Ka Oiaio, Volume VII, Number 9, 3 May 1895 — Page 1
This text was transcribed by: | Lisa Meipala Kennedy |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
NUPEPA KA OIAIO
"O KA PONO KA AIALII E OLA AI KA AINA"
BUKE VII. HONOLULU MEI 3, '95 HELU 9
HE MOOLELO KAAO HAWAII
NO
LAUKAIEIE
Punohu Ua-koko
Ke Kahelilaol'a o ke
Kuluaumoe o
na Pali
Wanio Hawaii.
Unuhiaia e Moses Manu no "KA LEO"
Ka huakai hele makaikai a Laukaieie me kana Aliikane - Lilo o Makauikeoe me Hinahelelani i mau alakai ma ka aina a me ka moana like ia na lua hohonu maloko o ke kai a me ka aina nei - Hele pu me na ohana ponoi - Hoonohoia o Laukielaula i Haikalani - Ulu ka ieie ma keia mau mokupuni - Lilo i mea hoomanao ia e ka Lahui nei.
Aohe nae lana i ike mai a ke kamahele, a ua @ nei no i haawi aku i ka "anoai" ia laua. A ua puiwa ae la laua me ka lele o ka hauoli, oiai, laua e nanea ana i ka olu o ke alaahe o ka makani.
A i ko laua huli pono ana mai, aole o ka @ o ke kanaka maikai e ku aku nei, a oia ko laua wa i hele iho ai a hoomalua @ ke ala ka puana anei i keia mau wahi lalani kaulana.
"Ke holo mai nei o @"
Hai e na paa e ke kula."
I ua mau kupueu ia @ uka e hoohiehieia na uluau koke aku la ke kae'na. "Aua hea ko olua hale?" Ua pane koke mai la ua mau @ nei.
"Eia ne ko maua hal o keia nahele e waho mai nei."
A wahi a Makanikeoa i pane aku ai.
"Aole auanei o olua na wahine eopa o ke a uka nei?"
"O maua no."
Wahi a ua mau wahine nei i pane aku ai.
"He mau wahine moo olua"
Ua like olua me na wahine moo o Hilo no laua ka papa kahulihuli o Wailulku o ka olua hana he hookaha i ka opeope a ka huakai pii mai o Koolau a pela mai no hoi ko Kona mai. Oia o Hapuu, a oia nei o Kaleahanaia, he hana makai ole ka olua.
I ka pau ana o keia mau oielo a ka eueu ua nalo koke aku la keia mai ko laua mau maka mai. aua loaa hou aku la ia Makanikeoe eha wahi loko ia nia ke kuemaka o ka pali e kokoke ana i ka pali o Lanihuli, aia hui e holo ana he mau Aholehole maloko o keia wahi loko a ke kupaanaha nui wale.
A oia ka mea i olelo ia ai e na lii ma ke mele. Me a'u aholehole i Lanihuli.
Mahope iho o koia nei ike ana i keia wahi loko, ua halakau ae la keia no luna o Waolani, kahi nui o na eepa ma ka moolelo o Keaomelemele, a @ nei malaila, ua ike aku la keia na @ ame na Heiau, he nui wale maluna o Waolani, a me na @ e hamama mai ana @ na aoao o na pali, kahi @ kupanaha he nui wale i noho ai me na haawina kamahao, aua @ neia lahui e ka mea e hele nei, @ kee ae oia no Kilohana ma ke aw @ apa ae nei o Kalihi, oia kahi e huli ihola a naha ia Luluku ma Koolaupoko ai a huli malia kela e hele ana ma ia kuahiwi a hiki ma kahi nona keia mau lalani mele.
Nani Halawai i kanawaalula.
Ke kipu @ i luna o Aiea,
Holo ka wela ka hanaai a i ke kula e Kalauao.
