Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 35, 10 November 1893 — Page 2

Page PDF (903.27 KB)

This text was transcribed by:  Betty Yang Green
This work is dedicated to:  Awaiaulu

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

NA RULA ALAKAI

 

-           OK  -

 

NUPEPA PUKA LA

 

ALOHA AINA

 

E hoopuka mau ia aku ana ma kela la a me keia la ka nupepa puka la Hawaii ALOHA AINA.

 

E hoopiha ia ana kona mau kolamu me na manao kalaiaina naauao mahuna o na ninau lehulehu o ka la, na moolelo, na kaao, na nuhou kuloko a kuwaho, na manao alakai naauao o na maka maka i kakau inoa ia.

 

E hoopuka ia no na olelo hoolaha, na mele, na kanikau, no ka ulu loaa mua.

 

E hoounaia aku no na pepa i ka poe kauoha moi, ke hooili pu mai i ka uku pepa.

 

O ka ulu pepa, he hapaha ko ka pule, hookahi dala o ka mahina, umi dala o ka makahiki a he umi keneta no ke kope hookahi.

 

KEENA HANA:

 

MA KA HALE O KILIKINA.

 

Alanui Papu, Honolulu

 

Aloha Aina.

 

J. K. Kaunamanao

 

Oaa, Lunahooponopono a me Puuku.

 

Poalima Novemaba 10, 1893

 

O Kaneneeneepau.

 

      Ku ke ahua hana ka haawe, o ua mea he wahine haole e hele nei e ike i ka Moiwahine Liliuokalani.  Ua lahe mai makou, i komo nui aku aei e pule i na pou o lalo o ka hale noho o kahi o ke alii.

      He kupanaha ke aloha o na wahine, ke hapai pu la me na kaliki i wahi e maliu mai ai o kalani.

      E Kalani, he poe iho nahu maka iho kena i ke ola o ke Alii, o kamakou wale no e kau leo aku nei, kipaku ia mai, a main oho a puni i na leo mai.

      No ka mea, he ike no ke Alii i ka pono a me ka hewa, aohe ia mea malihini iloko o kona naau, he puuwai kona i oi aku mamua o keia poeiliohae.

      E hoolohe i keia leo e kalani a main oho a hoohuikau pu mai me ka poe nana kakou i kumakaia.  O ka lohe ke ola o ke kui ka make.

     

He Moeuhane Palaualelo,

 

      Ke puapuai mai nein a lono, i ka manao hookahua a ka pohai pakaha aina, pakaha mana aupuni moi, puuwai eleele o ka hoekamani, e hooikaika na lakou a lilo keia aupuni i Aupuni Republika, oiai o Kuhina Willis e noho ana ia nei nei me Adimarala Irwin.

      He kumuhana ano nui hou no keia e pa e nei main a welelau makani, e kololio nei ma na pepeiao ina nae he oiaio.  O ka’u pane no keia kumuhana, aole loa e hiki ana ia moeuhane palaualelo ma o ke Kuhina Willis la a me ka Adimarala, na laua e hooko mai iko la kou mau anoi ana, oiai, aolei hookoia ka makemake o ke aupuni o Amerika Huipuia, elike me ka haiolelo ana a Willis imua o Peresidena Dole, a me na palapala hoapono a Grover Cleveland iaia, nana e la Wela me i na mea’i kauohaia iaia e hana, a e hooko iloko o ka manawa ana i ike ai ua kupono.

      Ke manao nei au, e ahona iki ko lakou hookahuli ana i ke aupuni moi i kakoo ia ai e J. L. Stevens i mauliawa aku nei, mamua o keia kumuhana a lakou e manao nei, na laua nei ae e kakoo mai, no ka mea, he hana ia akahi no a hanaia loko nei o ka aina i kinohi, me ka lana o ko lakou mau iini, e haawi io mai ana o Amerika i olelo hooholo i kulike me ko lakou makemake.

      Aka i ka haule ana mai nei o kela kumuhinu a lakou mai ka papahele mai o ke aupuni o Amerika.  Mamuli o na kumu kue nui elua a ka Moiwahine me kona lahui ponoi, ua hiki ole kekahi kumahana hou ke onou aku na lana e hooko mai.

 

Ka haiolelo a A. S. Willis imua o S. B. Dole

 

a me

 

NA LETA A GROVER CLEVELAND I A S. B. DOLE.

 

 

Mr. Peresidena:

 

GROVER CLEVELAND, Peresidena o na Mokaaina Hui o Amerika.

I ka mea Hanohano Sanford B. Dole, Peresidena o ke aupuni kuika Wa o ko Hawaii Paeaina.

