Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 48, 2 December 1926 — NA NOI NO NA KULANA OIHANA KALANA. [ARTICLE]

NA NOI NO NA KULANA OIHANA KALANA.

Elike me na mea a kakou i kamaaina, ma na makahiki ae nei ! hala, oiai e hookokoke aku ana i ka manawa o na luna oihana liou i kohoia o na aupuni kuloko o kakou, e lawe ae ai i ko lakou kulana, o ka manawa ia o na noi oihana lehulehu, e waihofa ae ai, imua o na komite, i kuleana ai kela mau noi oihana e haawiia mai na kakoo ana, i kulike ai me na rula o ko kakou mau aoao kalaiaina kuloko. He mea oiaio, i ka aoao i kaa ai ka lanakila, e loaa ai na waiwaipio; a oiai o ka aoao Repubalika, ka aoao i lanakila ma ka hoouka kalaiaina aku Ia i hala; no na kulana oihana o ke aupuni kulanakauhale a kalana o Honolulu nei, nolaila o na Repubalika ka i kuleana i na oihana, e pono ai e nanaia aku ka la* kou mau koi, mamua o na koi a ka poe i kuleana ole iloko o kela aoao kalaiaina. Ke paa mai nei na Demokarata i na oihana oloko o na keena lehulehu o ke aupuni kulanakauhale, no ka mea ua hoonolioia aku lakou ma kela mau oihana e ka meia Demokarata ame na kanaka a ka meia i hookohu aku ai ma kela ame keia kulana; a i ka wa auanei a ka meia Republika e lāwe ae ai i kona kulana, he mea maopopo loa, e hoonoho ae ana no oia i na Repubalika ma na wahi e paaia nei e na Demokarata. Me kela loina nae i lawelawe mau ia e na aoao kalaiaina kuloko o kakou, a ua lilo no hoi i mea maa, aole wale no, ma Hawaii nei, aka ma Amerika no kekahi; ka lilo ana aku o ka lawelaweia ana o na hana o ke aupuni, mai kekahi aoao a i kekahi, e lilo ole ai na loli e hoea mai ana i mea na kakpu e kahaha ai ka manao. Mailoko mai nae o ka heluna nui o na palapala noi oiha«a a na Repubalika i hookomo aku ai iloko o ka lima o na komite, i kuleana i ka noonoo ana mai i kela mau noi, he mea pono no, e hookuu la'ela'eia ka meia ame na poo o na keena oihana lehulehu, me ka punuku ole ia malalo o kela mau ko\mite, ma na mea e pili ana i na hookohu oihana; o ia hoi; e "Nili aku ke ko'iko'i ame ka mana piha maluna o kela mau luna jbihana, ka hookohu ana mai i ka lakou poe i hilinai ai no na : like ole, maiwaena ae o ka poe noi, a mamuli paha o / ka lakou koho ponoi ana. Ma ka manawa e hoouka ana na aoao a elua i ka hoouka kalaiaina, ua ku kela ame keia aoao, mahope o ka laua mau moho; a i ka lanakila ana o na moho o kekahi aoao, ua lanakila lakou niamuli o ke koho ana a ka lehulehu o na mana koho, mai ka poe iloko o ka aoao kalāiaina, ame ka poe i ko--ino ole iloko o kekahi o na aoao kalaiaina; nolaila he kuleana nui, ko ka lehulehu ma na mea e pili ana i na hookohu oihana, e hanaia mai ana e ka poe i kuleana i na hookohu. O ko ka lehulehu kuleaiia ma keia ninau hookohu oihana, 0 ia no ko lakou makemake, i poe makaukau, i poe hooponoa ī poe makee i ka holomua ame ko lakou mau inoa maikai; ke hookohuia ma na kulana ano nui, i kau aku ai ka hilinai ana a ka lehulehu, no ka maluhia o na waiwai o ke aupuni malalo o ka lakou malama ana. O ka poe piepiele kalaiaina, ka poe ake oihana, a alualu kulana paha, lie mea pono no i ka poe i kohoia ke hoomanao, he kuleana ko kela poe iloko o na liana, no