| | HE MOOLELO — No — KALOKE a i ole
Ka Mea i Kapaia ka Moiwahine o na
Puuwai Kupaa. MOKUNA XXXV. "Alaila ua kamaaina anei oe i ko'u mau makua?" wahi a Kaloke me ka hoike okoa ana mai i kona ake loa e maopopo na mea pili i kona mau makua. "Ae, ua kamaaina loa au ia laua, pehea e ae mai ana anei oe e haawi mai i hookahi hora o kou manawa i ikeia la, i wa no'u e hoike aku ai no ko'u kamaaina i kou mau makua?" Ua haawi koke aku la o Kaloke i kona ae, a iaia i nana mai ai i ka Madame Mokana, a ike i ka makemake loa o kela wa-hine, e huli hoi laua i ka hale, nolaila kahea aku la oia i ko laua kaa, e hookokoke mai i kahi a lakou e ku ana, a i ka hoea ana mai o ke kaa, haawi ae la i ko laua aloha ia Mr. Hakamana o ko laua kau aku la no ia maluna o ke kaapio, me ka huli hoi ana aku no ke kulanakauhale. Oiai na wahine elua e hoi la, ua hoike aku la ka Madame Mokana ia Kaloke, i na mea no a ke kaikamahine opio i hoohuoi ai, o ia hoi, he ipo aloha kahiko o Mr. Hakamana nana, iloko o ko laua mau la opio, he kanaka epa me ka lokoino. Ua hoala maoli ia mai no na noonoo like ole iloko o ka Madame Mokana, ma kela hui kamailio hou ana me Mr. Hakamana. O kela aloha kahiko iloko o ua wahine nei, no ka ipo o kona mau la opio, aole ia i kela manawa, me he mea la, ua make kela aloha kahiko, elike no hoi me kana o ka hoike ana mai ia Hakamana, aole loa laua e lilo i mau hoaloha ma ka honua nei, no ke kumu, ua lilo kana mau epa i hana ai o ka wa i hala, i mea e hoopau loa ia ai kona hilinai maluna ona. Ma kahi nae o ke aloha oiaio, no na mea pono e pomaikai ai, aia mau no ia iloko o ka Madame Mokana, akahi nae a hoalaia mai, me he mea Ia ke ike pono aku la oia, i ka mea ana i ike ole ai mamua, no ka hoomaunauna wale ia o kekahi mahele nui o kona ola ana, ka mea nana i hookaumaha loa mai i kona noonoo. Oiai nae ko laua kaa e holo malie ana ma ke alanui Elima, ike aku la o Kaloke i kekahi mea ana e hoomaopopo la, ua kamaaina mua oia iaia, e holo mai ana maluna o ka lio, a huli ino ae Ia oia imua o ka Madame Mokana a ninau ae la: "O ka Haku Walaka anei kela maluna o ka lio?" me ke kuhikuhi ana aku kahi a ka lio e holo pololei mai ana mamua mai o kela alanui. Nana i'o aku la ka Madame Mokana a hooho ae la: "Ae, o ka Haku Walaka i'o kela," wahi ana me ke kauoha koke ana mai i ke kalaiwakaa, e kaohi mai i ka holo o na lio ; ua ike pu nui no hoi ka haku opio, i kela ku ana iho o na lio, nolaila holo pololei mai 1 aoia no kahi o ke kaa, a ike mai la no hoi i na wahine elua e kau ana iluna. "Ua hoohauoli nui ia mai au, ma keia halawai ana iho la o kakou," wahi a ka Haku Walaka, iaia o ka haawi ana mai i kona lima, no ke aloha ana me na wahine, alaila nana pono loa mai la ma na maka o Kaloke, a hoomau hou mai la i kana kamailio ana: "Ua hauoli i'o au no keia loaa ana iho la o olua ia'u, oiai he elua mahina okoa keia o ko'u noke ana i ka huli, aole o olua wahi mea a loaa ia'u ; a ua aneane maoli e pau ko'u mau manaolana no ka noho ana ma keia wahi, no kuu manao, malia paha, ua hala aku olua no na aina