Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 13, 31 March 1927 — Page 1

Page PDF (1.58 MB)

View this newspaper issue

Ka Nupepa Pookela o na
Nupepa Hawaii

Hoopukaia i na Ka kahiaka
Poaha Apau

Nupepa Kuokoa.

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

BUKE LXVI — HELU 13 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU. T. H. POAHA, MARAKI 31, 1927 NA HELU APAU, 6456

PAA KE KANE I KA HOPUIA
MALALO O KE KUMU HOOHUOI

Manaoio na Makaikiu o ka Omole Waimomo-

na i Make ai na Keiki Elua na Kekahi

Mea ia i Lawe Mai a Waiho

Ka Hale Hou o ka Banako Hawaii i Wehe ia

no ka Lawelawe Oihana ma ka Poakahi Nei

MAKE ELUA MAU KAMAIKI
MAMULI O KA LAAUMAKE

Halawai Kela Opio me ko Laua Hopena Ma-
hope Mai o ka Inu Ana i ka Waimomona
Pakele ke Ola o ko Laua Hoa


	Ma ka Poalima aku nei i hala, pela hoi ma ka Poaono mai, i halawai ai he elua mau keiki liilii me ka make ma'uwale, mamuli o ka la-aumake maloko o kekahi omole wai-momona a laua o ka inu ana, a loaa pu hoi ka ekolu o na keiki i ka poi-no kukonukonu loa, me ka maopopo he o kona hopena. He omole waimomona maloko o ka rumi o Mrs Helen Kukahiko, ka i inuia e Emily Wong ma ka Poalima, a o ka hopena o kela inu ana, o ia no la ukali ana aku o ka make mahope o keia kaikamahine uuku. Mamuli no o ka inu ana i kela omole waimomona, ua hookau mai Ia ka ma-i maluna o AIbert Kuhia, he bebe o hookahi wale no makahiki, a ma ka Poaono mai, i make ai oia maloko o ka halema 'i o na kamalii. Ua inu pu be kaikamahine o EIiza-beth Kuhia kona inoa, a nona hoi na makahiki elima, i kela omole wai-momona hookahi no, a oia pu kekahi i loaa i ka ma'i kukonukonu loa, me ka hoihoiia ana aku noloko o ka halema 'i o na kamalu iloko o ke kulana kupilikii. Ma ke alanui Kamanuwai kahi i waiho ai o ka rumi o Mrs. Helen Kukahiko, a i ka manawa i hoomaopopoia ai ke kulana kupilikii i kau maluna o kela poe keiki ekolu, ua hoike koke ia aku ka lohe i ka oihana makai, me ko kaa ana malalo o ia oihana makaikiu, ka huli ame ka noii pono ana aku i kahi i loaa	mai ai ka waimomona, i hookomoia ai ka laaumake. Ua ninauia o Kulani Kukahiko, he kiaipo no ka hale kinaiahi o Kalihi, a o ko kane hoi i kaawale a Helen Kukahiko, e ke Kapena Makaikiu Miko Morse, ua hoakaka ae oia, no kona hoea ana mai no ka rumi o kana wahine mua, ma ka po o ka Poaha mamua aku, me ka maikai ka o ko laua halawai pu ana Wahi a na kanaka o ke aupuni, i ka wa ka i loaa aku ai ka lohe ia Kukahiko, e pili ana i ka make ana o Emily Wong ma ka Poalima, ua hoea koke aku la oia no ka halema 'i o na kamalii, a mailaila mai noloko o ka rumi o Helen Kukahiko, a iaia ka i loaa aku ai ka omole, i hookomoia ai o ka laaumake, a waihoia ae kela omole malalo o ka malu o na makai. Ma ka hoakaka hoi a ka Lukanela Makaikiu McIntosh, ma ke Sabati mai, ua loaa aku ka kekahi mau ike maopopo loa, no ka waiho maoli ia ana o ka omole waimomona, maloko o ka rumi o Helen Kukahiko, me ka manao hoopoino iloko o ka mea nana kela omole i hookomo iloko o ka rumi. I wahi nae e loaa maopopo loa ai na ike, no ke ano o ka laaumake nana i hoopokole mai i ke ola ana o Emily Wong, ma ka Poalima aku, a pela hoi me ka make ana o Albert Kuhia ma ka Poaono mai, ua kahaia kela mau kamaiki a elua, a ua laweia ko laua mau opu e malama, no ka nana ana i ke ano o ka laaumake.


