Ka Oiaio, Volume VI, Number 33, 17 August 1894 — Ka Makai Kiu Lau Omaomao. Ke Kaeaea o na kakai pali nihoniho o Misouri. KA MEA NANA I HOOHOKA KA POWA IEKE A ME KONA PUALI HOLOKOA. A I OLE Ke Aka kino wailua o ke kuluaumoe KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO. Ka mea nona ka Ipu-kukui kamahao lua oe. [ARTICLE]

Ka Makai Kiu Lau Omaomao.

Ke Kaeaea o na kakai pali nihoniho o Misouri.

KA MEA NANA I HOOHOKA KA POWA IEKE A ME KONA PUALI HOLOKOA. A I OLE Ke Aka kino wailua o ke kuluaumoe

KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO.

Ka mea nona ka Ipu-kukui kamahao lua oe.

Oia no ko laūa wa i hnupa iho aī - i na ono kuhikuhinia o kela a me keia ano, aole Uoi hts me a ka tnaka e hoohewahewa ai. Aole no hof he noea a Ka pua e lo i ai- | Oiai, oa unn ia raai na kobi ke]e- ] kele a ka Puukolu, a anualala kn- : kui ana imua o lauo. ! I ka pau ana o ka lana ai nna, 1 tia lot>« ia nkn la ka len o ka w«ti i ] ke kani-ke ana mai, e hoike raai ; ana o ka horn 3 ia u ka wanaao. U« hoi ae la iaua a hoonanea hou [ tafl ka rumi h<Kik<pa no ka hapalua i>oraaoiiki.

Oiaka wa o ka Makai Kiu i noi *lcu ai i ka oluolu o k%inft;i haiu, e hookua mai i«i« e hoi. Oiai. ke *neane aku la i na bor;i o k* wnnaao, a oiai hoi,' ke wehe mal ]ft ke alvla o ka malnmalama, ouanapaepuu. Ua ae m;ii Ja ka mea hale, a ua tiookuu ia ka laua kukai olelo an;i u« ka oluolu. Ke uiha lo.i mai nei paha oe e kuu hoa uhaiaUolo e keia nan?ā J hoooaue puuwai, i ka inoa o kē ka-' naka hanai hi>toholoj»a. Ae, uh uiha io no, a oia ka kou mea unuhi e hoike aku nei i kona! iooa, oia no o George Hale. 1 Oia nei ka makuaknne ponoi o ka ui Meliaka, a ka Makai Kiu i hoo-; pakeleai. | A oo ia noi ka waiwai a Pil*oo i ; i)i>ikf« mua mai ai i ka Mukai Kin,; -eli&e uae na uuea i ike ia ma na he- ' iu i hala niua aku nei, o ka ui Meiiaka oia ka houilina o kona ra»u ' «Miwai a pau. * ] , Ji ua ixt»°i>oj>o aL'* la paha ia oe i ka inoa oieia kanaka hanai holo-' ' bai<ia/>. j A no ia k«mu, e aui ae kaua a i nana aku i ke alahole o ka Makai | Kiu e kaukoe ala. U& boi aku ka Alakai Kiu me ka puahi nul, ma'ke ala o na powa. no' Jrona makeniake e ike, pehea la ke 1 kulana o ua poe hoa lealea nei oni. ! Maiuua o ke kani ana o ka hora ! ' 6 A. M. oia kakahiaka nui poniponi,! ua h>ea,aku la oia ma ke kahuao' na powa e hooluiu ana. ! Ua hakHo ponō aku la oia, a j maopopo iaia, ua hoi io no ua poe ' powa nei a liiki i ko lukou kahua | hoolula. s I M? ke Kali hou ole itio, ua haaiele īho la ke »Ciu ia wahi, a huli hoi | «ku la no kahi kauhale o Latua ka uahuhopu. | Ua kalauioe loa aku la keia a hiki i ko ia nei hale, a komo aku la 1 iloko. a haawi aku la oia iaia iho' qo ka h«x)luolu ana i kena inau (i- j hilihi, a e hooipo pu hoi me Niolo-; pua. | Ma keia »ahi e ka mea helnhel». { e hookuu kaua i ke Kiu e hiolani ana, a ? aui ae Kaua a nana aku i ke kanaka hanai holoholona Keoki Haje, a me kana hanai. Pehea aka rei laoia? 1 ka Makai Kiu Lau Omaomao i \ haalele a kual i ta hale o Keoki [ Haie, ua havtle feōke aku la ua Keo- ' ki Āale nei, hoonipo pu me Niolo-' pua. a hiki i ke kahilEole ana o ka ! laiOuli. Ua aia ae la oia, a hoomakaukau nona iho, t» pa« k?ma hemahem*»,' ua naue aku !a oia no ka rumi aina 1 ' • hoopiha ai i ka lua o ka inaina. '

