Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 37, 13 November 1893 — Page 4

Page PDF (892.96 KB)

This text was transcribed by:  Dionne Talia
This work is dedicated to:  Don and Beatrice Cabinatan

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

 

Aloha Aina.

 

J. K. Kanuamano

Oea, Lunahooponopono a me Puuku

HONOLULU, NOVEMABA 15, 189

 

HE MOOLELO HAWAII

O KEKAHI LAHUI i KAPAIA

KA

Mu o Laauhaelemai.

Ka poe i Kapaia he poe ai Maia.

He mea oiaio, ua pilikia ioia ne na kanaka o ka lawaia i ka haawe, ua loaa ke ohumu ia la kou ma ia wa a hiki i ka hui ana aku me ke kilo.

Ua manao lakou e pepehi i ke kilo, aka mamuli o ka lawaia, ua pakele ke kilo iloko nae o na manao ohumu a ua poe ala.

Ua ike no ke kilo i ko lakou mau manao ino, ua ike ke kilo na kokoke loa e hiki na kanaka i kahi i kau ai o Kalulehua i kona kapu, papa ana i ka poe Mu a pau, i na e a’e a hiki a komo hewa ma ko kau Lehua palena i kauoha ai ia lakou a pau.

I kela wa a ke kilo i olelo aku ai, e na hoa lawaia o’u e pono oukou e hoi, a owau no ka mea nana e lawe aku ka ia o ko makou haka, ua kokoke maila hoi, ae akula, na kanaka ae hoi makou.

Ua olu ae la ka manao o kela a me keia, ua huli akula kela a me keia, ua huli akula kela a me keia no kahoi ana i kali@ o ka hale pauahi, o kahi no ia a lakou i kuu ai i ka ia a me ko lakou manao aole i huki ia ka upena i aka o kahaone a me ka ia e mokaai mai ana i ke kula.

Ia lakou i hiki aku ai he mea e ko lakou ike ana aku i ke ahu mai o ka ia i ke kula a me na wahi a pau loa a @ mea haohao loa ia lakou ike ana aku i ka upena.

E waiho mai ana i kahaone, ia wa i olelo aku ai ka lawaia, he mea kupanaha, ua haalele ia a me ka upena, a na wai la i huki iho nei ka upena a me ka ia iuka nei?

Ua oi ae paha ka nui o na kanaka mamua o kakou.

Eia la ihea kahi o keia poe poe nana i huki ka upena a me ka ia e ahu mai nei i ke kula a ku ka pilau iuka nei.

He oiaio ia kuhihewa o ka lawaia, ua haalele lakou aole i hiki ka eke o ka upena iuka o kahaone, aia no i kai kahi i waiho ai, ua nui ko lakou haohao no ia mea.

E aui hou aku kakou no ke kilo e lawe ala i ka haawe kaumaha ma kona hokua i kona makaukau ana e iho i na pali o ka wa no ia i hui ae ai o ke kilo i na haawe a pau, ua lilo i hookah haawe o keia poe ewalu kanaha lau haawe ia i hookah no ke kilo, aia aku la ilalo o Laauhelemai.

Ua hui aku la me na helana o na mu, a me ka manao o ko lakou kahuna.

Ekolu la o kona noho ana me ka ohana, i ka ha o ka la, ua haalele hou ke kilo ia uka o Laauhelemai.

 

OLELO HOOLAHA

E ike a uanei na kanaka a pau e nana mai i keia. Owau o Riheka (w@ ka wahine mare a Wahine Keoili, no Kunawai, Honolulu, Oahu, ke hoike aku nei, aohe he oiaio o ka hoolaha a kuu kane mare, maloko o ka nupepa ALOHA AINA, o ka la 18 iho nei, e lelo ana, ua haalele aku au iaia me na keiki a maua me ka moopuna, he 7 ka nui mamuli o ko’u lilo ana i ka mea hou, a e papa ana i na mea a pau aole e hookipa a e malama ia’u. O ka mea oiaia loa, na ua kane mare nei no a’u i kipaku mai ia’u mai ko mana hale mai ma Kunawai, a me na olelo hooweliweli pu, a nolaila au ku ai a hele me na kaiki a pau loa a maua me ka moopuna. Aole o keia ka mua o kona kipaku ana ia’u, aka, o ka eha iho la keia. Mamua no hoi o kona hooweliweli ia’u, ua hoopii au iaia a ua hoopaaia ma ka halepaahao o Kawa, Honolulu, a o ka emo koke ana iho nei no ia la a ho mai nei a noho pu me au a hiki iho la i kona kipaku hou ana ia’u. A eia au ken oho nei i keia Manawa me na keiki a pau loa a mana malalo o ka malama ana a ka’u kaikamahine ponoi, o keia ka mea oiaio loo.