ka pana'i aku, no! na hooikaika a lakou i lawelawe aku ai no ka poe i lanakila; a. iloko no hoi o ia manawa hookahi, e lilo ka poe i kupaa' maoli mahope o ka aoao, iloko o na hoouka kalaiaina lanakila a. lanakila ole," i hikimua iloko o ko lakou noonoo, a mahope aku ka poe i ake wale mai no i mau Repubalika, no ko lakou makemake i na hana e haawiia aku ia lakou. He hana paakiki no paha ka hoolawa like ana aku i ka poe noi hana, me na hana a lakou i makemake mai ai e loaa aku; e lilo ana no nae i mea maikai, i ka manao o ka hapanui o na makaainana noonoo akea apau; ina e kalele ana ka poe ia lakou ka mana hookohu oihana, i ka lakou hookohu ana mai, maniuli o ke kupaa o ka poe noi iloko o ko lakou aoao kalaiaina, pela hoi ko lakou kulana makaukau, e hoopiha i kela mau oihana, e mahaloia ai lakou a e mahalo pu ia ai ka poe, na lakou i hookohu mai, ame ko lakou aoao kalaiaina iho. Ua pololei o Mr. John A. Hughes, kekahi o na lunakiai hou 1 kohoia o ka papa lunakiai hou i kohoia o ka papa lunakiai kulanakauhale, o ka olelo ana ae, no ka uhaai maoli o ke aupuni kulanakauhale, ma ka nui o na kaa otomobile, e hooha* naia nei, me ka holoholo wale ia o kekahi mahele nui o kela mau otomobile, e na limahana no ka lakou mau hana ponoi iho, me ko lakou mau makemake iho, e pono ai e hooliloia aku kela mau kaa ma ke kuai. He nui a lehulehu wale na hana uhauha i na elala o ka lehulehu, i hoomaopopoia ma o ka hoohana ana a ke aupuni kulanakauhale; ina nae ua iike ka ma-, nao o na hoa e ae o ka papa lunakiai hou e noho mai ana me ko Mr. Hughes, alaila e kau aku ko kakou nianaolana, e hookauia ae ana ke aupuni kulanakauhale o kakou, ma ke ana 0 ka hoomakaulii; a e hooliloia aku na haawina dala mahua* hua, ma na hana i kupono ai e lilo i'o aku kela mau dala no iā mau hana e pono ai na mea apau. Me na wahi auau nunui i hanaia, no na heihei au ma keia kulanakauhale he mea oiaio, ina aole e nanaia aku ka pilikia ame ka poino ma o keia mau wahi i hoohana nui ia ai ka wai, e hoea mai ana lie manawa keia mua aku e pokole ai o Honolulu nei ika wai. O i uuku ai ka pilikia i keia manawa f ka wai, e pono, e hoemiia mai ka. hoomaunauna wale ana i ka wai, a i ole, e malamaia na heihei au maloko o ke kai, kahi pilikia ole. Me ha mahalo ame na hoomaikai kiekie a ko Hawaii nei poe, no ka nani ame ke kani o ka leo himeni o Miss Pohina, e huli hoi hou aku ai keia puukani opiopio o Hawaii nei, no ka lioomahualiua ana ae i kona makaukau ma ka himeni, ma keia Poaono; a o ka lehulehu o ko Hawaii nei poe i lohe ole 1 kona leo, ua hooneleia aku lakou, me kekahi o na pomaikai nui, ka mea maamau ole i ka loheia iloko o keia mau la e nee nel Eia no ke puapua'i mai nei na ea polopolona o na hana pokiolalo i lawelaweia e kekahi nlāu makai o Honolulu nei, elike rAc na hoopii hoohalahala e ku-e ana ia lakou i hookomoia ae iloko o ka papa komisina makai; e kau aku nae ko kakou manaolana, ma ka noho ana mai o ke poo hou o ka oihana makai o Honolulu nei, ma ka hoomaka ana o keia makahiki ae, e hoauheeia aku ai keia ano ea maikai 'ole, a t he hopena maikai iloko o kela oihana e lilo ai i mea mahalōia e na malihini ame na kamaaina pu.