Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXVI, Number 53, 1 December 1927 — Page 3

Page PDF (1.70 MB)

NUPEPA KUOKOA, HONOLULU T. H. POAHA, DEKEMABA 1, 1927 EKOLU
He Moolelo
-No Ka-
Lanakila ma o ke Kali Ana
MOKUNA XVIII.
"Ina no hoi e hiki ana e loaa aku iaia ka ike no ko Alepono
an--' oiaio nani loa! Aka, mai manao iho nae oe e hoehaeha
ana au i ko'u noonoo me ke kupono ole no keia mea. Ke ma-
nao nei au ua nui loa ka hewa ke hana pela i keia mau ma-
kahiki mua elua a ekolu, i nei manawa aole hiki ia'u ke alo
ae i ka manaolana ana ma kekahi ano e pau ana no keia mau
mea i ka hooponopono maikai ia i ka manawa hope, ina aole i
ko kaua manawa, i ko na keiki aku a kakou.
No na manawa lehulehu ko Eseparana heluhelu ana i ka
hopunaolelo hope loa, no ka mea, o ia hoopunaolelo ke koikoi
Ioa iloko o kona noonoo, alaila ninau iho la, e lilo ana anei ka
manaolana o kuu makuahine i mei oiaio? O na mea apau i
ikeia ka paakiki i keia manawa he oiaio anei e kokua ana ia
no ka hookoia aku o kana mea i manaolana ai ?
He oiaio ua hoihoi aku ke Dean Kolisona iaia i kona hale
ponoi ma ke ano he keiki oia nana, a ua hana mai hoi iaia me
ka maikai ame ka oluolu loa, a no ia maikai ona i hoike aku ai
oia iaia i na mea apau, aka, pehea hoi o Gasepa, aole anei oia
i hoohaahaa loa iaia iho a like me ka mea makilo no ke kokua
ana iho iaia i mea nona e ola ai, aole anei kona anakala i hoo-
wahawaha iaia no kela inoa Mabilona?
Aole; he nui aku na mea e hana a e hooponoponoia mamua
o ka hoopololeiia ana o na mea apau i ka manawa hope loa.
Mai kela ahiahi mai ka hoomaka ana o Eseparana e hoomao-
opo i ke koikoi o ia mea he hoolaulea aha, a he hana hoi ia
nana ma kekahi ano a nana e hooko aku.
Eia nae, ninau iho la no iaia iho pehea Ia e hiki ai iau, me
ia ike iho no ona i kona kulana ia manawa he kupanaha ke
noonoo iho, he hiki anei iaia ke hana aku i kekahi mea mai-
kai ana e ike ole iho ana ia manawa; aka nae, ua piha kona
naau i ka manaolana no ka hiki o ia mea ke hanaia o ka ma-
kemake o kona makuahine ka mea koi ikaika loa mai la Uia
e hooko aku.
Ia manawa hookahi, he okoa Ioa na hana maloko o ka home
o ke Dean Kolisona, aole ka maluhia ame ka malino, aka ke
kaikai. Ua lilo ka Konelia hana o ka hoonoho ana ia Ese-
parana me Mrs. Pasemoa i mea ku-eia e kela ame keia; aole
mea hookahi i hoihoi ia hana a Konelia i hana ai; o ke dean
pu kekahi i ku-e loa no ia hana a kana kaikamahine punahele
loa i hana ai.
"No ka hanohano o ko kupunawahine, a no ka noho pu ana
aku hoi me ia i mau hoanoho pu nona, mai oi loa aku ka mai-
i ai ina o oe, e Konelia ame Beta ka i hoi aku la ilaila; o kou
^aalele ana aku la i ko hoahanau he kamalii haalele loa e noho
pa me ke kupunawahine, he mea i malihini loa iaia, he hana
kuhihewa loi ia au," wahi o ka nuku a ka makuakane.
"Aole e maopopo ana ia Gerane ka Eseparana mea e kamai-
lio aku ai, ua maopopo mua ia mea ia oe, e maopopo ana paha
kana olelo i ke kupunawahine a aole paha. Eia hou, he hana
hewa pu na'u ka hookaawale ana aku iaia i kahi e, ianei kona
mahi pono e noho ai, aohe mea nana e nana ana ia Bella i kona
wahi pono e noho ai, aohe mea nana e nana ana ia Bella i
manawa ma ka hale malalo," wahi a Mrs, Moateleka o ka
nukunuku ana iho.