He mea oiaio, ua hiki ai a la keia ma Kalauao, aua nana ihoala keia i ka wai o Kahuawai, ua huli aku oia i ke @ o keia wai i kahe mai ai malalo o ka honua, aua loaa aku iaia mauka loa o ka pali o Waimalu, aole nae keia wai he ike ia o kona kahe ana i luna o ka Aina, ua ike ia o ka mea huli honua kona kahe aha malalo o ka honua, a he nui wale hoi o na lua huna e waiho mai ana ma na aoao o na pali o Waimalu, aia ma kekahi o keia mau lua kahi i waiho ia ai o kekahi mau alii kahiko ai ano hoi malail akahi i waiho ai ke kino make o David Malo i make ai ma Kalauao, oia kekahi o na kanaka i hoonaauaoia ma ka olelo Beritania, a he kanaka hoi i kaulana kona @ a he maikai poe i ike iaia a @.
Ma keia wahi i huli hou @ ai @ a me Waimano, kahi o kela ui Kawai@iula ana i hoola ai na Kaleinaokuuhane ma Kapukaki@, wai a pau ma keia mau Aina.
Ua pau loa ia i ka noii @ e Makanikeoe.
A iaia e hele ae ana, ua @ ae la o Kawailiula me ka @ ana iaia iho.
"O ka mea no paha kela nana i hoola ia'u e hele ae nei."
Nolaila, ua hoomaka koke oia e holo awiwi mai a loaa keia ma ke alahele.
A oia ka ua ui nei i pane aku ai me kona leo nahenahe, "@" aole auanei o oe ku'u mea nana i hoihoi mai i ko'u ola hanu i ko'u kino?
"Ae, wahi a Makanikeoe i pane aku ai."
Ua olelo hou aku la ua ui nei o Ewa, e oluolu oe e hoi kaua i ko'u hale, oiai o ka waiwai nui o ko'u hale o ka ai no a me ka i'a.
Aole hoi he hana kue - a popoole ke hana ia aku imua ou e ku'u hoopakele e ka malihini maikai, ua ae aku la ke kamahele i ke noi a ua nohea makaonaona nei.
Nolaila, ua hoi aku la laua no ka hale ou nohea nei, oiai na makua a me ka ohana e noho mai ana me na @ ia pahaohao no ka malihini.
Aia hoi, ma kela manawa, ua eleu koke mai la na ohana a pau o ua ui la me ka awiwi nui ma ka lawelawe ana i na mea ai, e like me ka mea i loaa ia lakou.
A oia ka Makanikeoe i olelo aku ai i na @ e ai like lakou, a ua hookoia kona leo.
Aia ma keia papaaina ua nui @ a me ke awa, @ Weloka am ke ka i'a kaulana o Ewa, ka i'a hoomalimali @ i kaulana he @.
A ia lakou @ like ana i na @ kelekele a ua ono a ka puu, ua olelo hou mai la ua nohea la me kona leo piho hoi.
"E ka malihini, mahope iho o ka ai ana, aole auanei e hiki i kou @ ke hoalo iho i ka @ ana aku no kau huakai hele a e @ e iho i ka home o neia leo e kamailio pu aku nei me oe?
Ma keia mau olelo a ua ui nohea nei, ua minoaka iho la ua eueu nei i ke noi a ua pua rose nei.
Me keia mau olelo oia i pane aku ai i ua iu la.
Ua lawa au i kou lokomaikai, aole aku he mea i koe, aia ko'u kaiku aluna haku lani alii me ko maua mau ohina a pau ke kali maila ma ka moana, mawaho ae o Waianae, aia pu hoi ka'u ui nohea Kaohaiola o Papaiohuli iloko o ia huakai, ka mea i laahia kona kino ia'u nei.
Aole hoi e hiki ia'u ke ae aku i kou manao e ke kamaaina maikai, a i na hoi he mau haawina o ka pomaikai no ka hali hoi mai o ka makou huakai a kipa hou mai ka makou me kou hale nei, alaila o a ka hookeia ana ia o kou make - make no ka moe ana ma kou hale nei.
