Ka Oiaio, Volume VI, Number 21, 25 May 1894 — Kulanakauhale Kahiko i Loaa Hou! Hakuia e Frank S. DeHass. KA IMI HOU ANA MA NA AINA I KAMAILIOIA MA KA BAIBALA. [ARTICLE]

Kulanakauhale Kahiko i Loaa Hou! Hakuia e Frank S. DeHass.

KA IMI HOU ANA MA NA AINA I KAMAILIOIA MA KA BAIBALA.

■ MOKUN'A IV. . ■■MEMEPI KA NOPA O KA BAIBALA HEMOLELE K<j kulaua&auhalo alii o Oftiris - Kahi o naliana uiaua a Mose- Kii kalai! o Ramese ll.— Ka Necvopolis— Na Lna o na ki|no i ialoa ia— Na luahi o bo ka Lani liuiiiui —ka hookoia aua o ka waiiaua— Ha}« llina o ka Apis«— Luakini N«zii o Serapis— Lua-iliaa o Tih— He mau mea kaliakāha a kalai aho nui. (līoomau ia.) No na hana jmli ftkc-akjamai, ūa nana pono makou i ! kekalu mn\i tino lie leliuloliu o keia poft makfe, a i ko I niakon hoo}>aliaolvao ia, ila ike ilio la makou lie poe opiopio ka nui o lakon. ua paa pono ko lakou poo i ka lauoho eloele i liele a maiiōanoa, oia mau no o na niho aole he popo, ahe mapeai ka.oiwi a he pilia pono ke kino, me he la he poe i niake emoole. TJa ike ia iho no lioi ma ko lakou me he la 3 ua ialoa liopuhopualulu iīi—— ua wahi >vale ia iho no me na apana lole-wahi hooma-lo o ke ;kino maloko loa i hoopulu wa-le ia no me ka pilali a bituinena laau paha. | Oiai maanei nei, a i 016 e kokoke ana maanei nei, o Mose i hana ai i kana mn'u hanamana imuā o P«no, a oiai hoi o ka ilina kupnipau keia o Aigupika holookoa, ma ka inoa Necvopplis ma ka moolelo, aole anei 0 kekahi o keia mau wahi-kino kan aka oia no na luahi , ko Aigupika i luku ia ai je ko ke Akua inaina, ma o ka anela luku nana i pahola; iho i ka make a pnni keia aina iloko o ka po hookahi, e oki psihu pu ana hoi i jka "hanau-nnia,"'i ka pi\a a me ka manaolana oka j oliana, iloko ona noho'na hale a pau o Aigupika? j A aole anei keia ka mea a Hosea i kamailio ai e pili | ana i keia hoopai ana, ma ka mokuna 9: 6, e i ana. j 'No ka mea, ua hele lakou mai ka luku aku, e hoakoj akoa o Aigupika ia lakoi?; e kanu aku no o Memepi ia I lakou ?" He mea eekia juo keia ke noonoo iho ! i ' . I j I waenakonu o keia (Neovopolis) ilhia kahi iku ai | o ka Piremida o Saki\rs, na hale-ilina alii ona Moi | Memepi, ua hele a i ua mea he ku loihi i ke ! au o ka manawa, a i hele a makua ka helehelena e |like me ke kahiko oia puuone e hoopuni ana ia ; lakou. Aia hoi he umikumamakahi o keia mau kia- , hale ilLua e. ku la, o ka i;nea nui loa lioi o lakou, ka 5 mea i kukulu lioauo okoa ia o lakou, ma na anuu, a ano ! ala piina, e pii hoalu liio aua a hiki i kaupoku, a ua oleloia o keia na kia hoohianao kaliiko loa o ka honua nei, lie mea nohoi e manao ia aku he oiaio, oiai ke ano o ; ka inoa Meniepi, oia ke kulanakauhale o ua Piremifla, r a home hoi o ka make, a malia paha nona niai ka inoa j o keia kulauakauhale e Tfraiho neoneo nei. He umi minute e liele aku ai maluna aku o ke knalapa kieki«.ma ma k:\ nk:Hi o koiaPiremi(.la o lawoia aku , uo i ke kauiahelo a ka Sin~aju v »itua, a Hale Hina o .