Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 22, 26 October 1893 — Page 4

Page PDF (877.62 KB)

This text was transcribed by:  Naomi Ajello
This work is dedicated to:  to my Hawaii Hamachi Ohana

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

ALOHA AINA.

 

@. R. Ka@namano

 

Oaa, Lunahooponopono a me Puuku

 

HONOLULU, OKATOBA 26, 1895

 

HE MOOLELO HAWAII.

 

 O KEKAHI LEAHUI # KAPAIA

 

---Ka---

 

Mu v Laanhadlemai.

 

Ka poe e Kapaka hepoeai Mala.

--------

 

   Alaila, e kahea kela pale keaki, e Kanealohi o ka uka nei la @o Kawaakoa he ikua, he kau, he liko, he pua naulu Wale, ulu ka o ha a pai i kela kihi o Pohakuloa, alaila, a manao ka ohana he keiki kane ka mea i hanau, ina e kahea ke pale keiki.

E ulu pu’e ka pua kaioe,

E ulu mano e ka Weaweaiki,

Ua laa he halii lauhulu,

He haaweawe hiialo no Kinaiaeleele,

Ua laa he kapu wahine.

   Alaila, hoopau ke pale keiki i kana kepakepa ana.  O ka wa ia o ka ohana a pau e ike ai i ke keiki.  I na he keiki kane, alaila e hoooppe ia me na lau-i maloo i kihae ia a liilii, ihaku ia me na he-maia.  A na keia pale keiki no e hele a waiho aku i ka mohair i mua o ka unu, a he unu ko lakou e waiho ala o Huumeakapu.  O ka hana nui o keia uni, o ke kauna wale no ko ia wahi, a e kani mau ana na ipu hoehoe a ka makani,  O ka ia kahuna aole e hoopa mai kona lima aoli, me ka laau loloa e o mai ai maluna o keiki kane, i na he kaikamahine, na ke pale ekiki no i kahukaha in a wahine.   O ka wa ia e puhi ia mai ai  nap u lani a me na ohe hokiokio ma na pukaihu a me na ipu hoehoe a he mea ku i lealea no lakou loko e elua pule.  I na hoi he kaikamahine, e hana lakou me na leo mele hula; oia ka hana nui a keia lahui ai maia a he kappa heiau no ko keia poe e waiho la ma ko lakou wahi, ekolu heiau, o ka heiau lele pali, o ka heiau kia manu, o ka heiau kapu i ke akua—elua koa hookahi no ka oopu, kookahi  no ka hinana.  Penei na mahele e hana ai: Ka mahele mua, no POhakuloa, a mahele hope no HInanalele, a na ke kilo e hana elike me an kilo o na puu kilo i’a, a pela nohoi, he kilo oopu no ko keia lahui o ke kuahiwi a pela aku.  A i na i hewa ke kilo, aole oia i lawe i kana makana mua a kau iluna o ke ahu kaue a me ke aha wahine, alaila e holopu ia ana e ka wai nui mai kekahi kihi a kekahi kihi o ka aina, e a an aka aina ua hew aka hana, ua haule a pona paha, aole i hoomanao ke kilo i ka lawe ana in a oopu mua i a e in a mea a lakou i hana ai.  Oia hoi nan a-oopu i olelo ia e ko Kauai poe he kahe oopu.  E hana no keia poe in a kahe nunui loa ma ka umi a iwakalua anana ka loa o na haoopu e hana ia ai; a pela e hana ai keia poe Mu, O ka hana ana o na ha-oopu he mea nui loa kela; penei ke ano: e kauhaua ia na aoao elua o kela pea a me keia pea, e pi ii ke kuahiwi e oki laau kau ae ok ii na ano alaila e hele mai ana ka luna nui o keia poe e hoomakau i ke ahiahi.

 

----------

   He hoonanea puhiohe ka kekahi hapa o ka Bana lahui, i ke ahiahi nei ma kahi o na lio hoonioni kikala, ma kahi maa mau in a mea a pau.

------------

O keia iho na Inoa o ko makou mau Luna.

------

          D. Kahaleluhi.       C. K. Kahele.

Sam. Kaanaana.     Sopol. Keanini.

          T. C. Polikapa.       K. Kekua.

 

Kanaka McLennan.

(Makalena.)

Helu 131      Alanui Papu.

   Na hora hana: 9 A.M. a hiki i ka hora1@M.; a mai ka hora @ a hiki i ka hora 5 P. M.

   Tel. Keena Oihana 682 MUTUAL-Halenoho Tel. 287.