Aia ma keia mau olelo a ka malihini, ua pau ka manao o ua ui nei e olelo hou mai, a maia mau papaleo ana, ua haawi aku o Makanikeoe i kona aloha hope loa a nalowale koke aku la oi iloko o na welelau makani Moauku o Ewa, me ka ike ole o na kamaaina i kona wahi i hele aku ai.
Ia Makanikeoe i hele aku ai a hiki ma ka mile 10 ma Manana kahi o ka hale hookolokolo o ewa e ku mmai, a o kahi hoi keia o Oahu ke koa kaulana o ka Moi Kahekili o Maui i hoopuni ia ai e na kanaka me ka manao e hoopii pio iaia.
Aia nae, ua pakelo aku la ua @ nei, e like me ka puhi Palahowina, a lilo ihola na ikaika ona i kanaka mea ole loa iaia, a oia ka mea i kapaia, i kino oia wahi o Kaoinaomokuoulu a hiki i keia wa.
Oiai ke ala hele o ka eueu e nee aku ana i mua, a ike aku la keia he @ nui o na kamalii e piha mai @ i ke alanui, ma kahi i kapaia o Napohakuhelu kainoa. O ka hana a keia poe kamalii ma keia wahi, e ke a pua ana, aia hoi, he mea mau no i na kamalii oia au ka pili pua ana.
Aia iloko o kela puulu kamalie ko Waiawa keiki kanaka ui a nani hoi o kona mau helehelena nana e ku o Kanukinokamanu kona inoa ponoi, aia kona wahi makai ae o ke alanui aupuni he wahi ano puu ke nana aku, a e huli pono iho ana i ka muliwai o Waiawa, o ka hapalua ia o ka mile umi, a ke o nei na wahi ma kainoa o ua keiki ala a hiki i keia wa.
I ka hiki pono ana ana aku o ke kamahele ma keia wahi o na kamalii e lealea nei, ua ehaeha loa ia kona manao i ka ike ana aku i ke kauwahi keiki e uwe ana no ke kailiia ana o kana mau wahi pau e kekahi keiki @ keia mea, ua lawe ae la o Makanikeoe i ua wahi keiki nei ma kahi kaawale loa mai kona mau hoa @ mai, a olelo aku la keia. E hoopau i ka uwe ana, a na'u e haawi ia oe i pua nau, i oi aku o kona lele mamua o na pua a pau a kuu mau hoa, e loa no ia oe ka pomaikai nui ke hooko oe i kuu olelo, a oia hoi keia mai pili aku oe i kau pua ponoi, e pili aku oe i kou mau hoa ma ka waiwai maoli, oia hoi ka Puaa Ilio Kuinakapa, a me kekahi mau waiwai e ae a pau keia mau olelo a Makanikeoe, ua haawi aku oia he ahi pua @ ano ole, aohe mau, a he Lemu hoi kekahi inoa oia pua @ a ua hele aku hoi keia wahi keiki @ ke ano hooio a olelo aku i kona mau hoa e pili waiwai lakou.
A ua ae mai la na keiki o na Manana elua, a me Waimano, me ka olelo ana:
Aia no ko lakou kumu pili i ko lakou mau makua i ka hale, a pela no hoi kahi keiki ukhi ma kona aoao.
A o ke keiki alii Kanukuokainanui o Waiawa mahope o kahi keiki uuku, oiai no ia wahi hookahi like no laua.
I ka mau ana o ka pili mawaena o na aoao elua, ua kulike mai i na keiki he umi me ka makaukau i ka lakou mau pua, me ka ha'i mua ia o ke kanawai no ia oihana lealea o ke au kahiko.
Ua hoomaka ke keiki mua e ke-a i kana pua, a pela aku a hiki i ko lakou hope loa.
A ua maopopo kahi i haule ai o ka lakou mau pua a pau.
I ka pau ana o ka manawa mua i kela poe keiki, ua lilo mai la ka manawa hope i kahi opio.
A oiai oia hookikaha ana me hea moakane la i makaukau e kiuoai i kekahi moa.
