Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 54, 13 December 1893 — Page 4

Page PDF (1010.44 KB)

This text was transcribed by:  Tatiana Maumausolo
This work is dedicated to:  happy Fathers Day to my Grandfather, Theodore Nake'u Makalena

KA NUPEPA PUKA LA ALOHA AINA.

Ua Mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.

 

Aloha Aina

 

L.R. @

Ona, Lunahoopoaepoae a me Puuka

 

HONOLULU @ 15, 1895

 

HE MOOLELO HAWAII

O KEKAHI LAHUI KAPALA

 

Ma ai maia o

@aauhaelemai

            A ke hoomaopopo nei na wahi kanaka i ka lohe ina olelo a ke alii o ka moku lewa i kai.  O ka manao a na wahi kanaka o ke kaana like mai i ka ike maluna o lakou a pau e kolu, alaila, waiwai ka hoi ana a he @, ia kuko ana a keia mau wahi kanaka, ua loaa hapa no ia laua ua haaWina.  I ke alii i ae mai ai i ka olelo a ke kilokilo o ka po ia o @, a no ka # ka olelo a ke alii i ka po o kane, ka po ia i haaWai mai ai o ke alii i ka ike piha o ke kilokilo o ka noho o keia mao wahi kana @ a heaha ko olua makemake?  O kok maua makemake o ka like o ka haawina, i kela wa i ke alo i olelo mai ai o ko’u manao no ko olua Wahi mana, e hoi aku no kauhale, a na’u ia e noonoo aku ae koke aku la ua mau Wahi kanaka nei, ae ua pono o ka po o kane no ke kilokilo ia, o kapo hoi o Lono nona Wahi kanaka ia, ua laWa k@ kilokilo ma na ano a paa, ua ike maopopo hoi i na ki e noonoo ai i ka aina o kanekanamoku, ma na ano a @, a ia e holo ai maluna a @ e ka papaku o ka moana @ ka papa ekahi o ka ike i loaa i ke kanaka i noho i ka mehana o ka la@ na ili wale @ no maluna o na Wahi kanaka he Wahi hunahuna a koe aku ka mana ike, oia hoi ka mea i olelo ia ai kela Wahi hooheao.

            Hoi luuluu

            I ke one o

            Hanakalu

            A kahi au

            A ike i ka

            Mea Waiwai

            O ka aea ana

            I ka po-ina nalu

            I kela Wa na oi hou ae la ka ike @ ke kilokilo i ka manaWa a kanehunamoku i molia mai ai maluna o kana pulapula, a lahui aloha o kona aina lewa i ke kai, a mahope o kela wa i lokahi ae ai kona mau wahi hoa, no ke kilo ike ma mea o ka lani i ka la i Olepau i hoomaka mai la ike kilokilo e hoi no Kauai, @ e na Wahi kanaka pu no kekahi, ua olelo aku la ke kilokilo.

            E, auhea olua e hoihoi aku au ia olua ahiki i ko olua aina, ia manaWa ua (olalaika) mai la ua mau Wahi kanaka nei.

            A olelo aku la ke kilokilo ia Kanehunamoku, e hoihoi ana au i na kanaka o Kauai, ua ae mai la ke alii, a ke kauoha aku nei au ia oe, e hoi oe a no ko oukou la e hoi mai ai, oia ka la a’u e hookokoke aku ai maWaho o Haena, a i kela wa ke kilokilo i olelo aku ai auhea oe, e ka haku e oluolu mai oe e olelo aku au ia oe, e hele anma i ka makaikai i na moku o kea kuhihewa a me kama a me Hawaa o keawe, a mahope ho mai au.

            Ua olelo mai la o Kanehunamoku, e hoihoi moa mai oe i na ohana ou e noho ala.

            Ua ae aku la ke kilokilo, o ka’u kumu no ia @ manao ai e hui a kamailio pu kaua, ua pono o makaohai kahi au e lawe mai ai i na ohana ou, o ka po p Akua lakou e kau mai ai iluna o na waa kuikaa, a e noho malie la kou a hiki i kuu Wa e ku pono ai mawaho o ke awa o makua,

            Ua ae aku la ke kilokilo i na olelo a pau a kena haku alii, i kela Wa i olelo mai ai o ka@ehu namoku, e puka oukou iWaho a wale lele aku i kela aina, i kela wa Walii koke i makaukau ai ke kiloki lo a me kona mau hoa no ka pu, ka ana aku, a i keia Wa ua pili @ kaaina o Uaenakulaina ma kal@ o Milolii.

            Aole i pau.

 

HOTELE PAINA

SONORA & CO.

