Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 17, 20 October 1893 — Page 4

Page PDF (823.28 KB)

This text was transcribed by:  Elizabeth-rose Hanohano-hong
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

Na Rula Alakai

O ka Nupepa Puka La Aloha Aina

            E hoopuka mau ia aku ana ma kela la a me keia la ka nupepa puka la Hawaii aloha aina.

            E hoopiha ia ana kona mau kolamu me na manao kalaiaina na@uao maluna o na ninau lehulehu o ka la, na moolelo, na kaao, na nuhou kuloko a k@@ aho, na manao alakai naauao o na makamaka i kakau inoa ia.

            E hoopuka ia no na olelo hoolaha, na mele, na kani kau, no ka uku loaa mua.

            E hoounaia aku no na pepa i ka poe kauoha mai, ke hooili pu mai i ka uku pepa.

            O ka uku pepa, he hapaha ko ka pule, hookahi dala o ka mahina, umi dala o ka makahiki a heumi kene@a no ke kope hookahi.

 

Keena Hana:

Ma Ka Hale O Kilikina

Alanui Papu. Honolulu.

 

Aloha Aina

J.K. Kaunamano

Ona, Lunahooponopono a me Puuk@u

Honolulu Okatoba 20, 1893

Hoomakeaka

            I ka manawa a kekahi kaikamahine opiopio e ku kiei ana i ke pakaukau i piha me na mea ai ono loa a kona makuakane i hoomakoukau ai no ka hookipa ana mai i kona hoaloha, hoea mai la ke kauwahi keiki kane hoaloha a na wahi kaikamahine la i kahi ana e ku kahili aua i ka nalo, lele aku la oia a honi i ua wahi keiki nei a hoonoho aku la iaia ma ka noho.

            Ma ke alo ponoi o ua wahi keiki la e noho ana, e waiho ana kekahi pa nui i uhi ia me ka uhi veleveta ulaula, a maleko o ua pa la, ka meaono hookioa a ka makuakane i hoomakaukau ai nana wale no e ai me kona hoa.

            Nouoi aka la ua wahi keiki nei @ weha ao i ka uhi a e ai lawa, olelo mai la ke k@ikamahine iaia, e pepehi ia auanei au e kuu makuakane:

            Pane aku la ua wahi keiki nei, ina pela, ua pau ko kaua noho noaloha ana, a ku ae la oia a hele aku la iwaho.

            Ia manawa no i uwe mai ai ua wahi kaikamahine nei, a wehe ae la i ka uhi o ke pa, a okioki iho la i ua meaono la, a pau ae la i k@ ai ia e laua, ia manawa no i k@ ae ai ua wahi keiki nei iluna a kunou aloha aku ia i ke kaikamahine, a huli hoi aku la i no kona home.

            Hoea mai la ka makuakane me ka makuahine a me ka laua malihini maluna o ke kaa lele iho la i lalo a lawe mai la ka makuakane i kona hoa ioha a hoonoho iho la iaia maluna o ka noho a kahi keiki i noho ai, nana iho la ka makuakane i ke pa meaono i uhi la me ka uhi veleveta a kana kaikamahine i hana ai me ha maalea nui, komo loa aku la oia iloko o ke keena waiho pa, ke pa a me ke o, a komo loa aku la hoi ka makuahine i ka hele kuke.

            Ku iho la ua wahi kaikamahine la ma ke kua o ua malihini la e noho ana iluna o ka noho, helelei iho la kona mau waimaka maluna o ka papalina o ua malihini la, huli ao la ka malihini a ninau ae la: "Heaha keia mau waimaka ou e ku@ keiki e uwe nei?"

            Pane iho ua wahi keikamahine la, "e uwe ae ana wau ia oe" heaha keia?" wahi a ka malihihini.

            O! ke hookala ia mai la ka pahi no kou mau hua; pela io anei? wahi a ka malihini, "ae" i pane mai ke kaikamahine.

            Ia manawa koke no i ku ae ai ua malihini nei a holo aku la me ka mama nui, ia manawa nohoi i kahea mai ai ka makuakane, heaha kela? Pane aku la kana kaikamahine: "Ke holo la ko hoaloha me ka meaono."

            Nonoi mai la kona makuakane, e oki hoi na'u kekahi hapa e kuu hoaloha, pane aku la kona hoaloha me ka piha weliweli i na hana akamai a kahi kaikamahine; a pau loa auanei ko'u mau hua i ka moku ia oe, o ka ahai no ia o ka pupuhi o na wahi kanaka ia, a pakele mai hoi kahi kaikamahine kolohe.

 

            Eia ke haawi makana nei ka Hui o na Pake Waiwai o keia kulanakauhale he makana o $200, no ka hopu ana ia Liung Yao, ka pake nana i pepehi o Tang Yong o lalo o Hoaeae ma ka wanaao la Sabati iho nei. Eia no oia ke poe mai nei iloko o ka uaele, aole i loaa.

