana e ake'ake'a mai i ko olua hooliloia aku i hookahi iloko o ka berita o ka mare." Aole nae o Aleba he kaula, e hiki ai iaia ke ike i na mea omua aku e hoea mai ana, oiai nae o ka mea oiaio loa, aia na ao hakumakuma o kekahi poino nui ke hoakoakoa mai la ma na kapakai o Kamali, ana i moeuhane ole ai mamua, a aia hoi na kanaka maloko o kahi kauhale iloko o ka hihipe'a o na laau 0 ke kuahiwi, ke hiamoe la, me ka noonoo ole ai i kekahi poino nui, e kau mai ana maluna o lakou, Ua hele no hoi a na hora o ke ahiahi ma kekahi la, akahi no a hoohuli ae o Aleba ame Rurika, i na poo o ko laua mau lio, no ka huli hoi ana aku i ko laua home. O kela kekahi o na la kala'e maikai, no kela kuniu, i loihi loa ai ka laua wahi o ka hele ana iloko o ke kuahiwi; a ia laua o ka hōohuli ana mai 1 na poo o ko laua mau lio, no ka hoi ana mai, aia laua iluna pono o puu kiekie, e nana mai ai ialalo o ke awawa kuholio o Kamali, a ke nana aku hoi ma kahi mamao, e waiho kahelahela mai ana, kekahi aina me kona mau kualono awaawaa, na awawa kuhoho ame na kahawai nunui. Oiai o Rurika e nana aku la i kahi mamao, no na mile lehulehu, me he mea la ke hoomaopopo la oia, i kekahi mea hulali i kahi mamao loa, a i wahi nae nona, e ike ai i ke ano o kela mea hulali, hoomau loa aku la oia i kana nana ana, a ilokō o kona puiwa me ka hikilele, ike maopopo loa aku la oia me ka hoohewahewa ole, i kekahi puali .nui o na kanaka maluna o ko lakou mau lio, e nee mai ana imua me ka malie. "Jieaha kau mea e noke nei i ka nana?" i ninau m&i ai o Aleba i kona hoa iaia i ike mai ai i ke ku lohi loa o Rurika, ma kahi hookahi, me ka haka.pono ana o kona mau maka, ma kahi mamao. "Heaha mai auanei ka'u e nana ana hoi au no kekahi mea nana i hoopuiwa loa mai i ko'u noonoo, a mi ko'u manaoio loa, he poe kanaka ka'u i ike aku nei maluna o ko lakou mau lio. Ua makaukau au i keia manawa, no ko kaua nee aku imua, ma ko kaua alahele!" "Ina he poe kanaka i'o kau i ike aku la ea, alaila e kuhikuhi mai oe i kela poe ia'u," wahi a Aleba, me kona hoike okoa ana mai i kona ano pihoihoi. Huli hoi hou mai Ia o Rurika ihope, no kahi o ka puu kiekie, me ka ukali ana mai no hoi o Aleba mahope ona ,a kau like aku la laua i kahi kiekie, i nana aku paha ko laua hana i kahi mamao, ua hiki loa ke ikeia aku na kanaka he nui maluna. o na lio, a o. ia ka Rurika i huli mai ai i kona kokoolua a i mai la: "Ke ike nei au i kela poe kanaka, a ma ka'u hoomaopopo, me he mea la, ua lako kela poe kanaka me.na meakaua, "me kona kuhikuhi ana aku i kahi o ka puali o na kanaka kaulio e nee mai ana imua. Palulu ae la o Aleba i kekahi o kona mau lima ma na maka me ka nana ana aku i kahi mamao, he oiaio, ua ike aku la oia i kekahi poe he umi a oi, maluna o ko lakou mau lio, a he heluna nui hou aku o na kanaka ma kahi mamao loa, a e hulali ana hoi ka lakou mau meakaua i kala. No kekahi piau minuke lehulehu ke ku malie ana o Aleba, a nana aku i kahi a kela poe kanaka e nee mai la me ko lakpu mau lio, a iaia i huli hou mai ai e nana i kona kokoolua, aia hoi ma kona mau maka, ka eena, o ia no oe o kekahl kanaka kino ikaika, i hoalaia aku ka manao uilani iloko o kona houpo, mamuli o kekahi mea ano nui loa. "Heaha kou manao, no ke ano o kela poe kanaka a kaua e ike aku nei?" i ninau mai ai o Rurika ia Aleba. "Ke ole au e koho hewa, he poe kanaka kela o ka lahui kanaka Hukai, e noho nei ma kela aoao mai o Laba, a ke hopohopo loa nei au, aia iloko o kela poe kanaka na manao ino me ke kolohe, no ka hoopoino mai i ko kakou wahi kauhale