Ka Oiaio, Volume VII, Number 16, 21 June 1895 — HE MOOLELO HOONANEA NO EVALINA, Ke Kukui Uila o Dabelina, A O KE ALOHA KAKIA I KA IWI. A ME HAROLANA, Ka Eueu o na Kuahiwi A O KA Hoola o ka Lehulehu. [ARTICLE]

HE MOOLELO HOONANEA NO EVALINA,

Ke Kukui Uila o Dabelina,

A O KE ALOHA KAKIA I KA IWI.

A ME HAROLANA,

Ka Eueu o na Kuahiwi

A O KA Hoola o ka Lehulehu.

MūhiAum E;:,,h! }hil. | A lil«t lioi ka Iki'o o kolakotfl m iu lio a piu it uit li ;ui:i maliop' l j oil - i mea o!e. . j 51 k.i k-ik-u hana i>ono wale i)D «* pi » i kei.i pne a i a e hofiiiii i nkn 1 l'ione il <ko o tui halnuHaiiao o n,.l> liun, kaiiuamun }oa hoi h ko -f.i M ii niaii kapua). wawae leihi ii» ka 110110 0 kuna aina., 0 koi.i ii»iiu oielo a ke k.iu lii? a Mt*ki.i h ii o Kona innu Uo;< kau<» li ». tia lilo ia he m;ui olelo.ao inaiKai. a ua liooko aku la oiu elike me k ina i olelo ai. Ouii na ko 1 8okot;a e lioomoana ana, a u.i iiuon moa ia hoi laKou c i na kii.ha ulaula o ka «'aiua, aolt j ioa lakou i haupu ilei ae, he eneiui keKahi e ko*?a mai an.i. 1 Oiai hoi ki wa a D t »u Leone, a j ■ Mek'a hoi o na koa k.\u 1 o o ka moi e hoopuni nei i ua poe . I'i■> oiuokoko la iue ka puahi nui. a ftin ni/ hoi Kona lakou tuoi me i » pu, c hooko ainii na Kinoha a ki<ua alii koa opio iu« ka hookae o'e, O kein 11 i iu h;sna ua laweihwe i,. me ka hikiwawe lo.i a i k;i wa 1 ikai o ke AK. koaooio ua hooko īa ko na makeui ,ke holo [jololei aku 1«( oi&imna ol,e kamia hoouioanao kona mau enemi, nu ke noiana akutbaawi pio umi. O keia huakai a ke keiki opio, oi» "kekahi o »1 ha.ia pviokela loa a ,kr kahi kun.iLu opio "puuwai noa i h.»- > Oiai m koa o ka eneuii luamiia 0 i kona b)o, a 1 ko lakou wa paha e ike tsai ai ai iaia. Aole pahaeneie kolako i makaukau no ke i>a!e mai. I O ke koa, ka wiwo ole, i hu'puia uie ka uilanio ka unikau ole, hoo.huihui ia ae la ia uiau iuea a akoakoa i kahi hookahi. Oia ka ♦ uiahu nana e hoonee net i 6■ •• i 1 a uiau manao hana ie imua, me ka auihou ole uiai ō kona uiau maka ihope. 0 i)a mp.i a pau e hoao raai ana e keakea i kona alaheie, he poe kiiiq make \v;i}e no lHkou a pau. 1 hiki o!t; hoi ia lakou ke aa tna> e pale me k:i ei o ka lakou tnau pahikaua, a lue ka ikaika hoohana o ko lakou ni;ui olona. Nana aku nei ke alil opio i kona Kenela opj>> e hele la iiiiua o na enemi, ine ka puahi nui. Huli ae !a oia a pane &e 2a i na koA kaua !i>^; E o'u m >.u (wulolia, e nana aku imua, ma kahi a ko oukou Keneh. opio e ho'.o ia inu.a o'ka maka 0 Vo| kakou mau onemi, malaila kakou ii j pau e uhai aku ai. Imua na uiaka, a tnat nauamakn aku iaia e l;ans 'iookahil ka hana.: I loa 110 a pau keia mau oloh» a ka moi opu\ o kona wa no la i ho-u ae ai i na pa ma ka aoao o kon« Jio, * hahai aku )a oia ma ka meh«u 0 na ki «t la opio, me ka nui e na koa k r.ri lio e kahai aku nei ,mahoj>e ona. O kahalulu 0 na lio kaua, a uie ka naKeke lio; 0 i t a pahikauā nia j ka aoao o ko iauou poe e kau ana.: hookaakaa aku i na maka 0 kn . jx>e Sekotui, eia ko lakou mau ene-| tiii ua kokt ke loa'. ' j M# ka loaa ole e ka nianawa noi

