Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 35, 8 September 1927 — PALUA KA NANAIA ANA O NA MA'I MA KALIHI. [ARTICLE]

PALUA KA NANAIA ANA O NA MA'I MA KALIHI.

Ma ka noho ana ae o ka halawal ] a ka papa ola, ma ka Poakolu o ka pule aku la 1 hala, l hooholola ai, e nana hou la he ewalu poe ma'l lepera mauka ae nel o ka halema'i o Kallhi, no ke elua o ka manawa. Ua nana mua ia no kela poe ma'i apau e na kauka o ka papa ola, a kauohala lakou e hol no Kalaupapa, Molokai, ua hoohalahalaia nae kela I kauoha a ka papa ola, no ke kumu, j aohe he hookahl kauka 1 kohoia e kela poe ma'i, no ke komo pu ana mai, ma ka nana ana 1 ko lakou I kulana ma'i. I Ua hookomo ae kela poe iAa'1 he hoopii iloko o ka aAa kaapuni, ma 0 ko lakou lolo la, Harry T. Mills, e ku-e ana 1 ke kauoha e hoihoi no Molokai; a ua aponoia aku nae keia manao e nana hou i kela poe ma'I, e ka Loio MU2s, me ka haawila o ke kuleana 1 kela ame keia ma'i iho, e nanaia aku ana, e koho ai 1 leauka ponol ma kona aoao, a 1 elua mau kauka mawaho ae ona. Maialo o ke kanawai, e pili ana 1 ka nana ana 1 na ma'i no ka hookuula, a no ka hoihoi loa ia paha ma ke kahua ma'i o Kalaupapa, Molokai, e hoakaka ana la, no ke koho o ka mea ma'i 1 hookahi kauka, ma kona aoao, a 1 hookahi no hol kauka ma ka aoao o ka papa ola, a e lokahl keia mau kauka a elua, no ka ekolu o na kauka, o kela poe kauka ekolu, ke nana like 1 na ma'i, a o ka lakou olelo hooholo e lokahi ana, o ka mea la'e hookola mahope aku. > » . HOAHUIA HE WAIHONA KOKUA NO KE KAPENA SCHLUTER. Mamull o ka hoomaopopoia ana, aole i komo aku o Kapena Paul Schluter, ke pailaka, nana i hookele mai 1 ka mokulele Aloha, o Martin Jeneen, 1 aha'i al 1 ka makana helu elua, o uml kaukani dala, maf Okalana mai no Honolulu nei, īloko o kekahi mahele o na dala uku makana, no ke kumu, ua kaa mua kela mau dala, malalo o na hoopaa ana, me ka poe na lakou 1 kokua aku i na dala, 1 hiki al ke kuai 1-ka mokulele no Jensen, nolaila i haawi ae ai kekahi poe, he mau dala kokua, no ka poho o kela kapena, 1 hikl al oia ke huli hoi aku no Amerika. He hookahl kaukani dala, a ka poe, na lakou 1 kokua la Jensen, i haawi ae ai na kela kapena ma ka Poaha aku nei o ka pule i hala, a he hookahi haneri dala pakahi, 1 haawiia ae no kela waihona e A. W. 01und ame John S. Grace. Ma ka aoao hoi o Martln Jensen, aōle ana dala o ka haawl ana ae na kona pallaka, oial ola pu no kekahl 1 nele 1 kekahi mahele o ka uku makana, eia nae, ua hooia ae oia ame kana wahine, no ko laua haawl iaia i ellma haneri dala, ke ukuia mal ka moolelo a Jensen, 1 manao ai, e haawi aku i ka nupepa New York Times. Ma na mea 1 hoomaopopola, ma ka manawa a Kapena Paul Schluter 0 k& haawl ana aku 1 kona ae, e lilo oia i mea nana e pailaka mal 1 ka mokulele o Jensen no Honolulu nei mai Okalana mai, aole a laua aelike 1 hana al no kekahi huina dala maopopo, a ua ike mua no ka kela kapena, ua hoopaaia na dala makana, ina nei no ko laua aha'l ; i kekahi o na makana. Ma ka aoao hol o Kapena Paul Schluter, ua hoike ae oia, aole no oha kauka'i aku no kona ukuia mai e Jensen, oiai ua llke no ko laua nele 1 ke dala. E MAKAALA! | Mr. Sol. Hanohano, Aloha nul ka- | ua:—Oluolu hou mai no kou aho'nui, no keia hoakaka: Waiwai Oioio me ka Pomaikai a Nele. He card pepa palu nona na manao e kau ae la maluna me ke kli ke paholk nel i Haiku nei no ka East Men Board of Mlssion eia paha 1 HOnolulu ke keena. Waiwai Oiaio.—Mai hoahu 1 kou waiwai 1 ka honua nei, o pau 1 ka ou, popo a pau 1 ka aihueia. E hoahu 1 ka lanl, kahl e pau ole ai a aihueia. E makaala 1 keia ninau, 1 ka*u hoomaopopo 1 keia o ia no ke dala he mahele no keia, e hele mal ana a komo kino e noi dala, • haawi aku ia lakou, aia wale no ia lakou ke alahele e komo ai kau dala 1 ka lanl. Ala hou ko'u noonoo 1 ka ninau hoonaauao a Edward Burnham; o | la no, ua nanea wale ke kanaka a noonoo he uhane kona hoea keia P0« kanaka naauao. Hiki mai nel makou la oe no kahi e hoahu ai 1 kau dala. Mai hoafcu oe 1 ka honua nel mahope aihueia, haawl mal la makou hookomo makou 1 ka lani aohe aihue olalla.

