Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 16, 28 April 1927 — Page 1

Page PDF (1.64 MB)

View this newspaper issue

Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII

Ka Nupepa Pookela o na
Nupepa Hawaii

Hoopukaia i na Ka kahiaka
Poaha Apau

BUKE LXVI-HELU 16 NUPEPA KUOKOA, HONOLULU. T. H. POAHA, APERILA 28, 1927 NA HELU APAU, 6459

PIHA NA MAKAHIKI HE 25 I KA AHAHUI KAMEHAMEHA

Malamaia na Hana Hoomanao e Kela Ahahui
me Kona Mau Ahahui Lala no na la Ekolu
me ka Ulumahiehie ma Honolulu Nei

HOOPAKELEIA HE EHA POE
HAOLE MAI KA POINO MAI

Na Kekahi Waapa Kepani Iawai'a i Hoopake-
le ia Lakou Mahope o ka Lana Ana i ka Mo-
ana no Ekolu la me ka Hapa


	Me na lala e ka Ahahui Kameha- meha ame kona mau ahahui lala, o na mokupuni o Hawaii, Maui ame Kauai, iloko o ko lakou kahiko ele- ele me na papale lole oma'oma'o, i hoolaukanaka ia ae ai ko kulana- kauhale nei, ma ka Poalima aku la i hala, ahiki wale no i ka huli hoi ana aku o na ahahui o na moku- puni no ko lakou mau wahi iho, ma ka po o ke Sabati iho nei. He akoakoa ana mai keia o ka Ahahui Kamehameha ame kona mau ahahui lala, no ka hoomanao ana, i ka piha ana o na makahiki he iwa- kalua-kumamalina o ke ku ana o keia ahahui. Ma ke ku ana mai o na mokuahi, na lakou i halihali mai i na Iala o na Ahahui Mamalahoa ko ka mo- kupuni o Hawaii, pela hoi na lala o ka Ahahui Kahekili o Maui ame Molakai ame ko ka Ahahui Kaumua- lii ko Kauai, ma ko kakahiaka o ka Poalima aei, ua kaa mai Ia lakou apau, malalo o ka hooponopono ana a na komite hookipa, a hoihoiia aku la maluna o na kaa otomobile, no na home i hookaawaleia no lakou. Oiai e mau ana no ka e'ae'a kai o na keiki mai na mokupuni like - ? ^.ai aole i hoohakalia aku ka noho ana o ka halawai hui o na ahahui apau; no ka mea ma ka hora umi no o kela kakahiaka i malamaia ae ai ka ^W^^5^B^"- lu "i-a ani O H liliai^^'kp5ik mau kumuhana aao aui ae, Ma ka auwina la o kela Poalima no ua hoohalaia kela manawa e ke- kahi mau lala o na alahui lala, ma ka hele makaikai ana i kekahi mau wahi o ke kulanakauhale nei, me ka hele pu ana no hoi e ike i na maka- maka ame na hoaloha, a ma ka po ana iho o kela Poalima, i akoakoa ae ai na lala o na ahahui apau pela me ka lehulehu pu, maloko o ka paka kinipopo ma Kamoiliili. no ka ike ana i kekahi mau hana hoo- hauoli ame na hana hookuku himeni. Kaa ka Helu Ekahi ia Kauai Ua hele oloko o kela paka kini- popo akea a piha i ka poe o na aha- hui ame na makaikai, no ka ake ana e ike maka i na hana e mala- maia ana ma keia po. O ka hookuku himeni ka hana ano nui loa a ka lehulehu i makemake a i e ike ma kela po, a he elua wale no mau hui himeni i komo ma kela hookuku ana, o ia ka hui himeni o Oahu nei, me ko Kauai, aole he mau hui himeni o na ahahui o Hawaii ame ko Maui. Ua haawi like ka lehulehu i na mahalo ana i aa hui hookuku himeni a elua, no ka nani o na himeni i meleia mai, a me ka paakiki na lunakanawai i haawi ai i ka lakou olelo hooholo, ma ka lilo ana o ke eo kela hookuku i ka hui himeni aal Kauai mai, me ka pakeneki oi iiiln loa, mamua o ka hui o Oahu neu O ka makana i haawiia no keia hookuku himeni, he kiaha dala i haawiia ae e Charles Marques o ka Office Supply Co., a o kekahi ma- kana hou ae he makana kuikawa mai ia A. S. P. Robertson mai. O ka makana, helu elua hoi he kiaha ma- kana dala, mai ka halekuai kamaa Nu Ioka mai, ame kekahi makana kuikawa mai ia A. K. Vierra mai. Ko Kaihuakai. Ma ke awakea o ka Poaono ae, i hoakoakoa ae ai na lala apau o ka Ahahui Kamehameha ame kona mau ahahui lala malalo o Aala Paka, pela noi me kekahi mau ahahui Ha- waii e ae i konoia, no ke komo pu ana mai iloko o ke kaihuakai nui. ma kela la. Ma ka hapalua o ka hora umi- kumamalua i okoakoa ae ai na aha- hui apau i konoia, a hoomaka mai Ia ke ka'i ana ma ke alanui Moi, ma ka hora ekahi ponoi, me ke ala- kai ana o ka Ilamuku Oscar P. Cox ma ke poo o ka huakai, i ukaliia aku e na makai kaa mokokaikala, a mahope aku ka poe holo pa-u ma- lalo o ke alakai ana a Mr. J. K. Mokumaia. No ka lilo o kela kaihuakai i mea ano nui loa, ua hele na aono o ke alanui Moi, pela hoi oloko o ka pa'lii, a piha i ka poe makaikai. Ua noe mai ka huakai ahiki i ke kaapuni ana ae ma kahi o ke kii o Kamehameha i ku ai, me ka paani ana o ka Bana Hawaii i ko mele lahui o Hawaii nei; a mahope o ka -kp ua o kela mele, i ka'i mai ai ka huakai noloko o ka pa'lii.	