Ka Oiaio, Volume VI, Number 22, 1 June 1894 — He Manao Hoopono. [ARTICLE]

He Manao Hoopono.

| Mai mua mai a hiki i keia la, aole j i'lpa he hookahi minute i komohia ia; I ai iluko o makou kekahi kanalua no | j ka hoihoi heu ia ae o ka Moiwaliine. , Liliuokalani, a nie ke kulana aupnni' | moi kuokoa 'o Hawaii. Ua loaa keia j mauao ia īnakon malalo o na koana j j pono ana ina kumu oka iioohnii- | hio- ia anā o ke aupuni Hawaii o im ( I n:isionari a nie na haole Aniei ika a j haole naau ekaeka e ae i pae mai i ma Hawan nei, nialalo o na hookipa; ('oluolu ana aiia 'lii a nmlalo hoi o| ina kanawai oluolu loa iike iakai ] lua malalo o ka nee ana aka la, na ; i kanawai i oi aku ka oiuolu niamua o '■ ike kupono maoli no",- no ka pono aj •me ka pomaikai o na kamaaina, a i ' ! hoōlilo ia hoi i alanui na na malihi-1 ! ni e imihala a e kuko ai e kaihi nm-1 t oli -i keia aina no lakou iho. TJa! ! maopopo loa ia makou e hoihoi ia j ana ko kakou Moiwahine Liliuoka- ■ lani, oia hookahi, a oia wale no, aole ; hoi o kekahi mau alii e ae e hui nei | me na mamo miKiouari, e like me ia j e lohea mai nei no ka Moiwahine Kanemake, ano ke Kama'liiwahine Kaiulani, a me kekahi poe kaukau alii e ae, a kekalū poe e kuleo q. e hooikaika nei, e kau ma ko ka Moiwahine wahi ponoi ina na ano a pau. Ua hooia mau ia ko makou manao lana paa, i kela a me keia nianawa i kukuluia malnnao keia kumu: Aole

i i hewa maoli ka IMoiwaliine e ku'ai kona ahewa ia a e ku'pono ai kona .i hoonee ia ann aku inai ka uolio Sīoi t o Hawaii, he kulea-ia pili paa noiia malalo o ke Ku. iukanawai o Ha'waii, a mamuli o ke kuleana ilieha 0 kona mau kupuna alii, uana i nai ka aiua a lilo he aupuni hookahi, malalo o Kamehamehg, I. Alua— Aole hoi i ahewa ia e koua iahui. no na kumu o kona imihala ia ana, a hoouee ia mai kona noho moi aua, . e ka mana kaua o ke aupuni Ajnerika a meiia mnnao kuko-o na misionari ailrje aina, a me ua wahi aima Hawaii puuwai eleele; aka ua apouo ia no ma kana i hoao ai e hana no ka lahui e kona mau ponoi a me kekahi poe haole he lehuleliu wale. Akolu—mn ko Ainerika komo hewa ana a kauā kumu ole aua i kekahi aupuniīiuku, nawaliwali e like me Hawaii, aole e ae ia | e hoomaii ia aku e ia keia mau liana ekaeka maluna o kouii inoalahui, j 1 hanaia e kekahi luna aupuui ona. j i piepiele ia a pelo ia me na mu j kana. j Ua hooiaio ia mai ko makou ma- • naolana, akahi, ma ka hoihoi hou ia j i ana o ke kuikahi hoohui aiua e ka j j Peresideua Clevelaml; alua, ma ka j j hoole loa ia aua o ka mauuo hoohui | ; aina e kA Ahaolelo o Amenka Hui-j ] puia, a me ka ai>onoia ana o ka Pe- • j'resiciena C]evelami man hana j hoo- ' holo ai, oia hoi « hoihoi hou ia ka > | Moiwahine. 1 [ O keia mau ano a pau e hoolana ' |"ana, a e apouo ana i ko ka lahui ku- i | lana noho malie, ua kakoo ia e keia! j mau olelo nani a hoopono a ko ka-j jkou hoaloha maikai — Peresidena | Cleveland ma kana haiolelo ana i • j hoike aku ai i ka Alia Senate, ma j j kana haiolelo, ma ka la 18 o Deke j , maba, 1893, ma keia mau huaolelo : j e hoike ana i kona naauno nui a mo ! kona hoopono wiwo ole e liooko i |ka pono a me ke kaulikdS| | "I'io'u manao maolHiia e imi' j piha a imi pono ia ua mea i hana ia j j ua maopopo loa e kono ia ana kakou | | e ike ua kukuluia ke aupuni noho j :manawaeku nei mamuli o ke\ahi j j komo lima ikaika ana aku o ke au-, j puni o Ameiika Huipuia. Aole hoi ( i ka poe . manao kau!'ke e olelo niai j ; ana, me ka ike no i na hoike e wai- j ho nei, imua o lakou, ua hookahuli j ■ j ia ke aupuni Hawaii e na kauaka o ] ! ka Paeaina, n ua ku hoi ke aupuni ! noho niminwa mamuli o ko lakou aoj] iAna. Aole no lioi au i ike ua olelo 1 ] i ae kekahi hoa o keia aupuui nolio j, j"mauawa e kakoo ia aua hoi lakou e f h ka lahui mamuli o ko lakou manao! koho i na lakou e ae ia ana e koho \ l>alota ma ia ano. Oiai hoi e komohia ana ko kakou j ; mau mauao kokua īuo na hooikaika 1 aua v kukuluni ko aiio aupuni lop'u- ' hulika, eia hoi o L<? kahua kajai au- ' puui paa i hooholo ia < Amerika s Hinpuia oia no e kuu ia kela a i«eji • ♦ : J

