Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 13, 31 March 1927 — HE MOOLELO No KALOKE a i ole Ka Mea i Kapaia ka Moiwahine o na Puuwai Kupaa. [ARTICLE]

HE MOOLELO No KALOKE

a i ole Ka Mea i Kapaia ka Moiwahine o na Puuwai Kupaa.

\ *Ke aa nei anei oe e Kalifoda kuu keiki, ke keiki e holo la !ce koko o ka ohana \ ini iloko o'u, e hele-mai imua o'u, a olelo inal, ua makemake oe e lawe mai i kekahi kaikamahine o ke kulana haahaa i wahine nau.? Mai kou wa liilii mai ahiki wale no i kou lilo ana i kanaka makua i keia la, ua hoopuniia kou ola ana me na mea apau, i loaa wale no i na keiki a ka poe hanohano; aole hookahi o kou mau makemake i hooleia e a'u *me kou makuahine; me ia mau pulama apau i loaa aku ia oe; aole anei he komohia o na manao hilahila iloko ou, no kou kikoo ana aku i kekahi kaikamahine o ke kulana haahaa, kela kaikamahine i loaa aku ia oe iwaena o ka poe ilihune, e lawe mai iaia i wahine mare naur" wahi a ka makuakane me kona hele a piha loa i ka huhu a ke naka la hoi korta kino me ka haalulu, alaila hoomau hou aku la i ke kamailio ana: M Aole anei i lawa kela hana au, o ka haalele ana iho i kou home nei, me ka hookau ana mai i ka hilahila māluna o kou ohana imua o ke alo o ko kakou mau hoaloha o ke kulana hanohano a kiekie; e papaluaia ae ai ka hilahila e kau mai ana maluna o kou ohana, ma keia manao hou iloko ou, e lawe mai i kekahi kaikamahine haahaa i wahine nau? Eia ihea kou noonoo maikai? Auhea ka manao makee iloko ou no kou kulana ame kou ohana, i aa ai oe e hele mai imua o'u, a koi mai e ae aku ai i kou manao naaupo?" "Aole o Kaloke Livinakona he kaikamahine no kekahi oha«a. ilihune," i pane aku ai o Kalifoda me k.a leo oluolu, me kona hoike ole ae ma kona helehelena, i kona inaina me ka huhu no kona makuakane. "Ua hoakaka mua aku nei au ia ©e, no ka hoonaauaoia ana o keia kaikamahine opio, a o na j ike i loaa mai iaia ma kela hoonaauaoia ana, ua oi kela loa aku ia, mamua o na mea i loaa ia'u. | "Mamuli wale 110 o ka make ana o kona makuahine, me ka maopopo ole o kona wahi e hoi aku ai e noho, pela iho la' oia i kaa mai ai malalo o ka malu o kekahi ohana i maopopo mua ole iaia ko lakou moolelo, aka i ka manawa ana i ike ai, aole i kupono kona noho hou ana aku me kela poe, ua lawe ae oia i ka hana hookahi wale 110 ana i koho ai, o ia ka haalele ana aku i ka home ana e noho ana, a imi aku la i kahi 0 ka maha e lpaa ai iaia, o ia no ka make, aka ua hoopakeleia ae nae kona ola ma o'u nei; elike me ia a'u o ka hoakaka mua ana aku nei ia oe, a ua lilo pu hoi oe, i meapaahana no kona palekana ana, no ke kuniu, ua kipaku mii oe ia'u mailoko mai j 0 kou home, eia ka auanei, owau ana kona hoopakele." j "Manao anei oe e Kaiifoda he kanaka hupo au, e ae aku ai j e lilo kela kaikamahine, i noho me kekahi ohana haahaa i j leahine nau, aole loa! Pehea ka nui o kona hoonaauaoia ana, j ina no paha ui hele aku ke kiekie o kana mau mea i ike, a homo iloko o ka lani, a ua hoea aku hoi ka hohonu o leona naauao iloko o na mea pohihihi o ka honua, aole loa ia he kumu no'u e