Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 15, 18 October 1893 — Page 1

Page PDF (820.85 KB)

This text was transcribed by:  Patricia Ravarra
This work is dedicated to:  Dr. Lynne Morrow

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

HONOLULU, POAKOLU, OKATOBA 18, 1893.                         HELU 15

 

E kala mai:  only half of the left side column shows in the image.  To make the text make more sense, I will type it as I see it, instead of typing all the way across the page.  I hope this helps…

 

 

Lolo Piha.

@NE ROSA.

@oni Rosa.)

@ua ma ke Kanawai

@–Alanui Kaahumanu.

@sept30-tf

 

@a JOHNSON.

@ua ma ke Kanawai,

@poiaio Palapala no ka

@hu.

@––Alanui Kaahumanu

@sept30-tf

 

@AHOOKANO.

@ua ma ke Kanawai

@––Alanui Kaahumanu

@sept30-tf

 

@.  POEPOE.

@ua ma ke Kanawai.

@––Alanui Betera, ma-

@ Leia.                       sept30-tf

 

@. NAWAIII.

@kua ma ke Kanawai.

@––Alanui Betera, ma

@kahi me J. M. Poepoe

@sept30-tf

 

@ C. ACHI.

@Kokua ma ke Kanawai,

@la Lehulehu.

@––Kihi o Alanui Betera

@                                sept30-tf

 

@M. K. KANE.

@Kokua ma ke Kanawai, a

@ka Lehulehu

@a––Kihio Alanui Betera.

@sept30-tf

 

@. KAULUKOU.

@Kokua ma ke Kanawai.

@a––Kihi o Alanui Betera

@                                sept30-tf

 

@.  KANEAKUA

@Kokua ma ke Kanawai,

@ Hooiaio Palapala no ka

@Oahu.

@na––Kihi o Alanui Betera

@                                sept30-tf

 

@.  HOLOKAHIKI.

@Kokua ma ke Kanawai,

@ Hooiaio Palapala no ka

@na, Oahu.

@na––Kihi o Alanui Betera

@                                sept30-tf

 

@.  ES K. KAULIA.

@Kokua ma ke Kanawai

@na––Kihi o Alanui Moi-

@Nuuanu                    sept30-tf

 

@.  M. KAAUKAI.

@Kokua ma ke Kanawai,

@ a Aina

@ana––Makua o ka Hale

@                                sept30-tf

 

@MES PAELE.

@kokua ma ke Kanawai,

@ma––Alanui Kaahumanu

@                    sept30-tf

 

KA MOOLELO KA AO HOONANEA

––NO––

Kinik@lapu

––Ka––

Ui opio noho nahele o Kanediro Enelani kahiko.

 

Ka hoao paio o na kanaka ikaika ewalu.

 

Ka ni i lawe ia ai i ka lewa e Hailama ke Akua hoopahaohao.

 

Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo kula me ka ipukukui aniani kula ekaeka.

 

Ka mea nona ka lio lele i ka Hikina a ka la.

 

Ka Haleaniani Lele i hoopaaia me na Ow@lilauoho kanahao na kanaka eha.

 

Ka make ana o Hailama kahi Akua ahaohao.

 

Ka ikaika ma na i kipaku i na koa ikaika o Farani kahiko mai na lepo aku o Enelani kahiko.

 

Ka lilo ana o ka ipukukui mana.

 

Ka noho ilihune ana.

 

Ka hopena ikaika waiwai a koa hoi.

 

Ka noho Moi ana no Pelekane kahiko a me Farani kahiko.

 

            I ka hoomaha ana o na haumana, puka akula lakou i waho no ka wa hoomaha.

            O ke keiki alii, hahai loa aku la ia i kahi e ku ana o ke kaikamahine alii, me ke ako o papa olelo laua.  He mau k@ko like ia iloko o ko laua puuwa o ia manawa.

            Ia laua i hui pu ai i kahi hookahi, lulu lima pu iho la laua, a haule like iho la na waimaka me na pane leo ole aku.

            Me ia mau Waimaka no o ke keiki alii e kulu ala, unuhi ae la oia i kana wahi buke pake ke hoomanao.

            Pane aku la oia, o ke kaikamahine alii, e haawi mai kou oluolu, i wa no kaua e kamailio ai Ae, ua oluolu loa au, wahi a ke kaikamahinealli.

            O oe wal@ no ke kaikamahine opio loa i like ka Waihooluu o na helehelena nanaina me ka mea i loa ia’u ma ka moeuhane i loko o na po hookahi tausana oi.