"Ua makemake o Karisabela e hoolilo ia'u i wahine malama
keiki," wahi a Beta o ka pane ana ae me ka akaaka, aka nae,
aole au ame Bella i apono i koiia makemake."
"Ke maopopo ole aku la ia'u kou manao la, e Beta," i pane
ae ai o Mrs. Moateleka me ka piha huhu. "Aohe manao ilo-
ko o Eseparana e a'o i ka malama ana i ke keiki aia no oia a
oleloia aku e a'u malama oia."
"Ae, ma ka olelo ana ae, oia kau kauwa, ea, a no kona kaa-
wale ana aku la ua hoahewa loa oe, no ka loaa ole o ka mea
nana e malama i ko keiki."
"Ea, ina oe e kamailio mai ana me na olelo kuea e hoopau
koke ko kaua kamailio a paio ana i nei manawa, ke oluolu
oe '' wahi a Mrs. Moateleka o ka i ana aku, me ka noonoo ana
iho iloko ona ua oi aku kona paioia ana mai la mamua aku
o ka mea kupono, a haalele koke iho la oia ia rumi me ka pane
pu ana mai.
"O kou hewa kumau o ia ka molowa a ke puka mai la iwaho
a oi aku ka ikaika mamua o ko ka makahiki i hala; aohe hiki
la oe ke hana i kekahi mea, aohe no hoi he hiki ia oe ke hana
aku no kekahi mea okoa, o ka lomaloma wale iho no." He
mau olelo huhu keia a Mrs, Moateleka o ka hoopuka ana me
ka pikanana loa mamua o kona oili loa ana aku iwaho.
la pau ana no o kana olelo ana upa ino ia aku la ke pani-
puka a ua lilo hoi ia hana i mea no ka makuakane e nana
aku ai mahope ona me ke kahaha loa; no Konelia hoi, ua piha
^ 'a oia i ka ukiuki, a no Beta nana aku la oia i ka makua-
kane me ke kaumaha o kona noonoo.
"Ke maopopo ole nei ia'u ka Mrs. Moateleka ano hana,"
wahi a ka makuakane o ka olelo ana ae, me kona haalulu ia
manawa," i ko'u noonoo iho he mea hoehaeha nui i kona naau
ko Beta hele hou ole ana i ka hale o Mrs. Pasemoa, malia o ko
Mrs. Moateleka kumu paha hoi ia o ka huhu ana, hoonohoia
aku nei nae o Eseparana ilaila e Konelia.
"Aka nae, e pono no e hooponoponoia keia hana mawaena
?'.-' o oukou, me ko'u komo pu ole aku, eia wale no ka'u noi,
mai hooulu hou oukou i ka hoopaapaa."
Mahope iho o kona ao ame kona hoike ana aku i kona ma-
- '-- i kona ohana, haalele iho Ia oia ia hana na kona ohana
^ e hooponopono a kakali aku la i ka hopena.
Ma ka hora 11 o ka Poalima, komo mai ana o Eseparana
iloko o ka hale mahope o kona hoiwawae ana mai ka hale
mai o Mrs. Pasemoa, me ka lawe pu ana mai i kana buke ku-
mumua Latina, a he buke palapala aina kekahi.
No ka hoike ana mai ona i ka mea oiaio, i mai Ia aneane e
loaa ole i manawa nona e nana ai ia mau buke iloko o na la
elua aku i hala, a oiai he akenui iloko ona e hoopihaia ia ma-
nawa i hala, pela oia i helewawae mai ai i ka home Rikekeka
no ka hooloheia ana aku o kana haawina.
No ka loa o ia wahi ana o ka hele ana mai mamua o kana
i koho wale ai, a oiai ua makemake loa oia e hiki koke mai
mamua ae o ka manawa i kauohaia aku ai iaia e Konelia, i
kona hiki ana mai i ka hale ua hookani mai la oia i ka bele ma-
mua o ka hale me ka ikaika.
Emoole ua weheia mai la ka puka me ka hikiwawe Ioa i maa
ole ia mamua aku, o ke kauwa ke ku aku ana me ka helehelena
ano huhu, ua hikiwawe no nae ko Eseparana mau maka o ka
ke ana mai ia ano ona, me he mea la, ua nukuia mai oia e
Mrs. Moateleka, elike me kona ano mau o ka imi i kekahi he-
wa no ke kauwa, a ua lilo mau hoi ia ano kukahalake mau ona
i mea hoohaunaele i ka noho ana o ka ohana o ka oi aku i na
kauwa, ke hana ole lakou i na mea apau ana i makemake ai ia
lakou e hana a like me kona makemake.
