Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 32, 7 November 1893 — Page 1
| This text was transcribed by: | Linda Kane |
| This work is dedicated to: | Kaliko |
KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.
Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.
@E 1 HONOLULU, POALUA, NOVEMABA 7, 1893 HELU 32
@ olaha Lolo Piha.
@ ANTONE ROSA
(Akoni Rosa.)
@he Kokua ma ke Kanawai.
@ Hana---Alanui Kaahumanu.
sept30-tf
@ENOKA JOHNSON.
@he Kokua ma ke kanawai,
@ena Ilooiaio Palapala no ka
@i o Oahu.
@ Hana---Alanui Kaamumanu
sept30-if
@ K. KAHOOKANO>
@e Kokua ma ke Kanawai
@ Hana---Alanui Kaahumanu.
sept30-lf
@ J. M. POEPOE.
@e Kokua ma ke Kanawai.
@ Hana---Alanui Betera, ma-
@ Hale Leta sept30-lf
@ JOS. NAWAHI.
@e Kokua ma ke Kanawai.
@ Hana---Alanui Betera, ma
@ hookahi me J. M. Poepoe
sept30-tf
@ W. C. ACHI
@ he Kokua ma ke Kanawai,
@i no ka Lehulehu.
@ Hana---Kihi o Alanui Beter
@i Moi. sept30-tf
@ SAM. K. KANE.
@ he Kokua ma ke Kanawai, a
@ no ka Lehulehu.
@ Hana---Kihi o Alanui Betera.
sept30-tf
@. L. KAULUKOU.
@he Kokua ma ke Kanawai.
@ Hana---Kihi o Alanui Betera
sept30-tf
@. M. KANEAKUA
@ he Kokua ma ke Kanawai,
@ena Hooiaio Palapala no ka
@i o Oahu.
@ Hana---Kihi o Alanui Betera
sept30-t
@. L. HOLOKAHIKI.
@ he Kokua ma ke Kanawai
@ena Hooia io Palapala no ka
@ Kona, Oahu.
@ Hana---Kihi o Alanui Betera
sept30-lf
@AMES. K. KAULIA.
@he Kokua ma ke Kanawai.
@ Hana---Kihi o Alanui Moi-
@ne Nuuanu. sept30-tf
@AM. M. KAAUKAI.
@ he Kokua ma ke Kanawai,
@ Ana Aina.
@ Hana---Mauka o ka Hale
sept30-tf
@ JAMES PAELE.
@he kokua ma ke Kanawai
@ Hana---Alanui Kaahumanu
sept30-tf
KA MOOLELO KAAO HOONANEA
NO
Kinikalapu
Ka
Ui opio noho nahele o Kanediro Ene
lani kahiko.
Ka hoao palo o na kanaka ikaika
ewalu.
Ka ui i lawe ia ai i ka lewa e Hailama
ke Akua hoopahaohao.
Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo
kula me ka ipukukui aniani kula
ekaeka.
Ka mea nona ka lio lele i ka Hikina a
ka la.
Ka Haleaniani Lole i hoopaaia me na
Owililauoho kanaha o na kanaka eha.
Ka make ana o Hailama kahi Akua
Pahaohao.
I ka hora 9 o ke kakahiaka ua lawe ia mai la ke kahunapule moneka imua o ka aha koa, o ka Moi ka lunakanawai kiekie e keia aha.
Hoakaka mai la ka Moi i ka hoopii a pau, haawi mai la i keia ninau.
Ua hopu ia oe no kou mare ana i kuu kaikamahine oo ole nona na makahiki he 17 i keia manawa.
Ua hopu ia oe no kou hoomahuka ana i kuu kaikamahine.
O oe ke kahunapule nana i hookomo i kuu kaikamahine iloko o ka hewa haumia.
No keia mau kumu ua maopopo ua hewa oe, a oia no ka oiaio. E haawi mai oe i kau pane ina he pane kau, no na ninau e haawi ia ana ia oe.
Pehea ua heWa anei oe i keia mau kumu i hoopii ia ai oe? Aole au i hewa, wahi a ke kahunapula.
A heahea hoi kau pane e pane ai mamua o ka haaWi ana i olelo hooholo nou?
Pane aku la ke kahunapule E ka lunakanawai kiekie o ka aha koa, ke waiho aku nei au i keia mau ninau ia oe.
He aha mana anei keia e hiki ai i ka mea hoopiiia ke lawe mai i loio kokua nona?
Pane mai la ka moi me ka leo kalakala. Aole e hiki!
Haawi hou aku la ia i ka lua o ka ninau.
