Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 26, 31 October 1893 — Page 3

Page PDF (941.39 KB)

This text was transcribed by:  Cheryl Mokuau
This work is dedicated to:  Lance & Sherri

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

 

[@can’t tell if something is missing the edge is all blurred]

@Kuokoa, me Amerika

@no ke hoohui.

 

@ai ka lani maai kekahi

@e hoohui me Hawai

@huhu loa ana no kahi

Kuokoa. Aia wale no

@me Amerika wale no e

@aila, aole e kakau ke

@lae i ka huhu.

 

@hooholo o Kalivana e

@oa i ka hoohui ana, i

@okoa no, ua ae o Kali-@

@e aho paha keia e ulu

@.

 

@a makamaka maikai,

@oi ka make i ka hoo-

@o ka olelo, nui ka pi-

@pii ka okala a make.

 

Aina kue la Hoohui Aina.

 

@(Hoomau ia)

 

@a moolelo o ko kakou

@li aupuni.

 

@mai ia kakou me na

@a pelapela o ke ano

@ka mea 8 maa ole ia

@ai ko kakou mau ku

@.

 

@ona kakou i keia ano

@hao, o ka Aina, a ua

@a ua hoopailua maoli,

@e luai kakou i keia wa.

@ke ino, a koe na mea

@me kakou.

 

@ia maluna o kakou,

@o Mokalina, ka mea i

@e ia kakou, ke aahu,

@ kakou mau kupuna

@laila, e waiho aku ka

@a lakou mau lepo, me

@ka lakou mau olelo ino

@ou.

 

@a mea, ua ao mai ka

@kakou: “Na ka mea

@o lakou e pehi mai ia

@a ka pohaku.

 

KEPA IA ANEI AU?

 

UA KEPA IA OE.

 

@ i ike iho ai i ka manao

@makua Waiamau, ua

@e oia, aole ka ia he ka-

@kepaia e hiki ai iai ke

@na kauhale o na hoa

@.

 

@haha maoli ko`u naau i

@hao o keia kahunapule,

@o kana haua ia i li`a ai,

@ oia i kona kino, kona

@kona opu, kona naau a

@lala a pau o kona kino e

lilo oia i makua hanai no na hipa; a eia na hipa la ke auwana wale nei.

 

            Nalowale kekahi poe hipa, komo hewa kekahi poe hipa, komo hewa kekahi poe hipa i Auwaiolimu, a o ka hapa nui o na hipa ua nawaliwali no ka malama pono ole o ke kahuhipa.

 

Kela Me Keia.

 

            I KAKAHIAKA o ka la apopo e ku mai ai ka mokuahi kinau mai kona mau awa mau mai o Maui me HaWaii.

 

            He elua ohua makaikai a ka Malulani i ahai aku nei no ka pii ana e makaikai i ka Luaopele.

           

            I KEIA la e noonoo ia ai ka hihia o Lung Yao, kela Pake pepehi kanaka o Ewa, imua o Lunakanawai Apana Robikaaa.

 

            O KEIA LA KA LA I KU MAI AI KA MOKUAHI Warrimoo mai na Panalaau mai o ka Hema, a e kamoe loa aku ana kona alahele no Victoria, Kolumebia.

 

            HE 10 poe lawehala i hoopai ia no ka ona ma ka la inehinei imua o ka Lunakanawai Apana ma ka ekolu dala pakahi. Lilo hewa i ka mea pomaikai ole.

 

            EIA ka hihia o Wo Sing, kela Pake alakai che-fa o lalo o Ewa, ke hookolokoloia nei e ka Lunakana Wai Robikana o keia kulanakauhalae, a i keia la e akaka ai ka olelo hooholo.

 

            O. R. Callender, ke kahunapule haole o ka ekalesia Bihopa o Kohala, e huli hoi aku ana oia no Enelani, ma ka mokuahi Warrimoo o ka la apopo, a e pani ia ana kona Wahi e Rev Lewis oia wahi no.

 

            Ua loaa aku kekahi poe Iapana a me kekahi poe kanaka maoli, e wala ana i na kiaha wai welawela o Hinakahua, i kekahi o na kiai o ka Hale Dute, he ewalu ka nui o keia mau omole, a noluna mai hoi o ka mokuahi Miike Maru ma ka la iho la inehinei.