Ua holoholo ae la oia imua o ko ua mau hoa pili, me kona henehene hoi e kona mau hoa o ke kahua lealea.
A ke haka pono nei hoi na keiki a pau i na wahi opio nei a ka eueu o ka makani puahiohio i aloha ai i ua wahi opio nei e uwe ana i kana pua ke-a i na minute mamua iho.
A iaia no nae e kakele ana ma ke kahua lealea, ua lohe aku la ua opio nei i ka pa-e ana mai o kekahi leo nahenahe mahope ona, i ka pane ana mai.
E ka opio, e ke-a koke aku i kau pua ano, me ke kau'lua ole iho, no kekahi mau setona aku.
I ke kuu ana iho o keia leo i pane aku ai, ua opio nei i lohe ai, ua hooko koke aku la ka opio me ka hoohakaiia ole iho no kekahi manawa.
I kela wa koke no, ua pahapaha iho la ua wahi opio nei i kana pua ano ole ma ka nanaina, a oia iho keia.
A lele Kuailehua,
A lele Kainiki,
A lele ke Anuahu,
Ke opuupuu,
Ka omuo,
Me ka welelau o kuu pua,
O Niau lele,
O Ahono a lele,
O Makanikeoe e pili mai,
Pili i ka la o ka waiwai no kaua,
A ku ka pua o ka haawe,
O ka la no keia ohi ka lau o ke pahili
Moe i Kauewe,
Ke hai mai nei kuu pua,
Ua eo ua make ia'u,
I ke keiki a Kekualaau me Kahoaiai,
Owau keia o Piliaumoe,
Ke amo ae la ka waiwai i ka hale o'u makua,
He hua ai na kuu Akua,
I loaa i ka uwe a'u e ke keiki ka la hookahi,
O ke aheahe welelau makani moaeku o Ewa nei la,
Ke honehone la ka lele a kuu pua i ka makani la,
Hiapaiole kuu pua no ka hikina mai a ka la,
O ka la no keia uhi na opapa,
Aia la kuu pua ke hahai ala i ka ma o ka opua i ka lewa,
Ke lele ala me he uwila ala iloko o ke ao Polohina,
Ke hai maila i ka make o'u hoa,
Ka Makai Kiu
Lau Omaomao
@
honiho o Misouri.
KA MEA NANA I HOOOKA KA POWA @EKE @ ME KONA PUALI HOLOKOA
A I OLE
Ke Aka Kino wailua o ke kuluuamoe
KA MEA NANA I HOOPAKELE NA KAMAHELE O KA PO.
Ka mea nona ka Ipu kukui ka mahae ma oe.
MOKUNA IV
Ka hanu ana o ka Makia Kiu i ka meheu e loaa ai ka lima koko nana i pepehi ke Kiaaina o Misispi, a me ka mea nana i aihue i ke kino o kana kaikamahine a me ke mea nana i aihue i ka waihona o ke aupuni E loaa ana o ka powa paapio oia a me kona poe he 300. Ka lilo ana o ka Makai Kiu i wahine luahine Ka lohe ana o ka Makia Kiu ua mahuka o le@e mai ka hale paahao aku o Missouri Kona hoihoi ana i na pio i Nu Ioka. Kona huli H@@ana ia leke. Kipa ia oia make awa was o ka make a pakele no oia.
I kela wa wae aku la oia mai loko mai o ka 240 o ua poe kanaka ala a kawa ke 40.
A o oe koena iho ua hookuu ia aku la lakou e hele no ka lakou hana.
I keia wa ua kauoha ia aku Ia lakou, e kui i ko lakoa mau pono aahu a hoi aku a me na pono moe a me na mea ai pu a hoi aku la no ka hale paaho.
Ia lakou i hala aku ai, ua kauoha ia aku la na kahu ho e hele e hana i na hoo Liau nei.
Ua hele koke aku ia na kahu ho a hana mai la i na lio a i ka ma kaukau ana ua ehele aku la laua a kau ae la.