E ka lunakanawai kiekie o ka aha koa. O ka mare ana a kekahi kahunapule i loaa ka mana ma ke kanawai o ka aina a ma kanawai o ke Akua, i kekahi mau mea i loaa ka palapala ae e mare ia laua, he hewa anei ia?
O kekahi anei keia o na hewa ma ka papahelu o na hewa i pili i ka oihana koa? Elua hewa a keia iha koa i hookolokolo ai malalo o na kanaWai koa?
Ua malamaia anei maloko o ka buke moolelo o keia aha hookolokolo koa, na olelo hooholo e pili ana no keia heWa?
Pane mai la ka moi, aole, aka, ua hiki no i keia aha ke hookolokolo, ua oi ae ka mana o keia aha i ko na aha e ae.
Pane aku la ke kahunapule ina pela, ke noi aku nei au e hoihoi ia ko`u hewa i na aha hookolokolo kanawai.
O na poe a pau i loaa i na ma`i fiva a pela aku, e hele ae lakou ma ke keena o Kauka Apana, malaila e hikiwaWe ia ka oluolu o na ma`i. Ilaila makou i ka inu laau, a oluolu io no ko makou eha. Kona keena hana, alanuiMauna`ea
He Moolelo
NO
Aukelenuiaiku
Ka Umikumamakahi o na Keikikane
Ike Kapapaiahea.
Ka Hao ei @ a na K@u@ i
Auhele mailiu ilalo o ka lua o ka
Moolanea.
Ka Haawi ana a ka Moo ia Aukele-
nuiaiku i ka Mana.
Ke Ola ana o Aukelenuiaiku.
Ka Make Ema ana o Aukelenuiaiku
Ka malama Maikai ana o Aukelenui-
aiku i kona Akua la Lonoikaou-
liilii.
Ka Hoao ana me ka Moiwahine Namakaokahai.
I ka wa i kauwale ae ai o Iku mai ia lakou ae, olelo koke aku la lakou ia Aukelenuiaiku, hauoli oe i kou noho alii ana no maluna o na @ahuikanaka, a o oe ka ke alii ana no makou.
Aole nae he helehelena o na manao maikai iloko o na kaikuaana no ko lakou kaikaina. E paanaau mau ana kela olelo i ko lakou wahae noho alii ana ka oe maluna o makou.
Ma keia hele ike ana aku la o na keiki mua a Iku e ike i ko lakou makuakane a e ike pu la no hoii ko lakou kaikaina.
He mea ia nana i hookanahai mai i ka manao o Iku me haawina ana e koho iho ai ua maikai ka manao. Pela oia i koho nokole iho ai aole nee oia e hooiaio loa ana e kuikahi ana lakou.
Ua loli ae la ka Aukelenuiaiku ma mau hana lealea ma ka hoolele lupe, mahiki, a pela wale aku. A o na kaikuaana hoi, ua emi hope aku la ka lakou mau hana lealea ma ka heenalu i kai o Kuaihelani.
He manawa loihi hapai hou ae la o Aukelenuiaiku me kona mau hoa i ha lealea ka pua, a me ia ano lealea pu no hoi na ka kuaana e loaloa la ma ko lakou kahua ka pua.
Lele hou aku la ka pua a Aukelenuiaiku a haule iwaena o ko lakou la kahua ka pua. Nana iho la na kaikuaana i ka pua a ike iho la na Aukelenuiaiku, he pua i kau ia a kaaone
Hoouna aku la o Aukelenuiaiku i kekahi o kona mau hoa lealea e kii i kana pua, kii aku la kekahi o kona mau hoa lealea ua hoole ia mai la e na kaikuaana.
Ike iho la o Aukelenuiaiku, he ano hookolohe paha ko na kaikuaana iaia aole oia i kahea aku ia Iku. Ia manawa lele aku la ola mawaho o ka pa a kii aku la kana pua e makaukau ana oia e kii kahea hou aku la o Iku e hoi maie haalele ka pua aole i hoolohe ia mai.
Kii aku la oia, aia ka pua ma ka lima o Noiaiku kona keikuaan aloha iaia. Hoi mai la ia me kana pua me ka poino ole mai na kaikuaano mai.
Ua lilo nae keia pakele ana i mea hoonanea a hoopalaka i ko Iku kiai ana ia Aukelenuiaiku. Hoike ae la o Aukelenuiaiku i kona makemake e hele i ka heenalu hoole aku la o Iku, aole, mai hele oe o make auanei oe.
Ua maikai keia olelo a@o a loaa a makoakane iaia, a ua hoolohe mau no oia i ka Iku olelo.