Ka Oiaio, Volume VII, Number 15, 14 June 1895 — Page 2

Ka Oiaio.

 

NUPEPEA KA OIAIO.

 

J.E. BUSH,  Lunahooponopono.

 

 O KA PONO KA AIALII E OLA AI KA AINA.

 

POALIMA, IUNE 14, 1895.

 

            Eia no ka mau nei ka lohe ia mai o na lono, liuliu kaua hookahuli i ke Aupuni Hawaii, mai ko waho poe mai.  He nui ka olelo e pili ana i keia i keia mea, he nui na hiohiona e hooia ana, aka, no ko makou ike maopopo e hiki ai ke hooia ae, oia ka mea i koe aku.

 

            He mea maopopo loa e moe aku ana ka uwea telegrapa mai Auseteralia a mai Nu Zilani mai a hiki loa ma ke awa o Vanekonva, o ke Aupuni Panalaau o Canada.  Ua ae la ke Aupuni Imeperiela o Beritania Nui i keia hana, oiai, e moe ana keia uwea telegrapa maluna wale no o na aina o Enelani, a ma ka moana kai hohonu hoi e hiki ole ai ke lou a okiia.

 

            Ua hoikeia ae la e na nupepa e huli hoi ana ka mokukaua Piledelepia, a e hoi ana o Adimarala Beardslee no ka home, oiai aole he kumu i manaoia ai e kupono ai ka noho ana ma Hawaii nei.

 

            HOOKAHI mea hou o keia mau la, oia hoi na kii ia mai ko Honolulu poe aloha aina, ma ma kahi o ka palupalu, oia hoi ma ka opu a ma na ano ai lealea.  He mea ku keia i akaaka a hoohenehene ia, maope o ka hoomau ana i ka hoino me ke kahua kupono ole.  Ma keia kua ane like ko ka Hawaii lolo me ko ka Pake, aia ma ka opu, nolaila ke hoolaulea ia mai la ma ia haawina o ka Hawaii.

 

            HOLOPONO na hana heihei ma Kapiolani Paka i ka la 11 o Iune, a ua nui ke ohohie @a o ua la kulaia la o ke Aupuni hou.  Malaila na wahine a me na keonima Hawaii o ka Hui Aloha aina, i hoohialaai ai me na lii hou o ka aina.  Hoomanao ae la makou i keia wahi olelo kahiko, "E hanai ai e hewa ae ka waha," a pela aku.

 

            Ua akoakoa ae la na loea hana kanawai o ke aupuni repubalika o Hawaii inehinei, a mahoope o ka heluhelu ana mai a ka Peresidena Dole i kana haiolelo e pili ana i na mea o ke aupuni i manao ai e hanaia no ka pomaikai o na kupa o ka repubalika a me na kanaka o na aina e i manaoia e hoohoihoiia e komo mai ilo ko o ka aina nei, a me na mea e ae e makemake ana e hookuonoono iloko nei o Hawaii, ua weheia ae la na Hale Elua o ka Ahaolelo a ia la no ua kohoia na luna o ka Hale Senate a me o ka Hale Luna Makaainana.

 

            O ka Loio Kuhina Wm. O Smith, ke kamaaina nana i hoomakua a i alakai na hoahanau hou o na Hale Hana Kanawai o ka aina, a malalo o kana mau kuhikuhi ana ua nee maikai na hana a na houmana opiopio o ka Hale Makaainana.

 

            O Geo. P. Kamauoha, ke Kakaolelo kahiko o ka Hale Makaainana a o E. M. Hanuna ke Kakaolelo hou, a ke hoomaopopo aku ma ka iho mua ana iho i ka la mua, he mau ipu olelo keia'i piha a e hu mau ana.  Aka, aole wale o ka huakai a me ka ehu makani ka mea e holopono ai o na hana, aka, o ka panana iki o ka olelo a me ka io ka mea pui.

