Ka Oiaio, Volume VI, Number 47, 23 November 1894 — Ka Makai Kiu Lau Omaomao. Ke Kaeaea o na kakai pali nihoniho o Misouri. KA MEA NANA I HOOHOKA KA POWA IEKE A ME KONA PUALI HOLOKOA. A I OLE Ke Aka kino wailua o ke kuluaumoe KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO. Ka mea nona ka Ipu kukui ka mahao lua oe. [ARTICLE]

Ka Makai Kiu Lau Omaomao.

Ke Kaeaea o na kakai pali nihoniho o Misouri.

KA MEA NANA I HOOHOKA KA POWA IEKE A ME KONA PUALI HOLOKOA. A I OLE Ke Aka kino wailua o ke kuluaumoe

KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO.

Ka mea nona ka Ipu kukui ka mahao lua oe.

MOKU.MA IIr. I Kr hnnu ana o ka M.ikai Ki» J i k:i mpheu e loaa ai ka ni Me- | li»ka Kf»nn loaa ana iloko a ke :ina iiuri!i o na powai kom': kino kn Makai Kiu iloko ona j)niu hahana ana. Lanakila ka Mnkaī Kiu, hor;hok'ft ia na po» ,'iio ka Makni Kin 1 :rte>i wel: w«li nui ia n''i loa 111 e na p f hailiai kanawai a pnu, ina kei;i hunkai ua loaa j>u i ka Maka 1 . Kin Lnu Onnnniiio, k.i mea ini na i peiiehi hoomainoino i kf ua ni,ikuahinf»,'oiai kona mao. iu ooio, paa i ka hopu pio i i kekalnhe o iawe 'ia no Misouri ike hou ka ui Meliaka i ke ao ; aina. uiohala pono kanani oi;i pua. Pane akuln ka Makai kiu Omno mao pela no he nui io no lakou a' !ioik« aku nni au ia oe nie kn oiaio loa ho mau pepa lakou a ]);iu i miia ou me k'ino waliino no ou ao eika maila meia kino no u 1 .: e lilo p?o ai lakoo a na'u a hookahi l waena 0 lakou he pokii noti a oia kou kokua. Aowe he iv)Lii no ka kekahi ou i Iilo i powa he keu ka mene4iīene. ā me ke knu inalia 0 kou !unn ikt hala ke ike aku au iala. Pane akul» ka Makai kiu 0;nao- - mao, • mai kau maha oe ia mea too kahi no eu mea uoonoo ir;i o k;i hiki iau ke hopu pio ia lakou, Pane hou akula ka ui Meliaka. pehea io la aua iiei, e paa pio ai ia ott'keia poe i lako pono me na lako kaua a i hookahi hoi oe? Paneakula ka eueu 0 na kakai palt mhoniho o Misouri. c kuu ipo aloha « hoolohe mai ikau mau olol*"»; a pau » oia keia. Apopo e heie hou mai ana no kaua 1 ka holoholo lio no kou hormaamaa anaaku ia 00 iiik ko kau[ )i > ana a hoi aku kaua a m;i la ahiahī e noi aku ai oe i ka powa Ieke e ae mai oia e haawi i ahaina hula hul» 5 ka auina la o la ae, a pela pu hoi i ka po ana iho a e hoolako m«i oia i na niea a ;>au e pili ana ia ahaaina liuhihula a o ka mea tnu oia ka mea e hooi aku 0 ka OUi a e haawi mai oe iau i lioo kahi omole rama a ke 110 mui ua powa ala ahiila eike koke no 00 ;.i;» lakou iloko 0 kou poho linia i ka wa map<oi>o o!e ia lakoua e li!o nohoi lakou a pati i poe pio nau. Nolaila nie keia niaii ok-lo mi a pau i hoike akula e hoomanao oe mai hoopoina ōe i «ail mau oIe't> oiai oia kou ola a me kou lan ikila n> ka wa niau loa a ka o na p.Muo • hiki mai ana m 1 Keia hope aku (oaluua ia o'u a d«u ia e auanio.