MRS. RIBEKA KEOILI, Kanawai, Honolulu, Oct 28, 1893 oct30 tfd

 

Kauka McLennan.

(Makalena.)

Helu 131         Alanui Papu

Na hora hana, 9A.M. a hiki i ka hora @ a mai ka hora 5 a hiki i ka hora 5P.M.

Tel. Keena Oihana 682 MUTUAL

Halenoho Tel 287

 

KAUKA

Yong Kam Pung

(APANA.)

Helu 81           Alama  Maunakea.

 

KAUKA LOEA O KA AINA PUA.

Ua hiki ke hooia ia kela a me keia ano ma’i, mai ko  na kane, wahine a me na keiki liilii. O na ma’i ha no ua hiki loa ia ke hoola ia, na ma’i Akemama a me na ma’i Puuwai a me na ano ma’i no a pau. Pela pu hoi na ma’i lele, Kolera, Hebera, fiva lenalena, lepera, Maialii, ke oki a me ka hoola ana, pau pu me na koko ino.

Ua hiki i kau laau ke hoohemo keiki i ka wa pahunahu me ka poino ole. He laau no kekahi no ka hooponopono hou ana i ka waihona keiki a i ka wa e inu ai i keia laau me ka malama loa i ka rula, e loaa no he keiki i ka poe i loaa ole he keiki mamua aku.

Eia no hoi me au he mau laau hoohanau keiki, oiai, o kekahi poe he eiwa makahiki o ka noho pu ana me ke kane aole nae he loaa o ke keiki, i keia wa, ua loaa he elua keiki mamuli o ka ai ana i kau laau.

E Nane mai i ike Maka.

He pomaikai nui keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae. E hauoli no au ke ike aku i na @ amaka e kipa mai ana e kuka pu m@ a’u ma na ano a pau e pili ana i ka’u oihana?

E KIPA mai e ka poe i hooluuluuai me ka haawina pilihua a ke ma’i, a na’u oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

Honolulu, Sept. 27      tfd

HO YEN KEE MA.

MEA HANA TINI, A MEA KUAI PA, A LAKO ANIANI O NA ANO A PAU.

Ua hiki ke hoomoe ia na paipu wai o na ano a pau, a ua hiki ke hana a hoomaemae hou ia na paipu wai kahiko, o kela a me keia ano.

E hooko ia no na kauoha hana a pau me ka hikiwawe loa.

Helu 41           Alanui Nuuanu, Mawaena ona Alanui moi me Hotele. Ma ka hale o Aseu.

 

ELEPONE 92 PAKU LETA BEL@

H. E. McINTYRE and B@

MAKINIKAEA ME HOAHANAU.

He Mau Mea Koolako mai a Kuai aku i @

Me Ai a me na Ai Holoholona o na a@ pau.

E loaa mau mai ana na Mea ai o Kaleponi ma na mokua@

E hooko pono ia no na kauoha a pau a e lawe ia aku @ i na wahi a pau o ke kulanakauhale nei me ka auhau ole @. Makemake ia na kauoha o na Mokupuni.

E HOOIA NO NA MEA A PAU – Kihi o na Alanui Papu me Mo@

Oct. 3 – tfd

 

HALEKUAILAKOII@

ROBIKANA HALE.

Alanui Hotele, Mawaena o na Alanui Papu me @. Ua weheia ke kuai nei, a e loaa no na ano lakoha@ na ano a pau e like me keia,

NA PONO RUMI MOE OKA@,

I Kinohinohiia,

Na Pakaukau Hoonani, Pahu-ume ku,

Na Pakaukau Uwai-i-ka-loa, etc

Eia hou, o kela a me keia ano maikai loa o na

LAKOHALE I-E A ME OHE@

 

HANA PELA!

Na Pela Maikai Loa Uwea, Lauoho Huluhipa, Manu a me Hulu o na Manu Koloa Ola a me na Hulu Kilika no Uluna. Ke konoia aku nei ko oukou luuaikehala makaleho ae i naano hou.

Na Pela Uwea Holuholu!

 

Maikai loa a emi no hoi ke kumukuai i lawe ia mai i @ Na Koki a me Koki Moe, ma na kumukuai o kapalakiko @AA BEBE o kela a me keia ano. Moe Bebe, Moe Bebe a me na Noho Bebe kiekie. Na Pou lalau a me Pou i nolaila me ke keleawe. Ua makaukau maua no ka hoom@ na Moena Pake a me ke kinohinohi ia loko o ka hale; @ ekahi; hana lakohalo hou. E hoao mai ia maua. Ka @ ona haahaa o ke kumukuai.

 

ORDWAY & PORTER

Robikana @

TELEPNE – Bel         Mutual, 625