Punl oe e ke kanaka naaupo pokeokeo ka naauao. O ka ninau uhane 1' paanaau a lilki ole ke liemo mal ke kanaka Hawail o ke alahele maalahi wale no ia a lakou la e kll mal al la oe a pehl mai e'pono oe e hooko aku pela "wale no e'loAa al ke' ola mau loa 1 ka uhane. Weliweli ke kanaka ke lohe aku ke olelola mal make ka uhane ke hooko ole. Ke hoomaopopo nel ka mea e kakau nei, ke loaa ole. ka mea nana e hoomaikeike i keia e waiwai, a e nui ke dala e loaa ana i keia poe hoahu dala 1 ka lani, o ka mea Oiaio nae na lakou no. Malama 1 kou kino 1 kau dala 1 loaa ka ai e ola al, nawallwali ke kino aohe dala, pela no a make. īna ua malama 1 na kanawai umi, hoea mai ka hookolokolo, ola oe e ke kanaka 1 Korineto 15:38. E lilo ka Ninau Hoonaauao i malamalama no kou lunaikehala, o ka noonoo 1 ole e puni wale a uhauha 1 kou klno a mlnamlna 1 kou uhane ka mea au 1 ike ole. JNO. K. KINA, Haiku, Maui. ■ HE MAHALO NUI NO NA MANAO HOAKAKA. Mr. Sol. Hanohano, Aloha nui ka- ] ua: —oiuolu hou 'mai oe ia'u 1 ka*u no o ka Ninau Hoonaauao. Kuu lahui Hawali aloha; ua li'uli'u a lolhl ae nei na Ia o ka hoonl ana 0 ka ninau hoonaauao. He ehiku wale no kanaka Hawaii 1 makemake 1 ka ike, hoike ae lakou i ko lakou mau manao ma keia pepa o ke Kuokoa nel me elua leka no Bay Veiw Hame Kalaupapa no oukou ko'u mahalo nui. Ke lke nei au ua haman ka nui 0 ka naauao olelo. Ua loihl ka puka ana o keia ninau hoonaauao, ke manao nei ka mea e kakau nei, e hoopau he hoopiha pepa wale no. O ko'u manao kakoo la Burnham 1 ke hoola nei ua pololei aohe uhane 0 ke kanaka. Na kela me keia kino kanaka he hanu ola e puka nei 'ma ka pukaihu e hoomaopopo nona iho. He haneri a oi na makahiki o ka laha ana o ka pono i Hawaii nei, a ua komo a paa ka manao he uhane ko ke kanaka. Ua hiki la oe e ke kanaka ke ike iho 1 na mea maoli no au e nana aku al me kou maka he mau hana a mau manao kanaka wale no. Aohe 1 kaaw&le aku ka hoopai a ke Akua ia Aāamu ma, me ka hou o ka lae e loaa ai ka al, me ka eha ka wahine e hanau ai i ke keiki, a mamua aku aole kela mau hoailona la laua, i ke ku-e ana i ke kauoha loaa la laua keia hoopa'i, maii ahiki 1 keia la. Ua maopopo he kanaka no o Adamu me Eva na kela me keia loea huli Balbala e imi a hoonui hou ka ike he wahi kahi a ke AkHa i hana ai 1 uhane a hookomo iloko o ke kanaka. | Oke alahele wale no e ola ai ke kanaka e malama i na kanawai me na paku'i a īesu elua. Kala mai no ke Akua 1 ke kanaka 1 kona hewa ana. O ka hoino' 1 ka Uhane I Hemolele, aole e kalala. Ina he uhane ko ke kanaka aohe hoino, o laua ia. | Peia no oJ. E. Keklpi hookeai al [ kanaha la, like me lesu, ua make, | lna he uhane aole e make. O na mea maoli no a kakou no e ike maka nei he ili, io lwi me ke koko o ke kino o ke kanaka he kanaka no ia. Ua palapalaia, poino ke kanaka hilinai 1 ke kanaka. Ea pehea keia, ke hooia nei no poino no kahi kanaka 1 kahi kanaka, hoola maopopo loa kēla ua piukia no kakou ia kakou iho no kanaka, ela no ka naaupo, he maka no he maka aohe ike, he pepeiao no aohe lohe. Kauyra ka naaupo na ka naauao. Ke hoike nel ka naauao 1 ka ike me ka pololel, o ka naaupo paakiki k& noonoo a hoole, pela no e mau al ke kauwa ana.' Imi ka naauao a pa'i 1 buke moolelo no ke ola aha o ke o ka hupo, noonoo iho la o ka (ha) a hanu ola a ke Akua 1 hookomo ai ma na pukaihu, o la ka'uhane, 0 ka hoopili ana aku ia īesu pakela loa aku ka paakikl, he uhane no, na ka Uhane Kemolele i hoohapai .1 ka wahine puupaa loaa mal o Ipsu O kakou na kakou iho no k&naka. 1 ka hookukeia ana o Adamu me Eva mai ke kihapai aku o Edena oleloia aku laua e hana. Pela no kakou e hana nei. Heaha ka mea pololei hē kino kanaka, he kanaka wale iho no ia 1 ola 1 ka hanu, ea, a makani e puka nel ma ka pukaihu. Aohe nhane o ke kanaka, pela no i hoonui al 1 ka hana hewa, aohe e noho ka uhane me ke kanaka hana hewa no ka mea he maemae ia. Ua palapalala aohe aupuni ku-e la laua iho, aohe e mau. Pehea hou kela o ke kanaha hana hewa,

i