•lac iu 0 |ji'o!iiak:ntKiiu ai in lakou ! iliP, "a j..:m ioa iim la lakou, a pau I i k . li >pu ia. mo Ka imkeK- ole, ! hookal:; nk-;i rti.ii k < t);i Ji'..'J'Uti I ina'l koa kVu<i lio.nku,' | i:i- iio !a lakin -mnn lak(» '! f; •> U, H }«)Otlt.:i hopH l:J lIX I ! !:: i,ii:.»t i i ,)(-]) o V .hi'ilOK. ili> k:t )rt : K))']:ol piO !!l l.ik-iu i loKno ii:l O.lKnuu. I*4 'i l\ 0 -ia »(• J;l kn htK< >u lii!>u }lt7 j. K«» K:i:::t =. pau. | A ho'ouna .hope t:i uu« hi.lakou a j lKiii oo ko kul;ui:ik:ti)h ilt! I'-io An- , i• ,1 !I i. <- 'l I K I 1) 11 . i 'iil.i l:i > I:! koi! ) O lii'iu lu iuo:t mti o '.ia j>:o e uoiMioi i<i iioi, uona hoi ka htruifi.o (iō,0 « I k. .a Ni.uimio i]»o la ka inoi opio i • 6ti mt j Vi e hiki pololei >u keiii po< * i ke kiiJ:iii:tKnuh'-)Io mo ka Io:ia oleo na hukoko Hii;i i)i.')«'])ena o.koria iu?m koa a iiie ka poe pio. I.awe ae la'oi:» i nu lako kaoa a [)itu""niai iui enemi inai, nie ka hookōe ol« in 6 kekahi uiea. Huli ia aku la ko lakoti mau kino, (»e ka ii;io 1 pono ia aua <t> na liiea ehi, n hiki ai ia lakou ke kua niai ma ke alahele. Hoopuaia iho la ko lakou mau lima, me ka hoohele wawae ia nO ka l(«i o 1 0.1 o-iile, mai ko lakou wahi i tioo'uo;uia ai k hiki 1 ke kulnnakauhale 1 () -lu:t 11koa kiu ' o ii:i e.'ienii i ka hAip* ijio ik, oia kei kahi o na liana luaulalu loa ma ko rku moi yōu> aōiīo. . Oiai, at>le loa e hiki i na eoemi Ke lio<.maoj)opf) iho, eia ko lakou niake ke hookokoke loa aku nei a in.itia 0..k0 lakou alo. s ; Ua haawi ae 'a ke Kenela opife i ■ ke kaueiia'l k.u.a ma'.i koa kaua lio : !l pail. | E liaawi aua hoi i mniiawa h<\o-