Nolaila e hoi kaua i keia wa auo aua liiakeanike au e holo nui kaua i i.oia \v;i paiie {\kHiln ka ui Meliaka ka e haule auame! au. Pane akula ka M«kai kui e paa oe i ka inakuu o ka noho a nau e paa aku i kou lio alaila hōnmaka kaua e holō. • E hana aku oe elike me kau iike ai oia ka iiono a o ka hooko wale :iku no kau wahi a ka ui Meliaka i »ane aku ai. I kela'wa ua hoomaka akula laua e holo iHti iiie Ka j«niihi nui ke !n?le ala a pololei na pelekoki o' ua Oih?ouiao ala i hope. Ia laua i hoea aku ai i ke kahua paikau oua poe powa uei, oia ka j \vn i iko mai na poo powa i i: 1 i mau holo lio nei, e liauiani aku ftniv iko kahua loa, oia ko lakou wn i hoolio like rnai ai me na leo huro, e hooho like aufl īue na leo o ka hauoli piha. Aole i knu ilio ka leo o ua poe ilio omo koko i.ei. hanu ana ka iliu ona lio o laua nei ike kahua o ka liale hoolulu, a kaolii mai la laua i na lio o laua. a ku iho la ua mau l'eile nei. a lele iho la ilalo, ilo£o o ka j hauoli palena ole o ua powa ala. Ia laoa no a hanle sho ilalo, ua Rleu koke mai la ka powa leke, ā kuikui lima pu aku I.i lakou nei, a komo iloko oka rumi hooki})a oka lialo, a noho iho la lakou nei h.ooua*nea. Iloko oia wa, ua ninau aku la ka powa leke, i ua īnau lede nei, pehea ka olu&huakai i hele aku nei. Pane aku la ka Loile Lauomaomao maikai ka rnaua huakni helo. Poliea ku nui o ka olua walii i ike ai, a heaha lioi i;iioailona kupono <; liiki ui ke liooiu ;;? l'une aku lu ka Leile Lau Omaomao, ua hoea aku nei niaua i kekahi pali kulioho a e kalie ana hoi kawai ma kekahi kahawai nui ma kona aoao hikina. Puue hou aku la ka powa leke, a heaha hou ae kekahi moa maikai malaila a olua i ike ai? He ahua pohaku nui, up hamo ia Ika puua keokeo a e kau aoa na hua i>alapala nia koea mau aoao i kakau ia ma ka hua Latiuaj Helene a nie ka Hebera, A pehea kau hoomaopopo ana i ke ano oia mau hua palnpa'a, a olua i ike aku 1 Pane aku la ka Leele Lau Oinaomao me ka maalea. a elike me ka ike i loaa iaia; o na hua palapala Lat.ina, nm ka aoao hikina, eia kona ano, o leke ko alii o na powa; o na hua palapala Heleno, ka weli o iui Pkc mauua o Mi«ouri, na hua palapala Hebova, inaflpioopu i keia puu pohaku, e make*mnei. 1 kela wn, akaaka iho la ua powa nei nie ka h.wloulon ana, a pane | mai la; j Ra, iwaena » ko'u poe kanaka a| pau, aolo hookahi o lakou e hiki ke; hoike mai i ke ano oia mau liua pa | lapala, a ia oUia nae, he mea 010 wa j le n>> ka ia, a oia ka'u e hoomaikui | aku nei i ko olua ike. j Ia lakou no e hmlai ana, uiua po-1 ha inni unn ka oka Ih-1o a ke kuene, e imileo nmi ana. e naue akn ; lakou e hoopilm i ka lua o ka iuaiua i na kohi kelekelō a kn Puukolu. I kola wa. ua'ku ae la lakou a hele akn la no ka runii aiua, a Ta lakou i komo aku ai, o kuku mai ana na ho:;ai iluna, ā ia lakou uo a j noho iho iluna* ona noho, ua hoomak.i koko no ko hikou haupa aua i |ua o:io kukikuhi e aln» alala kukui | aua imuH o ko lakou alo.