	Malalo o kokahi mau kumu hoo huoi, oia ka mea nana i waiho i ka omole waimomona me ka laau make i hookomoia iloko, a i lilo ai i kumu make o hekahi mau keiki liilii elua, ma ka Poalima ame ka Poaono o ka pule aku la i hala. i paa ae ai o Kulani Kukahiko, i ka hopuia ma ka Poakahi iho nei e na makai, me ka lilo nae o kela hopuia ana o Kukahiko, i kumu e kali ai ka Lunakanawai Desha ame na loio, uo ka hoolohe ana i ka hoopii oki mare i hookomoia ae e Helen Kukahiko, no ka hookaawale ana ia laua malalo o ko hanawai. Ma na mea i loaa aku i na ma kaikiu, mahope iho o ka ninaninau ana, i na mea e pili ana i ka make ana o na keiki liilii elua, pela hoi ka pakele mahunehune ana mai o ke ola o kekahi, ame Mrs. Helen Kukahiko, mai ka make mai, no ko lakou inu like ana i ka omole waimomona; ua hoea aku ka o Ku-lani Kukahiko, noloko o ka rumi o kana wahine Mrs. Helen Kukahi ko, ma ka po o ka Poaha, ma ke alanui Kamanuwai. I kinohi, na ala ao he hoopaapaa mawaena o laua, a mahope mai ka ua pau no kela hoopaapaa ana , a ma ko kakahiaka o ka Poalima ae, ua loaa aku la ia Mrs. Kuka-hiko kekahi omole waimomona mahope o ka puka o kekahi rumi, a no kona manaoio loa he waimomona kela nole he laaumake i hookomoia iloko olaila, ua inu aku la oia i ka wai o ka omole, me na keiki liilii ekolu, a o ka hopena i ikeia mahope mai, o ia no ka mako ana aku he elua o kela mau keiki liilii, a pakele mai o Mrs. Helen Kukahiko ame hookahi keiki uuku.	Ua hoihoiia o Helen Kukahiko no ka halema 'i mahope mai o kona loaa ana i ka pilikia, mamuli o ka inu ana i ka laaumake iloko o ka omole waimomona, a ma ka Poaka. hi nei i hookuuia mai ai oia, me kona nokeia ana i ka niele o na makaikiu, ahiki i ke kii okoa ia aua o Kulani Kukahiko o hopu. Maloko hoi o ka aha hookolokolo. a ka Lunakanawai Desha ma ka auwina la o kela Poakahi, ke kakali mai la na loio o Kukahiko ame ko Helen Kukahiko, no ka hoolohe ana i ka hoopii oki mare a ka wahine o ku-e ana i kana kane. No kokahi mauawa ko kakali ana o na loio ame ke kahu o ka aha, o ka hoea aku o Kulani Kukahiko, eia ka auanei o ke kumu o ka hiki ole iaia ke hele aku i ka aha, na paa niua oia i ka hopuia, he eha hora mamua o ka manawa e hoo-loheia ai ka hihia oki mare. Ua mareia o Kulani Kukahiko me Helen Kukahiko ma Kahuku, Oahu, ae nei i ka mahina o Nove-maba 1924, a maloko o ka hoopii oki mare a ka wahine o ku-e ana i kana kane, e hoakaka ana ia no ka hanaino o ko kane iaia; a na ka aoao hoi o Kulani Kukahiko, ua hookomo pu ae oia be hoopii oki mare e ku-e ana i kana wahine no ka hanaino no. Ua hookahahaia ka manao o ka Lunakanawai Desha ame na Ioio no ko kumu o ka hoea ole ana ae o Kulani Kukahiko ma ka manawa i hookaawaleia no ka hooloheia o ka hihia oki mare mawaena o ke kane amo ka wahine, eia ka auanei ua hoopaaia aku maloko o kahi hoo-paa o na lawehala.

