Ka Nupepa Puka la Aloha Aina, Volume I, Number 67, 4 January 1894 — HAIOLELO A KALIVI LANA. [ARTICLE]

HAIOLELO A KALIVI LANA.

; Ua Pere>s'id<p,a o na Moku ' ōs Ariīer\ca ho t okomola iloko o na Ay-a-ohlo elua o America no ka - ' * , ' \i - - ! n\nau nui o ka mana w a no Hawaii. .' 1 * Kakoo ikaika ka Peresiriena i ka hoi'hoi i ka Moiwahine nui Mna Noho Aln'. " i Kulou a i»y»»uN'. na poe bao wale. ; , A, 6 keif» cor«iie„ oia: ke mau ! afafekou, aoje i hoike iki ia.na niealiuna aole'no hoi i hoike inlīi oki Joa t no, aka koe w\\e iho no keia o ka ike ia m)a ae : o keia hophuiaiaa v a ua |>u me ke 'kuliina Amerika. mamuli o h %ahca a fte eomile k(ui ua ku iho la Jie hala w ai nui o'na kuj.a a%a he manr.o e kuka a e *\ . * A . ■ - 1»aoa ! polapak na kkon i ka anoi a me ka hana " kanawai ole a ka mo.^al^'ne. Ih hooholo iho la kēia balaWaī i Kekiki olelo-paa e !eoleo-a , ana i ka moi«aliiiie.,, A no ia ft ' >- " "" - - ' ' " ' \ raea āole e hiki ia lakou ke no- ; bo iki aHu a loilullie ole e lioi kua ia mai e kekalii poe .niai ke kuhina o Amerika /iuiia, m}aila me ke kaulua ole ,ua ,hiki ako la io|ua ona u[)e ka hoomalimali a me.ka hoouweuwe ana, a oia leio. tfc Aole e hiki ia mpkou ke malama ia makou iho ke ole e kokua ia mai, aao . 'hoi ke kanaenae aku nei makouepalulu ia e kekahi ma» manā o Amenka." I ka la 16 p Jan. 1893, ma w aena o ka hora 4 me 5 o ka auiuala, aia |hoi ua ko io aku la hoi ia mea, |a no ka Ue puali koa uia|Hna i hefe a luhiehu i ua moa fcaqa rae c!u« pkuaiahi w IIi ua i - ' : k'

■.y k _ v .<> ;>v |li.>- s >ī :o io mimk'a o Honoluiu. i) kei:i puali nui ta^ahe w a nu-.!r,:hi o ka lepo o Uonolu'u i:,t !oa ia no ka hoo"\'C ■ . bee kaua, ke hana ole ia a e ae ke aunuui o nawaiī, a i ole ? palekana e palulu ana i na ola i hoopilihua ia a me-ka wai w ai 0 na Anierik;i maoli. vu io*ia ole o ke k'iniu—ho pohi»!a, oiai no nao he maukumu no oia ano'e ae ia*i ma ka, ;4 aoao o ka aupuni o ka Moi v a ne w ahi mea ik i no nae oia keia, t4 i hoopae ia akn lako;i i palulu no na \merika maoli a me n« waiwai 0 aka pani īa iho.la malaila, t; o 1 ku mamau, o hoopuni i ka hale |aupurii a me ka paulii/' Na. ia mea i hoike mai ua kaihiia o Hawaii e \merika Huiia, me ka ae ole o ke aupuni o na ailana a o kahi kino e ae paha, he loleiahili ia, a eia ka pokole L ua k(i kuhiua Kiviai o Amon'ku Huipuia.. Kolaila. o ka puali |koa ku oihana ma Honoluln ō Amenka ua kaulike ole. hoomau aku la no ka Pere&i<lena ma ka olf;lo ana; I kahi la ae Poalua 17, haiawai hou iho la ua Comite kiai rnei a kukala ae la he Aupuni keia no kahi *a, a eia na olelo; u ke kukuiu nei a ke ako nei a hiki i ka awaiaulu pu ana me Amerika ma ke kuikahi, ka meai-upu e ia e ae-Uke." a oia ae la na olelo o ua kukala^nei. Kol iila na ke kuhiua Amenka i panee a i kakeo i kēia mau mea, ka ike a me ka hoapono ana i keia aupuni, a xlo ka mea, ua hai e ia aku la \ ka Moiwahine a me kona aha kuhina, ua ike oja i keia aupnni mamua ae o ka hora *5, ke i nei au, i na ua ike ko kakop kuhiaa, alaila, aole ia he aupuni manawa, a i ole he au* puni ano hopmaauea, a o ua ike ana ala ua lilo ia i mea t\ana e hoiho) a hoonoho i ka Moiwaliine ma ke ano o ke kulana pilihua me ke kuhohouu, ua ike no ia (Moiwahiae) aole e ke hokaka ma; i ka paali koa i mea noua e pakele ai,

