Ka Oiaio, Volume VI, Number 11, 16 March 1894 — MA KA HANA E ANA IA AI. [ARTICLE]

MA KA HANA E ANA IA AI.

■ 51a narsm<<3 pau ma' ka hann e '■ ike ia fii ke sino oke kanaka. Pela ! no hoi ko ke «ujmni. t JJa «nni .ka | inahaloHeo nui-o kekaln poe ha»JtT j_a -iup. tia wahi knunn Hawa» pimi wai ekel#, i.ka"maik»i"b na mieio-1 nari, a i ka nani o ka lakou hooke-! le ana o ke aupuni oiai ia lakou ka mana. Me ko makon kamailioj niuole i ke ano o na hana a ke aupuni nrrho mauawa o Huwiūi, a toa ko lakou maikai a m;iikai ole, e like me ka hoomaopopo ana iho nia ka lnkol" ha'nn; na ka'iali makou a loaa he wa knpono e ike ia ai ka io maoli o ka lak'ou hana, alailn, kamailio akii i ka lahui '? pili'ana no lakou ma ke ano kalai aupuni, o kela manawa ua iawa. He makahiki aoi o ka poe misionari ma ke poo o n$ a ua hana lakou i ka mana aupuni e liko me kolaJkou makemake, me ke alni ole ia 6 kā lahui kanaka, e ko Kumukanawai, a e kekahi kanawai; o ka aina pah'a; aole no hoi i keakea a kaohi ia iho ko lakou manao a me ko lakou naauao hookele aupuni e kekahi kuikahi me na aupuni e, e kekahi pono, KaulVk« a manao maikāi, niai mua mai a keia wb. He ole loa hookahi wuhi hana i hiki i ka poe e mahalo nei i keia mau hookele aui'i'ui, >.ci kuhi:vuln .!i > a iiili ke ok'lo ia.iiio he moa kekahi i hana ia nialiina o ka pr.no o ka lehutehu, ke k«uiik«, a me ka holomua. Ma na mea ano nui a pau lie ole loa. Ma na hana lvberala he oki loa aku. Ua liiki ke olelo ia ua hoonukee īa ka n.iau a rne ka waha o keia poe niieionan hookohnko'hu hoopono e hookele nei i ke aupuni, a ua olelo a hana kOfc loa lakou mai! na kumii hana a me n« ; kumu *ia-j nao a lakou e hapai «nemeue āi no'lakon iho a me ka lakou e hana ai ina sia ia lakou ka hookeleo ke aupnni. Aole no hoi makou e ann ' manan kalai aku i ka

Jakou mau hana me ka manao ewaewa i ke kino o keia tx»e i hana ia e ke Akua hookahi nana na mea ja pau 1 hāna, aka, e kanūailio ana | uiakou i ke ano o ka lakou hana, e j hoike a.na'i ko makou innnao e pili I ana i ka lakon mau ana pili i ka lehulehu. Ma Keia kumu he kuleana ko na mea a pau e kamailio, oiai via hekau ae nei lakou ma ke kuleana lima nui a hookohnkohu i kāhi a lakou i kuko ai mai ka puj haka uiai o na mukua o lakou. i Ma na Kaiiawai, ur noi a le.hu- | lehu na hana hookiekie A kue pono j i hana īa ena alakai aiipuni. Oka 1 mua loa oia nn ko lakou kapne aiia 1 i ke KuuuikaiiawH);keKuinukanaj wai no hoi a lakou i ka 1887, i onoo'- > nou ai uialuua o ke poo o ke:a lahui ine na lima koko. a i hana ia me na naau e like me ko ke keiki o ka hewa i hunk ai i koua Haku, ke 'Lu o ka poi-o. He hoohalike ku- ] pono h pili ! oa keia ia lakou a na jke a» o ka manawa e hooia mai i jka pili. . I ka wa i nolm iho ai keia ; pvic, nan<\ i huku ke Kumukauaj wai, ia wa lakou i hoomaka ai e ( kapae i ka lahui kahua kumu una ! i hana at no na hoekele aupuui. a ! mai ia la mni a keui ua make loa 'ua Kumukanawai la a aia wale m> | k<\ hoala ia ae a h« wahi e ai I ke hahaH aku i na mea e ae, alaila U'āolaaelake Kumuk#M;t*wai makeia, via hooliloia ke i Kanawai e pili nnn i na haawina j dala i mea ole. aua hana ia aku ka i waihona o ka lehulehu me ka hoo- , maopopo oie ia o ka manao o ka :lehulehu e like me ia 1 hoike ia tna jke kaiiawai, I'ela ilio la i kapae jiu ai na kanawai o kela a ft\e keia

