| HE MOOLELO — No — KALOKE a i ole Ka Mea i Kapaia ka Moiwahine o na Puuwai Kupaa. MOKUNA VI. Aole ua kaikamahine nei, i kaili mai i kona lima, mai ka puliki ana a Kalifoda, no ke kumu, ke ike la oia, o kona puuwai kekahi i hele a piha i ke aloha no Kalifoda a ina no paha e lilo ana i mea na na makua o kela kanaka opio, e ku-e mai ai kona lilo ana aku i wahine na Kalifoda, he hana maikai ole ma ko- na aoao, ka huna ana iho i ka mea oiaio a kona puuwai e hii- poi ana. Haka pono mai Ia ka Kaloke nana ana ma na maka o Kali- foda, e haawi ana i manawa no kela kanaka opio e heluhelu aku ai i ka meahuna iloko o kona puuwai, a i ka hala ana ae o kekahi mau sekona o kona noho hamau ana, naka ae la kona kino me ka haalulu me ka eueu pu ana ae hoi o kona mau le- helehe, a o ia kana o ka pane ana mai : "Aole e hiki ia'u ke kipaku aku ia oe e Kalifoda e hele mai kuu alo aku," wahi ana me ke kulou ana iho o kona poo ilalo. Lamalama ae la ka helehelena o ke kanaka opio i kau a mea o ka piha i ka hauoli a kamailio mai la : "Akahi a maopopo loa ia'u, ua aloha mai oe e kuu Kaloke ia'u, elike me ko'u aloha ia oe," me ka puliki loa ana iho o Kalifoda i ka lima o Kaloke ana e paa ana, a hoopili ae la ma kona mau lehelehe, a o ia ka Kaloke o ka pane ana aku: "Aole e hiki ia'u ke huna iho i ka mea oiaio imua ou e Kali- foda; no ka mea owau pu kekahi i haulehia i ke aloha ia oe." Hakalia no a pau kela mau huaolelo i ke kamailioia aku e Kaloke, ua paa koke mai Ia oia i ka pulikiia e Kalifoda, me ka hoopili ana aku imua o kona umauma, a iloko no hoi o ia manawa hookahi, i honi iho ai oia i ke kaikamahine a kona puuwai i aloha ai, me ka hooho ana ae i keia mau olelo: "Akahi a hoopihaia kuu puuwai me ka olioli i keia minuke, mamuli o ka maopopo ana ia'u, ua haawi mai oe ia oe iho, ma- lalo o ko'u malu, aole he waiwai makamae okoa ae ma ka honua nei, o kou lilo wale mai no i kokoolua no'u no keia ola honua ana. "Mai keia manawa aku, e lilo oe i waiwai makamae Ioa na'u, aole loa he mana ma ka honua nei nana e hookaawale ia kaua," alaila honi hou iho Ia o Kalifoda ia Kaloke, me he mea la, e hoopaa ana i ka laua hoohiki, o ka make wale no ka mea nana e hookaawale ia laua mahope aku. No kekahi mau minuke, aole o Kaloke i hookaawale ae i kona poo, mai ka umauma inai o ke kanaka opio, ke moe hoo- lolo wale la no oia a ke noke la no hoi o Kalifoda i ka honi hoomaumau, me ka hamohamo ana iho ma kona mau papa- lina, a i ka noho pono ana mai o Kaloke iluna, nana hou aku la oia ma na maka o kana aloha, a i aku la: "Aole no au e kala i haulehia ai i ke aloha ia oe, a ua Kono- ia mai no au i kekahi manawa e hoike aku ia mea ia oe, aka ua kaohiia mai nae au e ka hilahila : a no kuu noonoo ana iho no hoi kekahi malia paha o kapaia mai au, no ko'u ake wale aku no i ka waiwai ame ka hanohano, pela au i makemake ai e lilo mai oe na'u." "Auhea oe e kuu Kaloke!" ua kahamaha e mai la nae o Kaloke me ka i pu ana mai: "Aole au i hoopoina i na mea a ko'u makuahine i kamailio mai ai e pili ana no ka mare ana, o kela kekahi o na hana laahia Ioa. Wahi ana, aole loa e loaa ka noho