Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 14, 17 October 1893 — Page 4

Page PDF (848.07 KB)

This text was transcribed by:  Paige Okamura
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

NA RULA ALAKAI

O KA

NUPEPA PUKA LA

ALOHA AINA

-----

E hoopuka mau ia aku ana ma kela la a me kela la ka nupepa puka la Hawaii ALOHA AINA.

E hoopiha ia ana kona mau kolamu me na manao kalaiaina naauao maluna o na ninau lehulehu o ka la, na moolelo, na kaao, na nuhou kuloko a kuwaho, na manao alakai naauao o na makamaka i kakau inoa ia.

 

E hoopuka ia no na olelo hoolaha, na mele, na kanikau, no ka uku loaa mua.

E hoounaia aku no na pepa i ka poe kauoha mai, ke hooili pu mai i ka uku pepa.

 

O ka uku pepa, he hapaha ko ka pule, hookahi dala o ka mahina, umi dala o ka makahiki a he umi keneta no ke kope hookahi.

 

KEENA HANA:

 

MA KA HALE O KILIKINA.

Alanui Papu, Honolulu.

-----

Aloha Aina.

-----

J. K. Kanuamano

O@, Lunahooponopono a me Pua@u

-----

HONOLULU OKATOBA 17, 1893

-----

HE HANA PONO ANEI IA I KEIA MANAWA.

 

E ka nupepe ALOHA AINA,

            Aloha oe: --

            E na makamaka mai Hawaii a Niihau,  e paa ana i ke aloha aina iloko o ko oukou mau puuwai, eia makou ko Kalaupapa poe kamaaina e noho na i@aena o na ma'i lepera ma ka mokupuni o Molokai, he poe i ae ole i ko makou kuleana aina mai mua mai a hiki i keia manawa, me ka manao maluna makou oia mau wahi i loaa mai, mai ka lokomaikai a me ke aloha kanaka o ko kakou Mei Kauikeouli ka Lokomaikai (Kamehameha III), a oia mau aina o makou, oia ka  nakanewai o ka aina e kui mai nei e h@ i aku, ka mea hoi a makou e makemake ole nei e haawi, o ko makou puuhonua no ia i haawi ia mai ai malaila makou e noho ai me ka makou poe kaiki a kanu iho ka lepo o Kalaupapa ia makou.

            Eia nae hoi ka mea kupanaha, o ke koi maoli mai no o ke kanawai ia makou, e haawi aku i ko makou mau aina no ke kumukaai kupono ole, ina hoi e hoole aku, koho ia mai i mau komisina, a o ka lakou olelo hooholo no ka uku, ina he hoemi iho, oia iho la no.

            Ma keia mau mea, ke manao nei makou, aole i pono keia noonoo ana, ua kue loa i ko makou makemake. E hoole mau loa aku ana makou i na manawa a pau aole e kuai i ko makou mau wahi ma ka Papa Ola malalo o keia mau kumu:

            1 -- Ua loihi ko makou noho ana me na wa i mai ke komo ak@ ana a hiki i keia manawa a eia makou a me ka makou mau keiki iwaena o na ma'i e noho nei aole @e o makou loaa iki i keia ma'i aole hookahi he ole loa no.

            2 -- O na ma'i e ohi ia nei aole no mai keia wahi ae kela ame keia ma'i i lawe ia mai ai, a aole hoi ma kahi no o noho pu ana o na homeaina me na kokua, oia hoi ma ka panalaau o Kalaupapa, aka, mai kela wahi keia wahi mai i ike ole ia he ma'i mamua, oia kekahi mea nana e hooia mai aole no keia he ma'i lole.

            3 -- Ua manao ia o ke kuai ana a lilo ke kuleana o na kamaaina i koe he kumu ia o komo nui ole mai ai kekahi poe a hui pu me na ma'i o loaa auanei lakou i ka ma'i-

            He mea pono e papa loa ia na mea ma'i ole a pau aole loa e komo iki mai mua mai a hiki i keia manawa. Ina ua ike ia ke hele nui ka Papa Ola ma na alakai pololei ana aole hoi paha makou e makawelawela, no ka mea, ua hanaia me ka pololei na hana a pau.

            Aka, i ka waiho ana a loihi o ko makou pau wale iho no koe i ka make oia ka peneia mai e hanaia ai, he mea hoonui ae keia i ka haunaele o ka aina oiai makou e noho nei me ka ae ole i ko makou mau wal@ e hoolilo ia.

            A ke pule nei makou i ke Akua e hoomau aku i ko makou noho lanakila ana a hiki mai ke au o ka manawa.

            Owau no me ka oiaio.

            W. P. WAI@NAE.

-----

kauka McLennan.