Hoohokaia ka
Manao e Mare
e ka Makai Nui

Makemake ka Loio o ka La-
wehala e Hookoia ka Ma-
re i Pono Kona Aoao

HE MAU MEA KELA I
MOKU MUA MA KE OKI

Manaoia ma ka Mare Hou Ana

e Hoopakeleia ai ke

Kane Aole e Poino

E ole wale uo ke ku-e ana aku

o ka Makai Nui David L. Desha,

i ka mare hou, ia ana o Harry Lea i kana wahine mua i kaawale malalo o ke kanawai, iua ua mare hou ia kela mau mea ma ka Poakahi iho nei, me ka lilo o ia mare hou ana, i kumu e hoopakeleia ao ai o Harry Lea mai ka pilikia mai, elike me ka manaoio o Francis M. Brooks, ka hope loio kulanakauhale, ka mea nana e lawelawe ana i ka hihia e ku-e ana ia Harry Lea ame kekahi, poe e ae.

He hihia ke ku-e ana ia Harry Lea, Emil Luttrell ame Paul F. Gralke, o ia ke koino ana o kela poe kanaka iloko o kekahi hana ohumu, e hoopoino i ke ola o Mrs. Lea, a ma ka Poalua nei e hooloheia ai. kela hihia; eia nae ma ka Poakahi aku, i hoolalaia ai ka mare hou o Lea i kana wahine mua; a o keia ka hana a ka Hopo Loio Kulanakauhale Brooks i olelo ae ai, he alahele i akeia mai ai e Harry Lea amo kona loio, i wahi e pakele ae ai mai ko kau aua aku o kekahi poino maluna ona ame kona mau hoa.

Ma ke kakahiaka o kela Poakahi, i kulike ai me ka hoakaka a ka Hope Loio Kulanakauhale Brooks, ua hoea aku o Mrs. Lea noloko o kona keena, a hoakaka aku imua oua, aolo loa ona makemake e ma-re hou ia Harry Lea, eia nae ma kekahi ano, ua hele loa oia a piha i ka maka'u no kela kanaka, me kona makemake ole, e lilo i mea ku-e aku iaia imua o ka aha.

Ua hoolana aku nae o Brooks iaia aole e maka'u, no ka mea ua ma-kaukau na luna oihana o ke aupuni, e haawi aku i na hoopakele ana iaia, i na manawa apau, a mahope o kela loaa ana aku o na olelo hoolana, i haalele aku ai o Mrs. Lea i ke keena o ka loio kalana ma kela kakahiaka.

O ka mea apiki nae i ikeia, be mauawa loihi mahope mai, ua loaa aku la he hoike i ka Hope Loio Kulanakauhale Brooks mai ka Makai Nui Desha aku ma ke kelepona, e hoakaka aku ana, no ka hoea ana ae o ka Loio Le Barron me Mrs. Lea no ka halepaahao o ke kalana, kahi i paa, ai o Harry Lea,

Loaa ke Kino
i Make Kahiko o
Kekahi Haole

I Kekahi Kepani i Loaa ai

Kela Kino Iloko o ka

Nahelehele

HE HAOLE KOA KELA
I NALOWALE LOIHI

Loaa Aku he Pu Panapana ma Kahi o ke Kino Make e Waiho Ana

Iloko o ka nahelehele, ma ka ho-ra umi o ke kakahiaka o ka Poakahi iho nei, i loaa aku ai ke kino make o kekahi haole koa, i nalowale no hookahi mahina ae nei ka loihi i kekahi Kepani, oiai oia o oki niau ana, ma kahi kokoke i ka Papu o Kahauiki ae nei.

