Ka Oiaio, Volume VII, Number 1, 4 January 1895 — Ka Iliohae me ka Hipa Oluolu. [ARTICLE]

Ka Iliohae me ka Hipa Oluolu.

I E noho an* kek&hi ku jonoouo uialuu* o kou* piau aina j i hfle * luhi«ha i k«i uliuli o na [ Isq kunu o kona wau mea I k&uu. & e pohai hoi itnaa o ko-1 < n& aio, kouamau 3«hukhu

kana mail ohana kelki liiln he * lehulehu ame kana 'mau kauwg, • r Aia Imua o kona alo, «a hanai ou iho la oia, ha \tabi ilio keik'i punahele, e omo .pu apa i k« waiu ' oka oinole' a kana uqau keiki, me 1 kona hooi pu aku hoi i kona punahele mamua o na mea e ae' a pau t anae haeai ana. i Eia no hoi malalo o kona m&lu, he wahi hipa keiki pu kahi ana e malama ana, a o kekahi noJioi ia o na mea makamae a ua haku haie nei e malama ana no ka oluolu, ke akahai a me ka pahee nolunolu o kona 'mau hulu. Ua ume pau ia ka maoao o ka ona hale, mamuli o keia mau wahi holuholona like ole. ' I ka wa i pii ae ai ka nui o ke kino o ua mau wahi holoholona nei ua pii pu ae la ho hoi me ka laiia mau hana hoalohaloha, e umo pau aoa i ka noonoo holookoa o ka ohan&o ka hala, ame ka poai o na hoaloha. Aia hoi. jia nui_na kōna mau ho&loha i hele mai ai a haawi ae la i ko lakou mau ma-j halo nui ana malnna o ka Tl;ohae,j no ka hinuhinu a pahee o kona hu.| Lu. a me ka eleo a mikioi hoi o kana mau haia e lawelawe ai. - Ua ano poina aku la na hoomanao nui ia ana o kahi nipa, a ke hele loa aku la hoi e powehiwehi Ikona ike ia ana imua o ke aio o ka

ohana. I kekahi la, kipa aka la kekahi 0 leona mau -hoaloha kahiko e ike iaia e like no h<si me ke ano pili paa inau o ko laua noho hoaloha ana 110 kpkahi manavfa loihi. o ke kamu nui no hoi o kona kipa ana aku, uo kekahi hana ano nui ana i manao ai e kuka pu ikie ia. I ko laua huipu ana ae he alo a he alo, aia nii unoii ana o ke aloha mawaena o na hoaloha elua, oiai hoi keia manawa loihi o hookahi makahiki a oi o ko lau? kaawale ana. • E nana ana kekahi i kekahi, a i ka hookn» ana iho o ka paa ana ko lana maa puliDja. ua ka{» 'eaai la ka mnāu mua i kona hoaloha i ka 1 ana m'ai pe^nei. Fe manawa ioihi ko kaua kaaivale āna, a ao!e hoi au i Inhe iki i Kekahi nuhou maikai e pili ana nou mai kels kowa o ka manawa a kana i hui hope loa: ai a hikl mai la i keia wa a kaua e kamaili pu nei. Heaha kau mea hou e kuu h©aloha maikai? O keia ninau a kona hoaloha no ka nuhou, ua ku iki iho la oia e noonoo no kana pane e haawi aku ai i kona hoaloha, a oia hoi kana e noonoo nui nei no kana mau mea hou e hoike aku ai. JiTo kona pane koke ole aku i ka ninau a kona hoaloha, ua niuau hou mai Ia oia no ka lua o ka m&nawa, me ka i pu ana mai. ! Aole i pau.