Lfi ai iho la laleou a liiki i ka niaona iina, na hoi hoi< nku la lakou jio ka ninii hookipa, a malailn kalii i iualai ai )iio kn. -lmi hnli olelo anft; i oiai lioi ka Lede Lau Omaomao e kuupau ana i kona iko 01010, e lioolanwili ia ai ka nooMoo o ka pōwa leke, a me kona mau ukali. Ua lioohalaia e lakou l)e niau hora oia po, a hiki i ke kupono ana o ka la i kn 1010, nk-:lii no lakou a lioi e hooluolu ia r,suu li ini o ka po, a e like me kana i uiel<> īnna' aku ai i kajii Meliaka, a-ih; o nioe ihma o ka moe ia po, pela no laua i hooko aku ai. Uu h'oi aku la ka Makai Kiu Lan Omaomno a moe ilnna o kekahi Koki nui o ku ana, iloko o kona rumi. a pela no lioi ka ui Meliaka, aia no lioi oia iluua o 1«3 koki. īloko o kona rumi moe kahi i loli ai. Iloko oia wa a J;a Makai Kiu Lau Omaoniao e moo ami, aia no oia ke noonoo alr. no na hann oia po, o'ike me ka hanli i .oaa mua īaia, no ia kuinu, aole e luki iaia ke uhai aku ia Niolopua ma ka'aina ' moeuhane, aka, ua kali oia me ka lioonianawanui, me ka pouaho ole hoi no 1 a hopena e hiki luai ana. I ke kani ana o ka liora 2 oia wanaao, oia ka i ike hou aku ai ka Makai Kin Lau Oinaomao i ka owala hou ana aku o ka nioe. a kikii ana ka pi i ke oue o Hoohila. Ilok» oia wa. u-a oiou aku la ka Makai Kiu a koo aku la i ka moe iialo, a i ka wa i hoala ia mai ka moe eku ma kona kulaua mua. lie ole ka liiki mai, oiai, aia ka eueu o MĪHom'i ke kaiele a!a maluna oka moo owaīa inau, la wa, ua lolie niaopopo aku la keia i ka leo o ka powa leke, i ka pane ana ae i kekalii o kona xnau ukali, aohe hiki i ka moe ke hoi hou akn eliko me kona knlana mun, a ao!e no lioi be moa kino ilunao ka pahi oki poo,a he mea kupanaha kapahnr. ana o keia pahi, akahi wale īii. ■ j No'aila, e pii aku oo e nana i ka Leele Lui Omaoinao, aia la oia mahea kahi i moe ai, i pakele ai oia i ka make alua, au lioi i mauao ai e ualowale aua oia maanei. eia ka auanei e hoolioka nmu ia ana ka noeau o ka powa leko. E wiki oe, a ina ka puka, 0 wa-hi aku oe, mat kali. malia aia no ua wahine ala ke moe ala ma kahi kaawale o ka iuirii, a e hopu iaia a kiola mai iialo nei. I kela vva, ua eleu koke ae k«a powa īK'i, aku ana n>awaho o k.) nnni aka Lede Lni Omaomao e moe fiiiH iluna o ke koki. Ua nihi malie aku la ua' pown nei, me ka nianao e hooko iho i ko j na man;io ekaeka malun.i o ka jnea ' e nioe ana, me ka maiiao ua moo io eia ka ananH he inoe lau kalo wa!e ; iho no koia e lolii nei. ; I ua powa nei no a ku iho nia ke ia noi aoao, n-e ka iho ana iho o na lima o v ka lawakua. eka iho ia I/>nomakua. oia no ka wa i Km ae ivi 1 na lima wikani o ka oueu o M so nri, a hanlo pah.) ana i ka papaho I<>v m.ii hula aku, a luna oka niho wakawaka o ka palii poko k;>nak« no a lakou i kuknlu av. a nana i wili mai, a okaoka liil-i, aoho ike ia ow.ii Ij»Jia? 1 kola \va, pane aē !a «a t i.nvn le ko nei, a loU» oo koua Waliiuo. | makemak? oo e lieowalewalo i kuu wahiuo. a eia k:u uku kupono, o ; make oe e peno ai. [ Ika hooa ana uiai oka la 1 ke