\pij s&, kokah.i ona hale kaljūko ano e loa, i helelei a i j uluia hoi he kanuluku kapuai malalo oke one-lewa j e ueo mau ana, a i keia jnau makahiki wnle iho noī no ika loaa aua. O Apisa, l?a moa noua koia liale heiau- ; ka l»ipi-bulu kapu, ua lb;H>nnu>popoia oia ko aua ano o sko akua o ka muliwai; Nih\ a o ke pv*okol» lioi ona i akua o M<|mopi ko kuiuu o kona wahi o j h«Hiniana ia ai s a o ka S|omponn\» kona wahi e kanu lia ai. Maanoi hoi kokahi heiau mn ho unukumama - 1 ! hia hauorī kapuai ka loihi. i kalai ia iloko o k« pohaku -«v mahma iho • kukuluil» i •»» ka liwkini o i ' kahi i m:\h\ma nv ai <> kie nua eulnta laaliia a t\ifc Us< ; hohilonn e ae. a ka\ii hoi| e wsils>n« ia ai na hann h<v<|h wa kupapau. O W;i K i rapis ka lo*Uni ioi aku o - ka uaiu, aka, ua ualowalo aku v>ia i koia vra v s ua ua- ; lowale pu aku luū ko altjheh' i luwloua ia ui« na ao«o ; o ua ku pohaku, kalai e, l\eto aku ai a hiki aku i kviia i |ai»ai uaui o komo akj\ a\. K hawania s\ku ana vka , akau a mV ka hou\a ma\ keia halo lua, aku aole hoi he Iko ho alo aho alo, he liaaw v\uni waiho kino luake ! nunui a kiokie. i cU ia iloko o ka jv»ia \x>hak\i paa ? a ! iloko o l:\kou pakahi h<>i kokahi holow*a pohaku nui ' waiho kino \>\ako he \\ni*\k\u\\an\akolu kapuai ka loihi ;me owāhi kapnai akoa mo uiM\k\\u\am»kaki kspwai

ke kiekie. Ua kalai ia keia mau palm a pau inailoko ae o kekahi pohaku-paa ona ano garauita ulaula kuakea a eleele paha, i anaanai ia a ililaumania nani. Ua hiki ke hoomaopopo ia mai ka uui o keia mau pahu, i'au e qlelo aku ai, he elina makou i pii aku ma kekahi alapii a hiki i ke kaupoku o kokahi, pahu e waiho ana me ke pani ole, a ma kekalii alapii e ae i iho ai: maloko o ka pahn, a ua hiki ia makou ā palua aku ko makou uui ke ku a oni ma o a uiaaiiei ine ka oluolu. O kekahi o keia mau pahu ua kahakaha a kalai ia me na kii a me iia olelo, a lie mea hiki 110 hoi ke lieluholuia ko lakou moolelo, a ua kak&u ia uo hoi ka moolelo o ka Apisa, a bipi-bulu i ialoa ia, nona hoi ka holowaa, ma na aoao paia nialoko o ka hale lua, a i\ie ka inoa a me ka nui oka poe malaila i ka wai hoomoe ia ai ma konaholowaa. He wni o ieia mau pahu mehe la aole i hoohana ia. Maanei nei ma keia hale Ilina nani, e waiho ia ai aa kiuo ialoa ia o na bipi; ma keia wahi lakou i waiho malie aiīloko o ke kulana hoano-ak'ja iaj a iloko hoi o ka luakini, kukuluia maluna iho o ka rumi nui i eliia iloko o ta pe.haku j>aa, ka luakini nani o Serapis, e hooniana ia ai ke kii o Xa tipi-T>ulū~i lioolaa ia nona keneturia loihi, me na hana hooliilnhilu i oi ae i kona akua e ae o AigupiliH ] Ma kekahi wahi iki ma ka akau-hikiua oka Serapeuma ka haleilina o Tih, i'ku ai, he liale kahiko loa a mau 110 