hauoli ana i kekahi mau mea iloko o ka mare, ina no ka waiwai ame ka hanohano mai ke kumu o ko laua mareia ana; hookahi wale no kumu nui e loaa ai ka hauoli oiaio, o ia no ke kukuni paa Ia o ke aloha oiaio o ka wahine no kana kane a pela hoi ke kane no kana wahine." "Ina nae kakou e kaahele ma na wahi apau o ka honua nei me he mea la aole he mea nui e ae iloko o ka noonoo o na kanaka. o ka waiwai wale no ame ka hanohano, a he hana ku- pono ole, a he hana ku no hoi i ka hoohaahaa no kekahi kana- ka waiwai. ka mare ana me kekahi kaikamahine o ke kulana haahaa me ka ilihune." "He keu maoli no kou maamaalea i ke kamailio e Kaloke," wahi a Kalifoda me kona noke okoa ana ae i ka akaaka, a o ia ka ke kaikamahine opio o ka hoomau hou ana aku i kana ka- mailio ana: "Ua maopopo ia'u, eia kou niau makua ke huikau pu nei iwaena o ka pohai o ka poe hanohano a waiwai o Nu Ioka nei, a o oe hookahi wale no ka laua keikikane, a hooilina hoi, o ko laua mau waiwai. ke hala aku laua ma kela ao, a ma ko'u ao- ao hoi, he kaikamahine makua ole au, he kaikamahine nele a ilihune. o ka waiwai hookahi wale no ma ko'u aoao o ia ke aloha oiaio iloko o ko'u puuwai, a mawaho ae olaila, ua loaa ia'u ka hoonaauao maikai ia a o keia wale no ka'u mau wai- wai imua o ka mea a'u e lawe mai ai iaia i kane na'u. "No keia mau mea a'u e hoakaka aku nei imua ou e Kali- foda, aole e apono mai ana ko ka honua nei poe, ke lilo kaua i hookahi iloko o ka berita o ka mare, a o ka mea oi loa aku o ka maikai ole, o ia no ke ala ku-e mai o kou mau makua, no kou mare mai ia'u i wahine nau : nolaila ina au e ae aku ana i ka iini a kou puuwai, alaila e ili ana kekahi ahewa ko'i- ko'i ia maluna o'u, no ko'u lilo i kumu no na kaumaha ame na ehaeha e hookauia mai ana maluna ou. "No'u iho, ua oi aku ko'u hoomanawanui ana i ko'u aloha nou, mamua o ko'u hookau ana aku i kekahi haawina kau- maha maluna ou, o ia ke ala ku-e mai o kou mau makua, no kou lawe aku ia'u i wahine mare nau." "O kena anei ka mea oiaio loa iloko o kou noonoo, au e kamailio mai nei imua o'u ?" "Ae, o keia ka mea oiaio maoli." "O kena anei ka mea oiaio Ioa iloko o kou noonoo, au e ka- mailio mai nei imua o'u?" "Ae, o keia ka mea oiaio maoli." "E hoomaopopo hou aku ana au i ka manao o kau mau olelo o ke kamailie mua ana mai nei o ia keia : He oiaio anei aole oa makemake e hookau mai i na hookaumaha ana maluna o'u, | ina e lilo ko'u mare ana aku ia oe i kumu no ko'u mau makua e ku-e mai ai ia'u?" "Ae, o kena maoli no ka mea oiaio loa.'' "Ina pela ea, alaila ua aloha i'o mai oe ia'u me kou puuwai apau," alaila honi hou iho la o Kalifoda ma na lehelehe o Ka- loke, a o ia ka ke kaikamahine opio o ka pane ana ae: "Auhea oe e Kalifoda," me ka nana pono ana aku o Kaloke ma na maka o ke kanaka ana i aloha ai me ke kui'o loa, a hoo- mau hou aku la, "aole i loaa ia'u na huaolelo kupono e Iliki ai ke hoakaka ae i ka nui ame ka hohonu o kuu aloha nou," wahi ana me ka leo haalulu. "Ina o kena ka mea oiaio loa ea, alaila ke hoohiki aku nei au imua ou, aole loa he mea nana e mawehe i ko kaua aloha, o ka make wale no ; a i hoike