hooliaahaa iho ai ia'u i hookahi iniha, ma ka ae ana aku i kau mea e noi mai nei." Ua hoalaia aku ka inaina iloko o ke keiki no kela mau olelo kupono ole i hoopukaia mai e kona makuakane, aka nae ua hōao oia e hoomanawanui i kela inaina, no kona makemake no, e paio aku no ko Kaloke pono, ina no kona lanakila maluna o kona makuakane, a haulehia paha malalo ona. "O ka noho pu anā 4 o Kaloke me kela ohana au e hoinoino mai nei, aole he poe i maopopo, a ua hoike okoa aku o Kaloke 1 kona mana/. ku-e i kela ohana, ma ka -manawa mua loa ana i ike ai i ke kupono ole o ko lakou ola ana, a e lioomanao iho no hoi oe e kuu makuakane, aole no kela he ohana pili loa ia Kaloke, mamuli wale no o ka hanai like ia ana o ka makuahine o Kaloke me kela kanaka, nana e hooponōpono ana i na waiwai o ke kaikamahine 9pio. *'E ike ana oe iwaena o ka poe hanohano ahiki aku i ka poe haahaa loa, ua loaa like na manao ku-e iloko o lakou, no ko lakou mau ohana, ke lilo ka lakou mau hana, i mau mea hoopilikia mai i ko lakou noho ana. Mamua o kou hoomau hou ana aku i kou mau manao hoinoino a ku-e paha no keia kaikamahine opio, e ae mai oe e loaa kekahi manawa pokole nou e ike ai iaia a e kamailio pu, ina no he umi minuke, iloko auanei o kela manawa pokole loa, e loaa mai ai ka ike ia oe, ua kaokoa loa ae keia kaikamahine mai, ka nui mai o na kaikamahine a ka poe Avaiwai a hanohano." "Aole o'u makemake e ike iaia; ua lawa ka ike i loaa mai ia'u no kou haulehia ana iloko o kou manao kuhihewa nie ka 'hoohihi i ka helehelena huapala o kela kaikamahine. O ka mea oiaio ea. ua"halawai niua au me ia," i pane nfei ai o Mr. Vini me ke Wiku'i ana ihp i ke pakaukau. mua anei oe mfe Kaloke Livinakona?" 1 ninau o Kalifoda me kona piha loa ike kahaha. "Ihea oe i halawai ai me ia, a i ka manawa hea? "I keiil la iho nei ka manawa a'u i ike ai i kela kaikamahine e ninau mai nei." ''A.ole e hiki ia'u ke manaoio aku i kena mau olelo au e kamailio mi nei oiai ua hile oia iwaho mai ke taona aku nei i k«ia la. a o ko'u liele koke ana aku nei no ia e ike iaia, aole ona kamailio mai no kona halawai ana me oe, o keia ke kuniu aa e hoole nei. aole oe i halawai mua me kela kaikamahine." "Mamuli o ka liele ana o kela kaikamahine mai ke taona nei'aku. pela iho la oia i halawai ai me a*u, no ka mea owau M kekahi i haalele iho i ke taona nei ma keia kakahiaka. Ma ke ano ulia, ua kau like aku la maua maluna o ke kaa hookahi a ua noho mai la oia ma kahi a'u e noho ana; a i hoike aku 'no au imua ou e Kalifoda, o kela kekahi o na kaikamahine huapala a he kulana !ede oiaio kona ma na ano apau; a o ka mea oi loa aku o ko'u mahalo iaia, o ia no kona koa ame ka maka'u ole, o ka unuhi ana i ka pula mailoko aku o ko'u m ..[ n a no i pa-kaukaniia ae ka u'i ame ka noliea oka helehelen» O kela kaikamahine, a ua oi aku paha kona naauao me ka oaanila, elike me ka moiwahine o Italia; aole loa ia he kumu tae aku ai ia oe e mare me ke!a katkamahine. Aole loa „'u makemake i kekahi kaikamahine inpa ole, a.i nele i kekahi kulana e hapala wale mai i ka ino» maemae o ko'u ohana.