I ka Hoaloha Maikai:

            Ua koho ae nei au ia Albert S. Willis, kekahi o ko makou ma kupa kaulana no ka noho pili kokoko ana ma ko oukou aupuni e ka mea hanohano ma kea no kuhina Nui a Kuhina Elele mana nui o na Mokaaina Hui o Amerika.  Ua piha oia me na kuhikuhi ana e pili ana i ka pono o na aupuni elua a o ko makou ake nui e huli ponoia ai hiki i ka maopopo lea ana mamua loa mai, ka noho hoaloha maikai ana i malamaia no kekahi manawa loihi loa mawaena o kakou.  O ko’u kamaaina i kona ano a me kona makaukau oia ka mea nana i haawi mai i a’u i ka hilinai ana e hooko pono ana oia i na mea a pau e loaa ai ka pomaikai a me ka holomua o keia mau aupuni e lua, a, nolaila, ua kupono loa oia i kou apono ana mai e ka mea hanohano.

            Nolaila ke noi aku nei au i i kou hanohano, e hookipa maikai aku oe iaia a e haawi aku hoi i kou manaoi. Ana ma kana mea e pane ai ma ka aoao o Amerika Huipuia a no ka hoomaopopo pu ana aku hoi ia oe elike me ka’u i hooili aku ai maluna ona e lawe aku imua ou i na manao maikai o keia Aupuni no ka holomua o ka Paeaina Hawaii.

            No ke Akua e lakai ia oe iloko kona kiai noeau ana.

            Kakau ia ma Wasinetona i keia la 27 o Sept., 1893.

(kakauinoaia) GROVER CLEVELAND

            Na ka Peresidena:

                        ALVEY A. ADEE.

Kakauolelo.

            He mea maopopo loa, i na e kakoo mai ana laua i keia kumuhana poholalo, alaila na kiola ia ka hanohano piha o ko laua aupuni kiekie a kaulana iloko e ka hoinoia, ke pahenehene’a pela Wale aku e ko ke Ao holookoa mamuli o na iwi a na poe puuwai eleele a ka hoehaa a ka lauaaole.

            O keia kahua hou e lonoia nei, a ua poai kalaiaina a Waawa nui wale nei, hilahila ole, i nele i na noonoo kaulike, a hoopono o ka noho ana malulia malalo o ka poe no lakou ka home a me ka mole o ka aina, he hoike ana mai ia i ko lakou haule ino ma kea lo ponoi o ka lahui Hawaii oiaio, a i mua o kea o holookoa a lakou i hookaulana aku ne ma Amerika he lahui hupo, pegana, ike ole ka lakou mea e hana ai a pela Wale aku.

            Ma na kahoaka o keia kumuhana, ua hiki loa ke heluhelu aku i ka waiwai io o loko o ke ope oia keia e hooikaika ana lakou e pale loa aku mai ka hewa kipi i ke aupuni o ka moiwahine a lakou i hanai.

            Nolaila, e ka lahui Hawaii loha aina, aloha moi, aloha ia ka maluhia, mai puni Wale i na pelo ana, hoopahee ana a ka poe maalea; e kupaa a hoea mai ko Iehova Ihiihi lokomaikai no kakou, ko kakou aina, ko kakou moi.

 

NA LETA.

 

            ( Aole makou e lawe mai i ke koikoi o na hala a me na hewa o na manao a na makamaka i kakau mai ai maluna iho o makou, aka, e ili no ke koikoi o ia mau hewa maluna o ka poe nona ia mau manao ii hoolahaia.  L. H.)

 

He pane no na ninau i waihe ia mai la’u.

 

Mr. Lunahooponopono;

                        Aloha oe; -

 

            Ma ka Helu 33 o ka ALOHA AINA o ka la 8 keia makahiki, i ike waiho ia mai la’u; a makeia e pane aku.

 

            Ua nui ko’u hauoli ana ia mau hiona, no oia no ko’u makemake pela.  Ua minamina pane ana i ua mau oiai, ua ike au i ke ia kukulumanao ana, hemahema o na papa eia ua mau kinauaau

 

            1 – He naauao ko’u iho maluma o na auela ni.

            2 – Ka ulu o ka noonoo ae o ka poe oiaio.

            3 – Heaha na ma tiela” i hana la ai ke Adamu ma.

            4 – Ka pinapinai o iloko o na mea e wai ke karistiano (he 20

 

WEHEWEHE KIN

 

            1 – Ina he naauao pahi iho maluna o ke o ka lani, alaila, peha nei e ike mai ai oe i o ka’a hoike ana, oiai ka walu no oe, ina e au i ka olelo maluna papa o na anela o ka la

            2 – Ina he poe kari io, a ua makemakeia ia ae ka uhi o ka pouli lakou noonoo ae, mai Wainee aku, alaila, nei au, oia anei ke ka karistiano, ke i iho, he ao ko’u I papahi malu anela o ka lani.” No ninau ole aina Iesu ka na ke “karisto” i hoo i ke kanaka, a no ka o Iesu ke kumuao a ka ristiano?

            3 – Heaha na ma aku?  He hana kohe waiwai anei ia i ke ano ano, ina he keristiano makemake e niu Ma ko’u kamaaina i na