Aole anei e loaa ana fia haina o ka'u nīnau ia oe i keia wa, oiai an e kali aku nei me ke ahonui, o ka loaa mai o kau pane, a heaha /la hoi ke kumu "o ka hakalia ii)ia e kau haina. No keia ninau l)oun kona hoatoha, ua kaakaa ae )a kona niau maka. a akahi no oia a pnne aku i ka haiua o kp ninau a kona hoa. E kalft mai ia'u, no ka mea. ua uloiohi loa au i ka haawi ana aku ia oe i fea pane no kau mau nmau. Aka. ano ua loaa la'u ka haina 0 kau ninau, ua nele au me na mea hou e pumehana ai 0 kou manao, iloko o keia manawa loihi . 0 ko ,kaua kaawale ana, Nolaiia. ua lilo keia pane ana aku la ift oe, he mea nou e hoihoi o!e ai, a e pane pu mai ana hoi paha 09 i ka maloohaha loa e ko'u wahi nei nae na mea hou. He oiaio no paha, o kau mau ol- - lo a'ii e lohē nei, he mea hookuihe io no ia no ia i ka noonoo o kou hoaloha nei, aka. aole nae ia he mea nui ia'u. o ko'u ike aku no ia oe iloko o ka nolio una maīk:t\ e like me ko kaua ano mau, wahi ana. —ū_., 0 ke knmu nui waie 1100 ku'u hele ana mai nei e jke ia po, o3a kekahi oi«a e pili ana i- ka hana a kekahi o kau mau holoholona hanaiahuuhu. au hoi e malama nei oae ka hoohiwaniwa oikelakela mauiua ae 0 na uiea a pau imua o kou alo. Nolaiia, o ka'u hana īa i he'e mai la e noi aku ja oe, e kipaku aku oe i kekahi 0 la»a, ua loaa ia'u kona hewa, he powa. he aihue, a be luku hoomainoiho oia i ka'u mau hoioholona ma ke kula. A i na aole oe e ae mai ana, e ikemaka aku ana no oe i kana hana mahope aku, e 'like'me ko'u ikeiiia" ka i kana mau hana mo ma ko'u kahua h.anai holoholonaUa l'lo Keia mau olelo a kona hoalo'nii i moa e hoehaeha loa aku a! i koka manao, a oiai hoi. ua pipili paa aku kona manao malu »a o kana mau holoholona hanaiahuhu. noiaila, ua oia me ka noohoo maikai ole e lnki ai iaia ke harja i kekahi meae hooiuolu aku ai i ka noonoo o kona hoaloha. * Aka, pane wale aku la no oia me keia mau huaolelo hookanaaho 1 ka i ana aku: E kali ikj paha oe, e hoomakakiu aku ana au'a hiki i ke pekona mna loa a'u e iko ai, ua hana kekahi o laua i ka mea 1 ku ole i.ko'u make make, oia auane.i fea wa.a'u e hoo[ko piha aku ai i ni mea a pau au '1 1 kamailio mai nei me ka hakalia i'ole. i He paha ia maa olelo au, |oka, i na oe e kali ana, e hiki tn.au | ae ana kekahi 0 kau mau holohoio I na e hoopiiikia mau i ka'u mau | hoioholonn, a e oi loa aku ana hoi ko'u poino man:ua 0 ka mea hiki ia'u ke hana. 1 keia wa a laua e kamailio nei, aia kahi iliohae uiaalea malalo o na wawae o kona kahu kahi i hooka?nini ai tne ka hooi ! loa ana aku i kana mau hana hoalohaloha i kona haku, oiai laua e kamailio ana, Na keia mau hana maalea a ūa wahi iiiohae nei, ua iiio loa'ia i mea aloha īa e kona haku, a ua ane kupiiikii maoli hoi kon{\ nooneo, mamuli 0 ka noho loihi mai 0 kona hoaloha ekamaiiio iaia. I ka pau ana 0 ka laua kamailio |ana, ua huli hoi aku Ia kona hoa-j loha no kooa wahi ponoi, a koe ihoj iho Ia ka ona nona na wahi holo-' holona hanaiahuhu, e noho ana | iloko o ka rumi lioolauna me kana mau malihini makamae, | Ua poina loa īho la iaia ua olelo | a'o maik&i a kona hoaloha i hai ; uiai ai iaia, laku tuai ia ora i kahi 'ilīohae maalea, a hapai ae la iluna |o kona mau peoluwl. Aka, ua 01 aku ke aloha 0 ka hipa i ke kahu īiinmna o na ,tnea e j ae, a hoao mau mai la oia e hahai i kona kahu uia na wahi a pau aua! e maaio ae ai manma o fcoiu aio, Ua kipaku mau ia aku la oia 1 na wa a pau ana e hoao mai ai e ike i kona kahu. Ua noho hoomanawunui ilio la oia malaio o ka maiama ana a ka keiki iiiiii a ua kauaka neu a oia iho la ka poo in\na e malauui ! ma ka hanai ana isia tna na moa J a nau. ' Ho mau la no mahope īho o ia ■ manawa. ūa boea liou akn la »10 I kekahī 0 kona hoaloha, n ho'

loi aku hoi kana inau oltk> mamua o ka kona kokoolni i hai mua nku ai. * Me kona hpike pu aka, o keia wahi holohoi(uva e moe nei malalo b kou maiv kapnai wawae,*" lie. ino ioa kana mau hana, he lukii wale oia i ka'u raaa hoioholoaa, ua paii loa ka'u mau hipa i ka ai ia eia, a ola hoi ke kumu nui o ko'U fhiki ana mai la imua.ou, īna oe.e maliu Aai S}Jia e pēpehi. Ai ole, 'ē hoopalia i keia wahi holu holona ino uia k'ou alo aku. E mal;u mai oe i ka'u inau o!p1o no k<i mea, aole au e hiki wale mai ma keia wahi me ke komuole, a .uie ka loaa ole hoi o kekahi hana e liikl ai ia'u ke kamaiho aku, nolaila e pōno oe e liooko liiai i ka'u noi, i maikaiai ko kaua noho ana, He mea oiaio, o ka hooko ana i ka makemake o kona hoaloha, he hana paakiki loaja__iaia ke hooko aku. No ka mea, aia ka minamina a me ka makee īloko o kona nnau kahi i noho ai, a pehea la 9 hiki ai iaia ke hooko i keiahana hoomaino ino maluna o kana moa i paulele ai, Ua haawi aka 3a oia i kona- ae hookamaai, mo. nona hoike pu afcu, ehookoana oia i kona makemake ma na anō a pau. tJa huti hoi aku la kona hoaloha me na wanaolana o ka' hauoli, me kona manao. e hooko io aua la hoi kona hoaloha ī kana mea i ae ai. Aole i liuliu na la ma ia hope iho ua komo ae la ua wuhi iliohae nei e pepehi i na moa a kona h»ku punahele, a pau aku la ka nui i ka puhee ma o a maanei, no ka piha weweli i ka makau. Hele aku la na keiki a me na kauwa lawelawe a ua kanaka la, a hoike aku la i ka oiaio o na mea a kena hoaloha i hoike aku ai iaia, oia hoi, ua pau ka hapanui o kana mau moh i ka loku~iā eiiiohae punnhele a ke waiho mokaki ala ko lukoii mau kino heana malalo o ka hale. Ua hoano e Koke ia na heleheleua o ua haku ala. nona keīa wahi holoholona kolohe, a manao iho la oia, ua pono io paha ka olelo a kana mau keiki. [Aole i pau.J