Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 32, 7 November 1893 — Page 3

Page PDF (961.30 KB)

This text was transcribed by:  Sheyla Tai Hook
This work is dedicated to:  Bernice Pauahi Bishop

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

ke ake loa nei makou makou hopena, a me lana kalaiaina boi, no piha ia makou. I k@e loa au i ka hoo@ ka mea hoi au e hauoli ke ana iho ke hooika la ka nupepa Sun ia o Amerika; aka mako‘u noonoo akahele @ooholo ihola au, o ka @n, oia uale no ke ala no Hawaii. Nolaila @nawa he hoohuiaina mea nana i kakau mai @ he kanaka ano nui ka mana nui nohoi. Amina loa makou i ka makou ke hoike aku kakau o keia leta, no @ena Kalivalana no ka Hawaii. Ua minamina i ka hiki ole ia ma@ haawi aku i na hooia ame ka ka mea ka@le‘a i olelo ai, o ke ole no kela no ke ola@. O ka makou wale @ku iaia, ma na huapopo o kona aina @i loa!" N. Y. SUN.

 

@a Mahalo.

            @iho o ka pau ana o @e a ka Bana Lahui ka ponei, ua hele aku @ai Libornio e hai aku @a Willis no ka pau @ mau mele i hooma@ no kona hanohano a @hana.

            @ mai la ka mahalo ka kuhina me kaua @ Bana Lahui Hawaii @ o na mele i puhi ia @ na himeni Hawaii i @ aku ai, pane mai la huaolelo pokole, he ka lokahi o ka lahui maluhia pu. Ua minamina @u i na mele Hawaii i @ou ole ia mai, a me nakeke (uliuli) i ka ole ia maioiaio, aole io aku la @a piha hauoli o ua no ka mea, o makou @oli ka okala ma na @iao. Eo no ia Hawaii.

 

Na Lauahea o ka la.

            Ua hiki mai nei ka Adimarala hou maluna mai o ka moku ahi Kina, a oia ka Adimarala e pani ana ma kahi o Adimarala Skerret e hoi aku ana ma ka mokuahi Kina.

            I na nae he mau lono keia o ka oiaio i loaa mai ia makou i na aole he mau lono oiaio alaila, ei aku no mahope ka oiaio loa, aole puka wale kekahi mea oiaio me ke kumu ole.

            Olelo iho o loane Bapetizo o ka mea mahope o‘u ka mea e puka mai ana me ke kumu o ka oiaio.

            Ua hele aku ke Kuhina Willis a me ke Kanikela Mills e ike i ke aupuni noho manawa i ka hora 10 iho nei o keia la ma ka halealii. (Ie hapalua hora ka loiki o ka manawa i noho ai iloko, a ma ke koho wale aku no he hana nui a pahu mai i kekahi manawa o keia ahiahi. E ke kiai heaha ko ka po? Eia ka mea kamahao ma keia huakai, aole laua i wehe i ko laua papale i ka wa a ka Bana Pi Gi i mele mai ai i e mele lahui o Amerika, aole pu no hoi i mua o na koa a me na aliikoa, me ia paa no o na papale a komo loa iloko o Halealii.

            Mai haohao iho na makama ka ke loaa ole aku ka lakou pepa, e pono no e ninau ia makou, ma ke Keena Hana o ka Nupepa KE ALOHA AINA.

 

KA AHA UWAO A NA EEPA.

Hoahewa na Niuhi la Ka ahupahau.

HaaWi o Oopuhue i ka olelo Hooholo Puikaika.

Na Hoomakeaka o Puuiki- Kakau ia ma ka oneki o ka Miowera, a hoohenoia no ka Nupepa ALOHA AINA.

 

(Hoomau ia.)

            Aole loa hookahi mea i ike i ke kumu o keia ku naue ole ana o ka Miowera, mawaho ae o kahi koa kiai.

            Aia ke kapena me kona mau luina e holo ke ana imua a i hope, iluna hoi a ilalo me ka naau i hele a opulepule no keia ku ana o ko lakou halel@a i kahi hookahi ua hoao iho la lakou ma na hano a pau e hiki ai ke loaa ia lakou he manaolana no ka hoopakele ana, aka, na halawai mau mai ka lakou mau hoao ana me na ulia pakalaki.