luolu 110 lukon, a hiki 1 ka hora 3 0 ka wanpan/ A oia hoi|ko lakou wa t haalele iho ai ia wahi, no ka hoomau ana hkij 110 mua. Akahi iiu hoi a loaa ia lakou he i inannw » kupono e ai iho ai i ka !n~ j koa i«au wahi rari ai, me ka lele; ;ule ae o ka h«uli. | No ka luhi a me ka loaa oe ia . 1 hikou he wa e hiamoe ai ilolui o ke--1 ia īnau la elna 0 ka hele ana uialoiko okaululaau. " T Na ia eoea i haawi ;ie i keia a me keia mea pak:ihi, e uooi iho i kona niau lihiiihi, no kekahi inau hora kupono. A i keia wa hoi i hele holohohi pti ne ai ka nioi opio me kona Kenela opio eleu. K m ikaikai ana hoi i ko laua ,r;au koa *> waiho alala kukui nei, i Ra uameao ka maluhiluhi. Niuau aku ia fea mot opso 1 kona j I Keiwla me keia mau oleii>: j Pehen la ka loihi mai keia wahij i-aku, 1 hoea i kahi a Uo kaßou uiau | pualikoa e lioomoana nei? I Pane mai la l.e Kenela opio: | Ina e haaiele ana Kakoi- 1 keia wahi, i ka hora 3 o ka wanaao, n>e | ka loaa hou oie ia kakou he mau pualikoa ki;ii >»a ke vlanui, nlailn, o k 11 hora 10 a ] 1 t ! ;nkahi;ika o ka Ii apopo ko kak'i.: a o hui ai ine .0 kakmi uiiiu pi. ■. i>a. Oiiii laua e nani'u .iiia i ke kama•lio. nia hoi. ua hoohikilele la ko aua maii puuwai i ka ike ana aku f kekahi mau holo lio e uli.ii mai uia i lio e hilo ana mniiiua u I uia me ka piiahi nui. 0 ka holo 0 ka lio o ka mea e ■ •.hai ia mai nei, oia ka ine.i nnua i hoopakele iaia, mai ka paa pio aua malaloo k« j ia inau koa tau liopha nai mai uei inahope. 1 ka wa'i maopopo ai i ke Keuela opio, o keia kau lioe hoīo uiai nei j aiamua, aolo ia he uiea okoa. Aka o kaua aikane ponoi no ia.ke i\eiki ilii Don Carlos He D ike hoi o Teut. Ia wa ua hoopiha loi ia oia i ke aloha nona a elike me ka ikaika o ke aloha e paila ana iloko o kjna Punwai pela oia i holoakn ai me ī ka ?wiwi nui 110 kahi.o kona lio' punahele. • A m imua ae 0 ka hi.m ana i na kin o ua enemi ke hoohuli hope ae i ke 000 o ko laua in iu ho aia hoi, ua p.-ia aku la ke kaulawaha o ka iio o liekahi o keia mau'kiu a oii 110 hoi Ka wa a Don Leoiie i noi koke aku mia e haawi pio mau meka <}oohakalia ole. 0 keia kauohrf a ke Kenela opio. ua uuuhi ae 1 koua l'ahikauu j .1 paa ma kona lima me ka piha i j ka inaina.no ka pakele ana. o keola ! o kaua aikana puuahele. J 1 ka wa i ike mai ai o kekahi o! na kiu e alunlu nei i ke Duke o Tent ola kona wa i h ohuli hoii fte ai ne poo o kona Uo ihope, me koua manao, e mahuka aku luni ke alo o ka mea uana ke kauoha. Aka, me ka hikiwawe ioa o ka uioi ojv,o 1 hojo mai ai me ka puahi uui nialunao kona lio- a mamua o ) «a hiki ana i keia kiu ke holo, n«' ioaa koke tuai la oia i ka hauna pa-j J hi maluna 0 ka houo o koua ai, aj | hauie aku la oia i lalo 0 ka honue, i j ne kino um make. j | Ua hoolnkil#le nui ia kg Kenela | j opio a me kona hoaloha opio i ka i ike ana uiai 1 ko laiu haku opio «' hasnarv> ana i na a-i a Wahie. • Ua ike pu niai ia hoi me ke kiu i \ hopu pio ia i!io hu keia mau hana* whvo ole a ka moi opio, aule loa e hiki iaia ke hono e hoio nialuua. i Oiai,*na kau mai la ka wen o ka j makau maluna ona :io keia hana I eleu a ke alii opio, \ i Paue mai la oīa me ka ieo malie,! j 1 ka i ana mai: | * Ano, u& hiki maua i ka pahu ho j i pu 0 k'\ niana huakai alualu ma'io-1

jjo o keia kiu e;3ko me Le 'k'iiuona a ko inuua liaKi'. ! E mta: .uaua laia a uui i 'kona '■ paa nua, a e laoilioi tiku 'uia īuiua g. ko niiiua iidk'.t, t)« huaKai uhu lft : Kana e i)elo nei/ - / j "La inaiia.o maiia, e loaa Koke ana i J'i Oiii la oiHUa, aKii, no ka nui pai £<sla o ka ht)iO 0 Koiia lio. I Nniin ī hoomaiiiai) u>a .i īk« k"Wu i .kiuwiuoiii o iuakou, a tnki ilio la i { ko K;ikou htu iiua he a he ult>. j No'u thu, iioiee liilu īa'u ko kut ! !tku 1 Uo olua in.ikeilioke, oiai an ! ne I'io t KHit iuau.i wa. j. A ī-.i. !J *, li >•.! Ill:il iili l k l !.ljL!« t kV.I, a e paa aou olua 1 ka hi,i...i .a e iio iiuiu pUalikoH. . N lakou hoi ka hui, ioi pakolu aku i iia koa lretani a pau e hooj «aoana nei ma ke kahua kt:ua. O keia ni iu olelo a ke koa Sjkotia e kamaiho nel huua o laua aei. nte na huaolelo kuio. Hoomaopopo iho Ja ka moi opio, i ua olelo a ko'ua ahhikaua nui uialoko o kana Jeta, it ike A >u iho la no hoi oia i ka iiooinanawauiii. waoli <> kona mau koa iloko 6ka poloii a uie ka nele i na uahuHoihoi la aku la hoi ua wahi ua pio nei, a haawi ia «kn 'a iloko o 'ka iinia o na koa e ku ki u ana, me j kauoha pu īa aku e aialuiiia loa, o j mahuka luianei oia. O ke i>nkc i)o)i U ;rhi.s lioi, i kona iva i ik«mai m■< —u i alkane pilipaa, ua lio.lulio,, i.ui ;a Kona puuwai.