uuku." "AJaila e olelo mai ana anei oe, he poe enemi kela no kako'u?" i ninau aku ai o Rurika, me ke ano pihoihoi. "Aole oe i maopopo i ke ano o ko makou lahui kanaka. He lehulehu wale o na lahui kanaka e jioho nei ma keia mau aina, i kau aku ka manaolana no ko lakou ola ana, maluna o na hana pakaha; nolaila e ike mai oe, me ka nana ole o kela poe kanaka, ua like no hoi makou me lakou, e hele mai ana no lakou a hao i ko makou mau waiwai, me ka ikaika o na meakaua." "Heaha auanei na waiwai e loaa aku ia lakou ma ko kakou wahi kauhale uuku, ina o ka makemake iho la ia o kela poe, no ka mea ma ko'u manao koho, me he mea la, owau hookahi waleno ka mea mahuahua o ke dala, o ka nui ae o na kanaka, he nele ko lakou noho ana, aka nae aole e loaa ajtu keU mau

dala i ka poe powa a pakahl, me ko'u kokua o!e aku ia lakou." "Aolē o ke dala wale no ka. lakou mea i makemake ai, a o na waiwai e ae paha, aka ua makemake lakou i na kaikamahi* ne huapala e noho ana ma keia kauhale nolaila aole he manawa hou iho e hoohakalia ai, i ka hoike ana aku i ka lohe i ko kakou poe kanaka. "E hoala aku iko kakou p6e kanaka! E kiai a e makaala a e makaala me ka hoomakaukau ana no kakou iho, a iloko auanei o ka manawa a kela poe i moeuhane mua ole ai, aia hoi e hookahaha aku ia lakou, ma ka hoouna ana aku i na poka o na pu paiiapana iloko o ko lakou mau kino. "Ehia ka hoi mea aloha owau, ina nei no ke pio o ko kakou wahi kauhale i kela poe pakaha; a ke kalpkalo ae nei au ma ka inoa o na kaula, aole kakou e loāa mai i kela poe e hiamoe anaP "Heaha iho li ka mea a kela poe kanaka i makemake ai e hana mai maluna o ko kakou poe kaikamahine opiopio?" "Ua loaa ka ike i kela poe kanaka, no ka nui o na kaikamihine huapala e noho nei ma keia whai, a ina no ke kaa akū 0 kela poe kaikamahine malalo o ko lakou niana, alaila e Uweia ana lakou e kuai, ma na wahi e nohoia ana e na kanaka nui o ko lakou mau waiwai ame ka hanohano o ko lakou mau kulana. "O e Rurika, pehea ana la ko kaua noonoo, ina nei nc ke kaa aku o Mira, malalo o ka malu o kela poe ino?" Elike me kekahi pahi i houia mai ma kona puuwai, pela iho la no ka walania o kona noonoo, iaia i hoomanao ae ai no Mira, a iaia i kaohi mai ai i na kaula o ke kaulawaha o kona lio, me he mea la, ua auhee aku ka ikaika mai kona mau lima aku, aka huli aku la nae oia e nana ia Aleba me ka pane ana akn mc ka leo haalulu: "Ua hiki anei ia oe ke hooholo i kou lio, me ka pilikia ole?' 1 "O, ua hiki loa ia ke holo, me he mea la, aole au h ekanaka ma'i!" \ pane aku ai o Aleha, me ka hele o kona mau maka a hulili. M E hoala aku iko kakou poe kanaka mailoko mai oko lakou noho ana iloko o ka nanea, a e hoomakaukau, no ka mea eia na enemi ua kokoke mai ma na palena o ko kakou wahi kauhale uuku!" Me kela mau olelo i kamailioia ae e Aleba, leha hou aku !a kana nana ana, no kahi o na kanaka maluna o ko lakou mau lio e nee mai ana imua, alaila, iaia no paha ka maopopo loa, 1 ka manao o ka huakai a kela poe kanaka e hele mai la, ia manawa i kuupau aku ai oia i ka hoio o kona lio, me ka iho ana ilalo o ka puu. Ke nana mai la hoi o Rurika me na manao pihoihoi i kona hoa, aka iaia nae i ike mai ai, aole he wahi hopohopo iki, no ka haule o AJeba mailuna aku o kona lio, kiola aku la oia i na manao hopohopo apau mai iaia aku, a hoomaka mai la e ukali mahope o Aleba, me ke kuupau ana i ka holo o kona lio. Ua hele no hol a. ahiahi loa, hoea aku la o Rurika ma no ko laua hale, a iloko o ka manawa pokole, i pahola aku ai ka lohe ma kela ame keia wahi, no ka hoea mai kekahi puali o na kanaka Hukai. 