            E ke keiki alii maikai, he oiaio kau, ano, o oe wale no ke keiki opio i like loa na helehelena o ka nanaina ma na ano k@lana a pau a’u e ike nei ano, i like me ka mea a’u i moeuhane ai i loko o na po hookahi tausani me umi.

            Nolaila ua pololei kau i koho mai ai, owau; a na polole [ as printed ] ka’u e koho nei o oe, a oli’a paha ua kulike ka kaua mau koho ana.

            Ma ko’u mau hoomaopopo ana o oe io no ka’u ipo i moe ai no na po hookahi tausani a oi no ke kumu a’u e hooiaio nei.

            I ko’u mau nanaina mua loa, i ike ai ia oe, hookunahihi koke ia ko’u mau helehelena apoapo a lelele koke ko’u oili.  Nolaila, aohe mea e a’u e hoomaopopo nei he mea e @e kekahi nona na helehelena ma Waho [ as printed ] aku o kou mau helehelena, o oe wale no.

            Olia nae paha ua kuhihewa au ma ko’u hele kaapuni ole ana iloko o na kula la o Farani nei.

 

He Moolelo

––NO––

Aukelenuiaiku.

Ka Umikumamakahi o na Keikikane Ike Kapapaiak@a.

 

Ka Hoolei ana a na Kaikuaana ia Aukelenuiaiku ilaio o ka lua o ka M@olane@.

 

Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukelenuiaiku i ka Mana.

 

Ke Ola ana o Aukelenuiaiku.

 

Ka Make Elua ana o Aukelenuiaiku

 

Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i kona Akua ia Lonoikaoulialii.

 

Ka Hoao ana me ka Moiwahine Namakaokahai.

 

Ka Lawe ana a Halulu ia Aukelenuiaiku ka manu Aikanaka mai ka Lani mai.

 

Ka Make ana o Halulu ia Aukelenuiaiku iluna o ka Pali o Kaapeape.

 

@ kii ana a Aukelenuiaiku i ka Wa Ola Loa a Kane ilalo o ka lua o Kamonoalii.

 

Ke komo ana iloko o ka Pahukapu a Kuahailo.

 

Ka Ipo Hoohai a Kamaianaikuahaehae.

 

Ka Wahine nana i haahoo ka lihilihi o ka La.

 

O ka lau o ka lima o na kanaka kona Alanui.

 

Ka Hoihoi ana o Kaukihikamalama i Aukelenuiaiku

 

Papa Elima.

            Ka Iku Kilo, ku i ka po o Ilokuili ka mala@ i o Nana, o Lalei, ka Hoku Kilo o ke kuala o ka i@a, 2 alii o keia papa, he kihei ouholowai loloa a hiki i na kuli ka aahu, he oloa ka pa-u o ka hope, na laua e kilo ka ouli lani o ka Hale Hoano.

 

Papa Eono.

            Ka Iku Nuu ku i ka po i o Kaloapau i ka malama i o kaulua, he Iku kai, 2 alii o keia papa, he kihei kalukalu lolo ka aahu ma ke kua ka pu, he u’a ka pa u o ka hope, ia laua ka malama o na mea paahana o na mea poni o ka Hale Hoano, no ke kapu Akua a me ke kapu Alii.

 

Papa Ehiku.

            Ka Iku Ku, ku i ka po o Laaukulua i ka malama i o Makalii, he Lepa, 2 alii o keia papa, he Holei ke kihei loloa a hiki i na wawae, ma ka akau ka pu, he ula ka lei ma ka a-i, ia laua ke ku ma ka akau a hema o ke kuahu hoano o ka Hale Hoano.

 

Papa Ewalu.

            Ka Iku Moe, ku i ka po o Mohalu i ka malama i o Ikuwa, he kapu o moe, 2 alii o keia papa, he uwauwahi, ka aahu ma ka a ia ka pu, he kikepa ka aahu ana iaia, iaia ke kapu moe o na kapu apau.

            Nolaila, maloko o keia mau papa ewalu, he 16 Alii kapu ma ko lakou mau kapu Alii iho i moekahi ma ko lakou papa alii i pili i na hanauna Alii o na lahuikanaka ekolu.

            E ko makou pae heluhelu, o ka helu o ke au kahiko loa, ua heluia ma na hanauna alii, aole pela e helu ia ai na kanaka.

            E hoomanawanei iki iho ka ono a puka hou aku i ka la apopo.