mamao." "He elua anei mahina au i huli ai ia maua?" wahi a Kaloke me ke kahaha. "Alaila maloko nei anei o Nu Ioka iloko o kela mau mahina elua?" "Ae, eia au maloko o ka Halema'i B— e noho a'o mai nei, ma na ike pili kaha i na ma'i." Nana mai la o Kaloke me ke kahaha ma ka helehelena o ka haku opio, a hoomaopopo mai la oia i ke kaumaha o ua haku nei, a o ia kana o ka hooninau ana mai: "Pehea o Remona?" me ka mihi koke ana iho nae o Kaloke no kona waiho ana mai i kela ninau, no ka mea ua komo loa aku ia ma ka puuwai o ka Haku Walaka iaia i ike mai ai i ka eueu o na lehelehe o Walaka, eia nae ua pane aku la no ua haku nei: "Ua hala o He, ua pau ka auamo ana i na ehaeha. Aole i loaa iaia ka oluolu maikai, mai kela ma'i ikaika mai i loaa ai iaia i ka haulelau aku nei ; ua emi liilii mau mai kona ikaika, ahiki i ka upo'i ana o kona mau maka no ka manawa hope loa, ma kekahi la, oiai na kukuna malamalama, e iho aku ana i ka ilikai. "He hookahi pule mahope mai o ko makou waiho ana aku ia Ke maloko o kona home lua, ua ukali pu aku la ko'u makuahine mahope o kona alahele, a owau hookahi wale no ia e noho mai nei ma ko makou home." "Aole e hiki ia Kaloke ke kaohi mai i kona mau waimaka, oiai ua hele oia a piha i ke aloha no ke kamaiki opio, nolaila ua ae aku la no oia e hookahe i wahi e loaa ai ka maha iaia, a i ke kuu ana iho o ka leo o ka Haku Walaka, ua pane aku la oia: "He keu aku a ka mea ehaeha me ke kaumaha o ka manao, pehea ua nui anei na auwe ana i loaa ia laua?" "Aole, he liilii loa, a o ka mea ia nana i hoomama mai ia'u," i pane mai ai ka haku opio, a no kona ike mai, i ke kaumaha maoli i kau mai maluna o ka Madame Mokana ame Kaloke, hoololi koke ae la oia i kana kamailio ana, ma ka i ana mai : ''Aia a halawai hou aku kakou, ia manawa e hoike piha aku ai i na mea apau, e pili ana i ka'u mau mea aloha, no ka mea ua hoopilikia loa ia aku ko olua noonoo, no keia nuhou kaumaha, i ka manawa i maopopo mua ole ai ia olua. Ma ko olua mau ano a'u e nana aku nei, me he mea la, aole i loaa ke ola maikai ana ia olua iloko o keia hooilo iho nei, ua hele maoli ko olua mau helehelena a hohoma." Hoakaka aku la o Kaloke, no ka loohia ana o ka Madame i ka ma'i no kekahi mau mahina loihi. "Ina nei no ka loaa ia maua o ka ike, ua hoea mai oe no Nu Ieka nei, ina ua kono mua aku maua ia oe e hoea ae no ka hoohala ana i kekahi manawa kaawale ou ma ko maua hale." "He mea oiaio hoi kena, aole e nele ko'u hauoli loa, i ka hui pu ana aku me olua, a he nani hoi ia, eia no au ke noho nei ma keia kulanakauhale, nolaila, ina ua makemake olua i kekahi mau kokua ana ma kekahi ano, alaila mai hoohakalia i ka hoike ana ae ia'u." Ua aelike ae la lakou, no ka hooko aku i na mea i kamailioia alaila hoohele aku la ka lakou kamailio ana ma kekahi mau mea okoa, a mamua o ka haalele ana aku o ka Haku Walaka | i kona mau hoa, hoike aku la o Kaloke i ko laua wahi e noho ana, o ka haawi ae la no ia i ke aloha hope, a hoomau aku la ka Haku Walaka i kona hele ana nomua, me ka hooia ana mai, e hoea aku ana oia no ka