Iaia i wehe mai ai i ka puka o ka rumi aina loaa aku Ia o
Mrs. Moateleka ame Beta iaia e kakau ana no ka hoomakau-
kau ana i kekahi mau kumuhana no ka "Ahahui Bolu Oiaio",
he hana hoihoi mau na Mrs. Moateleka.
He hana keia i kupono e hanaia i na la aku mamua, eia nae,
ua hoololohi wale ia ka hana ana ahiki iho la i keia Ia, a ua
lilo hoi i mea hoouluhua i ka ohana. Ua hookokonoia o Beta
e komo i ka ahahui me kona makemake ole, a oia pu kekahi
e hoomakaukau ana i kana kumuhana me ka inoino o kona
helehelena.
"Mai kamailio mai oe; ua paa Ioa maua i ka hana i nei ma-
nawa," wahi a Mrs. Moateleka o ka pane kikoola ana mai ia
Eseparana i kona komo ana aku, me ka huli ole mai o na maka
o ka wahine huhu makona e nana ia Eseparana; "heaha kau
mea i hana a me na peni hulu aole hiki ia'u ke koha iho, olelo
mai o Konelia ia oe ia mau peni a o ka ike hope Ioa ia ana ia."
"Ke hoomanao ole nei au la i ko'u kakau ana me ia mau
peni," i pane aku ai o Eseparana, me kona noonoo pu ana iho
no na manawa lehulehu ona i nukuia ai no ke kakau ana me
na peni i like ka uuku me ko ke kui pine.
"Pela no ka hoi paha, aohe ou hoomanao ana ae no ia mau
mea, no ka mea o kou ano mau no ia aohe hoomaopopo i na
mea liilii, ke pau no kau hana ana kapae wale aku la no ma
o a maanei me ka noonoo ole he mea makemakeia ia no kekahi
manawa hou aku. E hele koke aku oe e huli!" i hui mai ai ka
leo o Mrs. Moateleka me ka inoino o na maka.
No keia kauoha hele aku la o Eseparana a ma kahi o ka pa-
huku, a huki mai la i kekahi ume me ka loaa ole o kekahi
manaolana iaia e loaa ana malaila, i ka hala ana nae o kekahi
mau minuke iaia o ke kuekaa ana i ha mea kii paani a Bella,
loaa iho la iaia na peni hulu i nukuia mai ai oia mamua iho, e
Waiho ana mawaena o na mea paani.
Lalau iho la oia a waiho iho la ilalo ma ka aoao o ka hoa-
hanau keke ona me ke kamailio ole iho, a e hoomaka aku ana
oia e hele, pale aku Ia o Mrs. Moateleka ia mau peni ma kahi
e mai kona aoao aku, a i aku Ia, me ka leo ku ole i ka hoihoi:
"Aohe waiwai o nei mau peni i nei manawa; pehea au e hoo-
loli ai i ka'u peni e kakau ai oiai eia au i ka hapalua Iike o ka'u
mau mea i kakau iho nei, o ka hoololi peni ana he mea anoe
ia o ka hapalapala ke nana iho. Aole anei hoi e hiki i kou
noonoo maikai ke ike mua iho ia mea mamua o kou haawi ana
mai la?"
Hapai ae Ia o Eseparana i kona mau poohiwi iluna, lalau
mai la i ka pahu peni hulu a hoihoi hou aku la iloko o ka
ume, a ke noonoo la oia ia manawa he mea pono nona ka hoo-
kaawale koke ana aku iaia mailoko aku o ia rumi me ka hooha-
kalia ole, a me ke kamailio ole iho, o kona holo aku la no ia.
He hookipaia ana mai la keia o Eseparana me ka hoihoi
ole ia aloha no!. O kela oluolu a maikai o ka noho ana ma
ka home o Mrs. Pasemona, me ka lohe oleia o na leo kalakala
ua hoololiia ae la a like aku no me na Ia mua ana o ka noho
ana aku ma ka Rikekeka Home, kela mau leo okalakala no o
kela mau la mamua o ia no ia i keia la, o ke kaumaha no i
loaa iaia, me ka naau kaumaha oia o ke komo ana aku iloko
o ko Konelia rumi me kana mau buke.
"Aloha kakahiaka oe, e Eseparana," i mahamaha mai ai o
Konelia. "No keaha kou kumu o ka lohi Ioa ana?"