 

            He eha mau mokua Luna kia a i oeoe e ku nei iloko o ke awa o Honolulu, oia hoi o Aloha. Transit, Robert Lewis a me C. S. Holmes. He ku no i ka hiehie ke nana aku.

 

            UA loaa mai ia makou he lono lauahea, eia ke liuliu ia mai nei e hoopuka ia aku he nupepa puka la hou, e o ana ma ka inoa o kukaapio, a ina io e puka mai ana, he hoolaupai hou ana mai ia i ka nui o na wahaolelo iloko o ka aina. Aole i maopopo ka ona nona keia nupepa hou.

 

            Ia`u e hoolai ana maloko o ka hale hooluolu o ka halepule o Roma, lohe aku la au i ka poha ana mai o kekahi leo aloha aina e olelo ana, “kupanaha maoli, kai noa paha eia aku ia waho ka make, eia iho no ka hoi kekahi i ke alo. Make no he hoaai. Eia no kekahi make o kakou la i ka i`o Hawaii. Eia ka, o kekahi kakoo ikaika loa ia o ka hoohui aina, a ke hoouna mau nei oia i kana leta i kona poe hoaloha e hooikaika mai i ka hoohui aina. Ahu hoi ka alaala, i ka noho pono iho no ka i ke alo a ai pono i ka loaa, kapakahi ae ka olelo e hoohui ia Hawaii, me Amerika.”

 

OLELO HOOLAHA

 

            E IKE ANANEI NA KANAKA A PAU KE NANA MAI I KEIA. Owau o Ribeka (w) ka wahine mare a Wahine Keoili, no Kunawai, Honolulu, Oahu; ke hoike aku nei, aohe he oiaio o ka hoolaha a kuu kane mare, maloko o ka nupepa. ALOHA AINA, o ka la 18 iho nei, e olelo ana, ua haalele aku au iaia me na keiki a maua me ka moopuna, he 7 ka nui mamuli o ko`u lilo ana i ka mea hou, a e papa ana i na mea a pau aole e hookipa a e malama ia`u.  O ka mea oiaio loa, na ua kane mare nei no a`u i kipaku mai ia`u mai ko mana hale mai ma Kunawai, a me na olelo hooweliweli pu, a nolaila au i ku ai a hele me na keiki a pau loa a hiaua me ka moopuna. Aole o keia ka mua o kona kipaku ana ia`u aka, o ka eha iho la keia  Mamuli no hoi o kona hooweliweli ia`u, ua hoopii au iaia a ua hoopaaia ma ka halepaahao o Kawa, Honolulu, a o ka hemo koke ana iho nei no ia la a hoi mai nei a noho pu me a`u a hiki iho la i kona kipaku hou ana ia`u. A eia au ke noho nei i keia manawa me na keiki a pau loa a mana malalo o ka malama ana a ka`u kaikamahine ponoi, o keia ka mea oiaio loo.

 

                        MRS. RIBEKA KEOILI,

Kanawai, Honolulu, Oct. 28, 1893,

Oc 30 t6a

 

Clia Baululaau..

 

Kauka Hana Niho

 

            Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pokole loa. He loea me ka noeau ma ka hoopiha ana i ka niho me ke Gula, Dala a mea e ae paha. He akamai lua ole i ka hana ana i na niho ku`i o na ano a pau.

 

            He mikioi ka holoi ana i na niho. He palanelie kona mau lima ka kana mau mea hana niho o na ano hou loa i loaa mai nei. He oluolu no kekukai olelo ana no kona ukuhana.

 

            O ke kanaka Hawaii hookahi wale no keia mailoko ae oka huina o 40,000 kanaka i loaa ka Laikini Kauka Hana Niho mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana o na Hoa o ka PapaOla i kona akamai maoli ma keia Oihana ano nui.

 

            E ike ia kakou hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ae.

 

            KEENA HANA—Maluna ae o Alanui Moi me Betela. Puka komo e pii ana iluna o ke keena ma Alanui Moi. Sept 30—tfd

 

Hawaiian Hardware Company L`d.

 

Poaono, Sept. 23, 1893.