ike hou ana i na wahine. MOKUNA XXVIII. No ke koena aku o ke alahele a hoea no ko laua hale e noho ana, ua noho mumule loa o Kaloke, aole he kamailio wale ae, elike me kona ano mau, o ke kumu, ua hoopilikia loa ia aku kona noonoo, no na olelo a ka Haku Walaka o ka hoopuka ana mai, oia hookahi wale no koe o ko lakou home, he mau olelo a ua o Kaloke o ka noonoo ana iho, me he mea la, e koi okoa mai ana ka haku opio, e lilo oia i mea hoolaukanaka i ka noho ana aku o kela kakela. "Iloko o ka opiopio loa o kela haku, he keu aku nae ka nui o na haawina pakalaki o na ano like ole, i halawai mai me ia," i nalu wale iho ai no o Kaloke iloko ona. "Ua hanaia mai anei keia kanaka kilakila, e ola aku oia ma ke ano mehameha ma keia honua?" "He keu aku kela a ke kanaka pakalaki maoli," i hooho ae ai ka Madame Mokana, me ka maopopo ole mai iaia o ka mea hookahi no kela iloko o ko Kaloke noonoo. "O ka haawina pakalaki mua loa, o ia no kona mare ana i kekahi wahine pauaka; me ka ukali ana aku o kona kaikuahine mahope mai i ka make. I keia manawa hoi, ua hala aku la kona makuahine ame kana keiki, a ke kaumaha loa nei au no kela haku. "O ka Madame Walaka kekahi wahine maikai loa, a ua hookahaha nui ia mai ko'u noonoo, i ka hoopokoleia mai o ke ola ana o ka poe maikai a loihi ke ola ana o ka poe maikai ole." Ke hoomaopopo mai la o Kaloke i ka manao maoli o na mea a ka Madame Mokana e kamailio aku nei iaia, nolaila kau iho la kona lima maluna o na lima wiwi o ka Madame e waiho ana ma kona mau u-ha, me ka pahe ana mai i na olelo oluolu loa: "Ua like ke kaumaha o ko kaua manao, no ka pilikia i kau aku maluna o ka haku opio, aka nae, o ko kakou ano iho la ia, he wa no ka hauoli, a he wa no ke kaumaha." "Ae, he mea oiaio loa kena e Kaloke a he keu aku ka mehameha b ka noho ana o kela haku," me ka umii ana iho i ka Uma o Kaloke e paa ana iaia, a hoomau hou mai la i kana kamailio ana: "Ua kuhihewa maoli no au i kela kau wela aku nei, e hiki ana iaia ke pahele mai i kou noonoo, ahiki i kou lilo ana aku i haku wahine no Ivahaki Hale, eia ka aole," me ka hele o na papalina o Kaloke a pii ka ula, no kela mau olelo a ka madame. No ka hoea koke ana aku o ko Uua kaa i ka hale ua pau ae la ke kamailio ana o na wahine, i na mea e pili ana i ka Haku Walaka; a ia laua o ke komo ana aku iloko o ka hale, ua lilo aku la no ko laua noonoo, ma ka laua mau mea paahana no ka hoohala manawa ana. Ma kekahi manawa o ka auwina la ana ae, ua hoea aku la o Alika Hakamana elike me kana o ka hooia ana aku imua o Kaloke, no ka hoakaka ana aku i na mea ana i ike no na makua o ke kaikamahine opio, pela hoi kona haawi ana aku iaia i kekahi huina dala mahuahua. Ma kela hoea ana aku o Mr. Hakamana, ua kamailio aku la no oia imua o Kaloke i na mea apau a ka Madame Mokana i hoike mua aku ai iaia, eia nae aole no kela he mea maalahi, ua oi Ioa aku ke ko'iko'i, mamua o kana mea i noonoo mua ai, a hooholo iho la oia, e hoike okoa aku i kona pili ia Kaloke, oiai ua komo mai la ka manao hoohihi maoli i kela kaikamahine iloko ona, no kona