hou aku au i ka mea oiaio imua ou ea, ina oe e hoole mai aha i ka lilo ana i wahine mare na'u, alaila e hoomauia aku ana ko'u ola ana iloko o ke kaumaha ame ka ehaeha aole he mea nana e haawi mai ia'u i ka noho hauoli ana. "He mea maikai no ka waiwai ame ka hanohano, he mea liilii Ioa nae laua iloko o ko'u noonoo, ke hookukuia ae me ko'u aloha nou. O oe hookahi wale no e Kaloke Livinakona ka'u i makemake ai aole o kekahi mea okoa aku, a aole loa au e mare i kekahi wahine okoa, ia oe wale no, mahope iho o ko'u kamaaina ana ia oe, me ko'u haulehia pu ana i ke aloha nou. "He nui a lehulehu wale na kaikamahine u'i a huapala a'u i halawai ai iwaena o na anaina o ka poe kiekie a hanohano, aole loa nae hookahi o lakou i hiki ke hoopaa nui i kuu puu- wai, o oe hookahi wale no; a ua ike maoli iho no au, i ka hiki ole ia'u ke ola aku me ka hauoli, ina e kaawale aku ana oe mai a'u aku. "Pehea ka mea a ko'u mau makua e hana mai ana maluna o keia kumuhana ano nui, aole o'u nana ia laua, no ka mea ua oo au ma ke. kanawai, a ua hiki ia'u, ke hana a ke koho, elike me ka'u mea i ike ai he pono; nolaila mai lilo oe e Ka- loke, i mea nana e hoopilikia mai i ko kaua ola ana, ma kou hoi hope ana, mai na mea a kaua e hoopaa nei i keia mana- wa. no ko kaua mau aloha pakahi." No kekahi mau minuke aole o Kaloke i pane koke aku, e noonoo ana oia i kana mau olelo kupono e kamailio ae ai, a iaia no paha ka ike i kana pane, i aku la: "Aole au e lilo i mea hookaumaha aku i kou. noonoo e Kali- foda. Ina elike me kau mea i hoakaka mai nei imua o'u, aole ou nana i na mea a ko ka honua nei poe e kamailio mai ai, alaila o kaua like no iloko o ia manao hookahi. Ua ike no au ua aloha mai oe ia'u me kou puuwai, a ua ike no hoi au i ka nui o ko'u aloha nou, a mailoko mai auanei o ia aloha mae- mae me ka oiaio, e hiki ai ia'u ke hoohauoli aku ia oe a mawa- ho ae olaila, e hiki ana ia'u ke hoikeike aku imua o kou mau hoaloha, ini he mau hoaloha kekahi ou, e apono mai ana i kou lawe ana aku ia'u i wahine nau, ua loaa i kau wahine he mau kalena i kulike aku me na haawina i loaa i na kaikamahine a ka poe hanohano. Aole loa au mea e hilahila ai e Kalifoda, ke lawe aku oe ia'u i wahine mare nau," i hooki iho ai o Ka- loke, me ka pahola ana ae o ka minoaka ma kona mau papa- lina. Apo mai la o Kalifoda i kona mau lima ma ka a-i o Kaloke, a hoopili aku la imua o kona umauma, nie ka pane ana iho: "E kuu aloha, aole he manawa e ae i loaa ai ia'u kekahi haawina pookela Ioa o ka hauoli elike me keia mau minuke a'u e luakaha nei iloko o kou aloha ; aka malia he hoomaka wale ana no keia a oko kaua hauoli, e hoea mai ana ka la no ko kaua hauoli oiaio loa, mi ka la a ke Akua e hoolilo mai ai ia kaua i hookahi iloko o ka mare." MOKUNA VII. Ma ka manawa a Kalifoda Vini i haalele iho ai i ka home o kona kahuhanai a huli hoi aku la no kona rumi hoolimalima ma kela auwina Ia Sabati, me he mea la, iloko o ka noonoo o ke kanaka opio, oia hookahi ke kanaka hauoli loa maloko o ke kulanakauhale o Nu Ioka, mamuli o ka hoea ana mai i ka maopopo ana iaia, ua hookoia ka iini a kona puuwai, a e