Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 38, 14 November 1893 — Page 1

Page PDF (888.63 KB)

This text was transcribed by:  Dee L. Palakiko
This work is dedicated to:  Dedicating this page to my ohana back on O'ahu

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

@ Lole Pih

 

@ONE ROSA.

@kua ma ke Kanawai.

@-Alanui Kaahumanu.

@sept30-tf

 

@ JOHNSON

@ ma ke Kanawai

@ooiaio Palapala no ka

@

@ alanui Kaahumanu.

@ sept30 – tf.

 

@KAHOOKANO.

@okua ma ke Kanawai.

@ a – alanui Kaahumanu.

@sept 30-tf

 

@ POEPOE.

@okua ma ke Kanawai.

@ na – Alanui Betera. Ma

@ okahi me J. M. Poepoe

@ sept. 30-tf

 

@ W. G. AGHI

@ kokua ma ke Kanawai.

@ o ka lehulehu.

@na – Kihi o Alanui Beter

@ Moi.

sept. 30-tf

 

@ A.M. K. KANE

@Kokua ma ke Kanawai, @

@ ka Lehulehu

@ona-Kihio o Alanui Betera.

sept. 30-tf

 

@ L. Kaulukou.

@ Kokua ma ke Kanawai.

@ana-Kihi o Alanui Betera

sept. 30-tf

 

@M. Kaneakua

@e Kokua ma ke Kanawai,

@na Hooiaio Palapala no ka

@ Oahu.

@ana-Kihi o Alanui Betera

sept. 30-tf

 

@ L. Holokahiki.

@e Kokua ma ke Kanawai

@ na Hooiaio Palapala no ka

@Kona, Oahu.

@Hana-Kihi o alanui Betera.

sept. 30-tf

 

@A.M. M. Kaaukai

@ke Kokua ma ke Kanawai

@Ana Aina.

@Hana-Mauka o ka Hale

sept. 30-tf.

 

@James Paele

@ kokua ma ke Kanawai

@-Alanui Kaahumanu

sept. 30-tf

 

He Moolelo

-no-

Aukele@

 

Ka Umikamamakahi o na Keikikane Ike Kapapaiakea.

 

Ka Hooiei ana a na Kaikuana i Aukelenuiaiku ilalo o ka ma o ka mooianei.

 

Ka Haawi ana a ka Moe ia Aukelenuiaiku i ka Mana.

 

Ke Ola ana o Aukelenuiaiku

 

Ka Make Elua paa o Aukelenuiaiku

 

Ka Malama Maikai ana o Aukelenuiaiku i @ Lonoikaoulialii.

 

Ke Hoao ana me ka Moiwahine Namakaokahai

 

Mahele Elua

 

            Ma keia wahi, e kamailio ana kakou ma nohoohalike ana i like me na mea e ike ia nei.

            Ka mua-Ua like o Iku me Iakopa i oleloia ma ka Palapala Hemolele.  He 12 keiki a Iku, he 12 no hoi keii a lako ba.

 

            O Ioseba, ke keiki muli loa a Iakopa, a na kona mau kaikuaana oia i pepehi a hoolei ilalo o ka lua o ka ilio hihiuu o ke kula.

 

            O Aukelenuiaiku, ke keiki muli loa a Iku, na kona mau kaikuaana oia i pepehi e hoolei ilalo o ka lua o ka moo.

 

            O na kaikuaana o Aukelenuaiku kai olelo aku e ahi ana ka oe maluna o makou a e kauwa aku makou nau, ma ka haaw ana o Iku ke kapu a paa loa.

 

            Ma na hoike o na moeuhane a lakou, ka na kaikuaana o iosepa i olelo ai:

 

            E alii ana ka oe maluna o makou, a e kauwa aku makou wau.

 

            O Iku kai olelo iho e kanikau kumakaena ana oia i ke aloha o kana keiki a hiki ilalo o ka lua o ka moo.

 

            Pele no o lakoba, e kanikanana oia i ke aloha o kana keiki a hiki ilalo o ka lua o ka oili hihiu o ke I ula.

 

            Ua kakau ia kana olelo kanikau ma ka palapala hemolele.

 

            Alii ae la o Iosepa maluna o kona poe kaikuaana.

 

            Alii ae la o Aukelenuiaiku maluna o kona poe kaikuaana.

 

            A make o Iosepa ma Aigupita, hoihoi ia i kanaana, ka@ hooilina o kona poe ku@.

 

            Make o Aukelenuiaiku, hoi hoi ia i kanio, “aina hooilina o Kuaihelani, ka aina hooi@ o kona mau kupuna a mau makua.

 

            Ka lua-O ka inoa ohama, oia no ka lalani pololei i @ ia maluna o ka inoa makua.

 

            Aole nae ano ae nei i keia wa hou ka loaa ana o ka inoa oha na i keia lahui.