            O kahi koa kiai i kela, aia na minoaka o ka hauoli e hekau ana maluna o kona mau papalina, a ke huki kapakahi mau la oia i kaua wahi elau pu imua a ihope e kulana nei, a hoomanao ae la kou mea kakau i keia mau wahi mapuna leo: "Hao na kepa o Lihue i ke anu."

            Akahi no a ulu mai na hoomanao iloko ona, na hoea mai oia i ka pahu hopu o kona lilo ana i Emepera, elike ne ka kona hoaloha i hoike mai ai ia‘a he mau minute wale no ka mamao mamua iho, a o kana mea wale no e kali ana, o ka hooko ia a pau pono.

            I keia wa na hoolilo koke ia ae la o Kuhaimoana i Peresidena malalo o kekahi olelo kuahaua a kekahi Aha Uwao i kahea ia, a o Eleelepakaualani kona hope.

            I ka wa i akoakoa mai ai o na mea a pau, maloko o ka halealii Momi maluna o ka mokupuni o Puuiki, he la nui ia i ike ole ia mai kona hookumu ia ana mai he aupuni.

            No ka mea, ua kokolo aku o Pipipi mai kona wahi i anee ai a kau iluna o Puuiki, ua kalamoe aku hoi o Aleale a noho hoopuana i ke alo o Kuhaimoana, ua noke a na pupu a Ako‘ako‘a i kahi hookahi.

            A i ka nana aku, hewa i ka wai ua mea he nui o na kanaka i akoakoa mai ma keia anaina, mai ke nui a ka menehune.

            Aia iwaena o keia anaina, he hookahi wahi kanaka ano e, he wahi opu keke kona elike me ka umeke pakaka, a o kona wahi poe, he uuku i hiki o‘e i ka mea kakau ke hoohalike ae.

            Iwaena o keia anaina nui a na eepa o ka moana kai uli, oia hookahi ka mea oi aku iwaena o keia poe he lehulehu wale e akoakoa nei ma ke akea o kane mau kamailio ana, o me ka hohonu o kona noonoo ma na mea e pili ana i keia hui ana.

            Ku mai la ka Peresidena o keia halawai, e pono o koho ia i Lunahoomalu, a me ona Kakauolelo, i hiki ai ke malama ia ka moolelo o kei a Aha Uwao Moana, a hoouna aku i kope o keia halawai i ka Peresidena a i ole, o ka Moi Kui o ke aupuni o Hawaii.

            Ua holoholo like ae la na mea a pau, a ua kaa aku la ke eo o ka aoho Lunahoomalu ana i kahi kanaka opu keke i kapaia o Oopuhne, a o ka noho kakauole‘o ana ia Alealea.

 

Elia Baululaau.

Kauka Hana Niho.

            Ua hiki ke huki ina Niho me ka eha ole iloko o ka manawa pokole loa. He loea me ka noeau ma ka hoopiha ana i ka niho me ke Gula, Dala a mea e ae paha. He akamai lua ole i ka hana ana i na niho ku‘i o na ano a pau.

            He mikioi ka holoi ana i na niho. He palanehe kona mau lima ma kane mau mea hana niho o na ano hou loa i loaa mai nei. He oluolu no kekukai olelo ana no kona akahana.

            O ke kanaka Hawaii hookahi wale no keia mailoko ae okahuina o 40,000 kanaka i loaa ka Luikini Kauka Hana Niho mai ka Papa Kauka Hana Niho mai o ke Aupuni Hawaii, mamuli o ka ike ana on a Hoa o ka PapaOla i kona akamai maoli ma keia Oihana ano nui.

            E ike ia kakou hoa kanaka, o kipa hewa ke aloha ia lakou nei ae.

            KEENA HANA- Maluna ae o ka Hale Hana Pu i ke kihi o Alanui Moi me Betela. Puka komo e pii ana iluna o ke keena ma Alanui Moi.                 sept30-tfd

Hawaiian Hardware Company L'd.

 

Poaono, Sept. 23, 1893.