Mahope iho o ka hoike ana mai o kela Kepani i ka oihana koa, i kana mea o ka ike aua, i maopopo ai, o Harry Jollisse, ka inoa o kela haole koa, oiai no nae ua bele kona kino a inoino, me ka ike ole ia iho o ka helehelena.

I ka oihana makai i hoike mua ia nai ai e pili ana i ka loaa ana aku o ke kino make o ke koa, nolaila ua kohoia kekahi kiure koronelo, me ka helo ana aku o kela kiure, ame ka Hope Makai Nui Ba-ker, e nana no lakou iho i ke kino make.

Me ka hana nui kela poe o ka helo ana ahiki i kahi i waiho ai o ke kino make o ka haole koa, mamuli o ka inoino o kahi e hele aku ai, a ua hele ko lakou mau lole e komo ana a lepo; aole nae e biki ke alo ae, no ka mea, pela wale no e hiki ai ia lakou ke hooko i ka lakou hana.

Ma kahi e waiho ana o ke kino, ua loaa pu aku kekahi pu panapa na i hele a hapa'upa'u i ka lepohao; a mamuli o kela pu, i maopopo loa ai, na lawe maoli ao no ka haole koa i kona ola iho.

Ma na mea i hoomaopopoia, ua aneane e moku ke poo mai ke kino aku, mamuli mai kela o ka ikaika loa o ka pu panapana, nona ka poka o ke ku ana i ke poo.

Mahope iho o ka nana pono ana o na kiure i kela kino, i waihoia ao ai ua kino la malalo o ka malu o

ka oihana koa.

BEIRUT, Syria, Mar 27—He pu-alikoa Palani e kaua ana ma ka akau aku o ka muliwai Euperate i keia la iloko o ke kaua ana me na kanaka Suria, i hopupio he 61 poe kipi me 160 mau pukuniahi. O ka lahui kanaka Suria hihiu i paa pio i keia la kekahi o ka poe ku-e mai ina kona Palani iloko o ka na koa Palani hooikaika apa e kinai Ioa i ke ala ana mai o na kaua, a ua manaoia e lilo ana ka hooikaika ana a na koa Palani ma ka akau aku o ka muliwai Euperate i mea kokua nui i ke kinai ana e loaa ai ka maluhia.

LILO KA HOEHA ANA A NA MAKAI I KUMU E PAKELE Al

Hookuuia he Mau Pilipino e na Kiure no ka
Maopopo Ana ia Lakou ua Hoehaia na La-
wehala i Wahi e ae ai i ka Hewa