 

            Mai ka manawa mai o ke kukulu ia ana o keia hale oihana a hiki i ka hoomaopopo ana o na kanaka i kona ano ua lawelawe ia na hana me ke kuooa me ka hoopono, mai ia manawa mai, ua kapa mai la kekahi poe i ka inoa o ka “HAWAIIAN HARDWARD CO,” ka hui waiwai hou loa. I mea e oluolu like ai na mea a pau, pela pu hoi me ka poe e nana mai nei maluna o ko makou holomua me na maka ewaewa, ai mea e hoonalowale loa ia ai na hoopalaimaka ana o keia mau la, ua hooponopono makou a ke waiho aku nei i ke akoa, i ko makou noho mana maluna o kekahi mau hui paakai nuii loko o keia Apana, a e haawi ia aku ana hoi i na kanaka o keia Paeaina na paakai keokeo helu ekahi nona ka waihooluu i maa ole i ka ike ia iloko o kekahi Hui Hoahu Paakai mamua. O ka makou mau hooponopono ana, oia ka hooko ana akui na kauoha a pau. E hooko a no na kauoha ma ke eha hooka@, a i ole ma ke tausani paha mei ka hikiwawe.

 

            O i a hale ma ke Alanui Kalepa ua hoolilo ia i maw hale hou me ke pena a Hendry i hoowali mua ia. Peka @ no hoi me na hale e noho hana ia nei e C. O. Berger me Robert Grieve, oia kekahi mau mea e maopopo ai na@ mea kahiko i hoolilo ia i mau mea hou. O na hale noho a puni ke kulanakauhale, na hoao ia u e keia ma@ pena, a i ka wa e huli hoi mai ai na hale kahiko mai ka lakou huakai Hoikeike Honua mai o ke ao, e manao ia auanei na hale o Honolulu nei, ua loli ano e ae ko lakou mau kulana. O ka makou mau wai wai o ka noho na hooponopono kino ana, oia hoi na lako hale o na me @ pili hao, a aniani, aole hiki ke nahaha, a ina e nahaha ana alaila, mamuli no ia o ka loli ano e ana o ke au o ka manawa. Ua loaa ia makou he heluna nui oia mau waiwai kupono no keia manawa. Ua hiki ke hoemi ia na waiwai kumukuai pii a i ke kumukuai haahaa loa.

 

            Ua hiki ka makou mau waiwai, maikai loa i kinohimehi ia me na nanai like ole ke hoouna ia aku ia oukou, no ke kumukuai o ekolu dala a pii aku. O na waiwai maikai loa e loaa no ma ka puka aniani makai o ko makou halekuai. E mino aka iho ana oukou ke hoike aku makou ia oukou i ke kumukuai oia mau waiwai.

 

            O ka likeole mawaena o na lako lealea maikai a me na mea ino, na hoomaopopoia ia iloko o kela a me keia kau He mea makehewa wale no ia oukou ke kuekaa ana aku i ka olelo ana ae o na waiwai maikai a pau mailoko aku no ia o ko makou halekuai. Ma ke kau kimanu o Oct. 1, ua wae ae nei makou he heluna nui o na poka pu kau poohiwi i maa mau i ka lawelawe ia ma Amerika Huipuia, a ina oe e kua ana i keia mau poka alaila, aole e lilo ana kau mau dala i ka manu a kanaka. Ma keia hoi ana mai o ka mokuahi Auseteralia, e loaa mai ai ia makou he mau papale keokeo kupono no ka uhai holoholona a kimana ma ke kula. Mawaho ae o keia, ua loaa pu mai ia makou he helena nui o na hao hoomaemae pu, a me kekahi mau ano kimau lehulehu e ae.

 

            Ua hoouna mai ko makou mau Agena mai Kkapalakiko mai, he mau mea hana no na mea i nahaha, elike me na ipulepo a me na pa nahaha, ka laau a me ka ili i hookaawaie ia no na hana nui oia laina. He nui loa oia mau waiwai ia makou i keia wa, a ina oukou e makemake i kekahi a oia mau kea no ka hana hou ana i na mea nahaha, ua hiki no ia makou ke hoolawa aku ia oukou ma ke kauoha.

 

            O kekahi mau mea maikai loa a makou, oia na mea pahiku huamoa a kapaia ka “Keeptone Beater; ua hiki i keia mea ke hoowali i na huaai e ae maikai o na ano a pau. Ua hiki no hoi ke hana ia na pudina, @ na meaono e ae a pau o ka papaaina, o he oi loa aku no hoi keia o ka emia me ka maikai i na wa a pau mamua a ke kakini mea paluku hua i kuai ia ma ka makeke no na makahiki he umi i hala ae nei.

 

HAWAII HARDWARE CO., Ld

 

            Mao mai ka halepohaku o Spreckels

 

            Helu 307 Alanui Papu.