Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 47, 1 December 1893 — Page 4

Page PDF (935.47 KB)

This text was transcribed by:  Lawrence Gersaba
This work is dedicated to:  Judith Nalani Kahoano Gersaba

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

Aloha Aina

J. K, Kaneamano

Ona, Lunahooponopono a me Pauku

HONOLULU DEKAMABA 1, 1895

HE MOOLELO HAWAII.

O KEKAHI LAHUI I KAPAIA

- Ka -

Mu ua faahaelemai.

Ka poe i Kapaia he poe ai Mala.

 

E hoonohonoho

Pono ana i ka

Lau o ka niu

O Kaunale Wa

Le Wa ke kiu

Waikoeula

I ea kulou

A ka la Waia

Limu ua

Ahiahi

Ua ike au, heu-e

A ma keia wahi i hiolani aku ai ka apahu kino o ke kilokilo ke nono ala ka ihu o ke kilokilo a Wanaao puoho ae la ia i ka leo o ke kanaka o ka hale o Limaloa i kona haka pono ana ua ike pono aku la oia ia Limaloa e kala ana mai ka moana mai a hiki i ke kula maloo a holo aku la a hiki pono i ke ahua pali mauka, ia wa lohe akula oia i ke kala o ke kanaka oka hale a nana pono aku la oia i ka nui ona hale loloa a me ka hale pokopoko a e hae ana ka ilio e kani ana ka moa e hula ana ka poe hula e kani ana ka pahu e kuku aua ka poe kuku kapa.  E a ana na imu puaa I kela Wa a ka la i oili ae ai maluna o ka ili kai o ka wa no ia i lohe hou aku ai i ke kahea ona kanaka ala me kona keo nui, i kela wa i ike aku ai oia i kekahi nalu nui, mai ka moana mai, ua pahola aku la ia ma ke kula a hiki i uka, ua nalo akula na mea apau, ma ia kula a koe iho la ke ka Welu, ame ke aalii oia kula.

Hoeu ae la ke kilokilo i ipu.

Ua ike ia Limaloa i ke kanaka ako kawelu aalii kuhihewa, Kamalihini I ke aka wailiula o mana ua ike ia.

  I kela wa ke kilokilo i haalee iho ai ia Waiolono, hele aku la ia a hiki i  Peleiholani .  He awa ia wahi e pae mai ai na au waa o Niihau.

  Ma keia Wahi i kaulono pono aku ai na maka o ke kilokilo ia Kii, he wahi ia aia ma ka ao akau o Niihau, e pili ana me Lehua  aina; a hoomanao ae la ia no ko lakou aina hanau i lawe ia mai ai e Kaulehua keiki eueu a kanealohi ia Wa no auau iho la i ke kai o ua awa la e pae mai ai na waa i Halelemai, a Niihau mai no hoi kekapoe, a pela wale aku a pau ka auau kai ana o ke kilokilo, hoomaka aku la no ia a hiki i Nohili, hoohehee iho la i ke one kani, kahi makaikai a ka malihini, a lealea loa iho la oia ike kani a ke one, huli ae la nana i na kualono, me he mea la e hoolale mai ana i ke kilokilo e hooheno ae i keia mau wah lalani mele.

  Kani ka aka kahene i ke one kani o Nohili.

  He one lealea ia na ka ipo ahi.

  Ua mehana Wale i ka la o makalii.

  Lililua i kekaha o Papiohuli.

  I ka hao makani ia e ka Inuwai.

  Ua mehameha kauhale a ka naulu, i ka lawe lilo ia e Koolau e makani.

  Hao pea ia no halelea,

  Manao ke ola o kekini o kona,

  I aloha ia o mana,

  I ka ai uahi ole Ua ike, a.

  Ua hoomaka ka hele o ke kilokilo ma ke one o Nohili, a hiki ina ohai o Panioliuli, ako aela he kilokilo i ka pua ohai, a hene iho la kaaka, iaia iho no a hoopuka ae la ia i keia lalani leo.

  Pua nono ula weo,

  Ke kaunaea i ka la,

  Hinu ula i ka hao,

  Papiohuli a kaka ka pua ohai

 

  E lilo ana aunei keia i me hoohoihoi i ka manao Senhor Canavaro, ke kiai o na hana o Potugala, ma ka ike ana i na Pukiki e kalikali ana i na pu oiai e pahola oluolu ia ae ana na pu mai ka Ilamuku Hikikoke ae a me E. O. Hall.  Oiai na makaainana pakike e noho ana malalo o ka malu o ka puali P. G. a e lawelawe pu ana.