0 ke kanaka ano nui loa ma kela wahi kauhale o Ofa kona inoa, iaia i hoike pololeiia aku ai lohe, no ka pilikia e hoea mai aua, a oiai ua hilinai piha kela kanaka m.aluna o Alepa, nolaila aole oia i hoohakalia iho, ma ka hoomakaukau ana, i na alahele no ke kupale ana i ka palekana o na kanaka, mai na enemi mai. Ua hoakoakoaia ae la na kanaka kino ikaika i kahi hookahi, a ma ka heluia ana, he kanaha-kumamakolu ko lakou nui, he elua mau kanaka elemakule me ka nawaliwali, ua hookuuia laua mai ke konio pu ana mai me kela puulu kanaka ae la, a 0 ka poe opiopio loa no hoi, ua hookuu pu ia aku lakou, mai ke komo ana mai, ma ka aoao e kupale ana no ka palekana o ka lehulehu. No Aleba nae, 'ua paakiki loa no oia, e lilo pu oia i mea kupale no ka palekana o kona puulu, a ua haawiia aku he pu raifela iaia, no ka hoohana ana, i na manawa apau a na enemi e kaalo ae ai imua o kona alo. No kekahi poe kanaka opio e ae, i hookuuia aku mai ke komo pu ana mai me ka poe i waeia, ua koi paakiki mat la no lakou, e lilo i poe hoopakele, nolaila no ka hooluolu ana aku 1 ko lakou noonoo, ua aeia aku ka lakou noi. Aia ma kekahi aoao o kela wahi kauhale e ku ana he hale kahiko, malaila na kanaka e hoomana ai i ko lakou akua, aia mahope pono aku o keia hale kekahi puu kiekie, ua hooholo iho la na kanaka, maloko o kela hale na wahine ame na kamalii e noho ai, oiai hoi na kanaka kino ikaika apau, me ka lakou mau meakaua e noho ana mawaho, a kaua ku-e aku me na enemi. Mamua o ka uhi ana mai o ka poeleele ma kela ahiahi, ui hoi aku la na wahine ame na kamalii apau maloko o kela hale e noho ai, a aia hoi na kane ma na wahi i hookaawaleia no lakou, ke kakali la, o ka hoea mai i ka manawa e ku aku ai imua o na enemi. No Mira, aole ona uwe, elike me ka nui ae o na wahine ame na kaikamahine opio, aia nae iloko o kona noonoo, ka ike» ina aole e hiki ana i kona lahui kanaka ke kupale no ko lakou palekana, hookahi mea maopopo loa, e lilo aku ana oia he pio na kela poe kanaka pakaha, a e kaawale aku ana hoi oia, mai ke Kauna Rurika aku, kana aloha. No ka ike ana mai nae o Rurika, i ke kaumaha maoli o ka helehelena o Mira, hele okoa mai la oia a paa aku la ma kekahi lima, me ka i ana aku: "E hoolana i ka manao e kuu aloha, a mai maka'u oe, no ka mea ua lako pono na kanaka apau me na meakaua, hookahi wale no kumu e lilopio aku ai ko kakou wahi kauhale nei i kel apoe, aia a he puulu nui ma ko lakou aoao, i papalua iho i.ko kakou nui." "Aole no'u ponoi iho ka'u e hopohopo nei, aka nou. Ina paha no ka loaa o ka poino ia oe, no kou ku ana aku e paio imua o na enemi no ko makou pono, ehia ka hoi me aloha, o ko'u noho aku iloko o na hoorftanao poina ole ana nou. w "E hoao oe e Mira e hoopoina loa i na noonoo o kena ano; e hoauhee loa aku i ka maka'u ame ka hopohopo mailoko aku o kou noonoo. "No'u iho, he kino ikaika ko'u, a elike me ka loihi o ka paa ana o kela ikaika iloko o'u, pela no auanei ka aa mau o kuu manao, e kuaku imua o na enemi, aole loa he wahi kanalua iki iloko o'u no ko kakou papahi i ka lanakila, maluna o ko kakou mau enemi." Ua hoolanaia aku ko Mira manao e kela mau olelo a Kunka, a me na hoomaikai mai ia Mira mai, no ka ukali mai o na por maikai he uui ma ko lakou aoao, i haawi ae ai na opio i ka muki papalina hope ana, a hele aku la o Rurika no kahi o ka nui o na kanaka e akoakoa mai ana. 1 ka ike ana mai o Ofa i kela hoea ana aku o Rufika ,hopu koke mai la oia i ka lima o ke kaūna opio, me ka aua mai: (Aoli i pau )