Ia laua i hoomaka aku ai e heie no ka laua huakai o ka hora 2 ponoi ia o ka auina la
I ka hera 3 ponoi o ka auina ia ua komo pono a ku la laua nei iloko o ke kelanakauhala, a kamee ako ia laua nei no kekahi hotele mu rama ke kahua hoi o ko ia ne kamaaina i ike ai.
Oia hoi, kahi ia maa mau iaia e ike ai i kekahi poe o ke kulana waiwai ilaila e luana a me ka manao kahinhewa ia he poe waiwai i'o lakou eia ka auanei he poe ilio omo koko lakou a pau no ke kuahiwi.
He 45 minute i kala o ka hoea 3 ua hiki pono aku la laua nei i ua hotele ala a na poe lima koko pakaha nei i ka pono o ka lehulehu e nanea ai.
A ike koke aku la ke kamaaina i kekahi poe o ua poe nei i manaoia la he poe waiwai io la hoi.
A oia kana i huli ae ai a pane aku la aia wa poe nei a'u e ike mau ai ikoko o keia hale hotele hoonanea ai.
Ua pane aku la ka Makai Kiu, e ku'u hoaloha oiaio, aole kela he poe waiwai, aka he poe powa keia a oukou e kuhihewa nei he poe waiwai.
A nolaila i na maanei e komo kaua iloko a haawiia mai kekahi kiaha rama ia kau e ino mai awiwi e i ka inu ana o ona auanei oe kua make.
Eia wale no kau e hai aku ia oe aia a inu wau alaila oe inu i ole ai kaua e poino.
Ua ae ma ka kona hoa hele a kauoha aku la o Lau Omaomao i ka pakipa i mau kiaha bia no laua e inu ai, a oia ka @ pakipa nei i haawi mai ai.
I kela wa, ua lalau koke iho la ka Makai Kiu i kekahi hua liilii iloko o ke eke o kona kuka, a hookomo ae la iloko o na kiaha o laua a inu ae la..
O ke ano nui o keia hua, oia ka mea nana e hoopau ae i ka ikaika o ka waiona.
Ina ua hoohui ia ka rama me kekahi laaumake ua hiki loa i keia hua lilii ke hoopau i ka ikaika o ka laau make a lilo i mea ole.
I kela wa, aia na maka o ka Makai Kiu ke haka pono ala maluna o ka poe powa i hoike i ko lakou kulana he poe waiwai, eia ka auanei he poe ilio hae lakou no ke kua lono.
I kela wa koke no, ua kulou iho la ke poo o ka Makai Kiu ilalo, a hoolele aku la i kona leo hookalakupua i waena o lakou a pono ae la e like me ka olapa ana o ka uila.
E Robine Huka ka powa kaulana o Misisipi nei, aia he heluna nui o na makai kiu ma kuu home i keia wa, a o Lau omaomao pu kekahi iwaena o lakou.
I ka wa i puha ae ai keia leo mai waenakonu ae o ua poe ala, ua hoopuiwaia lakou me ka pi oo nui, a oia ka wa o ka Makai Kiu e lohe aku ai i ka leo o kekahi kanaka hioeoe loihi, i ka pane ana ae me ka leo okalakala.
Owau o Robine Huka, ka mea nana e oki aku i ke poo o ka Makai Kiu Lau Omaomao, a e hoolilo no au i kona kino i mea ai, na na manu o ka lewa, a me na helehelena o ke kula.
Nolaila i na aia oia ma ko'u home e make ana oia ia'u, oiai ua komohewa oia i ko'u kahua.
Ia Robine Huka no e pahapaha ana iaia iho, aia hoi, ua hoolele hou aku la ka Makai Kiu i kona leo hoolele hauli i ka i ana aku:
E kahi ilio kawa u e pale no kou ola ino, a me kou poe a pau.
I ke paha hou ana ae o keia leo, ua hooi loa ia ka pioloke o na mea a pau, me ka ninau ana owai la hoi keia kupuino, aia la oia mahea?