"Auhea ofc e kuu rriakuakafie, aole loa o'u e lc*mailio hoinoino mai oe no Kalokē Livinakona iniu* o kuu alo," i kamailio aku ai o Kalifoda, me kona ku* okoa ana ae iluna, a huli papu aku la imua o kona makuakane. "I lohe pono oe ea, ua aloha aku au i kela kaikamahine me kuu puu-i wai apau, a o kou hoopuka ana mai i na olelo kupono ole e piti ana nona, ua like pu no ia me kou hou okoa anā mai i ke-| kahi pahi oilua ma kuu puuwai.'' "Ō ka pupule kou hoa e koliu at e Kalifoda, ua pau maoli j ka noonoo kupono iloko ou; i ae aku ai oe e aloha i kekahi kaikamahine, i kaokoa loa ae kona ano ame kona kulana maii kou mai. Oloko o ka halepule kahi kupono loa nou e noho ai!" "O ka mea pololei maoli au e pono ai e olelo mai, o ia' no ka loaa ana o ka noonoo maikai loa ia'u i keia manawa. a ua makaukau au e ola aku, elike me ke kanaka makua, 1 ike i ka pono ame ka hewa; a maluna o ke kaikamahine au e hoinoino mai nei ka'u mau mahalo ana he nui, no kana mea i hana mai ai no'u, ka mea nana i hapai ae ia'u mai ke kulana mai au i hookomo aku ai ia'u iloko o ka hoohilahilaia, a i keia kulana kilakila loa." ) "Ua manao au la, mamuli o na mea au i hoike mua mai nei! ia'u, ua hoololi oe i kou ano kahiko, a e lilo aku oe 1 kanaka na kou ohana e haaheo ai, aka ma kou hoike ana mai i keia manao hope ou, ke manaoio loa nei au, o oe kekahi kanaka j i piha me na manao hehena." | "Ua pololei oe e kūu makuakane e kamailio mai nei, no ko'u j mau ano mamua, i ka manawa e noho pu ana me oe, aka ii keia wa he kanaka ano hou loa au; aole malalo o kekahi ku-, mu e ae, aka mamuli o na ano maikai a kilakila iloko o keia wahine opio au e kamailio hoinoino mai nei nona. O kela wale no ke kaikamahine hookahi, nana i hoikeike mai, ma kana mau olelo, i na mea i komohia iho ai na manao hilahila iloko o'u, no ko'u hoomaunauna wale i na la kupono a maikai loa o ko'u ola ana. "Ke ae okoa aku nei au imua ou, owau kekahi 0 na kanaka uhauha loa, a aia au ma ke ka'e o kekahi pali nihinihi kahi i ku ai, no ka haule aku iloko o ka pilikia ame ka poino, elike me na kanaka opio apau i nana wale no 1 ko lakou hauoli iho, me ka nana ole ae i kekahi mau mea kupono, aka i ko'u halawai pu ana me Kaloke Livinakona, oia ka mea nana i kuhikuhi mai ia'u no kekahi mau hana kupono loa, e waiwai ai keia ola ana." . Hoopuka okoa ae la o Mr. Vini i kekahi mau olelo kupono ole, me ka lilo hoi o ia mau olelo, 1 kumu e pii ai ka ula ma na papalina o ke kanaka opio, aka hoomau aku la no oia i kana kamailio ana, me he mea la, aole oia i lohe aku i kela mau olelo a kona makuakane: "Aole wale no i hookomo kaikamahine ,i ka hunaahi, nana i hoolalapa ae i ka mahalo ame ka hoohihi iloko o'u no kona mau ano kilakila, aka ua ume pu aku oia i kuu puuwai, ahiki i ko'u aloha ana iaia. Elike me ka loihi o ko'u ola ana, pela no ka hiki ole ia'u ke aloha aku i kekahi wahine okoa mawaho ae o Kaloke Livinakona, a aole au e mare ana i kekahi wahine, ia Kaloke *Livinakona wale no." "Alaila e olelo mai ana anei oe imua o'u kou makuakane nei, e mare aku ana no.oe i kela kaikamahine i wahine nau, me kou nana ole mai i ko'u ku-e aku iaia? ,y "Aole pela maoli ko'u makemake, aole Ioa; aka auhea oe e kuu makuakane, ua 00 au ma ke kanawai i keia manawa, a