Na Hana Hookupu Mamua pono mai o na anuu o ka halealii, malaila ko Kakauolelo Hubert Work o ke keena kalaiaina o Amerika Huipuia, ke Kiaaina W. R. Farrington ame kekahi poe ko'iko'i a hanohano, pela hoi na alakai o ka Ahahui Kamehameha. No ka hoikeike ana i na hana hookupu i kamaaina i keia lahui kanaka i ka wa kahiko, i haawiia ae ai na makana lehulehu, ma, ke ano hookupu i ke Kakauolelo Hubert Work, mai na waiwai maoli a na lei, e lilo ai kela hana hookupu, i mea na ko Kakauolelo Work, e poina ole ai iloko o na la apau o kona ola ana. O na makana i haawiia ae iaia, he kookoo mai ia John C. Lane mai, ke poo o ka Ahahui Kamehameha, he pa laau, umeke laau, na pa-laau me na huaai, ka ukulele, he kapa apana hae Hawaii ame kekahi mau makana e ae he nui. Mawaho ae hoi o kela mau maka-na o ka loi aku paha ka nui loa i leiia maluna o ka a-i o ke Kakau-olelo Work, ke hele la a nalowale kona poo iloko o ka lei. Mahope, o kela hana hookupu, i hoolauna mai ai o John C. Lane ia Kakauolelo Hubert Work, imua o ka lehulehu, me ka haawi ana mai i kekahi mau olelo pokole, o ka ma-halo me ka hoomaikai, no na mea a ka Ahahui Kamehameha i hana aku ai nona. Ka Ahaaina Luau Mauka ao nei o ke kahua akea o ko Kula Kamehameha o na Kaikamahine i akoakoa ae ai, na lala apau o na ahahui ame ka lehulehu o na malihini i konoia me ka paneeia ana mai imua o lakou, na meaai i hoomakaukauia; ua ai ka poe i akoakoa ae ma kela auwina la Poaono a lawa, me ka nui o na manao mahalo i hoikeia ae e kekahi poe, no ka maikai o ka lawelaweia ana o na hana apau i pili i kela luau. Maloko ae nei hoi o ke awa, "ma ka po ana iho o kela Poaono, i malamaia ai he hoikeike o na ano i malama mau ia ma na manawa aku noi i hala; a o ka panina hope loa o na hana o ia no ka malamaia ana he hulahula nui maluna o ka hale o na uwapo e wala ame eiwa. Hale i ka Pule Ma ke awakea o ka la Sabati ana ae, i akoakoa ae ai na lala o na ahahui ekolu maloko o kaluakini o Kawaiahao, ma ka hale malalo, me ke kaa ana o na haiolelo ma kela la i ka Rev. Akaiko Akana, no na mea e pili ana i ke ala hou ana o Kristo, a i ka Rev. S. L. Desha hoi, ka haiolelo, e pili ana i na hana hoomanao, no ka piha ana o na makahiki he iwakalua-kumamalima o ke ku ana o ka Ahahui Kamehameha. No ke koena aku o kela auwina la, ua hoohala hou ia ma ka hele makaikai ana ma na wahi like ole o ke kulanakauhale nei, pela hoi ka ike ana i na ohana, a ma kela po iho, i kau hou ai maluna o na mokuahi, a huli hoi aku la ko na kuaaina poe, no ko lakou mau home. KA HALEMA'I MOIWAHINE ILOKO O KE KULANA MA - IKAI, WAHI A KA HOIKE O ka loaa makahiki mai ka poe ma'i ae o ka Halema'i Moiwahine ua hiki aku ka huina i ka $310,- 352.79 i kaa 1926 elike me ka hoa- kaka maloko o ka hoike makahiki a ka papa kahuwaiwai. O na dala no ka hoolako ana kumau ame na dala i luluia ma ke ano kokua he $42,461.21, iloko o ka makahiki. O ka huina o na hoolilo no ka hoo- hana ana he $290,328.20 o na hoo- lilo o ka hui no kela ame keia $5,533.44, a no na hana hoi- ame na hale pakui mai he $11,560.32. Ma- hope o ka hoolawe ana he $39,924.71 no na mea hookaumaha noonoo ame $5588 no na aie ino, he koena o $36.93 i koo ma ka waihona, aka nae o ka averika o ka halema'i he 70 pakeneka wale no ka heluna o ka poe ma'i. O ka waiwaiio o ka halema'i i ka^ 'be $900,000 no na hale ame na lako a he $225,000 no ke kahua, o ka huina waiwaiio ke huiia he $1,125,000. O kekahi mau aina e aku i onaia e ka hui o ka halema'i aneane he $60,000 ka waiwaiio i kohoia. Iloko o ka 1926 he huina o 5589 poe ma'i i aeia komo-i ka halema'i i ka 1925 he 4989 poe ma'i, he 600 ka oi ae i ka 1926.