lilo aku ana o Kaloke i wahine mare nana i kekahi la. "He momi makamae maemae loa o Kaloke, i kupono loa ma ka a-i e lei ai i na manawa apau," i hooho malie ae ai o Kalifoda, iaia i hoea aku ai noloko o kona rumi hoolimalima "He nui a lehulehu wale na kaikamahine opio a'u i hookama- aina ai iloko o na anaina hanohano, he poe kaikamahine a'u i ake aku ai e kohu ke kaunu ana, aole nae hookahi o lakou, i ume aku i ko'u naau, a haawi aku hoi au i ka'u mahalo ana no lakou, aole loa. "O kekahi poe kaikamahine, aole he mea nui e ae iloko o ko lakou noonoo, o na lole nani wale no, ame ka hulahula. Pehea la na wahi opio i hoao ole ai e hana i na mea e loaa aku ai ka mahaloia e na kanaka a lakou e launa ai iloko o ni anaina hoohauoli, aole o ke ake wale mai no i ka mahaloia aku o ko lakou lole, ko lakou mau helehelena i hamoia i ka pauda a keokeo, a ke mihi loa nei au no'u iho, i ka hoomaunauna wale ia o ko'u ola ana o na makahiki aku nei i hala, a mai keia manawa aku, e hoao ana au ma na ano apau e lilo i kanaka maikai. "Pehea la ko'u makuakane ke ike mai i ko'u loli hikiwawe ana mai kela ano ana i kapa mai ai ia'u i ke keiki waiwai ole ; aole o'u nana i kana mea e olelo mai ai no'u, hookahi mea hiki ole ia'u ke alo ae, o ia no ka hiki ana i keia kaikamahine, ke hoololi ia'u me he hana mana la. Pehea la au e hana aku ai, he mea maikai anei no'u ka hoike ana aku iaia, no ko'u hoopalauia ana me keia kaikamahine a'u i aloha ai?" Ma ke ano nae o ka helehelena o ke kanaka opio i kela ma- nawa, e hoike okoa mai ana ia, i ka hoopilikia loa ia aku o kona noonoo, no kela kumuhana i pili iaia ame Kaloke, a o ia kana o ka hooho hou ana ae: "Ina hoi paha he mea kekahi nana e hoolauna mua aku ia Kaloke i kuu makuakane, manao au, e hoohihi ana kona ma- nao i kela kaikamahine, a i kuu wa e hoea kino aku ai imua ona a noi aku e ae mai oia e lilo o Kaloke i wahine na'u, e haawi- koke mai ana oia i kona ae, me ke ku-e ole mai. Heaha la hoi e hoao ana au e hookamaaina i kuu kaikuahine ine Kaloke, aole loa he wahi kanalua iki iloko o'u, no ka makemake o kela mau kaikamahine ia Uua iho, no ka mea ua kulike loa ko laua mau ana ma ka'u mea i ike a i hoomaopopo no laua ; he mau ano i kaokoa loa mai ka nui ae o na wahine." O kela manao o Kalifoda e loaa ka ike i kona makuakane no Kaloke, ua hoea koke mai ia i ka hookoia ana, ma kekahi ano nae a ke kanaka opio i noonoo mua ole ai, he hookama- aina ana nae, i lihi launa ole aku ai o Kalifoda, ka mea hoi na- na i hoomama loa mai i ka noonoo o ke kanaka opio. O kei amau palapu i loaa ia Kaloke, ma o ka a ia ana o koiia lole e ke ahi, aole no i kukonukonu loa, a iloko o na la | kakaikahi wale no, ua ola na wahi o kona kino i eha, a hoo- mau aku la no oia i kana mau hana humuhumu. O kekahi o kana mau mea humuhumu e hana ana iloko o kela mau la, mai ia Mrs. Nowuda mai, mamuli o ka hooia ana aku a Abe, he kaikamahine akamai loa o Kaloke i ka humuhu- mu, oiai o Abe no ka mea nana e holoi ana, a e aiana i na lole o ka ohana Nowuda. He mau mile mamao mawaho aku o ke taona kahi e noho ana o ka ohana Nowuda, nolaila ma