 

            Ke ike knei kekahi poe ma keia akoakoa ana o ka Ahaolelo Kaukanawai o ka Repubalika o Hawaii, he keehina hou keia e hoike ana i ke kuene pono hou ana iho o ka pohaku kihi o ka Hale Hou i kukuluia ma Hawaii nei e na malihini mai o na aina e, mamuli o a hoohemahema a me ka hawawa o na hookele aupuni o ke au moi i hala aku, ka poe i ike ole i ka malama ana i ka Hale a na kupuna Nai Aupuni i kukulu ai me ka maka o ka ihe e me ka ike kalai-aupuni hohonu.  Aka, ua hala ka puulena, a o mea ma wale no keia e kanikau a e moeuhane mai knei no ka miinia au hulihia hou aku.

 

            Ma ke koho ana ua lilo iho la o Wm C. Waila ka Peresidena o ka Senate a o J. Kauhane, ka Hope Peresidena, J. F. Clay, Kakauolelo, o W. A. Wright, Kakiana, a o W. H. Peck, ke Kahanapule o ka Hale.

 

            MAHOPE o e kakaolelo ana o na hoa o ka Hale o na Luna Makaainana, ua koho lokahi ia iho la o D. L. Naone, oia ka Luna Nui o ia Hale; J. N. Keola, Kakauolelo; P. Bruce, Kakiana a me Elele; Waiamau, ke Kahunapule; a o W. L. Wilcox, ka Maheleolelo.

 

O KA LA O KA NAI AUPUNI.

 

            Ua hiki mai la ka la kkulaia o ke aupuni Moi i hala aku, a e malamaia nei hoi e ke aupuni repubalika Hawaii a la 11 o June, ka la i oleloia ka la hanau o Kamehameha ka Nui, ka Naiaupuni.  Mai ke pio aua o noho mai a Kamehameha i kukuluai a keia la, akahi no a ikeia aku o ka ohohia ia o ka la kulaia.  Ua hui ae la hoi ka poe aloha aina a me ka poe malihini o na aina e mai.

            Me he la ma ka nana aku, ua kuikahi na aloha aina me na pakaha aina, ma ka malama ana i ka la nai aupuni, o ka mua o Kamehameha I., ka nai aupuni moi, a o ka lua no Mr. Dole, ka naiaupuni repubalika.  Ua hoike mai la keia khui ana o na aloha aina me na repubalika, ke mahie ae la ka manao uahoa o ka mua, a he wa wale no koe, e lilo aku ana ka poe makamua ma ka palukuha ana ma keia hoope aku, a o ka oi loa aku no nae oia no ka poe e olelo hoopunipuni nei ua hoohiki makou i ke ano aupuni hou.

 

NA HUI A ME NA AHANUI.

 

            He mea maik@@ na hui a me na ahahui, a he mea maikai ole no hoi i kekahi manawa.  Ua nui na hui a me na ahahiu e ku nei ma na aina a pau i naauao a i malamalama, a o na aina a me ua lahui o na aina e noho nenea ana, a i hilinai wale no ma na ao ana a na kanaka o na aina e me ka hoomakaualii a hahai ole aku i ka lakou mau hana imi loaa ma na hui ana, a ua na Ahahui paha, e haule ana i na malihini; e lilo ana ko lakou mau pono o ka noho @na kamaaina i na malihini mai; a o ka hopena, ke mau ko lakou makapo, a hookuli i na ao a me na paipai ana e hoouaauao ia lakou iho, he nele loa ma na ano a pau, a o ka lilo i poe kauwa na ko lakou mau hoakanaka, a e hoohuliia oia e like me na holoholona, a o ka hopena loa aku o ka nele loa i ke kulana e hiki ai ia ia ke noho a hoomau aku i ka helu o kona lahui ponoi.  O keia ka haawina i loaa i na lahui i hoomau ma ke ku mau ma na ike a me na hana kahiko; he lehulehu ko lakou nui, a o Hawaii kekahi e heluia iloko o keia haawina.  O Kina kekahi aina i kaena i kona ike kahiko; a ua hoao oia e pani aku i ka naauao a me ka malamalama mai ke komo ana iloko o ka aina a iwaena o kona lahui.  Ma kekahi aoao hoi o Iapana ka mea i aapo aku i ka ike a me ka naauao hou i loaa ole ia ia ponoi iho, a mamuli o kona hoomakaulii ana a apo aku i ka ike o ko na aina e, ua ikeia eia oia ma ka papa helu ekahi me ko na lahui naauao o ke ao, me ka hiki ia ia ke ku nona iho a paio ma na oihana a pau o ke kalepa, na oihana naauao, a ma ke kaua.