Mahope o ka paialewaia ana ma
ka moana, no na la ekolu ame ka
hapa me ka nele i ka ai ame ka i
wai, i hoopakeleia mai ai he eha
poe haole, mai ka poino mai, ma ka
hora ekahi me ka hana o ka au-
wina la o ke Sabati aku la i hala,
e kekahi wapa lawai'a o na Ke-
pani, a koloia mai la ka waapa lii-
lii o kela poe haole no Puuloa ae
nei, kahi a kela poe o ka haalele
ana iho ma ka Poaha o kela pule
no.

Ma ke kakahiaka o ka Poaha ka haalele ana iho o kela poe haole eha maluna o ko lakou waapa ailaea, o iwakalua-kumamaono kapuai ka loa, i ke awa o Puuloa, me ka manao o holo no ka home o Kellum ma Lanikai; o ka mea apiki nae na halawai kela waapa me ka poino ma ka moana, o ia ka hiki ole ke hoohanaia kona enekini, a paialewaia aku la kela poe ma ka moana akea, me ka maopopo ole o ko lakou hopena,

Mamuli o ka pae ole o ka waapa

o kela poe haole no ka pahuhopu o
ka lakou huakai, pela hoi ka huli
hoi ole mai no Puuloa ma keia Po-
aha, ua hoopioloke loa ia ka noo-
noo o ko lakou mau ohana, a hoo-
unaia na mokulele no ka huli ana
ma ka moana, pela pu hoi i hoouna-
ia ai kekahi mau moku no ka huli
ana.

Ua haawi pu ia aku no hoi na kauoha i na mokuahi holo pili aina, e nana ma ko lakou mau alahele, no ka waapa o kela poe.

Mai kela Poaha mai, ahiki wale no i ko ahiahi o ka Poaono ana mai, ua hoopau loa la na manaolana o ko Honolulu nei poe, 'W "'4l''p'IWlMl.iii ona ola o kela mau kanaka; eia ka auanei, iloko o kela mau Ia, aole

i noho wale kela poe, aka ua hoo-
hana lakou, ma na ano apau e hiki
ana, ma ke kaohi ana i ko lakou
waapa, mai ke puhiia ana e ka ma-

kani, ame ke keia ana e ke au no

kahi mamao loa mai ka aina aku.