ano oiaio, ame ka maemae a e hoolilo hoi iaia i hooilina no kona mau waiwai. Ua hoolohe loa mai la o Kaloke i kana moolelo, me ka hialaai nui, me ka piha pu hoi me ke kahaha, iaia i hoike aku ai, he kaikuaana ohana oia, no ka makuakane o ua o Kaloke, a ua pilipaa ko laua aloha o kekahi no kekahi i ko laua mau la opio. "Aole no i hoikeia aku ia Kaloke na mea e pili ana no Hakamana e kona mau makua. O kela hewa a Mr. Hakamana i hana aku ai maluna o na makua o ke kaikamahine opio, ua lawa ia no kela mau makua, e kau ai i kekahi pale mawaena o lakou, no ko laua makemake ole e ike hou i na maka o kela kanaka ino. O kela holo ana o Hakamana no na aina mamao e noho ai, ka mea a na makua o ua o Kaloke i ike ai, aole e huli hoi hou aku ana kela kanaka no kona aina hanau, nolaila he mea makehewa wale no ke kamailio ana mai e pili ana nona imua o ka laua kaikamahine hookahi wale no. Ua hoohauoli loa ia aku o Mr. Hakamana no kela noho pouliuli loa o Kaloke i na mea e pili ana iaia, nolaila ua hoomama loa ia ae kona noonoo ma kekahi ano, no ka ike ole ana o Kaloke i ka epa ana i hana ai. Ua hoike maoli aku la oia no ka uku ana o ka makuakane o ua o Kaloke i kekahi huina dala nui, no ka hoopakele ana ae i ua o Hakamana mai kekahi pilikia mai, me ka hunakele ana i kela hewa mai ka ike ana mai o ko laua makuahine, e kau mai ai na hoohilahila ana maluha o lakou. "Ina aole ka maikai o kou makuakane, ina aole loa au e pakele ae nui na umii mai a ke kanawai; ua hoolilo aku oia i kana mau, (iala mahuahua, i hoopakeleia ai ka makuahine o maua mai na haawe mai o ke kaumaha, e kau aku ana maluna ona, no ka'u hewa i hana ai. "Ua holo aku au no na aina mamao, me ka pee ana mai ka poe, mai i kamaaina ia'u a mai ko'u ohana mai no hoi; a i ko'u hoi hou ana mai nei, me ka manao e ike ana i na maka o kuu kaikaina, hoikeia mai la ia'u, ua haalele iho oia i keia ola ana, a ua ukali pu aku kana wahine mahope ona, a koe iho ka laua keiki, me ka maopopo ole nae ia'u o kona wahi e loaa aku ai. "Ma kela ike mua loa ana o'u ia oe maluna o ka mokuahi pauahi, ua maopopo loa ia'u, he kaikamahine oe na kuu kaikaina ma na ano o kou makuakane ame kou makuahine, o ka mea kupaianaha nae, ua halawai hou iho la no kaua no ka elua o ka manawa, ia oe me ka puulu o ka poe makaikai, e hoohala ana ma Ivahaki Hale. "He keu aku hoi ha a ka mea kupaianaha, aole oe i hoike mua mai ia'u no kou pili i ko'u makuakane." "Ae, ma kela mau manawa elua o ko'u halawai ana me oe, ua maopopo loa, he kaikamahine ponoi oe na kuu kaikainamamuli o kou inoa, ame ka helehelena o kou makuahine maluna ou; a o ke kumu o ko'u hoike mua ole ana aku ia'u iho, ma ke ano he ohana au nou, no ka hilahila no ia, a hui pu iho me ka maikai ole o ko'u noonoo, no kela oili kohana ana ae, o kekahi ohana a'u i noonoo mua ole ai ua lawa ia no ka hoolilo ana mai ia'u i kanaka ano e loa. "No ka nui loa o ka'u mau hana, ua haalele hikiwawe iho la au ia Sana Sauva ma kela ahiahi no Bosetona, a i ka pau ana o ka'u mau hana, a hoi pono nui la no hoi ko'u noonoo | |