Ia lakou e ninau ana, ua poina loa mai la he leo @, i ka pane @ mai, o lau Omaomao ka @ o Misouri.
I kela wa, ua hoounaia aku i @ poe ala e hele e huli, @ kahi o ke kino o keia mea aku ai a i ole ma kahi paha ana e noho ana.
Aka, aole no lakou i mahui mua, o na kueaea hana hoopahaohao nei no kekahi me lakou e nana nei i ka olu o ua home nanea nei a ua poe liona a hiu ala.
I kela manawa, ke noke ala ua poe ilio ahiu nei i ke kuekaa i na wahi a me o ua hotele nei.
Aka, ka kakou pukonakona nae he oia mau no kona wiwo ole, a he manawa hoi ia na kona puuwai e nilani ana maluna o ua poe ala, e haka pono ana hoi oia i ka nui o ua poe powa ala.
Aka, i kela wa, aia no laua, ke @ ala i ko laua mau kiaha bia, a aia hoi ua poe nei ke hi-o hele ala i o a ia nei.
Ia laua no e @ ana, ua ike aku la o Lau Omaomao, i ka hele ana mai o ka mea nona ka leo kalakala i na setona mamua iho a ku ana imua o laua nei.
i kela wa, ua ninau mai la oia me ka leo kalake o ka mea i piha i ka inaina i ko ia nei kamaaina i hele pu aku ai i ua hotele ala.
E Likeke, ua ike anei oe ia Lau Omaomao?
Aole au i ike i kau mea e olelo mai nei ia'u.
Pane mai la ua kanaka nei, aole anei oe i ike owau o Robine Huka ka mea e noho mana nei maluna o Misisipi nei, ka mea hoi e noho @ nei maluna o keia mokuaina holookoa, a aole hoi he haku e ae maluna o'u.
Pane hou aku la o Likeke, aole au i ike kou wahi i lilo ai i haku no Misisipi nei, oiai, he kanaka powa oe i ka hai ole.
I kela wa, pane hou mai la o Robine Huka, ina oe e pane hou mai imua o'u i kela huaolelo, alaila e make koke no oe ano, a me kou hoa -
Aole i pau pono ae kana hopunaolelo, aia hoi, e waiho @ ana ua Robine Huka nei iluna o ka papahele, e lapuu ana hoi @ i kino me ka hiki ole iaia ke noi ae.
A oiai hoi, ua loaa @ aku la oia i kekahi puupuu mahana ana mai ka Makai Kiu aku, akaka ana ka wawae o ke kalohe.
I kona haule ana no ilalo, aia hoi, ua paa na lima a me na wawae i ke kupee ia, a paa pu me kona @ i ka wa @ a ke kaeaea o Misouri.
I kela wa koke no, ua lele aluka mai la na poe powa e ae, e hopu iaia nei, me ka manao kuhihewa he @ ai waiu keia, eia ka auanei o ke aiwaiwa o kahi kauhale o Lama.
Ia lakou i lele aluka mai ai, oia no ka wa o ka Makai Kiu i hoike piha ai i ka wikani o kona mau aa buki, oiai hoi, ua hoolilo oia ia lakou a pau i mea ole loa iloko o ka wa pokole.
A aia hoi ke waiho mokaki ala ua poe powa nei i ka honua, me ka paa pu i ke kupee la me ka hao.
A no lakou hoi ka huina nui malalo iho o 25 ke hui puia me Robine Huka.
I kela wa, aole loa e hiki i ka pakipa o loko o ka hale ke keakea mai i ua onou ala o Misouri oiai ua ike mai la oia i ka wikani o na olona o ke kanaka malihini.
A iloko oia wa koke no, i ike ia aku ai he poe makai kiu i ke komo ana mai, a oia no ka wa o ka Makai Kiu Lau Omaomao i hoike aku ai i kekahi hoailona ia lakou.
No ka la apopo e oili pulelo aku ai na kuhinia o keia nanea kamahao, huli mea pohihi.
