Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 3, 3 October 1893 — Page 2

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

NA RULA ALAKAI

O’KA

NUPEPA PUKA LA

ALOHA ALNA

 

Epoopuka mau ia aku ana ma kela la a me keia la ka nupepa puka la Hawaii ALOHA AINA.

 

E hoopiha ia ana kona mau kolamu mo na manao kalai aina naauao maluna o na ninau lehulehu o ka la, na moolelo, na kaao, na nukou kuloko akua@aho, na manao alakai naauao o @o makamaka i kakau inoa ia.

 

E hoopuka ia no na olelo hoolaha, na mele, na kanikau, no ka uku loaa mua.

 

E hoounaia aku no na pepa i ka poe kauoha mai, ke hooili pu mai i ka uku pepa.

 

O ka uku pepa, he hapaha ko ka pule, hookahi dala o ka mahina, umi dala o ka makohiki a he umi kenela no ke kope hookahi.

 

KEENA @A@A:

MA KA HALE O KILIKINA.

Alanui Papu, Honolulu.

Aloha Aina.

 

@. @. kaunanianu.

Ona, L@nahooponopono a me Pauku.

 

Poalua, Okaioha 3, 1893

 

HE AUPUNI PAA MAU O HAWAII.

 

Ma ko makou heluhelu a hoomaopopo pono ana i ka manao o kekahi mau nupepa Amerika i hoopuka ia iloko o ka malama hala iho la, ua kanalua ole makou. e loaa hou ana ia oe e Hawaii ke kulana Aupuni i maa mau ia oe mai kou mau kup@ma mai nona hoi na hiohiona hiki ole ke maalo mai a oe aku iloko o kou mau la kanikoo.

 

Iloko o na la i hala ae nei@ mai ka manawa mai o ka hoohuli Aupuni o Ianuari 16 a hiki i keia la, ua nai ka hailulu ia o ka lahui me ka lepo o ka manao mo a me ke kumakaia. Aole wale no na haole keia hailuku ana ia kakou ma ke ano hooma e WaeWa O  kekahi mau kanaka Hawaii maolino kekahi i hauau ia mailoko mai o ka makuahine kanaka a makua kane kauaka a i like no hoi ko laua ulaula me ko kakou, o laua no na mea nana e hehi nei ia kakou me na kamaa bu@ o ka iokoi o.

 

E Hawaii e, ka hoomanawanui pehea la kou manao no ka hana a keia mau ewe ou, i na e hoea io mai ana ke koho ba lota nui, a i ole, he hooponopono palia o Amerika i manao ai he pono nou, elike me na mea i hoike ia maloko o na nupepa Amerika, @ haawi aku o Pe@esiden@ Clivelana i ka maua hopponopono a pau e pili ana i kou pono ma ka lima o Ku hina Wills me Kanikela Mills, a o ua hooponopono ana ‘la o lakou wale no kai ike, aole o kekahi mea okoa.

 

            Aole i loihi ka manawa i koe a hiki mai no ua mea ‘la a kakou e kali hoomanawanui nei iloko o ka pilikia a me ka inea. Me he’la i na elike me ka mea i hoolaha ia, a keia Poaono iho ehoea mai ai o Wills me Mills, alaila, iloko o keia pule ae e ike ai, a i ole. e lohe ai paha kakou i ka laua hana a Cleveland i waiho aku ai maluna o laua. Oia hoi na mea e pili ana i ko kakou aina i lawe ia me ka pakaha a me ko kakou Moiwahine i kapae ia me ka manao ino hilahila ole.

 

He Hooklekle.

 

            Ua ike iho makou i kekahi manaopepa ano nui i hoopuka ia ma ka Wasinetona Post e pane ana i ka @nnahoopono pono o ka uupepa Hoku (S@ar) no kana mau olelo hookiekie a ku maoli i ka haakei e pili ana i ke Kanikela hou o Am@uka Mr. Ellis Mills i ka olelo ana “aole ka lakou @ ike aku ana iaia ke hiki mai.” Ke koike mai nei kela nupepa, ua hookoho po@o ia o Mr. Wills i Komisina a Kahina Nui no Hawaii nei, i ka la 11 o Sepatemaba a me Mr. Millis i Kaaikela Nui ma kahi o Severance i hoopau ia hona ka puu dala a Amerika e uku nei ma@aena o ka 7 me 8 @usani dala. Eia keia poe ke hoao nei e pii aku maluna o ka Mana o Amemka Huipuia mo ka manao, o ka lakou mea e hana ai a e manao hewa ai paha oia ka Amerika e hooko kuhihewa mai ai, aka aole nae i paulele mai o Amerika i ka lakou i haawi kuleana ole aku ai.

 

            He oiaio maoli no na mea i hoolaha ia ma ka Wasinetona Post, no ka mea iloko koke aku nei no o ka malama i hala hope aku la, ua hoopuka io ae no ka Hoku (Star) i na olelo oia ano penei:

 

            “Aole ke Aupuni e ike aku ana ia Mr. Mills ina oia e hooa mai aua, a i na oia e ike ia aku ana alaila mamuli no ia o na hoomanao ana no Mr. Blount. Pa ka lae kahi ka pohue.

 

Kue Makou i ka Hoohni Alna.