ua hiki ia'u ke hana elike me ka'u i makemake ai, a no ka manao maikai nei, pela au i hoea kino mai la imua 011, no ke kukakuka ana maluna o keia kumuhana ano nui. Ina no oe e 'huli aku ana ihope, iloko o kela mau Ia o kou kanaka opio, elike paha me ko'u mau makahiki, e ike ana no oe, aole i kaokoa ae ka noonoo iloko ou i kela manawa mai ko'u noonoo ae, ia oe e manao ana e marc i kau wahine." "O ka wahifi? a'u i makemake ai e mare aku, aole oia he wahine no ke kulana haahaa," wahi a Mr. Vini me ka haikea 0 kona helehelena, no kona ike ana iho, ua loaa pono oia i na olelo a kana keiki. "He mea oiaio 110 kena au e kamailio mai nei, a o ka manao wale no o ko'u hoea ana mai nei e ike ia oe, no ke kukakuka ana, no ka'u mea i manao ai, me ko'u lawe kaokoa ole ae 1* ka mana iloko o kuu mau lima a mare aku i kela kaikamahine 1 wahine na'u. Ina nei no ka loaa ia ? u o ka holomua ma ka'u lawelawe oihana ana ma keia mua aku, alaila. aole a'u wahine e ae e mare aku ai, o Kaloke Livinakona wale no." Mamuli o ke kamailioia ana aku o kela mau olelo ae la me ke kui'o loa, aole e hiki i ka makuakane ke hoohewahewa iho no ka paa maoli o ka manao o kana keiki, e mare aku ia Kaloke Livinakona, nolaila ku okoa ae la oia iluna me ka hoopuka ana ae i keia mau olelo: "Ke hoohiki paa nei au, aole loa oe e mare me kela kaikamahine!" "Aole o'u makemake e hoala hou mai pe i na mea e hoomokuahana hou ai 1 ko kaua noho ana e papa," i kamailio ae ai o Kalifoda me ka leo oluolu. "Mai lilo oe i mea nana e hoohiolo i ko'u hauoli. E hoomanao no kou mareia ana i kuu makuahine, ina nei no ka holopono 'o na hooikaika ana a* kuu kupunakane, e hookaawale ia oe mai kuu makuahine aku, aole anei e lilo ana kela hana, i kumu hoopilikia mai i kou noonoo, a hookaumaha mai ia oe iloko o kou mau la o ke ola ana?" ! "Ua kaokoa loa na mea pili ia'u, mai keia ninau i pili ia oe, a mai hoao oe e hapala mai imua o kuu mau maka, i kekahi hana e hooiia ae ai ka inaina iloko o'u nou. No kou makuahine, he wahine oia 1 puka mailoko mai o kekahi ohana ha- ; a no kona pono i makemake ole ai au e alako mai oe i keia kaikamahine haahaa, keia kaikamahine inoa ole, iloko o kou ohana. "Me ko kaua hoonui olelo ole naer maluna o keia kumuhana, oiai ua maopopo aku la no ia oē ko'u manao maoli, he pono ia'u ke hoike aku i, ko'u manao hope loa, ina e paakiki loa ana oe e mare aku i kela kaikamahine, i wahine nau ālaila mai manao hou mai oe ia'u he makuakane nou, a mai nana hou aku i'kou makuahine ame kou kaikuahine he ohana laua nou." "Ina 0 kau pane hope iho la kena e kuu makuakane ea alaila ke manao nei au, o keia iho la ka mfc|iawa a kaua e ike hope ai kekahi i kekahi; no ka mea he $ ia mau no ka paa 0 kuu manao, e mare aku ia Kaloke £.ivinakona i wahine na'u, 1 ka manawa a*u e ike ai, ua hiki ia'u ke malama aku i ka'u wahine. O ke aloha auwina Ia no kou," alaila haawi aku la o Kalifoda i kana kunou ana imua 0 kona makuakane, o kona haalele aku Ia no ia ialoko o kela keena, a huli hoi mai la no kona wahi e noho ana. MOKŪNA X. Ua piha maoli o Kalifoda me ka manao kaumaha, iaia i haalele aku ai 1 ka home o kona mau makua, no ka holopono ole ana o kana mau mea i makemake ai, e loaa mai ana la hoi ke apono ana a kona makuakane me ka manao maikai, no ko