knknhiaka, ua miki koke a« Ia ka | powa leke ma'ka rumi oka ui Me- j liakii e moo ana, a kikekeana mawaho 0 ka puka. Uh ninau mai la ka ui Meliaka," o'wai mowaho, ownu no walii a kn liane. I keia wp, ua kii īnai ia oia i k<* puka a wehe, n ike mai I;' oia o ka j ipowa feke, a me ka leo hoihoi, ua 1 pane aka la oia: I Aia ihea ka Leile Lan Omaoniao kahi i moe ai? ! Aia-iio paha i kona -m-mi kahi i I moe ai j Pela io anei kou aia no ! oia ke moe ala? I Aeraia.no oia ko moo ala, ko'u manao. oiai, aole ana wahi e ae e hele ai. i ■ Pane hou aku la ua;' ! j>owa nei. ia'o-e ou manao, ua aihue ia oia i ka [ ponei e ke keiki a ke Kiaaioa, oini j oia ko'u manao. [ M;i keia mauolelo aka powa Ie - ike, na lilo ia i mea inoino loa i ka ; manao oka ui Meliaka, a ua loli !atio eae la kona helehelenn, a Rn- [ lou iho la kona poo ilalo, a ku ! n iho la kona man waimaka. ! Me kona pane leo ole, ua kn ae la oia īluna a hele aku la ma ka rumi oka Lede Lau Omaomao e moe ana, me kona leohauhnuoka uwe, ua kiihei aku la oia mawaho oka puka: / Auhea oe e kuu aikane aloha? i Me ka leo moakaka, ua pane mai! !a oiaEia no au iloko nei kahi i moe ai wahi ana 1 pane mai ai. Auwe! olelo mai nei hoi 0 leke, ua aihue ia oe i ka ponei. Aole oia i pane koke mai, aka, ua hele mai oia a wehe i ka ouka. Oia ka wa 0 ka ui Meliaka i lele koke aku ai a puili aku la i ua Makai Kiu nei, me ka honi pu ana aku iaia, oiai no nae kona mau waika e Iho makawalu ana ma kōna mau papalina. Ua mnau koke mai la kana ipo, he waimaka aha keia 0 keia kakahiaka nui 0 kuu aikane aloha? Pane aku la oia: Olelo mai nei 0 leke, ua lilo oe 1 ka i:ihue ia i ka ponei e ke keiki a ke Kiaaina 0 Mikikana nei, a no ia kumu ko'u uwe ana ia oe. me kuu manaff, ua lilo io oe, eia ka aole. O ka powa leke hoi, ua pii ka lena, ua okala nal hulu mahamaha, oa pu-ke na kuli. Oiai, ua īke maopopo mai la oia 1 na hiona waianuhea o ka lede ana i ene.mi ai, ana hoi i manao ai ua make, oia la kai.ka pahi aikanaka i poke ftt a liiliiL kela wa. m\ hoi aku lā laua a 'ma ka rumi o ui M»»liaka. ak& powa leka hoi nolio ana, me n« helehelona liail?oa, i hele hoi a kunahihi i ka hilahila. | Aka, elike nw ka rula mau oka j Makai Kiu Liut Oiuaomao. he wa' J pahw, j ! Pela no oia ilhaaWl aku ai: kona lah'ha kakahiaka i tta mea hale. me j ka manso hauolh. | 4 ! Ao ka powa lele hoi v ua haawi jmai oia 5 ka naau mo 'kumokuahoa o kij inaiua. | Iloko oia wa, aku l# ua 4W | wa nei i ka Lnu Omaomao: j Ua manao av|, lilo oe ika aii hno ia 0 ko kei|i a ke Kiamiuā 1 ke j ia po iho uei, ua hoi«e nial ua ikiai ia'u, iuka i,ho nti ua keiki la, 1 ka aole. ;