;'ika no nne *ain no he ike heu i loaa laia, oia hoi e ]>;i]okan« ana oia niā ke ka!e!o ann iko \mt r rikā alakai ana, ō ko ano li(»pono]>orio kauHke- A eiu «o kekalii, he oiau. iniaiUe i.' hala ae o k<jia ike ana/ua lilo aku ta na halekoa, halewai, ka lialonliī, a me na waln j)ūuhomia o ka mna, ~t u?rptiu l>a aku ika hookai »ale ia mai ka Moiwaliiue mai. aole nae ia ma keiahi an * okoa, aka e noono.) ia a e hoO|)oiK>[)ono ia j

hoi ma Wasinclona nei, a | lioi ka palapala hoopii u*ao e : oieio ana i haa*i pio w ile no oia j uo kela mana koia q j e ke kaukai ana a ike pnno ia ka j hua o kela liona i na he mala ma 10 kVna ■ i ke ola a me ua waiwai o na Amen'ka maoli, a eia ho kekahi inea hilu, na ke anpuni maaawa no i paa pu mai i «a palapala ala, e 01010 ana na Amenka no e noonoo i kaua olelo hooholo i na palm o kulai 103. aku iaia mai kona kulana ae a i ole e kuai paha i ke, aupuiii, ke manooio nei au inaniuli o keia aao liana a nie s kona hu<V 1 lilo 'ai ke manawa i mea e hoqkikma ui ai,; e iiapuku ee i na Jioa.p \merika t e maki aku iloko o kaalua,,a no hoi; oiai au e halalo ana i ke ano o ka'u hana e kukuīu ( ai, ua h-ipai ia m<n kakou e ike aku he' maka a he maka i keia mau ka kaina e. laa kpia: 0 ke aupuni kana w ai o ua hookahuliia me ka paliikaua iuniihi ofeii me ka poka a ki ole ia aku, a no ka mea, ma na keehina a pau he maluhia w ale no elike me ia i hai la mai ai, e alakai ia ai*a me ke kiau me ke laulona liku maluua o ke kahua o (ka hoi puolo) i ka Amerika ku puuku ana aku, aka, o kela manao hoohuiaioa winiwmia le kuhina \iixmi i upu ai ia e hauaia ana M o kela lioopae ia ana aku o aa koa ea, aole ia e awaiaulu ia. aku i ke Tomite kiai ua pau inaele iloko ; oia ano hana, jni« ka okioki ana i ke aupuni o ka A eia kokalii, aole 1 kukala aku ke Tomike kiai mua o ke alo o «a koa \tnerika, oiai e ku a ia ma ke alo o ka 11a '

•', \ • ) leamuni naLanawni t.!e ka o:hS < na o f)onofii[ti,';i men e ae p<ilia* \. kaa iho ai malalo oke pailaU ana a keīa jk>6 olelo w at*at»ee i l,na koa kiai o Amenkn, a i j mea ia ae ai no ka ike o t<uln- v na i ke iuipuoi maiuua» oiai nae he no na koa*? no'k/t moiwaluue, uole he palnlu no kalii mea e, a yela i maopoi'p ai aole ke ok» moiwahine i ntea iho a i o!e hoopuka ae i aupuni ao!e. i āole ioa.

A malia paha ke kaunui mai ; nci i kela mea i pau ole (hoo ! huiaina), me ka imi pono oie ia j rija ke ano kaulike, ka inea i I ai e lukou me na kulukulii kauiike ole, me ka paulele a ke olelo nei au aoie au e hoamana hou i keia kuikahi lioohui aina (kupnpau) i na senate no ka uoōnoo hou ana i koua mau noao, ♦ • * a he mau ao- no kaV i haa*i aku ai ia Wills na inea a\i e x olelo nei. l'a ao aku e hoohaumana aku i ke aupuni kuika w a, aole nae »a i komo i fta kakou hana i keia wa aio, ko u manao. e hoole ana au i ka hooko ana i keia ninau ano ;»uiaj)iaka hopena, Eia hou; • ija akena ia ue ko kakou he iuii i ke kaulike e wae ole | aoa i ka ikaika ame ka oa- | waliwali o ia poe i makemake j mai* Aka, he hiona kujkala >- kaua nae i hoohaiiaia e ko ka kou papa kuka ka mea ma ko Arntrika nei aoao aku, me ka amana ole oka ahaolelo, i ke aupuni makamaka a me ka lahui kanaka punahele, ua pauai U aku Toe ke ino, ka lapu*ale 8 me ka a oi«| auoi ,ka kakou aiakana ma k<* j launa aua uie he makana la i. I ka iahui uiaikii ole* uo la uiea m kauoha ia mai e kukulu hou. Oke aupuni kuikawa, aoleia ao ka lehuleUu, a aole no ona kuuiukauii*«M f aka he oligaeai (aupuui he uiau kauna), aole no ia i jnu e hoopaa la e ka h'hulehu, ua hoike piai oa alakai o ua aupuni ala, aohe ka he kohu o na Hawaii tua ke auo aupuui npuka- <

• * (.ihii. a iiie-la c pono 110 iakou hi(nri (miiua kunm i'iku <> nanu ]iun :i ;, M , a iiōim koniisiiiii c iaaluiloko uia 'o lioole, ia aku ka i kii |»oi»o kukomikiiim fl iloko o. k.» ualiu oihana mana i uwili j. tl ; ;i kahoa «miiuml», fl hoaloha Dao ia o ku | IW I k«i!i ann i kona kuokoa» kommmna-kum'.i ;n ,i lllu fl apikau ana iho i li i.i„l ka inoao AiiK-iika lliii { , Ui l no hoi e hemaliema 0 Aifl ma ka koapono an.i i t U( fl pun' Alii) lianohano a mefl (aopuni alii) noono,, t-M ke haulike e liaim m l3 9 me« a' pau c liiki ko hl kaukiu hou la/' ■