ia nei mare aku ia Kaloke, eia ka aole; a aole nae ia he mea no ke kanaka opio e hoololi ae ai i kopa manao paa; a oiai p huli lioi pololei la no kona rumi hoolimalima, i hooho ae ai • • i keia mau olelo, iaia wale iho no: "lni . loaa aku ka ike i kuu makuakane nou ame kou mau ano e Kaloke kuu aloha, elike me ko'u ike i kou mau ano; e hoohauoli loa ia ana kona naau, ma ke apo ana mai ia oe, a hookipa aku maloko o kona home, ma ke ano he hunona nana," wahi ana, me kona ike no nae, aole loa he nana e hoolōli ae i ka noonoo o kona makuakane paakiki, mai kona manao mua mai. I ka hoea ana aku o Kalifoda iloloko o kona rumi, ala mai la kekahi noonoo hou iloko ona, he mea pono, e s loaa i hana hou na Kaloke o na kumu o kona makemake ana pela, no ka lilo o ka hana humuhumu, i mea hoohilahila iaia a o kekahi kumu no hoi, he hana paa loa ka humuhumu maloko o ka hale. "E hoao aku ana au e loaa kekahi hana hou na Kaloke no keia mau mahina ekolu e hoea. mai ana, ahiki i ke komo hou ana mai o na kula. O ka hana kumukula, he loihi loa ka manawa e kakali aku ai, ahiki i ka loaa ana he wahi kaawale, i makemakeia mai ai i kumukula, a oiai hoi e kakali ana no kela hana, e pono au e huli aku i hana okoa." Oiai hoi ke keiki e noonoo la no kekahi hana kupono na Kaloke e lawelawe aku ai, aia no ka makuakane maloko o ke keena waiho buke kahi i noho ai, a he nui no na mea iloko o kel akanaka. Mahope nae o kona noho mumule loa ana no aneane paha e piha ka hora hookahi, ku okoa ae la oia iluna, a haalelē iho Ia ialoko o ka hale me ka hele pololei ana aku no kahi o ka hale o kona kalapu, me. kona manao ilaila o Mr. Nowuda e loaa aku ai iaia. He oiaio, i ka lioea ana aku o Mr. Vini no kela kalapu, e oili mai ana o Mr. Nowuda iwaho, ua hopu koke aku la nae o Vini ma kona linia, a hoike aku la no kona makemake e kamailio pu me ia, ina aole oia i paa ma kekahi mau hana; ua hoole mai la no hoi o Nowuda, nolaila komo hou aku la ua mau kanaka nei iloko, me ko laua hele ana aku ma kekahi wahi e lohe ole ia mai ai ka laua mau olelo e kamailio ai. No ka hora hookahi a oi aku ka loihi o ka manawa a kela mau kanaka elua o ke kamailio ana, a ia Mr. Vini i haalele aku ai i ka hale hui, aia hoi maluna o kona helehelena na hoailona o ka olioli, e hoike okoa mai ana kela hiona me he mea la, o na olelo apau i kamailioia mawaena o laua, he mau mea wale no ia e kaa ai ka pono nui ma kona aoao, a e hoohokaia aku ai na manao paakiki o kana keiki. Ma ke kakahiaka ana ae o kekahi la mai, ua hoea aku la no o Kalifoda noloko o ke keena oihana o kona liaku, aia nae ka haka-nu maluna o kona helehelena, a ke hoomaopopo mai la o Mr. Nowuda i kela ano ona, mamuli paha hoi kekahi o ka maopopo mua ana iaia o ka pilikia mawaena o ka makuakane ame kana keiki, nolaila hele mai la oia e hui pu me Kalifoda, me ka hoolalau ana i kana mau kamailio ana ma na mea okoa loa, ninau okoa mai la: "Aole he maikai o kou ano a'u e hoomaopopo aku nei, he keu maoli ke kaumaha o kou helehelena! He nuhou maikai ole anei ka i loaa ia oe, a i ole ua loohia anei oe i kekahi ma'i?" "Aole o'u ano-e, a aole no au i. lohe no kekahi nuhou maikai ole, he maikai no au, elike no me ko'u ano mau 1 na la aku nei i hala," i pane aku ai