Ma ka moolelo a na kanaka eha o ka hoike ana ae no ke kumu o ka loaa ana o ka waapa "Latone" i ka poino, oiai ka kela waapa mawaho pono ae o Daimana Hila, e holo ana malalo o ka hoohana ana a kona enekini iho, ua po'i mai la kekahi alo nui, a pahola ae la maluna o ke oneki, me ka hele o ka enekini a pulu loa.

No na manawa ekolu, i hooponoponoia ai ka enekini o ka waapa, a no na manawa ekolu no i holopono ole ai, ahiki i ka hoopau okoa ana o na kanaka eha, i ko lakou manaolana, no ika hiki ke hooholo hou ia ka wapa me ka mana o ka enekini.

Ma kela la holookoa ahiki i ka po ana, ua hookuuia na ka makani ka hana ame ke au, a hele no hoi a hoea ma ka hora ewalu o kela po, he eono mile wale no ke kaawale o ka waapa ma ke komohana-hema aku o Daimona Hila.

Ma kela po holookoa ahiki i ke ao ana ae ma ke kakahiaka o ka Poalima, ua hoea aka la ka waapa ma kahi he umi-kumamahiki mile ma ka hema aku o ke awa o Puuloa.

Ma kela Poalima, ua pa mai la ka makani mo ka ikaika, aka nae ua hooikaika no na kanaka eha, e hana ma na ano apau 3 hikiwawae ole ai ka laweia ana o ko lakou waapa e ka makani.

Ma ka Poaono ae, ua ike no kela poe i kekahi mau mokulele, oiai nae he mamao no ko lakou waapa mai

kela mau mokulele mai, aole lakou i ikeia mai, ahiki wale no i ka huli hoi okoa ana mai o na mokulele no Puuloa.

He hookahi galani wai wale no maluna o ka waapa, aole he mau meaai, nolaila ua waiho malie lakou

ka wai me ka inu ole ahiki i ke kakahiaka o ka Poaono, akahi no kela poe a inu i ka wai, no ka hooikaika ana mai i ke kino, me ka hoomanawanui nae i ka pololi, oiai aole lakou i komo ai iki, mahope mai o ko lakou ai ana i ka aina kakahiaka ma ka Poaha.

Ma ke kakahiaka ana ae o ka la Sabati mai, ua kaa pono kela waapa mawaho o Waianae, e hele no hoi a hoea i ka hora ekahi o ka na auwina la, ua ikeia ka waapa e ka poe oluna o ka waapa Iawai'a Miogi Maru, e hookeleia ana e ke Kapena Kashiwabara, o ka hoopakeleia iho la no ia, me ke koloia ana mai o ka waapa poino no Puuloa, a haawiia aku hoi na kanaka eha i ka ai ame ka wai e hooikaikaia ae ai ko lakou mau kino.

Aole nae kela o ka hana hoopakele wale no a ke kapena ame na luina o ka waapa Kepani, aka he poe koa hou ae kekahi he eha; ko lakou nui i pakele ko lakou mau ola mai ka poino mai.

Mahope o ka haalele ana aku o ka waapa Kepani i na kanaka eha ma Puuloa mo ko lakou waapa, ua huli hoi loa mai Ia ka waapa Kepani Iawai'a no Honolulu nei, a mawaho ae o ke awa o Kalihi, i loaa mai ai be waapa me eha poe ko^ oluna, e noke ana i ka hoe, imua ^i^^m^^l^ ikaika'e nAono" aku ana mamua; i ka ike ana o na kanaka o ka waapa Kepani i kela poino, ua koloia mai la ka waapa o na koa noloko ae nei o ke awa.

Ma ka hoakaka a na Kepani, hookahi ka kumu o ka hiki ana ia Iakou ke hoopaele i na haole poino, o ia o lakou hele ole ana i ka lawai'a ma kela Sabati, ua huli hoi mai lakou no Honolulu nei, pela iho la i loaa ai ka poe poino.