--------------

KAUKA

Yong Kan PUng

(APANA.)

 

Helu 81                                                                       Alanui Maunakea.

---------

KAUKA LOEA O KA AINA PUA.

---------

 

   Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma’i, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii.  O na ma’i ha-no ua hiki loa ia ke hooia ia, na ma’i Akemama a me na ma’i Puuwai a me na ano ma’i no a pau.  Pela pu hoi na ma’i lele, Kolera, Hebera, fiva lenalena, lepera, Maialii, ke oki a me ka hoola ana, pau pu me na koko ino.

  Ua hiki i ka’u laau ke hoo hemo keiki i ka wa nahunahu me ka poino ole.  He laau no kekehi no ka hooponopono hou ana i ka waiho@a keieki a i ka wa e inu ai i keia laau me ka malama loa i karala, e loaa no he keiki i ka poe i loaa ole he keiki mamua aku.

   Eia no hoi me a’u he mau laau hoohanau keiki, oiai, o kekahi poe he eiwa makahiki o ka noho pu ana me ke kane aole nae he loaa o ke keiki, i keia wa, ua loaa he elua keiki, mamulio ka ai ana i ka’u laau.

 

E Naue ma ii Ike Maka.

   He pomaikai @ai keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae.  E hauoli no au ke ike aku i na makamaka e kipa mai anae kuka pu me a’u ma na ano a pau e pili ana i ka’u oihana?

   E KIPA mai e ka poe i hooluuluuia me na haawina pilihua a ke ma’i, a na’u  oukou e hooluolu au.

KAUKA YONG KAM PUNG.

   Honolulu,, Sept. 27.                        tfd

HO YEN KEE MA.

 

MEA HANA TINI, A MEA KUAIPA, A LAKO ANIANI O NA ANO A PAU.

 

   Ua hiki ke hoomoe ia na paipu wai o na ano a pau, a ua hiki ke hana a hoomaenae hou ia na paipu wai kahiko, o kela a me keia ano.

   E hooko ia no na kauoha hana a pau me ka hikiwawe loa.

   Helu 41 Alanui Nuuanu—Mawaena o na Alanui Moi me Hotele.  Ma ka hale o Aseu.

 

TELEPONE 92.            PAHU LETA HELU @

H. E. McINTYRE and B@

 

MAKINIKAEA ME UOAHANAU.

------------

He mau Mea Hoolako mai a Kuai aku i na @

Me Ai a me na Ai Holoholona o na an@ pau.

E loaa mau nai ana na Mea ai o Kaleponi ma na mokualua

--------------

   E hooko pono is no na kauoha a pau a e lawe ia aku @ i na wahi a pau o ke kulanakauhale nei me ka auhau ole.

Makemake ia na kauoha o na Mokupuni.

 

E HOOIA NO NA ME PAU- Kihi Ilikiua o na alanui Papa @

Oct. 3---tfd

 

HALEHUAI LAKOH @

ROBIKANA HALE.

ALANUI HOTELE, MAWAENA O NA ALANUI PAPU @

Ua weheia a ke kuai nei, a e loaa no na ano kalou @ na ano a pau e like me keia,

NA PONO RUMI MOE OK@

@ Kinohinohiia,

 

            Na Pakaukau Hoonani, Pahu-ume Ku,

Na pakaukau Uwai- i-kaLoa,

Eia hou, o kela a me keia ano maiai loa o

LAKOHALE I-E A ME O@

---------

HANA PELA!

Na Pela Maikai Loa Uwea, Lauoho Huluhipa, Mauu@ Hulu o na Manu Koloa Ola a me na Hulu Kilika@  Uluna.  Ke konoia aku nei ko oukou lunaike@ makaleho ae i na ano hou.

 

Na Pela Uwea Holuholu.

 

   Maikai loa a emi no hoi ke kumukuai i laweia mai @ Na Koki a me oki Moe, ma na Kumukuai o Kappala@ KAA BBE o kela a me keia ano.  Moe Bebe, Moe@ a me na Noho Bebe kiekie.  Na Pou lalau a me P@ nohiia me ke kelawe.  Ua makaukau maua no ka h@ na Moena Pake a me ke kinohinohi ia loko o ka hale hale me ua Pela e hiki ke pahonohono houia e na pa@ ekahi; hana lakohalo hou.  E hoao mai ia maua. @ ona haahaa o ke kumukuai.

ORDWAY & PORTER,

Robikana Hale

TELEPONE-Bel, 525                   Mutual 625