no hoi o Kalifoda, a oiai ke noonoo nui la oia no ka loaa he hana ia Kaloke, nolaila pahu okoa aku la oia imua o kona haku i ka ninau ana aku: "Ua ike no anei oe i kekahi ohana, i makemake i kumukula na ka lakou poe keiki, o ia hoi i kekahi ohan ae noho ana ma na apana kuaaina aku nei?" ' "Aole au i ike i kekahi ohana makemake i kumukula i keia manawa," i hoole mai ai no hoi 0 Mr. Nowuda a ninau mai Ia: "Owai ka i makemake i kela hana kumukula?" "He wahine opio i kamaaina ia'u, a i loaa na hoonaauao kiekie ia, ua make kona mau makua, a ua nele oia i na hoaloha ame na ohana, koe wale no kona katika'i ana aku i ka pono o kona noho ana, maluna o na hana e hiki ana iaia ke lawelawe." "Peliea he hiki no anei i keia wahine opio ke kamailio i ka olelo Palani?" j "Aole wale no 0 ka olelo Palani ka i liiki iaia ke kamailio, j aka o ka olelo Kelemania pu no kekahi, a oia kekahi o na kaikamahine akamai i ka himeni me ka hookani ana maluna o ka piano. Ua komo aku oia maloko o ke kula a'o kuinu, a ua puka mai oia me ka palapala hoomaikai, no kona makaukau ma ka oihana kumukula." "He keu i'o hoi ha ka nui o na kalena i loaa i kela kaikamahine," i pajie mai ai o Mr. Nowuda ma ke ano hoihoi ole. "Owai ka inoa o kela kaikamahine?" "O Miss Kaloke Livinakona kona inoa," i pane aku ai no hoi o Kalifoda me kona ike ana aku nae, i ka imoimo ana iho 0 na maka o Mr. Nowuda, a koho koke aku la no oia, aole kela he inoa i malihini imua o kona hakuhana, eia nae aole 1 pane koke mai .0 Mr. Nowuda ahiki i ka hala ana o kekahi mau minuke, alaila i mai la: "Pehea la, e ae ana no paha kela kaikamahine opio, e lilo i kokoolua no kekahi lede aoo, ma kana huakai makaikai no kekahi wahi." "Aole e hiki' ia'u ke pane pololei aku i kena ninau, ahiki i ko'ii hui pu ana me ia. Ma ka'u mea nae i ike n6 kela kaikamahine, ua hoomakaukau maoli no oia iaia iho no ka oihana kumukula, me he mea la, ua oi ae kona makemake ma kela hana, mamua o na ano hana e ae; aka nae no leeia manawa ke lawelawe nei oia i kekahi mau hana humuhumu, a me he mea la, ma ka'u koho wale iho no, e apono koke mai ana oia e lawe i keia. hana hou, mamua o ka humuhumu." | "I hoike aku no au ia oe ea, he makuahine hanauna ko*u e noho mai la ma kona wahi, a no kekahi mau mahina lehulehu ae nei i hala, i makemake ai oia e loaa he kokoolua nona e noho ai. Pehea he oluolu anei me ka hoomanawanui iloko o Miss Livinakona ? He helehelena u'i anei ko kela kaikamahine?" "Aole o'a kanalua'iki no ka loaa o na ano apau au 1 makemake ai iloko o kela kaikamahine; oiai no nae he manawa pokole wale no ko*u o ka hookamaaina ana me ia. M Ke nalu wale la no o Mr. Nowuda iloko ona, ina ua haulehia o Kalifoda i ke aloha no kela kaikamahine opio, alaila o ka makemake ia iloko o kela kanaka opio, o ka loaa o kekahi kulana maikai a hana kupono paha na Kaloke Livinakona, a o ia ka Mr. Nowuda o ka pane ana aku: "Elike no me ka'u mea e noonoo nei, aole i loli ae na ano o kela makuahine hanauna o'u, mai kona mau ano a'u i kamaaina ai iaia; a o ka mea e lilo ana i kokoolūa nona, he mea pono e loaa iaia na ano apau i kulike me kona mau makemake. Aole no oia he ohana pili loa ia'u, mamuli wale no o ka mare ana mai o kona makuahine, oia ka waliine elua a ko'u kupunakane.