HOOKUI KE KAA UWILA ME

EHA KAA OTO I KA WA E HOLO

ANA

Eha mau kaa otomobile i hookui ia ae ma ke ano ulia ma ka auwina la o ka Poakahi nei mahope iki iho o ka hora 5 ma kahi kokoke i ke alanui Alakea me Hokele, i ka manawa o ke kaa uwila Helu 4 o ke alanui Liliha i hookui mai ai me ke kaa otomobile a Charles Richter,

o ka halehana Libby, McNeill &
Libby, e noho ana ma ka hale o ka
Y. M. C. A. Aohe mea i eha, aka
nae, o na kaa ka i nui ka poino.
Ua kaheaia aku ke kaa kinaiahi no
ka makauia o a ae ke ahi wai ke -
kahi ae o na kaa Otomobile a i ole
mai ka pahu uwila ae o ke kaa
uwila, aohe nae he poino i ia ano i
ikeia. Ma ka manawa i hookui ai
na kaa ua lehulehu ka poe i lohe

mai a i ike mai ia hookui ana piha i koke ae oluna o ke alanui i ka poe makaikai.

Ma ka Richter hoakaka, ka mea nana ke kaa otomobile o ka hookuiia ana mai e ke kaa uwila, o kona oili ana mai no ka ia iwaho o ke alanui mai kahi mai ana i kukula ai i kaua kaa ma ke alo mai o ka hale kelepona; ma ka manawa i hookuiia aku ai kana kau e ke kaa uwila e holo ana ia me ka mama Ioa. Ua lilo ka ikaika o ka hookuiia ana inai o kana kaa i kumu nana e hooke aku i kana kaa i kekahi maa kaa otomobile e ae e uku ana mahai o ke alanui a pii akku la ekolu mau kaa mahai o ke alanui, o kana kaa otomobile e ae e ka ana mahai o ke alanui a pii aku la ekolu kahi mau kaa e ae e like me kana kaa i ka pepee a haki na huila o kekahi mau kaa. O ka papa alapii ma ka aoao akau o ke kaa uwila ka

i nahaha. O S. H. 6emiaii ke kii
ana i ke kaa uwila, a o J. L. Soares
ka mea ohi tikiki, o laua wale no
koluna o ke kaa ia manawa.O
ka Makai kaa A. G. Silva ka mea
nana i ninaninau i ka mea e pili ana
i kela ulia.

O ke kino o Sophia Feary i nalowale ai ma Haleiwa a i piholo ai a make iloko o ke kai ma ka auwina la o ka Poakahi nei, ua loaa aku i kekahi Pilipino e lana mai ana ma kahi papau o ke kai ma ka hora 6:30 o ke kakahiaka Poalua nei

He Hiona keia no na Hana Hookupu, i Lawelaweia. Mai ka Hema aku a i ka Akau, William Chun Hoon Jr., John C. Lane na poo o ka Ahahui Kamehameha; ke Kakauolelo Hubert Work, o ke keena kalaiaina o Amerika ame Kiaaina W. R. Farrington.

Na Lala o ka Papa Himeni o Kauai i aha'i ai i ke Eo ma ka hookuku himeni me ka papa hi-
meni o Oahu nei.

Piholo Kekahi Keiki Iloko o ke Kai a Make

Nalowale Kona Kino me ka

Loaa Ole Mawaho ae Nei

o Kahala

MA KE SABATI NEI I
LOAA AI KEIA POINO

Pakele Mai ke Ola o Kona Ko-
koolua no ka Loaa Ana

i na Kokua

Mawaho ae nei o Kahala, ma ka hora elima a oi o ke ahiahi o ke Sabati i hala aku nei i piholo ai he keiki opio o Edward Ho ka inoa iloko o ke kai, a make loa, me ka pakele mahunehune ana mai o ke ola o kona kokoolua o Y. Chan Yen, mamuli nae o ka hoea koke ana aku o na kokua iloko o ka manawa kupono loa.

Mailuna mai o kekahi waapa Ke-
pani i lele ai na kanaka opio iloko

o ke kai no ka au ana mai nouka o
ka aina, mamuli nae o ka ikaika
loa o ke ko ana o ke au, i hiki ole ia
Edward Ho, ke hoomau mai i kona
au ana ua piholo oia iloko o ke kai
mamua o ka hoea ana aku o na ko-
kua no ka hoopakele anaumai iaia.