kekahi la kalae maikai i ka wa i paa ai na mea humuhumu a Kaloke e hana ana no kela ohana, hooholo iho la oia e hoihoi maoli aku no oia i kela mau mea, me ke kakali ole a na Abe e hoihoi : o ke kumu nui nae o kona ake loa ana nana e hoihoi, i loaa ai iaia he manawa e honi aku ai i na ea hu'ihu'i o na kuaaina, aole hoi o ka noho mau iloko o ke taona, kahi ana i hoomanawanui ai no na pule lehulehu. Haalele iho la o Kaloke i ka hale ma kela la, a hele aku la no ka hale hoolulu kaaahi, me kona hoea ana aku he mau mi- nuke helu wale no koe, alaila haalele iho ke kaaahi i ka hale hoolulu, awiwi aku la oia ma ke kuai ana i tikiki nona, a kau aku la noluna o ke kaaahi. Ua hele oluna o kela kaaahi a piha i na ohua a he hookahi wale no noho kaawale, he keonimana aoo nae ka mea e noho ana, me ka heluhelu ana i ka nupepa puka kakahiaka, a no ka nui ae o na noho, ua piha wale no, ma ka elua ohua o ka noho hookahi. Hele aku. la o Kaloke a ku iho la ma ka aoao o kela noho kaawale. me ka pane ana aku i ke keonimana aoo : "E ae mai ana anei oe e noho pu aku au me oe maluna o keia noho?" wahi ana me ke kulana lede oiaio. Leha wale mai la no ka nana ana a ke keonimana aoo iaia nei, maluna mai o kona makaaniani gula, me ke kunou ana mai o kona poo, he hoailona no kona ae e noho aku ke kai- kamahine opio me ia maluna o ka noho hookahi, a hoomau aku la no i kana nana ana i ka nupepa. Aole nae i loihi kela noho ana iho a Kaloke, ua hoomaka aku la ke kaaahi e holo, a oiai ua hamama ka puka aniani, ke komo mai la ka uwahi ame. ka lehu lanahu iloko o ke kaa, me ka hoihoi ole o Kaloke; o kona iini, o ke paniia o ka puka ani- ani, aole nae oia i hoouluhua wale aku i ka manao o ke keoni- mana aoo, ma ke noi ana aku iaia, e hookuu iho i ka puka ani- ani ilalo, ua noho iho la no oia me ka hoomanawanui. No na minuke paha he iwakalua kela noho malie ana o Ka- loke, me he mea la, aole he noonoo e ae iloko ona, aka- no Ka- lifoda wale no kana aloha, aia hoi, ua hoopuiwaia aku oia, i ka hookuu ino ia ana iho o ka puka aniani ilalo e kona kokoo- lua, me ka hoopuka ana ae o ua keonimana aoo nei, i na olelo hailiili, ke noke la hoi i ke kuwakuwai i kona mau maka, me ka hooke ana i kona ihu me ka ikaika, e hoike mai ana, ua loaa kekahi pilikia iaia. "O ka hopena iho la no ia o ka waiho ana i ka puka aniani me ka hamama !" i nalu wale iho ai no o Kaloke iloko ona, me ka alawa ana aku i ka hana a kona kokoolua, e noke la, i ke kuwakuwai i kona mau maka, a ke kahe okoa mai la no hoi ka waimaka ma koiia mau papalina. Ke noke la ua kahaka nei i ka hana ma na ano apau, i wahi e hemo ae ai ka pula mai kona mau maka mai, aole he hemo iki, a no ke ku a pilikia maoli o ua kanaka nei, nana pono loa aku la o Kaloke maluna ona, a iaia i ike mai ai i ka nana aku o ke kaikamahine, pane mai la: "No'u no ka hewa i ka hoohamama ana i ka puka aniani, ua komo mai nei kekahi hunahuna lepo, a komo Iloko o kuu maka, aole he hemo iki, a he keu maoli aku ka hoopilikia o keia pula i kuu maka." Aole o Kaloke i pane koke aku, aka no kona ike maoli aku no i ka hoopilikia ia o kela keonimana, komo