            Ua hoomama ae la oia i kona ikena a ua hooope hoi ma ka noho ana, a ua ao oia i na ike o na oihana kiekie a pau i loaa i na lahui e aku, a hiki i kona unuhi ana ae ia la a kaokoa.  I kona hoao mua ia ana, ua lanakila oia ma ke kaua; ua makaukau ma ke kalai aupuni naauao ana; a ua malama hoi oia i ka rula malamalama e alakai ana i na lahui naauao o ke ao.  Aole pela o Kina ka mea i hoi hope.  Aole pela o Madegaseka, ka mea e palukulukuia la e ka Aupuni o Farani; pela no o Corea, a pela kno hoi o Hawaii a me na aina ano like e ae ma ia mea, he hoomakapo a he kaena i ka ike mua, a hoole i ka mea hou.  Aka, ma na ano a pau, aole no e mau ana ka ike a me ka naauao, ka mea nana e hookiekie i ke kulana o kekahi lahui, a hoowaiwai ia ia, ke hoowahawaha oia i ke kahua paa o ka malamalama oiaio mai ke Akua mai.  He aneane eono tausani makahiki o ke kahiko o ke ao nei, a he lehulehu o na lahui ikaika a piha i kanaauao e like me ko na lahui kiekie e ike ia nei ano, aka ua lilo lakou he mea ole, a o ka lakou moolelo wale no ke waiho nei me ko ke ao, no ke aha?  No ka hoole i ka malamalama oiaio, a no ka hoowahawaha i ke Akua Ola a me kana mau kauoha, a i ka manawa e piha ai ke ana o ka hooikeike a me ka hookuli o ia lahui o kona manawaia e hoohulihia ai, e ai i ka weuweu e like me he kholoholona la, e like me ke alii Nebukaneza a e haawiia ae hoi kona aupuni a me kona lahui e like me Belehagara, me ka hakalia ole iloko o ka po hookahi.  Ahea la naauao kanaka?  Eia keia mau ana o ka noho ana lahui iloko o ke ao ana a ka Buke Hemolele, me ke ana pu no hoi o ka hopoena o na lahui kanaka a pau, a o keia moolelo hemolele ua hoikeia i ko ke ao nei i mea no lakou e pomaikai ai ma keia noho ana ma na ano a pau, a e loaa ai hoi ma ke Aupuni o ke Akua ma keia hope aku.  O ka rula e pili ana i ka lahui holookoa, oia hookahi no ka rula e pili ana i ko na hui a me na Ahahui, he pono ke hooko ponoia, a he poino no hoi ke hanaia me ka manao pili kino o na kulo o kanaka.  Pela keia ana a hiki i ka pono o ke kanaka hookahi, aka, e pii like ana a e emi like ana nae na pomaikai a me ka pono o ka lahui me ko ke kauaka hookahi, e like me kona hooko i ka pono a e like me kona hoowahawaha paha.  Ina keia lahui Hawaii aole e haalele i ua hana hupo a aapo ole a malama i na hana hoopono a me ka naauao, ua hiki ke ikeia e nele loa ana oia, a e @alo loa aku ana mai ka ikeia ana he lahui kanaka ma keia ao, koe wale no paha ma ka moolelo.

 

HE OLELO HOOHIKILELE.

 

            "Eia hoi kekahi lono i kakooia mai e na olelo hooiaio, e hoomalamalama ana i ke kumu o na olelo holoholo pahaohao ana o ka moku kiai awa Lehua.  O keia olelo penei kona ano; aia hoi ua hoike mai la o ke Aupuni Oihana Kiu ma Kaleponi eia ae kekahi moku-kaua e hiki mai ana iloko o ka wa pololu mai kekahi awa mai o ka Mahele Honua Hema Amerika nko keia kmau mokupuni.