	HOOLAAIA KA HALE BANAKO HOU O HAWAII Ma ka Poakahi iho nei, i wehe kamama ia ai na ipuka o ka hale banako hou o ka Banako Hawaii, imua o ka lehulehu, mai ka hora ewalu mai o ke kakahiaka ahiki wale no i na hora o ke aumoe ma ka po ana iho, me ka piha mau o kela hale banako i ka poe makaikai i na manawa apau. Ma ka nani o ka hanaia ana, ame ka hoohiwahiwaia ana, o keia banako kekahi, o na hale oi kelakela loa, i kukuluia, mamua o kekahi mau hale banako o ae, a mau hale oihana paha, aka nae elike no me ka like ole o ka nani o na ho-ku o ka lani, pela iho la no ke kaokoa Ioa o ka nani o keia banako, mai na hale e ae maanei nei. Aole wale no nae o ka nani o ka hanaia ana o kela banako ka mea ano nui loa i ikeia ma kela la aka me he mea la, na hoakoakoaia mai na ano pua like ole i kahi hookahi, a na kohu kihapai pua maoli ke nana aku, a aneane e loaa ole kahi e waiho aku ai i na pua. Mamuli o ka nui loa o na pua i hoounaia mai e na hui lawelawe oihana, o Amerika, pela hoi mai na mokupuni mawaho aku o Oahu nei, aole hoi be olelo ana no na hui lawelawe oihana o keia kulana-kauhale ponoi iho, no lakou kahua paa, ua ku maoli ka paila o na mea nani a ka maka e ike ai me ka ma - nao hoohihi. He mau haneri lehulehu o na makana pua i haawiia ae no ka hoo-hiwahiwa ana i ka hale banako hou, o kona hoolaaia ana no ka la-welawe ana aku i ka hana o ka banako, me ka hiki ole ke olelo ae i ka makana oi Ioa aku o ka pani, koe wale no ko lakou like ana mai na ano apau, oiai ua haawiia mai me ka manao maikai, me na manao ohohia no keia hale hou. Ma ka aoao hoi o na Iunanui ame na limahana o ka banako, ua piha mau ko lakou manawa me ka hana, ma ka hookipa ana aku i ka lehulehu o ka poe makaikai mai ke ka-kahiaka mai ahiki wale no i ka po ana iho. Aole he moolelo i malamaia, no ka nui o ka poe makaikai i b oea ne ma kela la, aka na koho wale ia aku no nae, aia ma kahi o na kau-kani ka nui, no ka mea e piha mau ana na hora apau o ke ao, pela no noi ma ke ahiahi ana iho, ahiki wale no i ke paniia ana o na puka ma ka po. O kekahi mea ano nui i lilo ai i mea makaikaiia e ka lehulehu ma kela la, o ia no ka huina o hookahi miliona dala, i waihoia ma ke ano hoikeike, malalo o ke kiai ana a kekahi mau lunanui o ka banako o ia hoi he huina dala mahuahua kela, i hookaawaleia ma na dala bila, o na huina like ole, pela hoi na eke dala keokeo me na dala gula,	e kuko ai ka naau, no ka loaa o kela mau dala i kekahi poe. Ua heleia na wahi; apau oloko o ka banako e makaikai e ka lehulehu malalo o ke alakai ana a na luanui ame na limahana o ka banako hou, a hookahi olelo uui ka waha o kela ame keia mea o ia no ka mahalo no ka u'i, ka nani ame ke kilakila o kela hale banako hou, ka mea nana i hapai ae ia Hawaii nei, a oi aku no imua o kekaai mau wahi e ae ma Amerika ma ka nani o ka hanaia ana o na hale banako. Ma ko koho a kekahi poe i ike i ka piha mau o kela hale banako ma ka Poakahi nei, ua hiki aku ma kahi o ka umi kaukani ka nui o ka poe makaikai, a ma kahi o ka hookahi haneri ka nui o ka poe hou i hookomo ae i ka lakou mau dala ma ke ano hoahu ma keia banako ma kela Ia. WAIHO I KA NOHO KAPENA ANA NO KA HUI MOKUAHI Mahope iho o kona noho kapena ana noluna o na mokuahi holo pili aina, no ka manawa o kanaha-ku mamakolu makahiki, i waiho aku ai o Kapena James Gregory, i kona noho hookele ana no ka mokuahi Kinau, ma ka Poalima aku nei i hala, a e hoomaha ana oia, no ke koena aku o kona mau la i koe o ke ola ana. Ma ka hoakaka a Kapena James Gregory , ua hoohalaia ka hapanui o na makahiki o kona ola ana, ma luna o ka moana, no ka mea i kona manawa he umi-kumamaha wale no makahiki, i noho hana ai oia, ma luna o na mokupe'a, a mahope mai i noho hana ai iluna o na mokuahi, a ma keia manawa o kona waiho ana aku la i ka noho kapena ana, ua piha iaia na makahiki he kanahikukumamakahi. Iloko o kona manawa he umi-ku mamaha makahiki, i hoho hana ai o Kapena Gregory iluna o kekahi mokukuna ma ke ano he luina, a i ka piha ana iaia o na makahiki he iwakalua-kumamaha, o ia hoi he umi makahiki kona noho luina ana ua lilo oia i malamamoku noluna o kekahi mokukalepa. No kekahi mau makahiki loihi kona holoholo ana maluna o na moku o ka moana Akelanika, alaila ua holo mai la oia no Honolulu nei. a he manawa pokole walo no mahope o kona hiki ana mai i keia kulanakauhale, i noho hana ai oia maluna o kekahi o na mokuahi o ka hui mokuahi holo pili aina. No na makahiki he kanaha-kuma makolu kona noho kapena ana no luna o na mokuahi apau o kela hui Ma keia waiho ana aku i ka ha na o ka hui mokuahi holo pili aina ua paa ka manao o Kapena Gregory e holo aku no ka ike ana i kona ohana ma Irelani, a o kona kaikua hine pu kekahi e ukali aku ana me ia ma kela huakai no ko laua aina hanau.