Ua hoea aku kela mau opio me Jack Waltman ame Kim Sing Ling no Kewalo, no ka hookomo ana i ka hoelala o kekahi waapa Kepani o ka lilo ana mai Kewalo aku ahiki

i Kahala, ma ke kakahiaka o ka
Poalima aku nei i hala ka lilo ana
o kela wapa; ua loaa nae i na Hoa-
hanau Denison, a na laua i hoopaa
m kekahi wahi kupono a hoike mai
la i ka lohe i na ona o kela waapa.

Ua hala kela poe eha i ko Ia-

kou manawa ma kela Sabati, ma ka hana ana i na hemahema o ka waapa Kepani ahiki no hoi i ka pau ana, ia wa i hoomakaukau ai, ka hoihoi hou ana i kela waapa no Kewalo ae nei.

Ma ka manawa o ka haalele ana
aku o ka waapa Kepani ia Kahala,
ua hoomaka aku la o Edward Ho-
ame Y. Chan Yen e lele iloko o ke
kaiea ' au mai la nouka o ka aina.

Ala he Houpahi Mahope Iho o ka Hoopaapaa Ana

Hoihoiia ka Mea Poino no ka
Halema'i Iloko o ke Ku-
lana Kupilikii

PAA KA MEA HOUPAHI
I KA HOPUIA MAI

Lawelaweia Kela Hana Hoo-
poino no ka Piha Mai
i ka Inaina

Mahope iho o ke ala ana ae o kekahi hoopaapaa hahana mawaena o kekahi mau kanaka opio elua no laua na inoa o George Rodrigues ame Frank R. Rosado, i hou ia ae ai o Rodrigues i ka pahi e Rosado, me ka loaa ana aku o ka poino kukonukonu loa ia Rodrigues, me kona hoihoiia ana no ka halema'i iloko o ke kulana kupilikii, a paa hoi ka mea hou-pahi i ka hopuia, no ka huli pono ana aku o na kanaka o ke aupuni i na kumu oiaio o ke ala ana ae o kela pilikia mawaena o na kanaka elua.

Ma ka moolelo ano nui e pili ana i ke ano o ke ala ana mai o kela hana hou-pahi, ua ulu ae ka he hoopaapaa mawaena o kela mau kanaka elua ia laua ame kekahi poe kanaka okoa aku ekolu, maloko o ka hale o kekahi mea, ma ke ahiahi o ke Sabati iho nei.

Mai ka uukku mai ka kela hoopaapaa ana o laua ahiki i ka hele loa ana i ka nui, me ka unuhi ana ae

o Rodrigues i kekala pahi umiumi,
me ka manao e oki aku i kona hoa
hoopaapaa, ua papale ae la ka o
Rosdo i kela pahi, i ole ai oia e
moku mai, o ka mea apiki nae, o
kona lima ka i moku i ka pahi.

No ke kupale ana ka iaia iho, a no ka hoopakele pu ana no hoi kekahi mai kona oki hou ia ana aku

i ka pahi e Rodrigues, ua holo aku
Ia o Rosado no kona hale e ku ko-
koke mai ana, me ka hahai no o Rod-
rigues mahope ona, aia no hoi kana
pahi umiumi iloko o kona lima kahi
i paa ai, ina no ka loaa mai o ko
na enemi, aole oia e hoohakalia iho

PAA AE EKOLU POE KEIKI I KA HOPUIA NO KA AIHUE

Ae Okoa Lakou no ko Lakou Komo Ana Ma-
loko o Kekahi Mau Home Lehulehu—Ai-
hue pu Lakou i na Kaa Otomobile

lawelawe mau ia o na hana aihue me ka wawahihale, akahi nae a loaa ka maha ia lakou, ua paa keia poe keiki i ka hopuia.

Imua o ke Kapena Makaikiu Morse, ka Lukanela Makaikiu John Mclntosh ame kekahi kanaka kakau nupepa o ka Advertiser, i ae oko ae ai kela poe keiki ekolu i ko lakou hewa, o ia ko lakou komo aihue ana maloko o na home he umi-kumamalima ka nui, pela hoi ko lakou aihue ana he eha mau kaa otomobile.