mai la ka manao aloha iloko ona, akahi no oia a pane ae i ka i ana aku: "He penikala no anei kekahi me oe i keia manawa? Malia paha o hiki ia'u ke unuhi ae i ka pula mai kou maka mai, ina e hilinai mai ana oe maluna o'u." Papani ae la ke keonimana aoo i kona maka i pula, me ka haina-ka, a me kona maka makai, nana pono loa mai la oia maluna o ke kaikamahine opio, me kona hookahaha loa ia aku. i kona ike pono ana mai, o kela kekahi o na kaikamahine hua- pala maoli, a he kulana lede oiaio hoi kona. "Ua hoao mua no anei oi e wehe i ka pula mailoko aku o ka maka?" "Ae, he mau manawa lehulehu ka'u i hana ai pela." wahi a Kaloke, me ka hoao ana aku e minoaka me ka oluolu imua o kela keonimana. "Ina nei no kou ae mai na'u e unuhi i kena pula mai kou maka mai, alaila ua hiki ia'u ke lawe mai i ka huna lepo me ka haina-ka a kau iluna o ka penikala, o ka pau ae la no ia o ka pilikia. E ae mai ana anei oe na'u e hoopau aku i kena pilikia?" "Ae, e hana mai oe ma na ano apau e hooluoluia ae ai au mai ka ehaeha mai, he keu aku keia a ka pilikia maoli !" No kela pane a ke keonimana aoo, wehe ae la o Kaloke i kona mau mikinilima, a waiho ae la ma kona aoao, unuhi ae la no hoi i kona haina-ka, me ka lalau ana aku i Ka penikala a ke keonimana o ka haawi ana mai iaia, o kona hoomaka aku la no ia e nana ialoko o ka maka o kona kokoolua; a iloko o ka manawa pokole loa, ua lawe mai la oia i kekahi huna lepo lanahu uuku mailoko mai o ka maka i pula, o ka pau ae la no ia o ka pilikia. "Eia ka pule i lilo ai i mea hoopilikia i kou maka!" wahi a Kaloke, me kona hoikeike ana aku i ka huna lepo lanahu imua o ke keonimana aoo, a ke imoimo la hoi ka maka o ua kanaka nei, no ka hoao ana, ina paha aole he lala'o i koe, a i kona ike ana, ua kaawale loa aku ka pilikia mai kona maka ae. nui iho la kona hanu, me ka pane ana mai: "Ke haawi aku mei au i ko'u mahalo nui, me ka hoomai- kai pu ia oe e ka lede opio, no kau mea i hana mai ai no ko'u pono," wahi ana me ka hiki ole ia Kaloke ke hoohewahewa aku no ka nui i'o o ka mahalo o kela kanaka no kana mea i hana aku ai no kona pono. "Ke hauoli nei au no ko'u lilo ana I mea nana e hoopau ae i kou pilikia, a oiai ua hoea mai la au i ko'u wahi e lele ai, ua hoomama loa ia mai ko'u noonoo, no ka ike ana, ua kaa- wale aku na hoopilikia ana mai ia oe ae, aole hoi e noho iluna nei o ke kaa, me ka ehaeha," wahi a Kaloke i pane aku ai, me ka hoemiia ana mai o ka holo o ke kaaahi, oiai ke hookokoke aku la i ka hale hoolulu. "Mamua hoi o kou lele ana aku ilaIo mailuna aku nei o ke kaaahi ea, ke makemake nei ku e hoike mai oe i kou; inoa!" me ka hakilo pono ana mai o ke keonimana aoo i ke kaika- mahine opio, me na manao mahalo iloko ona, aole wale no, no ka u'i o kona helehelena, aka no ke kulana lede pu kekahi. "O Kaloke Livinakona ko'u inoa." "Me na mahalo he nui ia oe e Miss Livinakona; a o Hami- lakona Vini ko'u inoa. Ina he mea hiki kekahi ia'u ke hana aku no kou pono, no ka pana'i ana aku no ka maikai au i la- | welawe mai ai no'u i keia la, mai kanalua i ka hoike ana ae ia mea ia'u," alaila unuhi ae la o Hamilakona