 

  E kali ka ono e na makamaka, a oili hou aku i ka la apopo, aia ilaila ka ono aka puu

  Ke poloai ia aku nei na hoahanau a pau o na Ekalesia Hui o Kalihi a me Moanalua e akoakoa ae ma ka Hale Pule Hoole Pope o Kalihi waena, hora 10 a.m. Dekemaba 3, 1893, no ka hooponopono ana i kekahi mea e Pomaikai ai ka Ekalesia me na Kalisiano ma keia mau apana e ulu me ke kanalua ole.

 

KAUKA

Yong Kam Pung

(APANA.)

Helu 81           Alanui Maunake

KAUKA LOEA O KA AINA PUA

  Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano ma'i, mai ko na kane, wahine a me na keiki liilii.  O na ma'i ha-no ua hiki loa ia ke hoola ia, na ma Akemama a me na ma'i Puuwai a me na ano ma'i no a pau.  Pela pu hoi na ma'i lele, Kolera, Hebera, fiva lenalena, lepera, Maialii, ke oki a me ka hoola ana, pau pu me na koko ino.

  Eia no hoi me a'u he mau laau hoohanau keiki, oiai, o kekahi poe ho eiwa makahiki o ka noho pu ana me ake kane aole nae he loaa o ke keiki keia wa, ua loaa he elua keiki, mamuli o ka ai ana i ka'u laau.

 

E NAUE MAI E IKE MAKA.

  He pomaikai nui keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae.  E hauoli no au ke ike aku ina makamaka e kipa mai ana e kuka pu me a'u ma na ano a pau e pili ana i ka'u oihana?

  E KIPA mai e ka poe i hooluuluuia me na haawina pilihua a ka ma'i na'u oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG.

  Honolulu  Sept. 27.                                                                               tfl

 

PO YEN EE MA.

MEA HANA TINI, A MEA KUAI PA, A LAKO

ANIANI O NA ANO A PAU.

  Ua hiki ke hoomoe ia na pa ipu wai o na ano a pau, a ua hiki wai o na ano a pau, a ua hiki ke hana a hoomaemae hou ia na paipu wai kahiko, o kela a me keia ano.

  E hooko ia no na kauoha hana a pau me ka hikiwawe loa.

  Helu 41  Alanui Nuuanu @   waena ona Alanui Moi me @  Hotele.  Ma ka hale @

Aaen

 

kanka Mclenn@

(Makalena.)

Helu 131          Alanui P@

Na hora hana 9 A.M. a hil@

hora 1@ M.' a niai ka hora 5 a @

ka hora 5 P.M.

Tel. Keena Oihana 682 Murru@

Halenoho Tel. 287.

 

TELEPHONE 92.                   PABU LETA HELU @

H. E. McINTYRE AND BR@

MAKINIKAEA ME HOAHANAU.

He Mau Mea Hoolako mai a Kuai aku i na @

Me Aia me na Ai Holoholonao na ano @

pau.

E loaa mau mai ana na Mea ai o kaleponi ma na mokuahi @

E hooko pono ia no na kauoha a pau a e lawe ia aku na @

Makemake ia na kauoha o na Mokupuni.

HOOIA NO NA MEA A PAU. - Kihi o na Alanui Papu me Moi.

oct. 3 - tfd

 

HALEKUAI LAKOHAL@

ROBIKANA HALE.

ALANUI HOTELE, MAWAENA O NA ALANUI PAPU ME NU@

Ua weheia a ke kuai nei, a e loaa no na ano lakohale o na ano a pau

e like me keia.

NA PONO RUMI MOE OKA!

I Kinohinohiia;

NA PAKAUKAU HOONANI, PAHU-UME KU,

NA PAKAUKAU UNWI-I-KA-LOA, ETC.

Eia hou, o kela a me keia ano maikai loa o na @

LAKOHALE I - E A ME OHE!

HANA PELA!

Na Pela Maikai Loa Uwea, Lauoho Huluhipa, Mauu a me Lu@

Hulu o na Manu Koloa Ola a me na Hulu Kilika no na @ 

Uluna.  Ke konoia aku nei ko oukou lunaikehala e @

makaleho ae i na ano hou.

Na Pela Uwea Holuholu?

  kai loa a emi no hoi ke kumukuai i laweia mai i keia @

Na Koki a me Koki Moe, ma na kumukuai o Kapalakiko.  @  HAA BEBE o kela a me keia ano.  Moe Bebe, Moe Bebe le@  a me na Noho Bebe kiekie.  Na Pou lalau a me Pou i kia@  hahiiia me ke keleawe.  Ua makaukau maua no ka hoomoe @  na Moena Pake a me ke kinohinohi ia loko o ka hale; na l@  kale me na Pela e hiki ke pahonohono houia e na paahana @  ekahi; hana lakohalo hou.  E hoao mai ia maua, ka ha@  ona haahaa o ke kumukuai.

ORDWAY & PORTER,

  TELPONE - Bel                                                      Robikana Hale

                                                                                 Mutual, 625.