"Aole no i kahiko loa kela wahine, ma kona manawa o k< noho pu ana mai me ko'u ohana, ua like no paha ko maua mau makahiki; o kona niau makua, ua puka mailoko mai o kekahi mau ohana Palani, a i ka make ana aku o kel amau makua ona, ua ili aku la kekahi waiwai nui o kona makuakane maluna ona. "Mahope o ka make ana aku o ko'u kupunakane, ke kane hou hoi a kona niakuahine i mare mai ai, ua hoi hou aku la oia ame kana kaikamahine no ko laua wahi mua i noho ai ma $ana Sauva, ahiki i ka make ana aku o ka makuahine, m koe iho la kana kaikamahine, ka mea a makou i kapa mau aku ai o ka Maelame Felika Mokana. "O ka olelo Palani ka olelo kamailio mau a keia makuahine hanauna o'u, a o keia ke kumu o ko'u ninau ana aku nei ia oe, ina paha he ike o Miss Kaloke Livinakona i ka olelo Palani, aka he hiki no iaia ke kamailio i ka olole Beritania me ka makaukau loa. E hoi oe a hoike aku i keia mea a kaua e kamailio nei ia Miss Livinakona, ina e makemake ana oia e lilo i kokoolua 110 kuu makuahine, aole o'u kanalua no ka loaa o kela kulana iaia, ke komo like nae ka makemake iloko o kuu makuahine hanauna, no Miss Livinakona, pela hoi o Miss Livinakona no kuu makuahine," wahi a Mr. Nowuda me kona nana pono loa ana ako ma na maka o ke kanaka opio. "E oluolu anei oe e hoakaka mai i na hana a kela kaikamahine, ina nei no kona lilo i kokoolua no kou makuahine hanauna?" i ninau aku ai o Kalifoda me kona iini e loaa he hana kupono, a he home maikai no Kaloke e noho ai, oiai no nae aia ka makemake ole iloko ona, e kaawale loa aku kela kaikamahine mamao mai iaia aku. "Aole no i maopopo ia'u na hana i makemakeia ai na Miss Livinakona e lawelawe aku, aka malia elike no me ka manao o ka luiaolelo he kokoolua, o ia hoi, e lawelawe aku oia i na mea apau i makemakeia mai ai e kona haku, e laa ka noho pu ana me ia, me ka heluhelu ana aku i na buke moolelo hoo» nanea pela no hoi ka hoonanea pu ana me na himeni, a ma ka hookani ana paha maluna o ka piano. "Ua hoohalaia kekahi mau manawa lehulehu, ma ke kaahele ana mai kekahi aina a i kekahi aina; nolaila e hoomaopopo mai kaua, ua nui kana mau mea i ike ai, a o ka wahine i manaoia i kokoolua nona, he wahine oia i nui kona ike, maluna 0 na kumuhana lehulehu e hoalaia mai ana no ko laua kamailio ana." "Pehea he wahine oluolu anei keia makuahine hanauna ou? He wahine huapala anei oia?" i kaa aku ai ma ka aoao o Kalifoda ka ninau ana. Noke okoa ae la o Mr. Nowuda i ka akaaka no kela ninau mamuli o kona kamaaina i na aiio o ka Madame Felika Mokana, a o ia kana i pane mai ai: "Ea, i hoike aku no au imua ou e Kalifoda no ka'u mau mea 1 ike no kela wahine, aole ka Madame Felika Mokana, he wahine huapala maoli, elike paha me kau i manao ai, aka oia kekahi o na wahine pikanana, aole nae no kona huhu maoli, rac he mea la o kona ano no ia i hanauia mai ai, aia nae iloko o kona puuwai, oia kekahi o na wahine oluolu. "Ua maa kela wahine i ka noho hookahi ana ma ka hapanui o«ka manawa; a ma kana mea e makemake ai, ina he kane oia a he wahine paha, e lilo ana kela mea i punahele. "O ka poe i noho hana aku malalo ona, ma ke ano i kokoolua, ua hauoli lakou i na mea a lakou i ike ai, ma na wahi lehulehu i kaaheleia e lakou me ko lakou haku; a ua ukuia no hoi na