keia lahui o na aina e aku 'o loaa ia j ' lakou ke kuokoa e h'ooponopono no ' ko lakou noho ana kuloko ilio e like ! me kakou i lawe ae a1 ho kakouiho; (a oka mea i maa mau ia kakou oia luo hoi ka ike ana aku i na aupuni i ) kukuluia e na liana hookaluili au ] puni i ka wa koke i ikk ia ai i:.\ kai KOO IA HOI EKA I.EHUI.EHI'. īhoo-! j halikelike no keia vula e kono 'wale j I aku no hoi au ia oukou i ka hoohu | iihia ma i3erazila i ka 188i>, i ka j ! mnnawa o ko kakou Kuhina ma ia i I aina i kauolm ia aku e ike aku I ke ! aupuni repul)ali\'ft, ijra mauawa ko;ke ona i ike ai, "ua hoike ae lioi k« ; ! hapanui o ka lahui i ko laknu npono j ! i kona ku ana -a me kona kakoo ia| ' aaa," ika liookahuli aupuui uo hoi |ma Chile i ka 1880, i ka wa i kauo- ' I ha ia ai ko kakou Kuhina Noho nla-! Ilaila e ike i ke aupuni hou i kukulu | lia t- inā hoi ua ae ia eka lehulehul j a i ka hookaliuli aupuni ho'" mn Ve- | j nezuela i ka 1892, i ka wa o'ko kai kou ike ana i haawi ia aku ai i ke j aupuni e ku ana, maliiUa na6 o keia ; kumu, "aīn a ike ia ua ku ke aupuni hou, e paa ana i ka mana o ka lahui a I'A aPONO IA F. KA I.F-lII'LTi:iIC poJnOI o KA AIN'A. I 0 keia iho la kekahi o olelo ; wiwo ole a hoopono a Peresidena j Clevel«and i olelo ai e pili ana i ke j kahua e ike ia ai o na pupiini i ku- : kuluia e na hana hookaliuli aupu ; ni. A ina aia ika hapanui o ka

. lahui ka apono ana inā ke kolio j j keasea ole ia e ku ai ko Amenka j Huipuia hiki ke kauoha mai i kona j luna aupuni e ike i keia aupuni' no■i ho manawa a ano aup'U'ni e ae paha i knk'ihna, ma ke ano he anpuni paa, alaila ua īnaopopo loa aole lakou nei 1 ike ia a e ike ia aku ana ma kekahi an »e ae mawaho oke kulana aupuni noho inanawa, a hiki i ka wa aAtrerika eike uiai ai i ka manao lokahi o ka hapanui o ka lahui I'lawaii a oia manao o ka lahui Hawaii eia no ke hoole nei i keiapoea mekakalahui mauhf>naa hikī wale i keia la, malalo o ka Pereaidena Clevela;id olelo imua o ka Aha Senate ua loa aole e ue ia kekahi haqa o kela a me keia ano a keia aupuiu noho manawa e hana OQi mawaho o kona inana he aupuni hoomalu wale iho no, a o keia mau hana KumuKunawai he mau hana aole e ae ia ana a e lilo hou be inea hoomnkeaka a hoohilahila ika poe e naku nei i hauna mau aku ai ko lakou noho hewaana ma ke kaleana o ka moiwahine a me kona lahui.