Oia ka wa i hele like mai ai lakou a pau imua o ua puuwai hao kila makeneki nei o Misouri, a lulu lima pu iho la me ia iloko oia setona.
Oia ka wa o ka Makai Kiu i ninau aku ai ia lakou.
Aia ihea ke keena hoopahao o ka poe lawehala e hoopaa ia ai?
Pane aku la lakou, he hapa mile ka mamao mai keia hale aku, alaila loaa aku ka halepaahao.
E lawe aku i keia poe powa e hoopaa iloko o ua hale ala, no ka auamo i ka hala a me ka hewa a lakou i hana ai.
A hoike pu aku hoi oukou o keia poe powa ka mea nana i pepehi i ke kiaaina a me kana kaikamahine i Misisipi nei.
A e hai pu aku no hoi oukou na keia hui powa no i aihue i ka waihona dala o ke aupuni o Misisipi.
I kela wa, aia na kanaka a pau ke nana nei me ke pahaohao nui, me ka ninau pu ana, owai la hoi kela makai, a he nui hoi na kohokoho ana.
Aka, aole nae e hiki ia lakou ke ike o Lau Omaomao ia.
Ano ai hoi, aole lakou i ike mua na helehelena o keia eueu imi mea pohiai @ o Lama.
I kela wa koke no, ua holo aku la kekahi makai kiu a wehe ae la i ke ki o kekahi lua.
Ia manawa koke no, ua kaomi aku la i ka bele, a holo aku la ke-o iloko o ke keena o ka Ilamuku.
A he mau minute pokole wale no mahope iho, kapalulu ana ke kaa me 15 koa iluna i lako pono i na mea a pau.
A ninau mai la ke kupona o ua poe koa nei, auhea ka poe lawehala?
Eia e waiho lapuu nei iluna o ka papahele, ua poe lawehala nei a ke aupuni.
A owai ke alakai o keia poe i hopu ia iho nei?
Oia nei e pee nei malalo na inoa huna elua, oia hoi o Liona Ulaula.
A o Robine Huka hoi kona inoa kapapa, a huna hoi i kona mea ponoi, wahi a ka Makai Kiu i pane aku ai.
A pane hou aku la ka Makai Kiu iloko o hookahi pule i koe @, e pau ai na mea a pau i ka paapio iloko o ka poho o kuu mau lima puanhele.
Ia wa pu no hoi e loaa ai ia'u ke kino make o ke kiaaina, a me kana kaikamahine, a me ka puu dala a ke aupuni i aihue ia e keia poe powa, a e lawe aku ia lakou ano.
I kela wa, ua noi aku ke kapena o na koa, e hoike aku ka Makai Kiu i kona inoa.
Pane aku la ka Makai Kiu, aole au e hai aku ia oe, aka, e paa aku oe i keia wahi leta a haawi aku i ka Ilamuku o ke aupuni, a ia wa oe e ike ai i ko'u inoa.
A haawi ia ke aloha mawena o laua, a huli ae la ke kapena o na koa a pane aku la i na koa, e lawe i keia poe lawehala iluna o ke kaa a hoi aku kakou.
Ia lakou i hala aku ai, ua pane aku la o Lau Omao i kona kamaaina, o oe ke hoi e aku i ka hale.
A owau hoi, e hele ae au e hookolo i ka meheu e loaa ai ke kahua e hoolulu ai o ka poe powa, a na'u no hoi au e hoi aku mahope nei.
A ua ae aku la kona kamaaina, i ke noi a kona hoaaloha maikai i noi aku iaia.
I ka hora 6:30 oia ahiahi, ua huli hoi aku la ke kamaaina, a oia nei hoi, ua niau aku la kela no keia nei alahele, e hiki aku ai i ke kahua o na poe powa.
Ua alo ia e ka kaua kapena na hihipe'a o ka waokele, oiai ke koho uli o ka po, e a aki paa ana maluna o ka ilihonua, e iho ana loa i na kahawai a @ ana hoi iluna o na puu.