            Aia hoi na lako pu a  me na mea kana a he puali kaua o eha haneri kanaka ko lakou ikaika.  Ua manao waleia e maheleia ana paha keia puali hookahi kapa  o pae ana ma Hawaii, a o kekahi kapa ma Maui.  Ua manao kekahi poe o keia mea ke kumu o llamuku Hitchcock waiho ana mai kana oihana a lawe hou hoi i kana oihana kahiko , ka Makai Nui o Hawaii i kapau ana o keia mahina.:-Kuokoa (haole), June 10, 1895.

 

            E EHA KAKOU I PONO AI.

 

            Ia makou e kakau nei i na mea a paku e ike maopopoea nei e pili ana i ko kakou kulana, ma ke ano he lahui, a ma ko kakou ano he aupuni, mai manao kmai na hoa i ka lilo ana ae o na ano olelo o ko kakou knupepa, na kakuia me na manao hoehaeha wale ia kakou iho, aka, ua hakuia e like me ia e ikemaka maoli ia nei, a o na olelo a pau e pili kana ia kakou, me ke kaumaha no o ka knaau e kakauia aku la.  E like me ka mohala ana o ka ike imua o ke kanaka, a me ka pii ana o ka nauao mamuli o ka ike i loaa ia ia pela no e oi aku ai kona ehaeha ame kona kaumaha mamua o ka mea i loaa ole ia ia na haawina hoonaauao mai na moolelo mai o ke ao, a malalo hoi o ke alakai ana a ka Uhane Hemolelo.  E like nae me ka nui o ka ehaeha, pela no i loaa ai ia ia ka nui o ka hoomanawanui, a kmailoko kmai o ka manaolana i oi ae--e like hoi me kela hoohalike nani no ke ola hou ana , ma o ka manu Pheonix, ka mea no ke kino i lua a i kahiko, e a malie ia ana a lehu a mai kona lehu oia e ola hou ae ai he mea i oi ae o ka nani, ma ke kino a ma ka uhane; pela hoi kakou, e make na ano kahiko o kakou a pau, a e ola hou mai he mea i hanau hou ia.

 

UA HALA AKU NO KA MANAWA.

 

            Eia no kekahi poe Kaula ke ola mai nei, aole i pau loa i ka make.  Ua hoomaopopo iho la makou i keia olelo o ka buke Nui, i ko mak@@ lohe ana i kekahi poe e hiipoi ana i na manaolana i kukuluia kmaluna o ke kahua one, oia hoi o ka la 15 ae nei e hoihoi hou ia mai ai na pono kahiko o ka lahui Hawaii.  Malia io paha he oiaio keia olelo, aka, no makou iho, me ka manao aloha, ua manao makou ua ano pupule kmaoli kekahi poe ma keia kumuhana, no ke kuko.  O ka manao kuko i kukuluia maluna o kekahi kahua nona na hiona oiaio, he mea kkupono loa kela na ke kanaka e hiipoi ai i mea hoolana ia ia iho a me kona mau hoakanaka, aka, o ka pono kuko wale iho no malununa o na kumu elelo makani wale, he mea houluku wale iho no ia me ka waiwai ole, a he poino aku ka hope o ka noonoo oia mea.  Ma ua ano a pau ua hala ka pono a me ka haawina i loaa mai i keia lahui mamuli o ko lahou hooka mani imua o ke Akua, a i ka wa i piha ai ke kanahiku makahiki o kana olelo alakai me keia lahui e malama i kana mau kauoha a e manao io aku i Ka@a Keiki Hiwahiwa, wa i holo ai ke ana hoopai i ke@a lahui no kana mau hana hoomaloko a hookamani, a o ka hua ola hooopai oia ka nele a me ka ehaeha o ka naau o ka poe e kuik@a nei kno ka lilo ana aku o ka jpono a me ka pomaikai ia hai.  Hookahi no po o Belehagara,na lilo kona aupuni a kua make iho la ia, a he lehulehu na olelo a me na moolelo alakai ia kakou aka, aole nae kakou i ike i ke kakou ola, a e like me lakou, pela no kakou e hoomaopopo ai i keia mau olelo oiaio i na wa a pau a maluna o na mea a pau e hookuliana, mene, mene, lekela, ap@@@@@na.