"Ua lolohi iki io au, a ke kaumaha nei au aka nae, e ike iho
no hoi paha oe he loaa keia mau mile, elua au e helewawae
mai ai," i pane aku ai o Eseparana me ka maikai ole o kana
kamailio ana ma ka olelo Enelani i kona manawa e pihoihoi
ai.
"O, mai hooulolohi hou oe elike me keia; e hoomaka ko kaua
kula ana ia oe, ma kau haawina Latina ka mua."
Ia laua i hoomaka ai e kula ua akuku loa ka Eseparana he-
luhelu ana, he hoike ana aku ia Konelia me ka maopopo Ioa
aohe i hoopaa o Eseparana i kana haawina, nolaila waiho iho
la o Konelia i kana buke ilalo me ke kaumaha Ioa o kona noo-
noo no ka hooikaika ole o kana haumana i ka huli i kana haa-
wina, a i aku la:
"Aohe waiwai o ka hana ana i kekahi mea ma ka hapa a
koe aku kekahi hapa; he oi ae kou pono e noho oe maanei a
e huli i kau haawina; Ia kau hana o ka noho ana mai nei me
ko kupunawahine, ua nui oe no kou mau makahiki a'u i ma-
nao ai e oi aku ana kou holomua ma kau mau haawina, eia
nae, ke ike nei au aohe oe i huli iki."
"O kou mau makahiki, he mau olelo hoehaeha mau ia ia
Eseparana i ke kamailio mau ia mai iaia, a i kekahi manawa,
"he kaikamahine nui oe no kou mau makahiki"; oia mau olelo
i noke mau ia aku ai oia i ka nuku mamua o ia no ia i nei ma-
nawa, alaila olelo iho la iaia iho, "he oi ae ka paha ka pono
o ka hoopaanaau ole ana i kekahi o keia mau haawina."
Alaila hoomaka mai Ia o Konelia e kula iaia ma ka palapala
aina, ua holopono iki oia ma ia haawina, aka nae, ma kahi
o na huaolelo Kelemania ame ka mahele ana i ke ano o na
huaolelo, malaila kona wahi pupu a hiki pono ole.
O ka puana ana ia mau huaolelo aohe pololei, a ua ku-e
Ioa hoi i ko Eseparana makemake, a no ko Konelia ike iho i ka
hiki ole ia Eseparana, hoopau iho la o Konelia i kana kula ana
ia Eseparana ma ia haawina, aka nae, i ko Konelia noonoo
iho la, aole hookahi mea i hoonaauaoia me ka maikai i hiki
ole ke heluhelu a ke puana hoi me ka mahele ana i ka manao
o ia mau huaolelo me ka ike nae ona i ka hiki pono ole i ua o
Eseparana, ua hoomanawanui loa oia i ke ao ana me ia lilo no
o ia hana i mea ku-e loa i ko Eseparana makemake.
He hana paakiki io no no kekahi mea akahi a akahi ke unu-
hi mai ka olelo Kelemania ae a i ka olelo Palani, a mai ka
olelo Palani a i ka olelo Enelani, elike me ia a Eseparana o
ka olelo ana ae aka nae, aole o Konelia i haawipio malalo o
kona manao.
"Ma ko'u manao o ka olelo Kelemania ka olelo lahui oi ae
o ka haakei a hookelakela a'u i lohe ai, e kaena wale ana no
lakou no na mahele iloko o ko lakou aupuni i mea e piha ai
kekahi mau aoao o na buke," i pane ae ai o Eseparana me ka
helehelena hoihoi ole.
"Malia paha ua pololei kau, aka nae, ua ikeia me ka mao-
popo loa ma kekahi manawa kokoke aku nei aole lakou i
kaena me ka hiki ole ia lakou ke hooiaio i ka mea a lakou i
kaena ai. Eia hou, o na kanaka e noho ana maloko o na hale
aniani aole pono ia lakou ke kiola i na pohaku. O ka hoo-
kelakela ke ano o na lahui Europa a pau, aole o na Kelemania
wale no," i pane ae ai o Konelia.
"O, ua maopopo ia'u kou manao a ua hiki hoi ia oe ke olelo pela, no ka mea, ua pau ka nani o Palani i keia manawa ua pio oia a ua hiki ia oukou apau ke hehi iaia malalo o ko oukou mau kapuai, o ia nae, ka oukou, ka na kanaka Pelekane e olelo hei he hana lokomaikai loa iho la ka ia! "Lokoino! Ina oe e kamailio mai ana i na ano maikai o na lahui Europa, he mea maikai na'u ka olelo ana iho o na Pelekane kekahi poe lokoino, he poe hookano a he poe maikai ole o na manao, he lili, he mea oiaio keia, a he oiaio loa."