akeia wa ka maikai ma Aigupika; e helu ana kona kumu i ka lima o ke au o na papa alii o ka emepaea kahiko, aole i emi īnalalo o eha tausani mak&hiki kona kahiko, aka he oia mau ke kupololei & me ka likē o kona man paia e ku la me he la no nehinei ae nei no. He kahuna o Tih no Memepi, a ma ka hoomaopopo iho he kanaka waiwai loaoia. Aole he huahua olelo i lawa ia makou e kakau ai a pau i ka naiii o keia Hale Hina nani. Ua paa pono o loko 0 ka hale i na kii kalai ia ma na paia a me na ili i pena ia hoi, e lioike fina i mea ano nui o kona ola, a me na auo a uiaa mau e pili ana i na kamaaina o Aigupika. Ma kekahi rumi ua pena ia ke'kii o Tih, me kana wahine a me kana mau keikikaue, e nana ana Ika hana ana limahana ma kona aina mahi. Ma ke alo o kahi o ko lakou wahi e hana ana, ie ai weuweu ana na holoholona ma ke kula» e palau aua u.a bipi ma na aina mahi, a e hehi ana hoi kekahi mau Loloholona ika hua palaoa ma ke kahua hehi' I kahi mamao e ike la aku ana hoi ka muliwai» me na waa e holoholo pea ana, e .lawaia ana na kanaka, a o na ano inanu a pau o ka wai ae lele ana ika lewa. Ma kekahi kii e ike ia aku no na kauwa e oki ana i na kuinu huita malalo o ka maka o na li ua hoohana, a o kekahi poe hoi e pu'a ana i na kumu-huiki, a o kekahi hoi e hoakoakoa ana i na pu a a kahi hookahi me na o-m&kakolu. aneaue like no mo to k.eia wa. kekahi uiau keena e aku ua pena ia hoi kona mau Loaloha lehulehu e hek' mai ana i ona la me ka lakou niaum&kana o ua hipi, na hua-Ai, ua mea ai hlii, a iuoh « ae, no ua haua o na la hvK>manao sio ka hoomaikai aaa ika mea make. He piha ke s.no o ua kii a pau Uuna o kahi i pena a i kahakaha ia paha, ike kohukohu ola maoli ke uana aku, me k' luaikai luaole o ka haua ia ana, a me ka vuakan\aka o ke pena me he inea hon wale la wo. Ma ks nana ana he mea maojx>jK\ ua naua iho o Tih i keia noho aina aole lu niea mau, a' o ka hopena oia ka moa mau hvi. A >le kona uiau hale i uoho ai «a kukuluia roo na mea paa inau a ka ;uo ka laau iuv ka nxea pa<* wale; lie ois«o he uaui uo ke kii aheiu na kahiko ana; aole hoi ia kv>na hale iliua, ka nw?a i kvtkuluii i kona e ola aua, ua havta ia hoi ka pohaku a me ke ano paa loa,me he la i knluluīa no ka paa mau W U kekahi uu\a anomūlioiī ia. ho lumiiloiiA ilt iua ke ku Ih-uh a kahakaha, * ,» oke ok hou aua i k : .!-> lauaka, * o ke ola kiuo uUaue. o keia uiua aku. ks UK*a luaa mau loa Ikh i ua kii ma na kia ihooinanao ui* a aole uo lioi ht loa* iki ?na «;i haV> kujv*pau o ka Kmepaoa oVe au kahiko mav,\ua aku o h noho ana mai o na lfe\vra laa \igujnks. He na luakiui a w na haV kupapau e ana ma kria wahi aku ua likua hoi ke ala e hiki aku *v i »vea 010 i ko oiw ne*, ka uluia i keīa hana ika wa kahiko loa. H< oiaīo *Kc i n\ai uei o lohv>va <- hooueoneo au v ka aina o A\gujuka e uohv» oV ia, wm ka paU tva v> a Mki i k* S-10