            He oiaio no hoi, e lilo ana keia mau olelo hoakaka imua o kakou, he mea e ninau ai na na hoa kanaka kulaiwi, aka, pela no na olelo ao oiaio i na wa a pau i ka poe e ake ana i kekahi mea a ko lakou naau i manao nui ai, he mea huhuia a he hoino ia ka mea i a-a e hoike i ka kmea oiaio, a e ao aku ana i ke alanui maoli e hoi hou mai ai ka mea i lilo aku.  Eia nae, ma ka pono a me ka maluhia makou e ku nei, a no ka pono a no ka pomaikai io kmaoli o ka lahui ko makou kumu e koa ai i hoopuka i na olelo oiaio i hoowahawahaia e na makamaka, me ko makou hoomaopopo, no keia wa, e lilo ana he mea hoihoi ole ia ka makou hoike i ka mea i ike akea ia e na mea a pau i alai ole ka ikena maikai e na ko@la ma na maka.

 

Ka Hoike a ke Kia.

 

Aia i ke Ehuehu

 

Huliamahi Kaleponi.

 

I NA PUUKANI HAWAII.

 

            Ua luana pu iho la makou ma ko lakou hotele, a hiki i ke ahiahi ana, aia hoi na kanaka o kela a me keia ano ke maaloalo ae nei ma na alanui like ole o ke kulanakuhale.

            A ua hiki no ke kohoia aku e na maka o ka malihini noii nowelo, e kamoe ana ko lakou alahele no kahi o ka Aha Mele a na Pupukanioe o Hawaii uuku.

            Aia na hiona hi-o maluna o kekahi heluna kanaka nui o Kapalakiko, i ike mua ole hoi i ka wa mua loa o na opio Hawaii i hehi ai i ka lepo Kaleponi, i ka wa e noho Moi ana o Kalakaua, malolo o ke kono a ka Hui Hoole Waiona o Kapalakiko.

            Oia poe ka hapanui loa o keia poe e pikokoi nei i ka makaha, a ua komo pu no hoi me ka poe i ike mua, hookahi ka huikau like ana o na makau i Wailua.

            Wia au ke nana aku nei me a manao halialia hoomanao no na po huiau lua o a Hotele Hawaii, kahi hoi a lakou i haawi ai i ka lakou mau Aha Mele ohohia nui ia, i oi aku mamua o ko lakou wa e noho hana ana malalo o ka malu o ke aupuni.

            Ala mai la na manao aloha aole i kanamai, ua like ko lakou kaomi ana iho i kuu puuwai me na ale ahiu o ka moana Pakipika, kahi hoi a makou i haalele hope aku ai ia lakou, e auana hele ana ma na kihi eha o ka honua.

            Akahi no hoi a ulu mai la na kikoni waimaka ana no ko'u wahi mama e noho ala i ka aina hanau ka mea hoi a'u i manao ai aole loa he mea nana e hiki ia'u ke hoonee aku mai ka aina a i ka moana kai lipolipo.

            Aka, na palua ia manao mamui o ka hana a'u e lawelawe nei, a pela ihho la i hehi malikini ai i ka aina mamao o 2,000 a oi mile.

 

            I ka mao ana ae o na uluku hoomanao ana no hoope nei, pa-e ana ka leo o na eueu o na leo mele (Solomon Hairama a me Daniela Kaleikoa) e liuliu makou no ka hele ana aku iloko o ka Hale Mele, no ka haawi ana i ka lakou Aha Mele mua loa, no ko lakou pomaikai a me ka poe nona ka hale.