 

Kanaka McLennan

(Makalena.)

Helu 131         Alanui Papu

            Na hoea hana: 9A.M. a hiki i ka hora 12 @M.; a mai ka hora 3 a hiki i ka hora 5 P.M.

            Tel. Koena Oihana 682 Mutual- Halenoho Tel. 287.

 

Kauka

Yong Kam Pung

(Apana)

Helu 81           Alanui Maunakea

            Kauka loea o Ka 'Aina Pua.

            Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma'i, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii. O na ma'i ha no ua hiki loa ia ke hoola ia, na ma'i Akemama a me na ma'i Puuwai a me na ano ma'i no a pau. Pela pu hoi na ma'i lele, Kolera, Hebera @iva lenalena, lepara, Maialii, ke oki a me ka hoola ana; pau pu me na koko ino.

            ua hiki i ka'u laau ke hoohemo keiki i ka wa nahunahu me ka poino ole. He laau no kekahi no ka hooponopono hou ana i ka waihoua keiki a i ka wa e inu ai i keia laau me ka malama loa i ka rula, e loaa no he keiki i ka poe i loaa ole he keiki mamua aku.

            Eia no hoi me a'u he mau laau hoohanau keiki, oiai, o kekahi poe he eiwa makahiki o ka noho pu ana me ke kane aole nae ke loaa o ke keiki, i keia wa, ua loaa he elua keiki, mamuli o ka ai ana i ka'u laau.

 

E Naue mai i Ike Maka

            He pomaikai nui keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae. E hauoli no au ke ike aku i na makamaka e kipa mai ana e kuka pu me a'u ma na ano o pau e pili ana i ka'u oihana?

            E kipa mai e ka poe i hooluuluuia me na haawina pilihaa a ka ma'i, a na'u oukou e hooluola aku.

Kauka Yong Kam Pung

Honolulu, Sept. 27.    tfd.

 

Ho Yen Kee Ma

Mea Hana Tini, A Mea Kuai Pa, A Lako Aniani O Na Ano A Pau

            Ua hiki ke hoomoe ia na pa ipu wai o na ano a pau, a ua hiki ke hana a hoomaomae hou ia na paipu wai kahiko, o kela a me keia ano.

            E hooko ia no na kauoha hana a pau me ka hikiwawe loa.

Helu 41 Alanui Nuuanu-Mawaena o na Alanui Moi me Ho@ele. Ma ka hale o Aaeu.

 

H.E. McIntyre and Bi@

Makinikaea Me Hoahanau

He Mau Mea Hoolako ma i a Kuai aku i na @

Me Ai a me na Ai Holoholona o na an@ pau

E loaa mau mai ana na Mea ai o Kaleponi  ma na makua@

            E hooko pono ia no na kauoha a pau a e lawe ia aka na i na wahi a pau o ke kulanakauhale nei me ka auhau ole. Makemake ia na kauoha o na Mokupuni.

            E hooia no na me Pau- Kihi Hiniua o na Alanui Papu @

oct. 3-tfd

 

Halekuai Lakoha@

Robinkana Hale

            Alanui Hotele, mawaena o na Alanui Papu me @

            Ua weheia a ke kuai nei, a e loaa no na ano lakoha@ na ano a pau e like me keia.

Na pono rumi moe oka!

@1 Kinohinohia,

 

Na Pakaukau Hoonani, Pahu-umi Ku,

Na pakaukau Uwai-i-ka oa, etc.

Eia hou, o kela a me keia ano maikai loa o na

Lakohale i-e a me ohe @

Hana Pela!

Na Pela Maikai loa uwea, lauoho hahihipa, Ma@ a me @ Hulu o na Manu Koloa Ola a me na Hulu Kilika no @ Uluna. Ke konoia aku nei ko oukou lunaike@ makaleho ae i na ano hou.

Na Pela Uwea Holoholu?

            Maikai loa a emi no hoi ke kumukuai i lawe ia mai i ke@ Na Koki a me oki Moe, ma na kumukuai o Kapalak@ ko @ Kaa Bebe o kela a me keia ano. Moe Bebe, Moe Bebe @ a me na Noho Bebe kiekie. Na Pou lalau a me Pou i @ nohiia me ke keleawe. Ua makaukau maua no ka hoom@ na Moena Pake a me ke kinehinohi ia loko o ka hale; na@ hale me na Pela e hiki ke pahonohono houia e na paahana @ ekahi; hana lakohalo hou. E hoao mai ia maua. a @ ona haahaa o ke kumukuai.

 

Ordway & Porter,

Robikaua Hale

Telepone-Bel, 525                   Nutual, 625.