Vini i kona pepa inoa, a haawi mai la ia Kaloke. Haawi aku la o Kaloke i kana kunou ana imua o ke keoni- mana aoo, me ka lawe ana mai i ka pepa inoa, aka nae na hele kona mau papalina a pii ka ula aole no kekahi kumu okoa ae, aka no kona hookahahaia ana aku, eia ka o keia keonimana e noho pu nei me ia. ana hoi i unuhi ae ai i ka pula mailoko mai o kona maka o ka makuakane ia o kana Aloha, ka mea ana i moeuhane mua ole ai, e halawai malihini ana laua ma ke- la la. I ke ku ana aku o ke kaahi ma ka hale hoolulu haawi mai la o Kaloke i kona aloha i ke keonimana aoo, a lele aku la no hoi ilalo, me kona noonoo wale ana iho no, heaha la ka mea a kela kanaka e kamailio mai ai, ina no ka loaa aku o ka ike iaia, o ua o Kaloke ke kaikamahine a kana keiki i haulehia ai i ke aloha. "Ma ka'u nana aku, he kulana keonimana kona ma na ino apau a he paarula maoli no oia," i kamailio wale ae ai no o Kaloke iaia iho, me ka hoomaka ana aku e hele ma ke alanui e hoea aku ai no ka home o ka ohana Nowuda me kona noo- noo nui loa, no kela halawai ana ona me ka makuakane o kina aloha. I ua o Kaloke o ka hoea ana aku no ka home o ka ohana No- wuda, ua hookipaia aku la keia noloko o ke keena waiho buke e kekahi o na kauwa lawelawe, me ka oleloia ana mai e ka- kali malie oia maloko o kela keena ahiki i ka hoea ana mai o Miss Nowuda oiai aole o Mrs Nowuda ma ka hale i kela manawa, a o kana kaikamahine ka mea nana e hoomapopo mai na mea apau ana i makemake ai. O keia kaikamahine, o Miss Palani Nowuda kona inoa oia no hoi ke kaikamahine hiapo a kona mau makua a oiai he hoaloha ka ohana Nowuda no ka oliana Vini, o ka iini nui iloko o keia kaikamahine, o ia no ka lilo mai o Kalifoda Vini i kane nana, aole keia no kekahi kumu e ae, aka no kona make- make wale no, e lilo oia i wahine waiwai, no ka mea he makua- kane waiwai ko Kalifoda. No ka hapalua hora paha kela kakali ana a Kaloke, me kona hele a piha i ka uluhua, no ka loihi loa o kona noho ana ma- loko o kela keena, akahi no a oili mai o Miss Nowuda, ua hao mai no hoi ua kaikamahine nei a paihi, o ia no oe o ka iwa e kikaha ana i ka la makani. I kela komo ana mai o Miss Palani Nowuda noloko o ke keena hookipa, ku ae la o Kaloke iluna, me ka haawi ana aku i kana kunou, ma ke ano aloha malihini, aole nae he aloha mai o Miss Nowuda iaia, aka pane mai la i na olelo kikoo-la, o ka piha paarula ole: "Ke ole au e kuhihewa, o oe ke kaikamahine nana e humu- humu nei i na lole a mamae i hoouna aku ai iwaho i kekahi poe." wahi ana me ka nana hookokoe ana mai o kona inau maka ia Kaloke. "Ae owau ka mea nana i humuhumu i kekahi mau paleili no Mrs. Nowuda," i pane aku ai no hoi o Kaloke me ka leo oluolu, me ka paarula pu. "Aole i maikai ka hanaia ana o kela mau lole, o ka pololei maoli, i eono pelu ana o ka palekoki malalo mai, a e hanaia na pihapiha me ka lihilihi." "E noi aku ana au i kau mau huikala ana mai ia'u," wahi a Kaloke me ka pii ana ae o kona hoonaukiuki, no na olelo a kela kaikamahine, alaila pane mai la me ka leo kuoo: "Ua hana au i kela mau lole oloko, elike me na kuhikuhi i hoounaia ae ia'u e Mrs. Nowuda i