Ua hoomau aku oia i ka hele ana a hiki i ke kani ana o ka hora 12 oia po, ua hiki pono aku la oia iluna o kekahi kalapa, a hoomaha iho la oia, no kekahi mau minute.
E hoomanawa iho e ka mea heluhelu a ka la apopo pulelo hou aku.
Lawe a lilo. Uw@se oe.
I kela wa koke no, ua wehe ae la oia i kana ipukukui, a ho-a ae la i ke ahi, a pani hou iho la a paa.
He mau setona ma ia hope iho, ua lohe aku la oia i ka halelu o na kapuai lio, ma kahi he aneane he 50 anana ka mamao mai kahi ana e noho ana.
I kela wa, ua liuliu koke ae la ka Makai Kiu i kona lio, oiai ua maopopo iaia, aole kela he poe oko'a aka, o ka hui powa no kela e Robine Huka.
Ua kali iho la oia he mau setona hou a lohe maopopo aku la keia i ka leo o ua poe nei, e wawalo ana iloko o ka ululaau.
A oia no ka wa i kau ae ai ua eueu nei iluna o kona lio, a ukali aku la mahope o lakou, aike pono aku la keia ia lakou a pau e hele ana.
A aia no hoi keia ke ukali aku nei mahope, a hiki i ka hiki an ai ko lakou kakela i noho ai.
I kela wa ua ilo pono aku la keia i ke kahua o ua hale ala i ku ai, a ike aku la keia i na hiona hooweliweli i ka wa i aa ae ai na kukui, e hoopuni ana i ua kakela ala.
Ia wa, ua kaulono pololei aku la oia i ka ipukukui hookalakupua imua ponoi no o na maka o ua poe ala, a o ka hora 2 ponoi ia o ka wanaao ma kana uwati pakeke.
Iaia e ku ana ma kahi ana i ku ai, ua lohe aku la keia i ka leo o kekahi kanaka i ka pane ana ae, Ua haohao ia au no ko kakou haku, oiai, aole oia i hoi mai nei, a pela pu no hoi me kona poe ukali.
I ua kanaka nei e kamailio ana, ua lohe aku la keia i ke aluka o ka leo i ka hooho ana mai, aia he kukui ke a mai la maloko o kela ululaau, me he ala he kiu paina kela.
Ia wa koke no ua ike aku la keia i ka hemo aluka ana mai o na powa, oia no ka wa o ka Makai Kiu i hoolele aku ai i kona leo hoopahaohao iloko o ka hale, a poha koke mai la ka leo kahea i like loa me ko Robine Huka i ka pane ana mai @ ana ouou malaila, e hoi mai.
I kela wa ua lohe maopopo aku la lakou i ka lea o ko lakou haku a oia ko lakou wa i hoohalike ae ai me na leo huro, o ka hauoli kuhihewa.
A hoi aku la lakou no loko o ko lakou hale, oia no ka wa o ka Makai Kiu i ahai ai kapupuhi a aia kapalena o ka hale o kona kamaaina.
I ka hora 6 ponoi oia kakahiaka nui, ua hiki pono aku la keia i ka hale o kona kamaaina.
A oia ka kona kamaaina i mahamaha mai ai, ua hoi mai la ka oe, a-e, ua hoi mai la au.
I kela wa ua kakele iho la laua ma ke kukai olelo ana no kekahi mau minute, a huki wale i ka makaukau ana o ko lakou aina kakahiaka.
Ia wa ua hoi aku la lakou e ai, a i ka pau ana o ka lakou ai ana, ua hookuu ia ae la ke anaina, a hele hou aku la laua no kahi o na pio, e nana aku ia lakou, a huli hoi hou mai la no ka hale.
Ia laua e @ ana iloko o ka rumi hookipa, ua hoike piha aku la oia i ka moolelo o kona hele ana, a hiki i kona hoi ana mai. A oia iho keia malalo iho nei.
A oia ka wa o ka Makai Kiu i pane aku ai