I ka pau ari» o kaim rī ana, na jfc-«iuoha aku la oia. i boua kahu lio l e hao« mai i kona )sr>, a e~boolako ! ia uie na pono holo lio a pau. j .1 ka ana o 'knna lio, hfile aku la oia a kau ae la maluna . o konff Fo. | A holo t,kn l ft no ke Xak«la n j ;oua pokii e noho aoa* a me ka laj ua kaikamahine ka ui Meliaka. i laia i hiki aku ai ike Kakeia, ua , ike koke mai Ja kona pokii iaia j Aua hookipa ia aku oia ka ioleiōlu. • ] Puili ae la.laua iloko oke alolia ! P'imehana ana, a he mau kiponaia 0 na kulu waimaka, e kīhoahea ana ma ko lakou mau papalina. A i ka nlao ana ae o na kipona a ke aloha welawela e ioku ana i ka puuwai." . Ua hoornftka ko lakou kāmailiō | ana. no ke ano okn aihue ia q,na o j ka ui Meliaka, a hrki i kona loaa j nni. j Oin ka k<? kanaka hanai holoho-1 lona Keoki Halo i ninau aku ai i' ka ni Meliaka: ! Owai la kaioea nnna 1 hoihoi ' mai laia? | E kuu papa, o ka mea n&na au i J hoihoi eoai, he kanaka opiopio loa! ola." I I oi ole aku kona mau makahiki mamua c ka 25, a heano like kona nnnaina me ke Keonimana i nalowale honua iho nei, i ka auina la o f nehinei. | Me ka leo pihoihoi o Keoki Hale 1 pane koke aieu ai: ] Ihea oia i nalownle honua ai? j Iko kakou Kakela nei no hoi, a' ua iilo inia kela rumi i ka hoolima-! lima iā no heokahi makahifei. ! nae paha oia !a nei?! Ae, Wahi a ka ui Meliaka i pane mai j ai. j A heaha kana mau hanai hunai ai? } Ua hoopakele oia ia makou mai' ka uake mai a ka Hui Powa. j Owai ia hui powa? i O ka hui powa o leke. | Pela io ka; mai anei to ae ka kela i

; poe powa i hoi ae ai a hiki i ko'u I hale. I Mai make no hoi au, eole ka MaI kai Kia pakele af ko'u oln. ! A pehea ka hiohiona oiu M«kai Kiu i kau īke ako? Wahi a Pilīpo i ninau aku ai. Ka, he kanaka un aoo, Heaha kona n: im? j Ka, he aahu o k<> kanakil Faratii. j Pehea ke ano o kona leo o ka olelo ana? . j He leo no o ke kanaka Farani. Ina pela, o ka Makai Kiu Lala-! eilaola akn la kena j I Owai ia Makai Kiu o Lalaulaula ! Wahi a Keoki i ninau aku ai. ' I O ka lua ka ia o ka Makai Kiu ! Lan Omaonoao, ma ke ano he man j mahoe laua. | Waln a Pilipo i pane mai ai. j Aole oela ko'u manao, wahi Keoki Hale 1 pane akn ai. k, Manao au, o ka Makai Kiu Lau i Omaoinao no, 1 He like loa loa na lawelawo ana j me kana ka elen. I A o kahi wale no i paewa ai, oia ' kona hapakue nia ka oīelo Enelani,' a hoi ma ka olelo Parani.! Aka, ma na hiohiona i ka >iana! aku a ko'u mau maka, me he a!a ( no o ka mea a'u i hoouua ai e huli ī' ke kaikamahine akaua mamaa aku nei, i aihue ia ai e na powa. ; Me ka leo hoepuiwa i piha i ka 1 pihoihoi i hooho ae ai ka ui Meli-' aka. " t Oīa! Oia no. ! Aole he mea e ae, a h!»ule aku la' oia iiana o kon« noho koki,. e waiho 1 oni ole ana. 1 I keia wa, J hoh koke aku la o Pilipo, * hooilni ae la i ka bele e kahea ana i na kauwa lawelawe e ' akoakoa mai. j A o Keoki Hale hoi, ua holo ke- j ke aku la oia i ka haie lio, a kau ; koke ae la ma kona lio. ! Holo awiwi aku la oia no kahi o j ke Kauka, no ke kii ana e hele mai' e hana i ka pilikia o ka laua kaika- 1 mahine. 1 Heaha la ke kumu o kona waiho; maule ana? i I ka bele i kani-keaku ai, me ka !eo pinnpinai, ua hiki koke mai la na kauwa imua o ko lakou Haku. A i ka hiki ana mai, iva ike mai ! la iakou a pa\i, o bo lakoh Haku | wahine opio ka kai poino. ; A oia ko iakou manao kolio o ke 1 kuhihewa. Eia ka au&nei, ua eha i ka eha' lima oie a ke aloha kaili puuwai. Ua kauoha aku la o Pilipo ī na kauwa, e hapai aku iaia me ka raalie, no ka hale oluna, ras kona rn-' mi hookipa. A ua hooko aku kana mau kau-' wa i ka leo o ko lakou haku. ' I kela wa ana e kamailio ana,' aia m waimaka k» % iho makawalu ' ata ma kona mau papalina. 1