	KEKAHI MELE KAHIKO O HAWAII NEI. Mr Solomon Hanohano. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa: — E oluolu oe e hoopuka mai i keia mele mahope ao nei o na la kahiko i hala, i ka manawa piha o ka aina i na alii. O ke mele inoa keia a ka lani Ahumanu i hooili iho ai no Kaumakaokane II, ka makuahine o Kuakini John Adams Cummins) i ka wa opiopio o Kaumaka, a hea hou iho ua wahine alii nei ia Kaumakaokane, o Papaleaiaina o kona inoa ia. O keia inoa, o ia no ka inoa a Kalaniahumanu e hoa ai ia Kalani Paiea Kamehameha I, a ke o ia nei no i keia manawa e ka moopuna wahine a ka Hon. J. A. Cummins oia hoi o Matilda Papaleaiaina Wal-ker Constable. E aho e hoikeia ae kela mau momi o Hawaii nei oiai e ola aku ana kekahi poe o kakou i mau kumua'o no ka ninau kikoo-la, elike pu me ka mea i ninau mai nei iloko o ka Nupepa Advertiser, e pili ana ia Kuakini, oia hoi kuu kaikunane ka Hon. J. A. Cummins, ka iwikuamoo o na lani alii i moe i ka po. Kaumakaokane he inoa, Hanau a koa he kupuna, Eia ua aliiwahine nei, Ke holo mai nei o ka moku, Me ka hae o kau welowelo-ula, Ku 'ilua ka pu, He aloha ia, Aole i ike ka haole, Wahi a Kalanikauleleiaiwi, Iwi ka maka, Holoholo ka onohi, Lele ka puuwai i ka makemake I ka wai olu o Lanipo-e, Nau ke ku'i haukeke ka auwae, I hemahema i ka wa kamalii, O ko'u wa naaupo no ia, E laua la e, Papaleaiaina kuu aloha e— O kau ka, haili aloha i o'u nei, O ka welelau o kuu lima ka i pa aku, Pa i ka lihi o Kilauea. A eia mai hoi ke kuauhau o ka leia-i a Ahia, (Mrs. Capt. George Beckley), oia o John Adams Cum- mins. O Liloa ka makuakane noho ia Akahiakuleana, hanau o Umi. Umi, noho ia Piikea, hanau o Aihakoko, Kumulaenuiaumi. O Kumulaenui,	noho ia Kumunuipawapu. hanau o Kekapuhelemai, o Kekapuhelemai noho ia Piilani, hanau o Lonoikaua-kini. Lonoikauakini, noho ia Kapuka-heiau, hanau o Lonoikahaupo; Lo-noikahaupo; Lonoikahaupo, noho ia Ninauaiwi, hanau o Kekapalakea. O Kekapalakea noho ia Kelahuna, hanau o Kowali; o Kowali noho ia Kaumaokaokane, hanau o Keawe-aua. O Keaweaua noho ia Kaahai-ku hanau o Keauiaole; o Keauiaole noho ia Liloa, hanau o Kaumakaokane, Kameeiamoku. Kaumakaokane (w) noho ia Tho-mas Cummins, hanau o John Adams Cummins. O Kelakona (w) he mamo oia na Kelahunapaikua (k) ame Ahia (w) a o Kelahunapaikua (k) he keiki oia na Kakuhihewa ame Kolimoa-lani oia hoi o Koaekea (w) ka moopuna a Akahinuikameenoa (w) ka wahine a I i hookapu ai. O Kelahuna (w) o ko kaikaina no ia o Kamehaiku, he mau alii wahine keia no Kau, Hawaii, a o Kamehaiku, oia hoi o ka wahine a Keeaumoku makuakane o Kaahumanu i hoomoe ai ia Kalanianoano a loaa mai ai o Kanehoa, kupunakane o Kaleianoano, Hoapili na ame Jesse Hakainai ma. Owau iho no keia me ka haahaa Ako-kuia ka hale lehua o ka mana, Kauwewe i ka liko o ka ohia, He ua noo he uaawa no ka mauna, Uli ka nahele o Ookuauli, Uli ke nahu hoomau a ka ma- kani, A makani a lei a lea, Lea i na kauna ami a ka ua, Alohi Maukele anapa i ka la e, Okioki a hoe, O ke aho no ia a ka ua Pole- hinalo, A pikipiki ka lei, Me he nu 'a kapa la, Popo ka lei a waiho malie, Nana aku o kuu apana hala iuka o Panaewa, Mamina ino no kuu kula lehua; A'u i kawili mua ai, Ua maka-pa ua eena ka manu; He ena kai olohia ia no ke kanaka a— O ke kumu keia o ko 'u inoa na ka lani Kauikeaouli a o Kekulani, i hookuia ai ke alii Keoni Ana opio i ka la e make ai a hoi ai ka lani Kauikeaouli a ku pu. E o mai oe i kou inoa e Ke- kulani, O ka lani no ka i ku, I ka papa holu i ka makani, A o oe no ke o mai e, MARYJANE AHIA AHUENA KEKULANI MONTANO.