            Eia au malolo o ke kono a ka Poali Puhiohe Lahui Hawaii, a ke manaoia mai ne paha, owau kekahi o na loea o keia puali a aia no hoi iloko o'u kekahi manao ohilahila ne ka noonoo ae, aole au i kuopono kma ka laina kpololei o keia poe e hana ana i ka hana no ko lakou pono ka la@@u mau wahine a me na keiki e noho pu la i ke one oiwi, ke kumu nui hoi nana i koi i ko lakou mau lunaikehala oiai ia lakou e hookaiki ia ana e ka mana o ke aupunihou @ k@ la, me ka ohohia ole ia, e haalele aku i ka aina hanau a e imi hou aku i wahi e loaa ai ona wahi apana barenana na lakou, a me ko lakou mau ohana pakahi.

            I ko makou komo ana aku iloko o ka Hale Mele ua hele oloko a le-i kohala, i ka hele a kohu naonao kanaka i ka ua mea o ka piha a ua hiki no hoi ia'u ke kaena ae, aohe i hlu ia ko lakou Hale Keaka e ku la ma Halaaniani, he oki loa ia, he oi loa aku no keia o ka nunui, a he nani no hoi na paia ke nana ae ka maka.

            Ua hookaawale muaia no kahi o ka Puali Puhiohe mai ko ke anaina maikai wahi mai, a o kahi kaawale iki no hi ia, ma ka'u nana aku, o na wahi e ai a pau, he piha wale no.

            Ua nui kno na olelo keakea a kekahi kpoe enemi i hana ai, e hoolilo ana i ko lakou ohohiaia i mea ole, aka, ua pahui nae ia mau hana akiaki a na enemi a liko i mea ole.

            Ua hanaia na hana ma keia po me ka holopono, aole loa hookahi mea nana e hoole mai ka holomua o na hana i milikaaia e ua poe loea la o na mea kani, oiai hoi lakou me he poe heenalu la, ka hee i ka muku, a hoi i ka la-la.

            Oia hoi e puhi ana i na ohe, a pau ia khoi i na mele Hawaii noki oe e uwa ana a haalele wale, ua hiki ke hi elua a ekolu mele ana o ke mele hookahi, oia ka hana ana, a ua hiki i ka poe o Kaleponi nei ke kaena, o lakou nei na puukani o na leo mele, aole ma na wahi e ae o ka honua, a owau pu no hoi kekahi i komo pu ia manao hookahi, ka mea a ka moi Kalakaua i omau iho ai kuu puuwai a paa, "o Hawaii no ka oi."

            Nani ke kehakeha o ke kanaka Hawaii Ponoi, i kumakaia ole i kona aina hanau ke lohe aku kona mau pepiao e haanuiia mai ana kela mau huaolelo.

            I ka pau ana o na hana o keia po, ua huli hoi aku la au no ko'u Hotele, me ka piha hoihoi o ka manao.

            Aole no i pau ae na hoomanao ohohia ana o ka po mua, a hoea hou mai la no i ka lua, ke kolu a me ka ha, a e hooi mauia kana ka heluna kanaka i kela a me keia po, mamuli o ka like ole o ka lakou mau mea e hana ai i kela a me keia po.

            Ua hoea mai la na ono mai San Diego mai, a me he mea la e pau pu aku ana makou ilaila, ke ole e loaa he mau keakea ma ko'u alahele.

            He nui no na kono e hoea mai nei ma na wahi like ole o na kkmokuaina o Amerika Huipuia nei, o ka hele ia o na kono a hiki i ka aina manao o Europa, a ina e holo pono ana ka lakou mau hana ma na wahi a pau o Amerika nei, me he mea la e hala loa io aku ana makou no Europa.

            E kau aku ana ka'u leta ma ka Australia o ka la 21 June, ke ole nae hoi makou e hoi aku.

            He oia mau kno ko makou ohaoha o o makou ola kino, no ke komo wahi io pa-hu paha hoi kekahi, uanii kela.

            Aloha nui i o Hawaii a pau,

            Baldwin Hotele, San Francisco May 20, 1895.

 

 

            O ka poe a pau e kmakemake ana i ke kii nani o Lliu-o-Lolokuikekapu, e loaa no ma ke Keena o Ka Leo no ka Hapalua Dala wale no.  E wiki mai, o pau e auanei.  Na ka oioi mua no ka loaa.