Oiiii, ua inai la oloko a wela i lee aīoha n keia ;nea he keiki. ' lalako\i no a kueue iho, !oia I?h wa i kani oeae niai ai ka leo >o ka bcl<Ve hoikn ana he malihini I ua hiki mni. . | la wa. ua horti«nn koke aku la o \ Pilipo i kek«hi kauw#aTia. e lielo ' akn e nnna. ! Owni la kela kamahele. he kamaj ai«!i paha, a i ole he malihini. ! j Hoi 'mai oe a hoike pololei mai i 1 ia'u e k'iu knuwa maikai. | I Ua hooko koKe aku la ke kauwa ! ji ka leo o kona haku, a holo awiwi laku la oia no ka halnnl'ilo. ! Ike kauwa i 'Mki ;ik.vi ssi ma ka ( lanai oka imle o-!h1->, na ike koke j aku la oiai ke Koonmianii e ku ana (imuaona. he nialahini io no oia. j Ua haawi aku ke kamaaina i ialoha, a peia ka malihini 1 panai ' mai ai. j Ua ninau mai la oia■ j Auhea o Pilipo? j Aia ma ba hale maluna, wahi a ke kaniaaina. j ! E oluolu anei oe, e lawe aku i ko'u pepa in< a iāia? , I Ae, ua hi-ki ia'u ke lawe. J Uiiuhi ae' la ua kaihahele nei i ! kekahi apina pepa mailoko ae oj I kana paiki ili e paa ana ma kona lima, a haawi aku la i ke kamaaina. Oia ka wa o-ke kauwa i holo koke a«iu ai no ka Haie oihana, a haawi aku la i ua pepa i kona haku aloha. Oi.ai kona wa i nana iho aī, a. ik« iho ia oia, o Kauka Hikenu. kona inoa. no ka niokuaina m»i o llinoi. la wa, ua kauolia koke aku la oia e kii aku a lawe mai iaia no ka hale iluna nd. . Ua holo koke aku la ke kauwa a hoike aku la' imua o ke Keonimana maiihiui, ua oloolu ia oe e kipa mai, a e huipu uae Pilipo. Ua alakai aku la ke kamaaina i ka niallhini, a hrki i ta halemaluna, a iauna ae ia laua īloko o ka luuluuK ke Keonimana, ke haaolī nei 'au i ko'u halawai ana me oe iloko o ko'u na knpilikii oka ehaeha, ka luuluu a me ke kaumaha, no kau fceiki i poino.

j Ke lana nei ko'u mannn, ōoe ka ;hoopake!e o ka'u keiki pilikia. j Ua ae koke aku la ke Kauka Hekini, a'wehe koke ae (;•» oia i kana mau raea paahana e pili ana i kana oiliana Kauka { Ua wehe ae la ua Kauka Hekini nei i kekahi o kana hiru omole lal auhoola kupanaha, a houweke ae i la ī ke panī. ! Hook iu aiui la ma ka puka ihu Io ka ui Meliaka, no elinia «ekona no, ua nioluila r;e la kuna mau ma- ' ka, « hoi hou mai Iu kona hanu e ! uape ana i kona nuuwai j īkawa i ike ai o Piliuo ua paleikahakana kaikamahine, oia kona j wa i kanoha koke aku ai i kana kuene mii e hoomakaukatF% kek&hi o ua mea ai ono Ina o k<sn!f Kakela, a e hooiūha īa hoi īluna o kona pakaiikau. A e lioonani piria hoi ke keena aina ī na pna like ole o kela a me k'eia nnn, Ua hooknia keia knuoha, a iloko! 0 hookahi h *ra mahope iho,ua makaiik.ou na mea a I A oia ka wa 5 kamkeae ai ka be-| le aina, e iioike aku ana i ka lohe,! em la ua mnknukan, nohe wi<hi! hoohalahala a ka Maluakele. | Iloko' oia wa. ua kono aku la o | PiliiKi i ko Kauka Hekin?, e hele : laua e hoopiha i ka lna o ka inaina..! Ua pe nkt. la ke Kauka, a naue j aku la lana no ka -papaaiha-' ! A iloko o ke laua wa e ai ana, t ua ninau aku la o Pilipo i kona j hoaloha, i ke kumu iiui o ka mai o ! kana kaikamahine. ! Heaha la ia? ! Ua pane aku Ia ke Kauka: j Aoln he mai niao'i, aka, aia he! hana nui i'.oko o k'ona puuwai kahi j 1 noho ;\i, ahe mea hoi ia nana i ' aloha nui K>a ai, oia ke kumu o ko-! na mai, »ole"he mai maeli, oia wale j la no. ! Ia laua no e ai ann, ua lohe ia ! aku la ka haUiln mai o kekahi ka-; puai l«o. j Aolo i upu iho, konio mai ana o Keoki Uale. ! A oia ka wa i kahea aku «i kona j pokii e komo mai e ai. ! TTa ninau koke maī la oia: i l'a maha anei ka kaua keiki? ; Ae. - j la oe no i hala aku nei, ua hiki kokemsi kekahi Keonimana, a na-j na i kala ae nei keia piMkia. ■ Oih hoi keia Keonimana o noho' nei. i A eia ko lakou wa i hui ae ai ilo-' ko e ke haule nui nou iho la ! haupa 1 na ono he nui, E heluhelu ;ie i na hoolaha hou e 1 puka aku nei.