.. Pune ak.u la ka Lede Lau Omao mao, aohe au i ike laia, oia moe u< ko'u a ao ae nei la aoh« i)ihkia. Ae.' oiu hoi. ua kuhihe\v.i ia ai uva oka ©lelo hoepunipuni a kel.i kiai. * ■ , . A oiai ka powa leke e kamailii arta: "' Ua pane aku la ka Leile Lai Omaomao 11111 ke ano kahaiuaha: Aowe! he' wahi mea hou ka lu ka'u o keia kakahiaka nui. Heaha ia mea hou, waln a ka pc wa leke i ninau aku ai? Pane mni la ua Lede Lau Omnomao nei; ! Heaha tnai ka hoi kau, o ko'u moe hoi, aia ke kikii ala, ua huli ke alo ilalo. I aha ia hoi, wahi a u:ji powa nei i ninau hoomaoe mai aiij Ka! I aha ia la. i hoi, aku ho au e m»e. o ka wala aku|iio ia o us uioe ala a kikii ana. , A i nana iho kuu hauji, he hu ka olalo, a pakele au maj haule i-lo-ko o kela lua, a oia mau po ia e iho ala. j Auwe! Wahi a ua powa nei, i; hooho a» ai me ka leo uui, ina pela, ua hana oono ple ka mea kukulujhale. A e heie aku ana au e nana.i ik« ■pono au i ka hana kalohp a ka mes nami i hana. j Ua hele aku la lakou, ike oone ika lua huo» a ua poe piowa ala : liana ai. Ualaiauaku.lii.ua powa nei, t hoala mai la i ka moe, a ku oia eh ke me mamua. Ua hele aku la ua pojwa nei t kauoha aku Ja i kekahi p.kona po« kanaka, e hele e hoopaa ae ia lalo Pane hou mai la|ua po|wa nei. aole au i ike iki i keia akahi n< au a ike. j Oiai, o ka poe no lakoiji keia hal» ua pau lakou i ka luku li» e a'i£ s lilo ai keia hale ia'u. O keia jiau olelo a lea powa e ihe hee nei, he mau olelo uh : iuhi wal< no. aahe oiaio. | 0 ka mea oiaio, uahuip oia, Aka, aole nae e hiki kp alo ae, oiai, ua ike ia e ka Makaj. Kiu Lan Omaomao, a ua na mea a pau. ; Ia lakou no e kamailiei ana, "kamke mai ana jele a kuene. a ua naue aku lokou no ka rumi a:na, a hoopiha iho la i ka lua o ka inaina. " ; Ika pau ana ae o ba ; lakou ai a&a, ua paneaku la ka u| Meliaka ika powa reko, eae mai ;oe ō hele liou maua ik« holoholo |to, a hoi m»i no hoi. ' Uf» p«ne aku la ua po!wa noi, aa kanalua ia wau iko olu i heh* hou «na. Akn, ii>a he p'\aul lealM loa ia na olua, alaila, e hele na hoi olua A i halawai olua me ka pilikU'» alaihi. na olua e palo tio olua iho ke hiki oao ia. j Pane aku la ka ul j Ao'e au i toanao e ha &wav an# i tu:u»a me na ulia »0100. ua ike no I hoi oe, he ino.v kou i «olji\veU ia j l'ehea aua»!<>i e hiki ai j i kokahi , poe ke aa. e komo uiail akou uulo* jko u<4ī o kv».a wuoakua, v| uvujna ia © j Kc kaahele aU o i. It. A. , Wilimana la Kuwpa hohwkoa, oi;»i jua kipa m>»a oia ma B<rituiua Nas, mai* laila aka uo Farauij a tne Ge , lom >nia. a ko hoi mai oi;!j o k* h>aa i aua ia o ka pona & a»e na! pomaik*t I uou « Hnwaii,