            Mai ka manawa mai o ke kukulu ia ana o keia hale oihana a hiki i ka hoomaopopo ana o na kanaka i kona ano ua lawelawe ia na hana me ke kuoo a me ka hoopono, mai ia manawa mai, ua kapa mai la kekahi poe i ka inoa o ka "HAWAIIAN HARDWARE CO," ka hui waiwai hou loa. I mea e oluolu like ai na mea a pau, pela pu hoi me ka poe e nana mai nei maluna o ko makou holomua me na maka ewaewa, a i mea e hoonalowale loa ia ai na hoopalaimaka ana o keia mau la, ua hooponopono makou a e waiho aku nei i keakea, i ko makou noho mana maluna o kekahi mau hui paakai nuii loko o keia Apana, a e haawi ia aku ana hoi i na kanaka o keia Paeaina na paakai keokeo helu ekahi nona ka waihooluu i maa ole i ka ike ia iloko o kekahi Hui Koahu Paakai mamua. O ka makou mau hooponopono ana, oia ka hookoana aku i na kauoha a pau. E hooko a no na kauoha a pau. E hooko a no na kauoha ma ke eke hooka@, ai ole ma ke la@sani paha me ka hikiwaweoa.

            O na hale ma ke Alanui Kalepa, ua hoolilo ia i mau hale hou me ke pena a Hendry i hoowali mua ia. Pela p@ no hoi me na hale e noho hana ia nei e C. O. Berger me Robert Grieve, oia kekahi mau mea e maopopo ai na mea kahiko i hoolilo ia i mau mea hou. O na hale noho a puni ke kulanakauhale, ua hoao ia me keia mau pena, a i ka wa e huli hoi mai ai na hale kahiko mai ka lakou huakai Hoikeike Honua mai o ke ao, e manao ia auanei na hale o Honolulu nei, ua loli ano e ae ko lakou mau kulana. O ka makou mau waiwai o ka nohona hooponopono kino ana, oia hoi na lako hale o na mea pili hao, a aniani aole hiki ke nahaha, a in a e nahaha ana, alaila, ma muli no ia o ka loli ano e ana o ke au o ka manawa. Ua loaa ia makou he heluna nui oia mau waiwai kupono no keia manawa, Ua hiki ke hoemi ia na waiwai kumukai pii a i ke kumukuai haahaa loa.

            Ua hiki ka makou mau waiwai maikai loa i kinohinohi ia me na nani like ole ke hoouna ia aku ia oukou no ke kumukuai o ekolu dala a pii aku. O na waiwai maikai loa, e loaa no ma ka puka aniani makai o ko makou halekuai. E mino aka iho ana oukou ke hoike aku makou ia oukou i ke kumukuai oia mau waiwai.

            O ka like ole mawaena o na lako lealea maikai a me na mea ino, ua hoomaopopoia ia iloko o kela a me keia kau. He mea makehewa wale no ia oukou ke kuekaa ana aku i ka olelo ana ae o na waiwai maikai a pau mailoko aku no ia o ko makou halekuai. Ma ke kau kimano o Oct. 1, ua wae ae nei makou he heluna nui o na poka pu kau poohiwi i maa mau i ka lawelawe ia ma Amerika Huipuia, a in a oe e kuai ana i keia mau poka, alaila, aole e lilo ana kau mau dala i ka manu a kanaka. Ma eia hoi ana mai o ka mokuahi Au seteralia, e loaa mai ai ia makou he mau papale keokeo kupono no ka uhai holoholona a kimana ma ko kula. Mawaho ae o keia, ua loaa pu mai ia makou he heluna nui o na hao hoomaemae pu, a me kekahi mau ano kimanu lehulehu e ae.

            Ua hoomia mai ko makou mau Agena mai Kapalakiko mai, he mau mea hana ne na mea i nahanaha, elike me na ipulepo a me napa nahaka, ka laau a me ka ili i hookaawale ia no na hana nui oia laina. He nui loa oia mau waiwai ia makou i keia wa, a ina oukou e makemake i kekahi a oia mau mea no ka hana hou ana i na mea nahaha, ua hiki no ia makou ke hoolawa aku ia oukou ma ke kauoha.

            O kekahi mau mea maikai loa a makou, oia na mea paluku huamoa a kapaia ka "Keeptone Beater;" ua hiki i keia mea ke hoowali i na huaai e ne maikai o na ano a pau.  Ua hiki no hoi ke hana ia na pudina, o na meaono e ae a pau o ka papaaina, o he oi loa aku no hoi keia o ka emi a me ka maikai i na wa a pau mamua a ke kakini mea paluku hua i kuai ia ma ka makeke no na makahiki he umi i hala ae nei.

 

HAWAIIAN HARDWARE CO., Ld'

Ma o mai o ka halepohaku o Spreckels.

Helu 307 Alanui Papu @