kakauia maluna o ka apana pepa, a ua hooko au elike me kana mau mea i makemake ai, eia no paha kela apana pepa maloko nei o kuu eke humuhu- mu," alaila lalau iho la oia i kana eka, a wehe ae la, he oiaio ua loaa iho la ka apana pepa i kakauia ae e Mrs. Nowuda, no ke ano e hanaia ai na lole i hoihoiia mai ai. a hoomaka ae la oia e heluhelu. me ka hele hoi o na papalina o Palani Nowuda a pii ka ula. no kona ku i kalii o ka hoka. oiai ua pololei na mea i hanaia e Kaloke, i kulike ai me ke kuhikuhi a Mrs. Nowuda. No ka piha loa o Miss Nowuda i ke kuaki, mamuli o kona ike ana iho. i kona hoohokaia ana e Kaloke, nolaila hele okoa mai la oia a ku iho la ma ka aoao o Kaloke, lalau ino aku la i ka apana pepa iloko o kona lima. a hoomaka ae la e heluhelu, a i kona ike ana me kona mau maka ponoi, i na mea a kona makuahine i kakau ai, aohe mea hou ae ana e hana mai ai, aka pane mai la oia i ka i ana ae : "Ua olelo aku au ia mama, i eono mau pelupelu o ka lole, he okoa loa nae kana mea i kakau ai," wahi ana me kona ike ana iho, ua pololei o Kaloke, a oia ka i hewa. "Ma na rula paa pili i ka hana humuhumu, ina e puuluulu ana na opi i kalii hookahi, alaila o ka helu oi ke hanaia; a ina oe e nana aku ana i na lole e ae oloko i hanaia ma na halekuai a ma kekahi mau wahi okoa ae paha e ike ana oe. i ka pololei o keia mea a'u e hoakaka aku nei imua ou. Ke manaolana nei au, ua apono paha kou makuahine, i ke ano o ka humuhumuia ana io kela mau lole!" "No ka humuhumu aole a mama mea e kamailio ai," i pane hou mai ai o Miss Nowuda, aole hoi o ka haawi mai i ka mahalo, no ka maikai maoli o ka humuhumu i hanaia, no ka mea ua akahele maoli no ka, Kaloke humuhumu ana, me ka maiau loa. "Pehea ua makemake nae paha oe i mau mea humuhumu hou nau ea?" i pane hou aku ai o Miss Nowuda, me ka hoona- ukiuki loa o Kaloke, no ke ano o na olelo a kela kaikamahine iaia, a ua kokoke loa no oia e olelo mai, aole ona makemake, e lawelawe aku i na hana humuhumu, a ka poe i loaa ole na manao mahalo iloko o lakou, no na mea i hanaia, aka nae ma- muli o kona uumi ana i kela manao me ka hoomanawanui, ua hoi hou mai la no kona noonoo maikai, a o ia kana o ka pane ana aku. "Ina paha he mau mea humuhumu hou kekahi i makau- kau i keia manawa, alaila ua hiki ia'u ke lawe i kela mau mea no ka hana ana mai." "Ae, he mau uhi kalikia ka i makaukau i keia manawa, he hiki no nae paha ia oe ke hana anuunuu ea?" "Ae, he hana hiki wale no ia, a pehea kau i makemake ai, e humuhumuia anei me ka mikini, a i ole e humu lima ia paha?" "Aole loa au i lohe mamua, he hiki i ka mikini ke humu anuunuu," i kamailio mai ai o Miss Nowuda ma ke ano pa- kike. Pahola ae la ka minoaka ma na papalina o Kaloke, no kona ike ana iho, i ka noho naaupo, o kela kaikamahine a ki oha- na waiwai, a o ia kana o ka pane ana aku: "Na ka mikini wale no ka nui o na humuhumu hoanuunuu e hana nei i keia manawa. he kakaikahi loa na mea hanaia me ka humuhumu lima, a he oi aku ka ka paa o ka mea humu- humuia me ka mikini. O kela hana hoanuunuu e kau mai la iluna o ka pahuume, na ka mikini kela i hana." ' (Aole i pau.) | |