            Ua wehe iho nei ka Ahaolelo o ke Aupuni Ripupalika Hawaii, a o ka hana a oi ike ia.

            O James Keola, o ka Hale Leta-Nui ke kakauoleleo o ka Hale Ahaolelo o na Lunamakaainana.

            I ke ahiahi o nehinei, @ niau aku ai ka moku kaua Hawaii Lehua, no ke ala moana me na pu kuniahi hou o ka hana heaka la ia.

            Eia o Juo. Sam. Kukahiko i keia wa iloko o na kip@na a ke ehaeha a ka mai La Gripper, e makaala loa e pono ai.

            He mau kilihune ua k@ keia mau la lihou mau kmai nei e aho nae hi ia, aole hoi e oki loa na maka i ka lepo.

            He 11 kanui o na moku ahi i holo i ka Poakolu nei no ko lakou mau awa like ole, no Hawaii, Maui, Molokai, Oahu nei a me Kauai.

            I na oukou e makemake i na kamaa ili Dia a ili Farani, a ill pipi keika hoi aia kahi e loaa ai ma kahi o Makanani he aulii wale no.

 

Olelo @ Hoolaha.

 

            I ka manawa e hiki kmai ai o na mokumahu o ka Hui Mokumahu Waila, (i kaupalenaia) aole e ae ia kekahi mea e pii aku iluna o ka moku a pau mua na okua iuka o ka aina, me ka loaa ole o ka palapala ae mai ke Keena aku; ke ole hoi ua loaa ka ae ia e na luna moku.

            C.L. WIGHT, Presidena o ka Hui Moku Waila.  jun12 tfd.

 

 

Halawai Nui!

E ELEU MAI NA HOA

 

            ke kauoha ia aku knei na Lala a pau o ka Hui Kuai Aina o Wainiha, e akoakoa ae ma ka hale noho o D. Nuuhiwa, ma Wainiha, ma ka hora 9 A.M. o ka la 12 o Iulai, o keia makahiki.

            R. PUUKI, Luna Nui o ka Hui.  Jun10

 

Laau Bama Kunu

 

-A-

 

LOGAN,

 

No na Mai kunu,

No na Ma'i Hano,

Na mai Punia'

etc.,   etc.,

            He laau hopo ole keia no na Keiki Opio a me na kanaka makua.

            I hoomakaukau wale ia n@ e

BENSON, SMITH $ CO.,  jub 10 tfd.

 

William C. Achi.

HE MEA LAWELAWE MA KE KANAWAI

 

BOROKA O NA WAIWAI PAA

 

A he Boroka o na Waiwai Lewa.

            E kuai mai a kuai aku no hi na aina e me na waiwai o na ano a pau ma na wahi a pau o ka Pae Aina.

            mar 14d mar15w.

 

KAUKA E. C. SURMANN

kahunalapaau Geremania.

 

Keena ame Wahi Noho:  137 Al. Papu

                                                                                                9 A.M. A 11 P.M.

                                                            Na hora hana:              2 P.M.  A    4 P.M

                                                                                                7 P.M.  A    8 P.M.

Telepana 181,

            april24. 1m. dly.

 

 

He Leo Kahea.

 

            Ke hoike ia aku nei ka lohe nu Luna lawe pepa a pau o KA NUPEPA KA OIAIO, ina he kmau h@lu koe o ka Heiu 1,2,3, me 5, ma ko oukou lima, e hoouna koke mai oukou i keia Keena, me ke kakau kana penei:

                                    NUPEPA KA OIAIO  Alanui Pai Palapala Honolulu Oahu,

            Oiai na nui na kauoha nupepa i hiki mai i o makou nei, a no ia kumu keia e kauoha ia aku nei ia oukou.

 

MA KE KAUOHA.

 

            I na he poe e ahi i ka alo aku ma ke la aoao o ka poepoe hoana mai keia ao aku aia kahi o ka pah@ kepapau emi makahi o U@ama ma