Helu 418         Alanui Nuuanu

            Ua wehe ia ka hale Hotele Inu kope a me na mea ai Europa a me Hawaii.  e loaa no he papaaina luuluu i la @ na ono a pau no ka @5 ke@ wale no.  Ai pai no 10 keneta lau kope a me @palaoa a me ka meaono o kela a me keia no 5 keneta wale no Ua hiki ke @lawa ia aku no makemake i kela a me keia hora o ka lo.  O ka papaaina e hoolako-ia aku e keia @ale no 15 keneta, he 25 keneta ,a kekahi poe hale e ae.  Nolaila, ke @ loai aku nei na makamaka a pau e hele mai e hoao, a e hoolawa ia no ko oukou makemake.  Dek. 12-1m

 

KAUKA

Yong Kam Pung (APANA.)

Helu 81           Alanui Maunakea

KAUKA LOEA O KA AINA PUA

            Ua hiki ke hoola ia kela a me keia ano maii, mau ko ua kane, wahine a oe me na keiki liilii.  O @ ma’i ha no ua hiki loa ia ke hoola ia na ma Akemama a me na ma’i Puuwai a me ua ano ma’i no a pau.  Pela pu hoi na ma’i lele Kolera, Hebera, fiva lenalena, lepera, Maialii, ke oki a me ka hoola ana, pau ipu me na koko ino.

            Eia ia @ mau lau hoe anau keiki, oiai, o kekahi poe he oiwa makahiki o ka noho pu ana me ke kane aole nae iho loaa o ke keiki i keia wa, ua loaa he elua keiki, mamua o ka ai ana ika a laau.

E NAU E MAI E IKE MAKA

            He pomaikai nei keia no na makamaka i hoonele ia me keia haawina makamae.  E hauoli no au ke ike aku ina makamaka e kipa mai ana e kuka @ me a’u ma na ano a pau e pili ana i ka’u oihana?

E KIPA mai e ka poe i hoolualuaia me na haawina pi’ihua a ka ma’i na’u oukou e hooluolu aku.

KAUKA YONG KAM PUNG

h@      Sept. 27

 

HO YEM KEE MA

MEA HANA @.  A MEA KUAIPA A LAKO ANIANI O NA ANO A PAU.

            Ua hiki ke hoomoe ia na paipu wai o na ano a pau, a na hiki ke hana a hoomaemae hea ia na paipu wai kahiko, o kela a me keia ano.

            E hooko ia no @ kauoha hana a pau me kaihiliwawailoa.

 

Helu 41 Alanui

            @ waena ona Alanui Moi me Hotele.  Ma ka hal@ Aspu

 

Kanka McL@

(Makalena.)

Helu 131         Alanui

            Na hora hana 9A.M. a h@ hora @ M,; a mai ha hora 3 ka hora @ P.M.

            Tel. Keena Oihana 682 @ Nalenoho @el. 287.

 

ELEPONE 92             PAHU LATE HELU

H.E. McINTYRE and BI@

MAKINIKAEA ME HOAHANAU

He Mau Mea Hoolako mai a Kuai aku i na

Mea Ai me na Ai Holoholonao na an@ pau.

E loaa mau mai ana na Mea ai o Kaleponi ma na mokuahi a@

            E hooko pono ia no na kauoha a pau a e lawe ia aku nae na wahi a pau o ke kulanakauhale nei me ka auhau ole. 

                        Makemake ia oa kauoha o na Mokupuni.

HOO A NO NA MEA A PA-Kihi o na Alanui Paoa me Mai

 

HALEKUAILAKOILIL@

RONIKANA HALE

ALANUI HOTELE, MAWAENA O NA ALANUI PAPU ME N@

            Ua weheia a ke kuai nei, a e loaa no na ano lakohale o na ano a pau e like me keia

NA PONO RUMI MOE OKA!

 

A Kinohinohiia

NA PAKAUKAU HOONANI, PAHU-UME KU, NA PAKAUKAU @ AI-I-KA-I-OA, ETC.

Iiia @rou, o kela a me keia ano maikai loa o na

LAKOHALE I-E A ME OHE!

HANA PELA!

Na Pela Maikai Loa Uwea, Lauoho Hulihipa, Maa@ a me @.  Hulu o na Manu Koloa Ola a me na Hulu Kilika ao aa Uluaa.  Ke konoia a ka nei ko oukou lunaikehala e makalehe ae i na ano hou.

Na Pela Uwea Holuholu?

            Maikai loa a emi no hoi ke kumukaai i laweia mai i keia @.  Na @oki a me Koki Moe, ma na kamukuai o Kapalakiko.  HANA BERE o kela a me keia ano.  Moe Bebe, Moe @ a me na Nohu Bebe kiekie.  Na Pou lalau a me Pau i ka uahiia me ke keleawe.  Ua makaukau maua no ka hooa@ ua Moena Pake a me ke kinohinohi ia loko o ka hale; na la hale me na Pela e hiki ke pahonohono houia e na puahana okahi; hana lakohalo hou.  E hoao mai ia maua, ka haa ona haahaa o ke kumukuai.

ORDWAY & PORTER

TELPONE-Bel           Robikana Hale Mutual, 625