Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 7, 9 October 1893 — Page 2

Page PDF (976.59 KB)

This text was transcribed by:  Cyndi Defenbaugh
This work is dedicated to:  Joyce Simonsen Keen

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

                                Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

                                         NA RULA ALAKAI
                                                O KA
                                         NUPEPA PUKA LA
                                            ALOHA AINA

E hoopuka mau ia aku ana ma kela la a me keia la ka nupepa puka la Hawaii ALOHA AINA.

E hoopiha ia ana kona mau kolamu me na manao kalaiaina naauao maluna o na ninau lehulehu
     o ka la, na moolelo, na kaao, na nuhou kuloko a kuwaho, na manao alaki naauao o na
     makamaka i kakau inoa ia.
    
E hoopuka ia no na olelo hoolaha, na mele, na kanikau, no ka uku loaa mua.

O ka uku pepa, he hapaha ko ka pule, hookahi dala o ka mahina, umi dala o ka makahiki a he
     umi keneta no ke kope hookahi.

                                          KEENA HANA:

                                   MA KA HALE O KILAKILA.
                Alanui Papu,                                   Honolulu.

                                           Aloha Aina.

                                  J.    K.    Kaunamano.

                                Ona, Lunahooponopono a me Puuku.

                                 Poakahi, Okatoba 9, 1893.

He Maikai ke Ola o ka Moiwahine e noho nei, he mau nanaina maikai ko Kona mau helehelena
     a ke nonoi haahaa nei makou i na Mana Lani Nona.

                                         Mele.

                              Ka Makua Mana Loa
                                               Maliu mai ia makou
                                               E haliu aku nei
                                               Me ka naau haahaa
                                                E mau ka maluhia
                                                O neia Pae Aina
                                                Mai Hawaii a Niihau
                                                E ola e ola ka Moi
                                                E ola, e ola o Liliu
                                                       Me Kona lahui
                                                       Haleluia Amene.


                                      NA MANAWA.

    O NA manawa a makou e kamailio nei ua pili no ia i na ma nawa hooponopono Aupuni o Hawaii nei.
    O ka makou kumuhana ia o hoakaka aku ana imua o ka lahui.
    Ua maopopo, o ka 1887 ke kikowaena o ka mahela ana o na manawa.
    O ka manwa mamua o ko kakou kikowaena, malaila na hooponopono Aupuni Moi Kumu,
    Mahope o ko kakou kikowaena, he wa ia o na hooponopono Aupuni Moi mana no ka lehulehu.
    A no ia manawa no, a oia ke Aupuni ano, e koi ana, no ka lehulehu, a o ka lehulehu ka ika ka a me ka mana i makemake nui ia e loaa.
    O na hooponopono pili Aupuni o ka manawa mua o ke Aupuni Moi Kumu, a makou e olelo ai, oia ka wa o ka holomua ka lako, ka loaa, aohe ilihune e like me ka wa ano a kakou e ike nei.
    Aka, oia no nae ka wa i oleloia, he popopo, ekaeka, kapuli, a hoonui lilo.
    Mailoko mai o na kumu i ikeia ua holopono i puka mai ai ua hapai ke kuko, a hanau mai ka lili, a hoopukaia mai ka make a kakou i ike ai ma ko kakou kikowaena o ka M. 11, 1887 o ka la 7 o Iulai poina ole mai na umauma aku o ka lahui aloha aina.

     AOHE manawa maikai e ae a makou e kuahaua aku ai i ka manao maikai o ka lahui o ka wa wale no ano.
    He Kuhina o J. E. Bush iloko o ka Aha Kuhina oia mau la i hooholomua aku i na hooponopono pili Aupuni Moi Kumu, no ka pono o ke Aupuni, ka Moi, na ‘lii a me ka lahui aloha Alii pu.
    Ua ulu pu mai na kumu lili a me na manao hoino e hapala ana i ke kino o na kuhina e noho alakai Aupuni ana no ke Aupuni Moi Kumu, oia manawa.