(Makalona.)

-----

Helu 131         Alanui Papu.

-----

            Na hora hana: 9. A. M. a hiki i ka hora @ M.; a mai ka hora 3 a hiki i ka hora 5 P.M.

            Tel. Keena Oihana 682 MUTUAL -- Halenoho Tel. 237.

-----

KAUKA

Yong Kam Pung

(APANA.)

Helu 81           Alanui Maunakea

-----

KAUKA LOEA O KA LAINA PUA.

-----

            Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma'i, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii. O na ma'i ha no ua hiki loa ia ke hoola ia, na ma'i Akemama a me na ma'i Puuwai a me na ano ma'i no a pau. Pela pu hoi na ma'i lele, Kolera, Hebera, fiva loualena, lepera, Maialii, ke o@ a me ka hoola ana, pau pu u@ na koko ino.

            Ua hiki i ka'u @u@ ke hoohemo keiki i ka wa nahunahu @e ka poino ole. He laau no kekahi no ka hooponopono hou ana i ka waihona keiki a i ka wa e ina kii keia laau me k malama loa i ka rula, e l@ ia no he ke ki i ka poe @ loaa ole he k@iai mamu aku.

            Eia no hoi me a'u he mau laau hoohanau keiki, oiai, o kekahi poe he eiwa makahiki o ka noho pu ana me ke kane aole nae he loea o ke keiki, i keia wa, ua loaa he elua keiki, mamulio ka ai ana i ka'u laau.

 

E Nane mai i Ike Maka.

 

            He pomaikai nui keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae. E hauoli no au ka ike aku i na makamaka e kipa mai ana e kuka pu me a'u ma na ano a pau e pili ana i ka'u oihana?

            E KIPA mai e ka poe i haoluuluuia @ na haawina pililua a ka ma'i, a na'u oukou e hooluolu aku.

            KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu, Sept. 2. tfd

-----

HO YEN KEE MA.

MEA HANA TINI, A MEA KUAIPA, A LAKO ANIANI O NA ANO A PAU.

 

            Ua hiki ke hoomoe ia ua paipu wai o na ano a pau, a ua hiki ke hana a hoomaemae hou ia na paipu wai kahiko, o kela a me keia ano.

            E hooko ia no na kauoha hana a pau me ka hikiwawe loa.

Helu 41 Alanui Nuuanu -- Mawaena o na Alanui Moi me Hotele. Ma ka hale o @son.

-----

TELEPONE 92,          PAHU LETA HELU @

 

H. E. McINTYRE and B@

MAKINIKAEA ME HOAHANAU.

-----

He Mau Mea Hoolako mai a Kuai aku i na

Me Ai a me na Ai Holoholona o na an@ pau.

E loaa mau mai ana na Mea ai o Kaleponi ma na moka@

-----

E hooko pono ia no na kauoha a pau a e lawe ia aku@ i na wahi a pau o ke kulanakauhale nei @ ka au@ ole.

Makemake ia na kauoha o na Mokupuni.

E HOOIA NO NA MEA A PAU -- Kihi Hikina o na Manui Pa@

oct. 3 -- tfd

-----

HALEKUAI LAKOH@

ROB KANA HALE.

ALANUI HOTELE, MAWAENA O NA ALANUI PAPU ME @

Ua weheia a ke kuai nei, a e loaa no ua ano lakoia @

na ano a pau e like me keia.

NA PO O RUMI E OK@

I Kiaohiaoh@a.

NA PAKAUKAU HOONANI, PAHU-UME KU.

NA PAKAUKAU UWAI-I-KA-OA, E@

Eia hou, o kela a me keia ano maikai loa o na @

LAKOHALE I-E A ME OKE@

-----

HANA PELA@

Na Pela Maikai Loa Uwea, Lauoho Ha@hipa, Ma@ Hulu o na Manu Koloa Ola a me na Hulu Ku@ Uluaa. Ke konoia aku nei ko oukou laa@ makaleho ae i na ano hou.

Na Pela Uwea Holuholu?

 

            Maikai loa a emi no hoi ke kumukuai i laweia mai @ Na K@ oki Mae, ma na kumukuai o K@ KAA BEBE o kela a me keia ano. Mae Bebe, @ a me na Noho Bebe k@kie. Na Puu lalau a me @ n@hiia me ke keleawe. Ua makemake a @ na Moe a Pake a me ke kinohinohi ia @ hale me na Pela e hiki ke @ ekahi; ha ia lakohale @ E h@ mai ia @ ona haahaa o ke kumukuai.

ORDWAY POTER.

Robikana Hale

TELEPONE -- Bel. 525          Mutual. 625