	Mamuli o ka hoeha o na makai i na lawehala, ma ke ano hoomaka'uka'u i wahi e loaa mai ai ka ae okoa una, i ka hewa ma ka aoao o kekahi mau Pilipino elua, i hopuia no ko laua hookele ana i ke kaa otomobile a hooku'i ai he luna o ka mahiko, me ko laua haawi ole aku i na kokua ana, no ka mea poino, i hookuuia ai kela mau Pilipino e na kiure oloko o ka aha a ka Lunakanawai Kaapuni Massee ma ka Poakahi iho nei. Ua hala okoa kekahi mau la lehulehu, ma ka hoolohe ana i ka hihia o kela mau Pilipino o Mariano Tabalbag ame E. De La Cruz ka inoa; o ko laua hewa i hoopiiia ae ai, o ia ko laua hooku 'i ana aku ia Robert Fricke ke pooluna o ka mahiko o Oahu, me ko laua kaa otomobile, me ko laua haawi ole aku i na kokua ana uo ka pono o ka mea i poino. Ma ka hoakaka a ka Hope Loio Kulauakauhale Brooks, ka mea ma ka aoao o ke aupuni, e pili ana i ka hihia o kela mau ilipino; he hihia maikai Ioa ka kela, e ahewaia ai na Pilipino elua, no ka mea ua nui na ike ma ko ke aupuni aoao, me ka lilo o kekahi mau mea elua e kau pu ana iluna o ke kaa otomobile, i mau hoike kokua aku, no ka pili loa o ka hewa i na mea i hoo-piiia. I ka manawa ka i lohe ai na kiure, i ka hoeha o na makai i na Pilipino lawehala, ahiki i ke ka-	kauinoa ana o kela mau Pilipino i ka laua mau olelo hoohiki, e ae okoa ana i ko laua hewa, ua lawa kela i kumu, no na kime e haawi ai i ka lakou olelo hooholo no ka pono o na mea i hoopiiia. Ua hoakaka hou ne ka Hope Loio Kulanakauhale Brooks, aole ka kela o ka hihia mua loa, i lawelaweia ai na hana hoeha a hoomaka'uka'u e na makai, i wahi e ae okoa ai na lawehala i ko lakou hewa, a i lilo ai no hoi kela hana i kumu e hookuuia ai kekahi mau lawehale ma kekahi mau hihia okoa aku. Aole paha o kela wale no ke kumu i hookuu ai na kiure i na Pilipino i hopuia no ko laua hooku'i ana i ka luna o ka mahiko me ko laua kaa otomobile, pela hoi ka haawi ole ana aku i kekahi kokua iaia; aka no ka lawelawe pu ia o kekahi hana hoomaka 'uka 'u i na hoike elua, o ia ko laua kiai mau ia e ua makai o ka mahiko, i na manawa apau; nolaila ua hele maoli a kau ka weli i kela inau hoike, elike me na olelo hoonohonoho a na loio palo i waiho ao ai imua o kela mau kiure. He mau manawa lehulehu ka i waihoia aku ai na hoohalahala ana no kela ano hana a na makai, e ke keena o ka loio kulanakauhale, aole nao he hooloheia mai; eia nae hoi keia hoohana ana i ke keena makaikiu, malalo o na poo hou, malia o nele ana ka ike ana i kela ano hana hoomaka'uka'u ma keia mua aku, i wahi e ae okoa ae ai na lawehala i ko Iakou hewa.