    A MA ia manawa no, he alakai Aupuni naanao o Antone Rosa ma kana mau kalai ana no ka pomaikai o ke Aupuni pili lahui ma ke kulana Loio Kuhina.
    E alualu hele ana ka lili a me na manao kuhalahala mahope o kana mau kalai ana ma na kumu he Loio Kuhina, Hpe Kianina, hope puuku, Ahaiolelo no ka Moi e paku mau ana mamua o ka hooholo pono ana i kona mau manao kalai Aupuni o ka manawa.
    Ua hopu ia a hoopaaia ma ka Halewai kekahi elemakula mai Kauai mai, ma ka hora 4 a oi oinehinei, no ka walaau po.  Pela mai o George Moeino kalaiwa kaa o ke Alanui Moi me Nuuanu. 
    Haohao loa makou i ke aupuni a me ka Ahaolelo Kau kanawai nana i hooholo i ke kanawai walaau po i na o ka walaau ia o ke kakahiaka hora 4.
    Penei ke kanawai o keia au pani:  O ka mea walaau ano ole, olioli wale mahope iho o ka napoo ana o ka la, hoopai ia i na dala he umi.
    O ka manawa helu Alemanaka mai ka hora 12 o ke aumoe a hiki i ka hora 12 o ke aumoe, hookahi la oia ko kakou kanawai.
    Aole he kanawai e olelo ana o ka mea walaau nui ano e, olioli mele mamua o ka hiki ana o ka la e hoopaaia ke kanaka.  He hana naaupo maoli.  O keia iho la na hoopaahao hewa, e hoopii ia ai ke aupuni, i na he kanaka waiwai kela.

                           W. M. GIBSON (KIKPIKONA.)
    AOLE paha i poina ka lahui Hawaii Aloha Aina ia Gibson (Kipikona) a me kona mau manao maikai no keia lahui, a e o mau ana ka lahui Hawaii ana i noho makamaka aloha kahiko ai i keia aina oluolu maikai.
    Ke o mau ia nei kana mau hana maikai e ka lahui Hawaii ana i noho hoa pili ai no na Hawaii manao maikai.
    O ka inoa o Kipikona a me kana hana maikai no ka Moi, ka lahui, ke aupuni a me ka aina.  Ke o mau ia nei oia e ko ka lani, ko ka honua a me ka naau o ka lahui.
    Ke o mai nei na hana maikai a Kipikona mai ka lepo aloha mai o Hawaii me ka poina ole i na puuwai aloha nona.
    O na hooponopono pili aupuni a Kipikona, he mau hana ia i kanuia ma na puuwai o keia lahui.
    I ke au ia Kipikona, aole hookahi ukane oiaio o ka lahui Hawaii i hoopoina iaia.
    E noho uhane ana ka lahui ke aupuni no ke dala ole mamua o ko Kipikona manawa hooponopono aupuni.
    Ua hoolakoia ua manawa la me na dala pulewa, unebeso, anadona, da mesizo, he 25c 40c 50c ka waiwai io ma na aupuu nona ia mau dala.
    Oia mau dala kai hoopukapukaia e na poe kalepa o keia aupuni, a ua hele laula ae la iwaena o keia aupuni ma kona waiwai io hookahi dala.
    I ka puka ana o ka poe ka lepa ma ka elua hapakolu maluna ae o ko lakou mau lilo, e ohi ana i na dala maikai a me ke gula mai ka lahui aku, ua hoolaha iho la ka poe e malama nui ana ia mau dala.
    I mea e kaulana ai keia aupuni, ua lawe ae o Kipikona i ka hana ana i dala ponoi no keia aupuni e hele laula iloko o keia lahui i waiwai oiaio no lakou ma kona waiwai io hookahi haneri ceneta.
                                          (Aole i pau.)

                                  Na Lono Hou Mai na
                                        Aina E Mai.

                           AOLE HOOHUIAINA MA HAWAII.