Ma kahi o ko Konelia hauoli no keia mau paee a laua, ua hoopiha Ioa ia iho la oia me ka inaina, a eia nae; hunahuna wale iho no e pee maloko, a i aku la, "ina he mau mea kau i koe e kamailio mai ai, kamailio mai, ke oluolu oe. Aia a pau kau kamailio ana mai alaila hoomau hou aku ka kaua kamailio ana, ke oluolu oe."
Ua lilo kekahi huaolelo a Konelia o ke kamailio ana aku a Eseparana o ka lohe ana mai i mea hoonaukiuki aku la iaia. Iaia i haalele iho ai i ko Konelia rumi he helehelena piena loa kona ia manawa i oi aku i ko na manawa mamua aku, a i kona
noonoo ana mahope iho hoahewa iho la oia iaia iho, malia, ua oi loa aku paha kana mau olelo kupono ole mamua o ke ku-
pono e kapaia mai ai oia he kamalii a he mau huaolelo hoi i hoopukaia aku me ka waiwai ole.
Ua nui kona ehaeha me ka hoihoi ole aku Ia i na mea e hoopuhi mai ana iaia, eia nae, aohe loaa iaia o ka laau e hoopauia ae ai ia mau luuluu mai kona naau ae, o ka makemake nui iloko ona ia manawa oia ka loaa ae o kekahi mea nana
e hoomama mai i kona naau kaumaha, oia hoi, ina e loaa mai paha kekahi leka mai ia Gasepa mai, a i ole ia mai ia Frani Nevila mai, a i ole kekahi mea ano hou e hoonana mai ai i kona noonoo.
Eia nae, ua nui kona kuko no ka hoea mai o ia mau mea, aohe nae he mea o ia ano i hiki mai; aohe leka a ke kanaka laweleka o ka lawe ana mai, aohe no hoi o Miss Nevila i hoea mai i ka Rikekeka, a oki loa aku hoi kekahi kukuna malamalama mai ka Ia mai e hoomalamalamaia ae ai ka noonoo ma kela Ia poluluhi o ka mahina o Novemaba.
Aohe kamailio mai o Mrs. Moateleka, o ka namunamu liilii wale no ke loheia aku; no Konelia hoi huli aku la ke alo i kahi e me ka hoihoi ole ke nana aku i kona helehelena, no Eseparana, ua piha oia i ka inaina, o keia iho la ka mea i ikeia mawaena iho o keia ohana kaikamahine.
Me ia ano iho la o Eseparana i noho ai me ka hoomanawanui ia auwina la, me ke kau no o ka buke maluna o kona mau u-ha, me kona makemake iaia iho ame na mea apau e hoopuni mai ana iaia e hoopiholoia malalo o ka papaku o ka moana, oiai, aohe mea nana e kokua mai iaia, aohe no hoi he mea e haawi mai ana i kekahi mau huaolelo o ke aloha, he mau mea ana i makemake loa ai ia manawa.
"E pono oe e hoomakaukau ia oe iho no ka hoi ana aku,"
wahi a Konelia o ka pane ana ae iaia, "oiai o ka hapalua keia
o ka hora eha, a ke poeleele aku nei, a hoi iho no hoi o oe
hookahi wale no ke hoi aku ana."
(Aole i pau.)
MA KA HANA O KA HOOPAU ANA
O KA
HONOLULU CANNING COMP-
ANY LIMITED.
HE HUI HAWAII I HOOHUIIA.
HOOLAHA I KA POE PAA AIE
OIAI, ka HONOLULU CANNING COMPANY, LIMITED, mamuli o kana noi, ua hoopauia ma ke kauoha a ka Hope Puuku o ke Teritore o Hawaii, a i hanaia ma ka 14 o Nove-maba, 1927, a
OIAI, ma ke kauoha a ka Hope Puuku i oleloia o ke Teritore o Hawaii, a i hookomoia me ka pono ma ka la 14 o Novemaba. 1927. ua hookohuia mal ka mea nona ka inoa malalo nei i kahuwaiwai no ka poe paa aie ame ka poe paa kuleana o ka hui i oleloia me ka mana piha e hooponopono i na hana o ka hui l kulike me ke kanawai.