O na home a kela poe keiki o ke komo ana e aihue i kulike ui me ia a lakou i hoike ae ai imua o na makaikiu, o ia ka home o Heinrick Rose, ma ke alanui Liliha, ka halekuai o na lako meaai mauka o ke alanui Moi, e ku pono ana i ke Kula McKinley, S. Saughnessy, ma ke alanui Lunalilo; K. A. Loveland, Mrs. E. W. Bath ma ke alanui Kinau; Vincent Fernandez, ma ke alanui Davenport; Joe Silva, ma ke alanui Pikoi, ka halepule Buda ma ke alanui Papu ame ka halepule Moremona mauka o ke Awawa o Kalihi.

No ka hooiaio ana i ka pololei o na hoike a kela poe opio, no ko lakou lawelawe ana i ka hana aihue me wawahihale, ua alakai aku la lakou i na makaikiu no kekahi hale e ku ana mahope aku o ka halepule o na Pake ma ke alanui Beritania me Kamika, a maloko olaila i loaa aku ai na waiwai he nui o na ano like ole, a lakou o ka lawe ana mai na wahi like ole mai, a lakou o ke komo aihue ana.

Maloko o kekahi holowaa malalo o ke pakaukau i loaa aku ai na uwaki ame na lako gula i hunaia, a

(E nana ma ka Aoao Elua.)

Mahope iho o ka hookolo ana ame ka hoomakakiu ana no kekahi manawa loihi ae nei i hala, mahope o ka meheu o ka poe aihue me wawahihale, i paa ae ai he ekolu poe keiki opio i ka hopuia ma ka auwina la o ke Sabati aku nei i hala, me ka manaoio o ke Kapena Makaikiu Morse, ua hoea mai i ka hoopuehu liilii ia ana o ka pohai a o ka puulu wahihale, i paa aeai he ekolu poe kahi mau home lehulehu, ma keia kulanakauhale.

O na inoa o na keiki opio ekolu o ka hopuia ana ma kela auwina la Sabati, oia o George K. Ching, Shigero Hamada ame Saschi Hamada, o keia poe keiki, na alakai i manaoia, no ka puulu o ka poe aihue.

No na mahina eha i hala ae nei, ua hele maoli a kau ka weli i ka poe e noho nei ma Makiki, no ka

ana i ke oki hou ana mai iaia i ka
pahi umiumi.

Ma ka manawa hoi o Rosado o ka hoea ana aku noloko o kona hale, ua kii aku la oia i kekahi pahi loihi

o ehiku iniha ka loa, a me kela pahi,

i huli mai ai oia ihope me ka hou
ana mai ma ka aoao hema, o ka opu

o Rodrigues.

Ua kukonukonu maoli kela moku

I ma ka opu o Rodrigues, me kona hoihoiia ana mai me ka hikiwawe loa noloko o ka halema'i o na poino ulia, a mailaila i hoihoi Ioa ia aku ai noloko o ka Halema'i Moiwahine, me ka liilii Ioa o na manaolana no ka palekana o kona ola. No Rosado hoi, ka mea hou-pahi,

ua paa oia i ka hopuia e na kanaka
o ke aupuni.

I Ma na mea i hoomaopopoia he kanaka o Rosado i mare i ka wahine, a he eha a laua mau keiki, a ma-lalo ae nei o Puuloa kana hana, a he pili no ka kela mau kanaka kekahi i kekahi, ma ke ano ohana.

No ka manawa pokole wale no ke laau ana aku a na opio, ua kahea ae la o Edward Ho, i kekahi kokua, me ka au ana mai o kona kokoolua no ka hoopakele ana iaia, ua hiki ole nae, no ka mea ua oi loa aku ka ikaika o ke ko ana o ke au o ke kai, a laweia aku la o Edward Ho, e ke au.

Ua ikeia aku kela kulana, poino

o na opio e ka poe ouka o ka aina,
nolaila ua au okoa aku la o Harry
L. Dennison ame Jack Kangeter ma-
luna o ko laua papa heenalu, a o
Chan Yen ka i loaa aku ia laua,
iloko nae o ke kulana paupauaho, a
na kekahi waapa o ka hoea ana aku,

i hoihoi mai i ka poe ekolu nouka
o ka aina.

Ua nokeia ke kino o Edward Ho i ka huli ma kela auwina la, aole nae he loaa iki.