!ano ma na kanawai i h«na ia raai hope iho noi. e kekahi poe i hoonoj ho iho ia lakou iho i poe kaukana- ; wai, i poe kuhina, i poe kuka, a i! P'io Poresitlena. Ua hoano e a ' honhaiki ia ka leo o ke kanaka e ! kamailio no kona pono iho, a ua I hoomalu loa ia nu ke kanawai na ioiolo ma na He laihila a j he kipi ka olelo ke pUKa iki ae ko- ; kahi 01010 na luna auouui, e j ltke me la ma Uuaia, t»ela iho la ' na ano o mi kauawai o punuku ana i k;\ waha o ke kannka e kamailio ae ' uo n« uiea e pili aua i koaa j»ono I iho, kona lahui a me kona one ;hanau. i l keia mau Ja ua puka inai he | kanawui e auhau laikiui ana i n& ; Pake wale no e uku aku i ke aupu- ' ni ke iwakemake Ukou ehana i ikal i hana, O k» mna , J>*ha 0 (ke kanawai o keia ano ma Hawaii iueieauhau i« ana kekahi lahui ī hoouiakaulii liana.a wahi a ka hoo- ; maopopo akn, no ka makemake 010 ka o ka pse palaualelo i ka hooika ika o na Pake i ka hana 0 kein kekahi o na k*riswai kne i ka pono 4

ike kaulīkp, a i kuo maoh tio ika o!e!o a ke Akua, oHii ma ka hou o kaTāe e ql4j6i ke' kanaka. E ike DO kakQH m« keia i ke'atio'o ka na auau (?) a me ka nfttui uukee o ka poe kankanawai, i e, ka poe u hoopihmeaai ana ia lak<j^». O ka poe hana, ka poe i oleloia e na kalai <ni])Uiii a paa, a tne ha loea naauao oke ao, o lakou ka iwi kuamoo'o ola ai. o ka aina c lakou iho la ka ke h6oktik« ia a ke kue ia a hala ia, a me' ka manao niaoli no'u kipaku aku mai na hana e o!a ai lakou i kuniu i hoolana la ai ka inakeniake o ka poe liina /ewalewa auana haiikae e' e pae mai nei iloko o ka aina mamuli o ua hoehoinoi a kokua ana n na misionari no"ka lakou mauhana ekaeka. Ua iawe īm mai he kannwai e hopuhopuia ai ke c kali> poe. ma ka uwmanao ia ana he poe e kue ana i ke aupnni P. (>. hialalo o kekahi kuinu paha a na iuiia e manao ai he kipi, a h<3 ohueou kīpi i ke aupui. Eia hoi ke kanawai imua o ka Alia kukakuka o ke anpuni *T. G.", me kou maU āno oke au pouli o ke aupuni Kaisara. Eia hou hoi kekahi kanawaii elawe ia ana ka mana' hookolokolo jnre mai ke kanaka ae. O keiK kanawai hope loa kskahi o na hana i koi ia e kalehuleNhi ona aina e a koe k-o lakou oia, a eia hoi ke lawe ia mai nei kekahi kf unwai e kinai ai'i keia°pono hui e loaa ai ka pono a me ke kaulike o kei kanaka. 0 keia amo ke kanawai e hoohaiki ana i ka pono koho balota a me ke kanawai e laikini ana i na pake aole e hiki ke jimi i ola no lakou ma na haialimn like aia a uku mua aku he auhau i ' ke aupuni, ke hui ia, ua hiki ke olef luia ua lawa i ka ike o na mea a oau he moa okoa ke kupono e ka- { paia ai na rrusionari nana keia mau I hana mnmua oka inoa hooniaikai | hoopumpuni a kekal:i e kapa nei, o j keia poe ka oL—Owai k« ao o hoola | mai i keia mau mea i hoike akea ai, •he pono a he aupuni naauao keia.