NOLAILA, ke haawiia aku nei ka hoolaha ma keia i ka poe paa aie apau o ka HONOLULU CANNING. LIMITED, i oleloia, e waiho mai i ka lakou mau koi i ka mea nona ka inoa malalo nei ma kona wahi o ka hana. Helu 33 Alanui Moi Akau, Honolulu, T . H., maloko o na la he kanaiwa (90) mai ka la aku i hoikeia maanei.
Hanaia ma Honolulu. T. H., i
keia la 24 o Novemaba, 1927.
HONOLULU TRUST COMPANY.
LIMITED,
JAMES L. COKE.
Loio no na Kahuwaiwai.
Ma o Y. M. WEE.
Kona Peresidena.
Ma o
THOMAS A. TAM,
Kona Kakauolelo
Na Kahuwaiwai no ka poe paa
aie ame ka poe paa Kuleana
o ka Honolulu Canning Com-
pany. Limited.
6491—Nov. 24; Dec. 1. 8, 15. 22.
HOOHUIIA O RAYMOND MARCIEL
AME MARTHA K. ROCHFORT.
Mr Solomon Hanohano; Welina
pumehana kaua:—Ma ka hora 6:00
p. m., o ka la 10 o Nov. 1927, i hoo-
huiia ai e ka makua Kahu o ka
Ekalesia o Kaahumanu, Rev. S. K.
Kamaiopili o Master Raymond Mar-
ciel o Kaupo. Maui, me Miss Martha
Kuuleialoha Rochfort, o Kuau, Maui.
Wahi a ka paamare i kou meaka-
kau nei; he ku maoli no i ke ano-
ano ame ke eehia na olelo a ka Ma-
kua Kahu Rev. S. K. Kamaiopili, ma
ka olelo Beritania; oiai o keia mau
opio ana i awaiaulu iho la ma ka
berita laahia o ka mare, he mau
opio laua i loaa na hoonaauao kiekie
ia ana ma na kula nui o Maui nei.
No Maunaolu Seminary ame Maui
High School ka wahine i hoonaau-
aoia ai, a no Lahainaluna High
School i hoonaauaoia ai ke kane.
O ka opio wahine i mare iho la
i ke kane. he kaikamahine na kou
mea e kakau nei i keia itamu. O
kona papa ka mea i kamaaina nui
ia e ka poe o Maui nei, Thomas P.
Rochfort, a hala loa aku i ka mo-
kupuni kaili la o Kauai.
Olai o Thomas P. Rochfort e noho ana ma Wailuku, Maui, me Kahului Railroad Co., oia ka lunanana o ka papa ola ma Maui nee me Barber Shop.
E uhaiia na la o na paamare me na pono ame na pomaikai o kela noho honua ana.
Me oe e Solomon Hanohano ko'u
hoomaikai nui ana, ame na keiki
oniu hua uwila ko'u adieu.
Kou oiaio mau no,
O. KNOX PONIAULANI,
HOOLAHA KUAI O NA APANA
AUPUNI
Ma keia ke haawiia aku nei ka
hoolaha akea ma ka hora 10:00 a. m.,
Poakolu, Dekemaba 28, 1927, ma ka
puka mamua o ka Hale Oihana Te-
ritore, Honolulu, malaila e kual hoo-
lilo ia aku ai ma ke kudala akea
i ka poe koho kiekie loa malalo o
na manao o ka Pauku 73 o ke Ka-
nawai Kumu o Hawaii a o na Kana-
wai Hooponopono Hou ia o Hawaii
1925, no na hana noho, na apana
aupuni mahope ae nei:
1. Apana A o ka mahele o Wilhel-
mina Rise Apana Luawai Hooki'o,
Apana Aina, Puu o Palolo, Ho-
nolulu, Oahu, nona ka iliaina o
14,768 kapuai kuea, oi aku a
emi mai paha; kumukuai haa-
haa $2,954.00,
2. Apana B. o ka mahele o Wilhel-
mina Rise Apana Luawai Hoo-
ki'o. Apana Aina, Puu o Pa-
lolo, Honolulu, Oahu, nona ka
iliaina o 14,930 kapuai kuea. oi
aku a emi mai paha; kumukuai
haahaa $2,986.00.