 

            Ma ka Avalakaika o ka la inehinei, ua ike iho la makou i kekahi manao palanalelo i hoopuka ia e ua nupepa la e pili ana ia kakou na Hawaii, a wahi a ua nupepa ala, o na koi a me na kue ana i ka hoohui aina na kekahi mau haole a me kekahi mau hapahaole kakaikahi wale iho no ka ia.

            Makemake makou e hoike aku i ka oiaio, i lohe pono na puka pepeiao o ka Avalakaika ma ke ano lie poe Hawaii oiaio makou i hanau ia ma keia aina i ko makou kue loa i ka hoohui ia ana o ko makou aina makuahine a makou i aloha nui a me kekahi aina malihini i mahele a oki pu ia e ka moana akea a makou hoi i ike ole ai i kona ano. E Mr. Avalakaika e kamailio aku oe i ke ao holo okoa he kue loa makou i ka hoohni aina; he oi aku ko makou kue ana mamua o kau i manao kuhihewa ai; wahi auhe noho pu wale iho no ka makou aohe hana aku. Aole ka paha oe i ike i ke kue o na kanaka Hawaii i ka hoohui aina i ka wa e noho ana o Blount ma Hawaii nei, ko lakou hele m@oli ana no me ko lakou mau kino a me @o lakou mau uhane a mua o Blon@ i oi aku iaia e hoihoi hou ia ae ko lakou Moiwahine ma Koaa kulana mau, a e hoihoi pu ia mai ke E@ o ko lakou aina. Oia nae kau e man o mai nei he noho pu wale iho no ka makou, a ua manao paha oe ua oki pu ka manao o na Hawaii no ko lakou Alii a me ko lakou aina. Aole! Aole loa he pololei o ia manao kuhihewa ana ou.

 

            Eia ke olelo mai nei kola olelo kaulana: Aole ka ikaika iloko o ka heleuluulu, aka, aia iloko o ka nahenahe malie. Oia ka makou e kali aku nei iloko o ka naheaahe malie a loaa mai ka pane a ke Aupuni Amerika o pili ana ia makou me ko makou Moiwahin.

 

Ka Hoohui Aina.

 

            Wahi a ka poe hoohui aina: “O ka hoohui aina ke mea ia e nui mai ai o ka hana, ke gula a me ke dala” a nui pu hoi me ka pomaika: o na kanaka Hawaii, a loaa pu ia lakou he hooponopono kaulike ana me na hole. Mai pani iki i keia, mai haawi iki i ko oukou mau noonoo ana no kela mea. E nana ia Amerika, heaha na mea a kakou e lohe nai malaila? O ka makou pane, ua nele maoli o Amerika i ke dala, ua paa na banako i ko lakou dala, ua ku malie kona mau oihana mahiai, a no ia nele i ke dala ole, oia ke kumu o ke kahea ia ana o ka Ahaolelo Kuikawa e noho mai nei.

 

            Pehea hoi ina me ia nele no a kakou e lohe nei a ae makapo aku kakou ia Hawaii nei e hoohui me Amerika, heaha @a hopena e loaa mai ana ia kakou@ He nele no, ho nele loa a he ilihune maopopo a @ pomaikai ana, oia @ hooikaika nei i ka @oo@ a o oe e ke kanoka @a@ nele kou a lie @ene el ka iole iloko o ka l@

 

HE MANAOLANA

 

            Uanoonooia iloko o @ a me ke Senale a ia@u o @ sidena Cali@ala@a ka hoik@ no ke koi a k@ M@iwahine noi a n@ makaainan@ Al@ Aia @ao i ko Komisiaa W Kanikela Mills ka hooponopo loa no ke kulana hoopnu@ Aup@ @i o Hawaii n@i. @

 

KA LOKA@I.

 

            Aohe he wa i ike ia iloko @ olelo o ko kakou aina i ka na kanaka Hawaii @ ka @ iko lakou aina o o lakou i me ko lakou kulana @ Aupu@i Moi @like me k@.

           

            Iloko o ka pi@kia a @ ka @ho @ o keia @ koa i hoao, a i ole, @ kekahi mau@e o ko l @ a Aloha Alii me na @ ka lakou i hoopunipuni @ wale no i ke kanaka H@ me ke dala@ Aole i @ moealiane @ laualel a @ hoao m@u nei no nae manao o ke kanaka Haw@ ka hoohulaina me kahi@ k@u, aka, aole o liki, makia paa ia ka molo iloko kela a me keia puk@ @ Aina.”

 

Pakaha I ka Pono Kanaka H@w@

 

            Mai ka manawa @ lohe ia ana o ka hoolahe balo@a nui o na kanaki @ no ke Aupuni a lakou @ ai a luki i keia la ua@ mea uluahewa loa hoohui aina, a ua olelo o ka lakou koho @ makemake ai, oia ke @ lota o ka poe wale @ ana waiwai.

 

            He mau manao h@ l@ila ole keia e paka@ pono o ke kanaka Haw@ aole o Amerika mak@ pakaha i na pono o @ hui nawaliwali i hoop@ kekahi poe liakaikahi @ no. O keia no ka Iakou ai me ke kumokanaw@i a lakou o 1887, @ia @ ana i ke ana-waiwai @ loaa makehiki a me @ waiwai-paa.

 

            Ma keia, ua nele @ naka Hawaii @