    O ke kohoia ana o Mr. Willis i Kuhina noho no Amerika ma Hawaii, he hoike ana mai ia i ke kue loa ia ana o na mea a Harrison i hoolalla ai no ka hoohui aina.  Ina i ae o Kalivalana i ke noi a ka poe kumakaia o Honolulu, ka poe hoi e hoao nei e hoonele i ke kuokoa o ka lahui noho pili aloha loihi ia o Amerika nei, i na me keia aia ilaila kekahi mea i koho ia no ka hooponopono ana i kela mea, a he mea waiwai ole hoi ka hoouna ana mai ianei i kekahi mau elele no ke noi ana i ka hoohuiaina.  He lehulehu loa o kela poe kumakaia ma Wasinetona nei mai ke aupuni kipi mai i kapaia ke Aupuni Kuikawa, no ka hana ana i kuikahi hoohuiaina me Hawaii.
    O ka hoike a Mr. Blount ua maopopo loa ia; me he la i kona wa i noho aku nei malaila, aole no i nele kona ike ana i ka pololei ole o na mea i lawelawe ia e na poo Aupuni hou malaila i keia wa.
    Ma na lono a pau i hoea mai i o kakou nei, o Kuhina Kivini ka mea nana i kakoo ikaika i kela hana hoohuli aupuni i na aole kona kokua ana i ka poe kumuakaia, ina no aole he hoohui aina ma Hawaii i keia la.  No ka hoike a lilo @ hookahi mea i ike a hi@ wa e hoolaha akea in@
    ----Rochester Advertiser

                    Makemakeia ka Na Peresidena o Kaliva@

                     HOPUIA KA PUPULE LANA PONO
                            ILOKO @ LE KEOKEO.
Hoopaaia ke Komohewa i @ Hale Paahao---Kana noi @
                  Panapana—Ka manaoia @ hoi ma ka Hale Paahao.

    Wasinetona, Sept. 28.----@ ae kekahi kanaka hehena @ komo maloko o ke Keena o Peresidena ma ke anao mai@ i ke ola o Kalivalana.  aka @ oia e na kauwa o ka hale m@ a ua paa oia i ka hopu ia @@mo ana o kela pupule iloko o ka hale me ka ike ole o k@ ka hale aole he maopopo mea maa ana i halawai aku, ke kuke, he wahine paele.  @ ana o ka wahine i na hana @naka, na hoopuiwa loa ia oi@ ao oia e holo, aka, aole e @ mea, ua akeakea ae la ka @ ka puka e puka aku ai iwah@ manawa ua kamailio mai la @ nei me ka leo nui o ke kan@ i ka huhu, “Makemake au@@kuu makuakane.”
      pane aku la ke kuke pi@ makau, “Owai kou make@@
    O Mr Kalivalana no hoi@ oe i ninau mai ai i kekahi @@ aupo oia aao?  Wahi a ke @ pane aku ai me ka leo oka@.

                Hunahuna o na Ai@@
    Nui ke kue o ka E@@ Kalivalana no kona hoo@ hoopaiu i ke kanawai @ pake.
    Aole i nana aku o Ka@ maluna o ka pono a ke @ i noonoo ai ma kekahi a@ nau kanawai ano nui e @ na aina i waiho ia aku @ o lakou.  Ua hiki no@ unuhi mai i kekahi ma@@ wai i waiho ia aku i @ Ahaolelo i kupono ole @ makemake.  No ia ke@ nui kona huhu ia e @ o ka aoao Repubalika@.
    Ua hiki ae o losepa @ Lunahoomalu o ka oihana @ hiaia mai Nui Yoka, ua @ wahewa loa ua hua ai e @ ma ia kulanakauhale a na @ loaa ole kahi pono i ka @ hiai malaila.
    Pilikia loa o Kikako @ paa ole.  Ua oleloia @naka i makemake e l@ umi paoua kopaa, la@@ na o loaa iaia i elua p@@