Mawaho ae o na kumukuai haahaa maluna ae nei, aia he mau aulau hoomaemae alanui e ku-e ana i keia mau apana e ukuia mai ma ke aala kuike elike me keia malalo iho nei:
Apana A: $515.45
Apana B: $746.14
E hooliloia ana na apana maluna
ae malalo o na kumu aelike apau
ame na kulana i paa maloko o na
Aelike Kuai Kuikawa i hoopukaia e
ke Keena o ke Komisina o na Aina
Aupuni.
2 kaa ke kuai maluna ae malalo o na kulana mahope ae nei: A. Kumu Aelike: Kuike ma ka haule ana o ka hamare o ka huina i kohola, e komo pu ana me ka auhau alanui i hoikeia ae nei maluna, a i ole kuike ma ka haule ana o ka hamare no ka auhau hoomaemae alanui i hoikeia ae uei maluna, hoohui aku me hookahi hapalima (20 %) o ke kumukuai e lilo ai, a o ke koena aku i koe iloko o eha (4) mau hookaa Iliili like ana ma ka makahiki me ka ukupanee ma ka 6 % o ka makahiki maluna o kekahi koena i uku ole ia.
B. E hana koke ka poe e lilo ai, mahope o ke kuai i na uku ana i koiia maluna o ke kumukuai i lilo ai ame ka auhau hoomaemae alanui, hui pu me na hoolilo apau o ka hoolaha ana, ame na kaki e ae apau e pili ana me ka hoomakaukau ana ame ka hopuka ana i na Aelike Kuai Kuikawa e hoopukaia aku ana mamuli o keia kuai, a i ole palapala kuai paha ina i manao ka poe e lilo ai e uku ma ke dala kuike. C. O kekahi makaainana wale no
o na Mokuaina Huiia o Ame-
rika a i ole o kekahi mea paha
i loaa iaia na palapala kukala
no ka manao e lilo i makaai-
nana, ke lilo i mea kuai mai.
No ka hoakaka aku i koe e ninau ae ma ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni, Hale Oihana Teritore. Honolulu, kahi o ke kii palapala aina o na apana e hooliloia aku ana ame ke ano o ka Aelike Kuai Kuikawa e waiho nei a e ikeia ai.
Hanaia ma Honolulu, maloko o ke Keena o ke Komisina o na Aina Aupuni maloko o ka Hale Oihana Te-
ritore, i kela la 21 o Novemaba, 1927.
C. T. BAILEY,
Komisina o na Aina Aupuni.
6492—Nov. 24; Dec. 1.
ELUA MAU KANAKA I PAA AE I
KA HOPUIA.
He manaolana ko na makai mamamuli o ka paa ana ae l ka hopuia o Edward Cowan ame Leroy Fowler, he mau koa laua a elua no ka Pakoa o Leilehua, e loaa ana ka mea a mau mea na laua i aihue kekahi mau waiwai oloko o kekahi mau hale ma kekahi manawa koke ae nei i hala. I kulike me ka ka lunanana o na makaikiu John Mclntosh o ka hoike ana ae ua ae ka kela mau koa a elua i ko laua komo pu a aihue ana i na waiwai o kekahi mau hale ma ke alanui Alawai, i onaia e Alfred H. Eckels ame kekahi hale ma ke alanui Moi, i onaia e John Walker. Ma ka po o ka Poalima, elua i hala aku ka hoike ana ae a Eckels i ka Lunanana o na Makaikiu McIntosh no ke komoia ana o kona hale e kekahi piko pau lole, a ma kahi o ka $500 ka waiwai ma na mea gula i aihueia. Ma ka po hoi o ke Sabati mai ka John Walker kelepona ana ae i ka oihana makai i kona hoi ana mai Lanikai mai ma ia la, ike iho la ola ua komoia kona hale e kekahi mea aihue a ua lilo aku kekahi mau paalole ame kekahi heluna uuku o kona mau mea gula. O ka Makaikiu St. John, ka i hoounaia ae e hele e huli. Ma ka auwina la Poakahi o ka pule aku ia i hala, loaa aku o Cowan iaia iloko o kekahi hale hana o na mea gula ma ke alanui Moi, e hoolilo aku ana i kekahi mau mea gula. Ua laweia ae o Cowan eia ahiki i ka halewai, a i ka huliia ana o kona kino i loaa iho ai kekahi mau mea gula ame na lole ana e komo ana, i kulike loa me ke ano o na waiwai a Eckels i hoike ae ai i ka oihana makai ua