Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 4, 27 January 1927 — MOOLELO NO LAIEIKAWAI KA U'I HELU AKAHI O PALIULI I KA UKA O PUNA. [ARTICLE]

MOOLELO NO LAIEIKAWAI KA U'I HELU AKAHI O PALIULI I KA UKA O PUNA.

MOKUNA XXXI. (Kakauia, © Z. P. K. Kawaikaumaii* kamakaokaopua.) (Hoomauia mai) I k» ekolu malama o Laieikawai |Qa ilnna, iho mai la o Kat>nohioe ike i ka pono o kona mau le&ikuahue, a hoi aku la me Laieikami, pela i kela ame keia hapakolu o k« makahiki, a i ka ekolu • ka makahiki o ka Kaonohiokala kuakai maka i ka pono o kona hn kaikuahine, aia hoi, ua hookafeaka makua loa ae la kana wahine topio (Laielohelohe), alaila, ua pii taai a mahuahua ka wahine maikai, H oi ae mamua o kona kaikuaana LaieikawaL Aole nae i haule o Kaonohiokala la aanawa i ka hewa,>aka, ua hooaaaka ae kona kuko ino e hana i ka mea pono ole. I kela hele ana keia hele ana »a Kaonohiokala i kahana mau ilalo nei, ahiki i ka eha. makahiki; aia hoi, ua hooihahaahuaia mai ka nani o Laielohe3ohe auunua o kona ijte mua ana, a malmahna loa ae la ka manao ino • Kaonohiokala; aka, ma kona keiki Akna f hoomanawanui aku la no oia « pale ae i kona kuko, hookahi paha.- minuke e lele aku ai ke kuko mai ona aku, alaila, pili mai la no. I ka lima o ka makahiki, ma ka pau ana o ka hapaha mua o ua makahiki la, iho hou mai la o Kaonohiokala i kana hana mau ilalo *eiI kela manawa, ua kailiia aku ko Kaonohiokala manao maikai mai ona aku a kaawale loa, a haule iho' la oiā i ka hewa I kela manawa bo hoi, iaia o halawai la me kona inau kaikuahine ame ka Makaula hoi, ka punalua ame ka laua wahine hoi (Laielohelohe), hoomaka ae la o Kaonohiokala e hooponopoaopono hou no ke aupuni, a nolaila, oa hoomaka hou ka ahaolelo, a i mu.« pono ai ko ke alii manao kok>he, hoolilo ae la oia i kona mau kalknahine i poe kiai no ka Aina i oleloia o Kealohilani, a na laleou e koopoHopono pu me Mokukeleikahiki i ka noho ana, ame na hana apan e piH ana i ka aina. A ike ae la kekahi o kona mau laūkuahine, ua oi aku ka hanohano !■»■« o keia noho ana, ame na kaaa apan e pili ana i ka aina. A ike ae la kekahi o kona mau kaikuMne, na oi aku ka hanohano maaoa o keia noho ana, no ka mea, ua liooliloui i mau alii no kahi hiki tle ia lakon ke noho e lawelawe pu me oknkeleikahiki, nolaila, hooholo ae bt lakou i ka ae mamuli o k* olelo a ko kaikunāne. r IV», o Kahalaomapuana, aole oia I ae e hoi iloko o Kealohilani; bo k& mea, ua oi aku kona minamina i ka hauohano mau i loaa iaia maanna o ka hoi ana i Kealohilani, • no ko Kahalaomapuana ae ole, hoopnka akn la oia i kana olelo imna o kona kaikunane. "E kuu Laai, ma kon hoolilo ana ae nei ia maleon e hoi i Kealohilani, o lakou so ke hoi, a owau nei la, e noho ae no an ilalo nei, elike no me kau hoonoho mua ana ia'u; no ka mea, ke aloha nei au i ka aina ame ka a ua maa ae nei no hoi la noho ana; a ina no owau malalo nei, a o oe no maluna mai, a xt lakou nei hoi iwaena ae nei, alapono iho no kakou, like loa me ka hanau ana mai a ko kakou makuahine, no ka mea, nau i wehe ke alinui, a o kou mau pokii hoi, hele akn mahope ou, a na'u hoi i pnni akn.'' A no keia olelo a kona kaikuahine mnli loa, manao iho la oia, ua pono ka olelo a kona kaikuahine, aka, no ke ake nui o Kaonohiokala e kaawale aku oia i kahi e, i mea e ike ole ia ai kona kolohe ana, nolaila, haiiona aku la oia i kona mau kaiknahine, a o ka mea e ku ai ka hallona, oiā ke hoi iloko o Kealohilani I akn la o Kaonohiokala i, kona mau kaikuahine. "£ hele oukou e n-u i pna Kilioopu, aole e hui i ko oukon hele ana, e hele oukou Bia ke kaawale kekahi i kekahi, a ]oaa, alaila. e hoi mai ko oukou nny * hiawi mai ia 'u, elike me ka hanau ana, pela oukou e hele ai, a pela no hoi oukou .ke hoi mai, a 0 ka mea loihi o kana kilioopu, oia ke hoi i Kealohilani e noho ai." Hele aku la kela ame keia ma ke kaawale, a hoi mai la elike me ka mea i oleloia ia lakou. Hele aku la ka mea mua, a hnhuki mai la elua iniha paha ka loihi o kana, a o ka lna hoi, huhuki mai la, a oki ae la i kana Kilioopn ekolu iniha ame ka hapa paha; a o ke kolu hoi, huhuki mai la i kana Kilioopu, elua iniha paha ka loihi, a o ka eha o lakou hookahi iniha paka ka loihi o kana, a o Kahalaoqiapuana hoi, aole oia i huhuki fi»i ma ke Kilioppu h>loa, huhuki mai la oia ma ka mea liilii loa, ekolu iniha paha kona loa; a oki ao b oia i ka hapalua o kana, a hoi akn la, me ka manao o kana Kilioopu ka pokole, aka, i ka hoohalike kiola akn la ka mua i kana imua o ko lakou kaikunane ike aku o Kahaiaomapuana i ka mua, he wfte kahaka loa ia iaia. Nolaila mokumoku malu ae la oia 1 k% w « iloko o .kona aahu, aka, ua ike aku la no nae kona kaikunane i hana, i aku la. "B Kahala-

<omapuana, tnai hana malu oe, e waiho i kau Kilioopu pela. Kiola aku la na mea i koe i ka lakou, aka, o Kahalaomapuana, aole i hoike mar. I mai nae. "Ua ku ia'u ka hailona." (Aole i pau.)