	NA KEIKI MAKAPO NO KA MOKUPUNI O MAUI Ma ka la 11 o keia mahina ao o Aperila o haalele iho ai ke kalapu o na keiki makapo, ma ka lakou huakai no ka mokupuni o Maui, no ka wehe ana he mau ahamele, pela hoi ka malama ana i mau aha hulahula, ma na wahi like olo o kela mokupuni. E ukali pu aku ana ke kalapu himeni o na kaikamahine, ma kela huakai, e piha ai ma kahi o ka umikumamalua ka nui o kela poe. E hoomaka ana ka wehe ana o kela keiki makapo, i ka lakoa. ahamele ma Lahaina, ma ka po o ka la umi-kumamalua; be mau po ko lakou e wehe ahamele ai malaila, nee mai no Honokohua, a mailaila aku e nee aku ai no na apana e ae, elike me ka papa kuhikuhi i hoomakaukauia no na manawa e malamaia ai o na ahamele ame na aha hulahula.	HE AHAMELE ME HULAHULA. Mauka ae nei o ka Hale Hoolaulea o na Moremona ma Kalihi, ma ka hora 7 45 o ka po o keia Poaono iho, Aperila 2, e haawi ae ana ke Kalapu Himeni a John P. Alamei-da he ahamele me hulahula, a o na pomaikai e loaa mai aua ma kela hana, e holo aku no ia no ke kokua ana i ka ekalesia o ka Hoomana o Iesu Kristo o ka Poe Hiano o ia la Hope Nei. Mawaho ae o na haua ahamele, e paneeia uai ana bo mau hana hoikeike ma kela po; a he poe no hoi kekahi e komo pu mai ana ma ke kokua aua no ka holomua o kela ahamele. Holopono ka huakai makaikai aku nei a na senatoa no ka mokupuni o Kauai me na hooia ana i haawiia aku e kela mau senatoa, no ka aeia o na hanahou i makemakeia mai ai e ko Kauai poe, ma keia kau o ka ahaolelo.