aihueia. Mahope iho o ko Cowan ninaninauia ana e ka Makaikiu McIntosh i hoike ae ai oia, no ka hiki hou ole iho iaia ke huna, nana i aihue i na waiwai o na hale elua. Ma kana olelo, oia wale no ka i hana ia hewa eia nae mamuli ka o kona hoopuka hewa ana ae no kekahi mau manawa lehulehu i loaa ai ka noonoo i ka makaikiu he elua a i ole he ekolu paha poe i hana pu i ka aihue. I ka hoomauia ana aku o ka ninaninau i hoike ae ai o Cowan he elua laua nolaila ma ka Poakolu aku nei o ka pule i hala ae ai o Fowler i ka hopuia, a laweia ae mamua o Mclntosh. Ua nokeia o Fowler i ka ninaninau ahiki i kona huai ana ae i na mea apau, oia ke kiai mawaho o ka hale a o Cowan ke komo iloko. O na waiwai apau i aihueia ai ua loaa a koe kekahi mau mea gula uuku. No Cowan, wahi a McIntosh, he haole ka oia i ikeia kona moolelo no ka lehulehu o kekahi mau karaima i hanaia oia ma Enelani, a ua ike a kamaainaia oia o Adams ka inoa maloko o ka pa o ka halepaahao Scotland Yard. Ua haawiia ae laua i ka oihana koa no ko laua hookolokoloia mai
HOAHEWA IA AE HE KEPANI NO
KA PEPEHI I KANA WAHINE,
Ma ka Poalima o ka pule i hala aku la i hoopii hoahewa ia ae ai o Ho7ei Yamashiro, ke Kepani i pepehi ai i kana wahine a make, e ke kiure nui o ke teritore ma ke degere ekahi o ka pepehikanaka, a ma ka hora 11 o ke kakahiaka o ka Poaono mai i hooloheia ae kona hihia imua o ke kiure o ka aha kaapuni a ka Lunakanawai Edward K. Massee. Ma ka moolelo e pili ana i kela Kepani. ua pepehiia eia kana wahine opio a make ma ke ahiahi o ka la 7 o Novemaba ma ko laua home, ma ka pa-bale o na limahana ma Kunia, Waipahu. Eiwa la mamua aku ka hanau ana o ka wahine i ke keikikane a mai ia manawa mai ko Yamashiro hoouluhua mau ana i kana wahine ma kana olelo ana aole nana ke keiki a ka wahine i hanau mai ai, na kekahi kana okoa aku, a ua lilo ia i kumu paW mau no laua, o ka hopena o ia hoopaapaa ana a laua, o ia ka pepehiia ana o ka wahine a make. Ma ka la mahope iho i pepehiia ai ka wahine e pau ai kona mau ia hoomalu, make e iho Ia nae, mamuli o ka ulupuni loa o Yamashiro i ka huhu a houia oia me ka pahi, a me ia pahi a Yamashiro i hou ai i ka wahine a make i moku al o Ushi Oshiro, he Kepani hoaloha no no laua i hele mai ai e uwao. Mawaho ae o keia, he elima mau hihia e ae i hoopiiia ae e ke kiure nui i ka aha kaapuni, o ia keia malalo nei: He elua mau kumuhoopii kukaawale e ku-e ana ia Ponlolo 8ennla no ka ka hoeha ame ka hoeha ana me ka mea eha ku i ka Buke o na mea i moku iaia me ka pahi ma ka la 25 o Okatoba oia o Mo4UU Amondera ame Maghinay, elike me ka mea i hoolaloia ae. No ke puhi ana i ke ahi me ka manaoio i kekahi mau waiwai i hoopiiia ae ai o Pinky Tut Lau ma ke degere ekahi. Ma ka hoopii e ku-e ana iaia ua puhiia eia kekahi mau waiwai oloko o ka halekuai ma ke alanui Maunakea a i ikeia ka Municipal Groceteria, a i onaia hoi e Lam Ah Chew. No ka aihue ana o Peter Momona i ke kaa otomobile i onaia e Donald von Holt ma ka la 33 o Okatoba i hoopiiia ae ai oia no ka lawe ana ia kaa me ka manao kolohe. No ka hoao ana o 7ie Sung Suck e hoopoino i kekahi kaikamahine eha makahiki ma ka la 5 o Nove-maba i hoopiiia ae ai oia no ia hewa. O keia mau hihia ae la apau i maopopo ka oiaio, ua kakau ka Hope Loio Kulanakauhale Francis M Brooks i kona inoa ka mea nana i waiho ae i keia mau hihia imua e ke kiure nui; a pela hoi me Robert Horner, ka lunahoomalu o ka papa kiure nui.