ukuhana maikai loa ia lakou; nolaila e ike mai oe, ina nei no ke apono o Miss Kaloke Livinakona i keia kulana, a apo mai hoi ka Madame Felika Mokana iaia me ka manao maikai, aole ana e nele ka hoohauoliia o na manao o keia kaikamahine opio, no na mea e loaa ana iaia, mai kona haku hana mai." Oiai o Kalifada e hoolohe mai la i na hoakaka a Mr. Nowuda, no ke ano o ka hana i pili aku i keia kulana, pela hoi kona hoolohe ana mai i na ano o ka Madame Felika Mokana, me he mea la, ke noonoo la oia, ua oi loa aku keia kulana, mamua o ka hana kumukula, nolaila e hooikaika ana oia ma na ano apau, no ka ae mai o Kaloke e lilo i kokoolua no kela j wahine, a ina no paha aole oia i makemake i kela hana, ma- ! hope o ka liala ana o na mahina ekolu, alaila ua hiki no iaia ke waiho ia hana, a huli aku i ka hana kumukula. "Aole paha a kaua mea hou i koe e kaniailio ai maluna o keia kumuhana, aia hoi a hui pu aku au me Miss Livinakona, alaila ninau aku au iaia, ina paha ua makemake oia i keia kulana, a o kana mea e pane mai ai, ina paha no ka ae, a no kona hoole mai, alaila hele mai au a hoike aku imua ou," 1 pane aku ai o Kalifoda, me ka lalau ana aku i ka peni inika, a aku la e lawelawe i kana mau hana: "E hoea mai ana ka Madame Felika Mokana no Nu loki nei iloko o na la helu wale no mai keia manawa aku, a ina ua makemake o Miss Livinakona e hui pu he alo a he alo, me kela wahine, alaila ua hiki loa iaia ke hele mai no kuu home," i pane aku ai no hoi o Mr. Nowuda me kona ku ana ae iluna# a oili aku la iwaho o ke keena hana, me ka piha loa i ka oliiolu, no ka holopono o na mea a laua o Mr. Vini i hoolala ai, no ke kaawale aku o kela kaikamahine i kahi mamao, i kaawale ai ke kahua no Miss Nowuda e pahele ai i ka noonoo o Kalifoda e lilo aku i kane nana. Ua hoomau aku la no o Kalifoda i ka lawelawe ana ! kana mau hana ma kela la, ahiki i ka pau ana, alaila lioi pololei aku la oia no kona rumi hoolimalima, a mahope o ka pau ana o kona aina ahiahi, hele aku la oia e hui pu me Kaloke ma ka home o Mrs. Abe Nape. E noho mai ana no o Kaloke kakali o ka hoea aku o kana aloha, a ia laua e noho kokoolua ana maloko o ka rumi hookipa, kamailio aku la o Kalifoda ma ke ano nui, i na mea a laua i hoolala ai me Mr. Nowuda ma kela la r me ka hoopiha loa ia aku o Kaloke i ka olioli.. "la'u i noonoo ae ai, e kaawale aku ana oe ma kahi mamao loa, e nalo ai kou mau maka, mai ko'u ike ana aku, ua lawa ia no ka halihali ana mai i ke kaumaha ame ka ehaeha iloko o ko'u puuwai nou e kuu aloha" wahi a s Kalifoda me ka hoomaku'e ana iho o kona mau ku'emaka. "Hookahi a'u mea i hoomaopopo nou iloko o keia mau la a kakou e noho nei, aole i kupono o Nu loka ia oe, ke emi mai nei koa ola kino; nolaila ke waiho aku nei no au nau e koho kau mea i manao ai. Ina no kou apono' i keia hana, alaila aole no he hewa oka hoao; no ka mea e hala ana paha kekahi manawa loihi a'u e hooikaika ai ma ka hana, mamua o ka loaa ana he home kupono nou e noho ai. "E hoomanawanui like kaua no kekahi manawa pokole, ke loaa ka hoi kekahi home, aole au e ae aku ana e hookuu ia oe e hele i ka hana; pehea e ku-e mai ana anei oe, ina nei no ka loaa ia kaua o kekahi hale haahaa, ma ko kaua hoomaka ana aku e noho no kaua iho?" (Aole i pau.)