 

            Ma ke, kuauhau a ma keia moolelo, ua loaa kahiko ia ka kou ka inoa ohana.

 

            Ua manao io no nae kakou pela i keia wa, no ka mea, ano ae nei i keia wa hou i ike ia ai ai hoomaopopo ia ai.

 

            A pehea la i loaa ai ke kulike ana he kuauhau a moolelo kahiko ko kakou o Hawaii nei i like me ko kei wa ano.

 

            Mamua aku o Iku o ku kai noho ia kapapaalaa, hanau mai elima keiki o Lono, Lono a ku ulani, Kulani a ku, o I, o I a Ku.

 

            O I a Ku oia no o Iku nana na keiki 12 a kakou i kamaiho ai ma ka mahele mua i hala, oia hoi o Hele, o Hele a Iku, o Noi, o Noi a Iku, Aukelenui, Aukelenui a Iku, a pela wale aku.  Iaai i kona hanauna a me na mamo, elike penei, Laakapu a Kalapana, Likoa a Kalapana, hakau a Kalapana.

 

Ka Moolelo Kaao Hoonanea No

 

Kinikalapu

 

Ka

 

Ui opo noho hanele o Kanediro Ere lani kahiko.

 

Ka ho@ paio o na kanaka ikaika

 

ewalu

 

Ka ui i law ia ai i ka law e @ ke Akua hoopahaohao.

 

Ka ui i loaa ai ka mana no ke komo kula me ka ipukukui aniani keia ekaeka.

 

Kamea nona ka lio lele i ka Hikina a ka la.

 

Ka Hale@ Lole i hoopaai a me @ @ ka@aha o na kanaka eha.

 

Ka make ana o Hailema Kahi Akua Pahaohao.

 

            Ma waena o ke alahele a laua euhaele nei, he wa ia o ke omamamlu hakumukunea o ka lani.  pane aku la ke kahunapule i ka maikai.  Ho ia nani keia; e ka makai, ke ike nei ane oe i kela puali anela e iho mai la maluna o na kaula hilo omaomao a ulaula elua kanaha i owili ia me ka uwepa ulaula, a i kuni ia me ke sila o ke keiki hipa a ke Akua.

 

            Olelo aku la ka makai i ke kahunapule, he kilokilo ka paha oe?  Olelo mai la ke kahunapule, ae ina makemake kekahi i ka ke kahunapule oihana he hana maikai kana e hana ai.

 

            He hala ole, he noho malie, he malama pono i kona ohana, he kane aka wahine hookahi, he oluolu; he kiai makaala i kana poe hipa, he naau haahaa ke malama i na kanawai a me na kauoha.

 

            Aole puni wai wai, aole hooha@iho aole huhu, aole hookano, aole kipikipi.

 

            O na kanaka o keia kulana, ua hiki ia lakou ke kilo i na @ o keia ao, a ke kiio i na ouli o kela ao, a ua hiki ia la kou ka wa@.

 

            O na akaka a me na hihio a me na hoike ana, na hiki wale no ia lakou ka hana ia mau hana, ma ke alakai ana o ka uhane o ke Akua.

 

            E ke kahunapule, wahi a ka makai i kahea aku ai, heaha kau olelo wahi a ka pane.

 

            @ hini no ane ia oe ke kilo keia wa e hemo aoa oe mai keia hewa ae?  Ae, ua paa @ ke Akua manao pela.

 

            Loa hoa hewaia au, aole ia o ko’u Akua, o ke diabolo ia ka enemi o ka pono e holoholo nei iwaena o kakou e ala ana i kana mea e makemake ai.

 

            Olelo hou aku la ka makai, ina @ aha oe e hoopai ia  aua, e hoopii hou ana no paha oe?  Aole i ae ke Akua e hoopai ia u.

 

            Aole ane oe i ike i kela pu@ anela a’u e olelo aku nei ia oe Ae, ua ike au, a ke ike nei no @ ko lakou helehelena me ka hau o na kuahiwi.

 

            Oiaio nana e hookolokolo ia’u aole na ke diabolo, e manaoio oe i ka’u e olelo nei.

 

            Aia a hookolokolo ia oe a hookuuia, huii au i ko’u aoao, ae, ke makemake nei oe i ka puka-liu e hookuu pho@ i ka @, aole oe i nana i kona koikoi ame kona nui.

 

            O na poe a paua i loaa i na ma’i fiva a pela aku, e hele ae lakou ma ke keena o kauka apana, malaila e hikiwawe ia ka oluolu o ua ma’i.  Ilaila makou i ka mu laau, a oluolu io no ko makou eha.  Kona keena hana, alanui @

 

            Mai haohao iao @ ka ke loaa l’e @ @ pono no e ai@ ia, makou, ma ke Keena hana o ka Nupepe Ke Aloha Aina.

 

            O Kalapana ka mea i ku la-noha@o, aole imi i kona mea.