Ka Oiaio, Volume VII, Number 17, 28 June 1895 — HAWAII AUPUNI ALII. [ARTICLE]

HAWAII AUPUNI ALII.

. 0 keia poo ae la maluna hf } mau liopuna 01010 lalion, o liooiai ana o leo āupuni 'lii lio aupmii i'o no in mai ka po inni. A.oiai iioi i' ke au mamua alai o K;uj)eba.iii.fli;i 1., uh ku kaawale na moknpniii o Iluwaii nei, a 0 hoomaluia ana e kela Moi keia Moi a Hie keia m.au wokupuni pakahi apau, a ua kapin'a lie mo-i kupuni Aln o Ilawan, a pola o Maui, Molukai, Lanai, KalioolaOahu, Kauai a nie Niiliau. la wa aole- i loaa ka hnaolelo Aupnni Alii o Hawaii. E ninnu mai paha auanei oukou, i ka w;i hea ka lioi i loaa ui ka hnaolelo aupnni'lii o llawaii e like me koia e lioike ia ue i ? Eia ka pane i ka wa i loaa ai ka lanakila malmia o na moi a pau, oia ka wa i lilo ai malalo o (i ka 'ii",n, n hni, oiu }ioi kf»ia "Hawaii Aupuui Alii." A raaiia wa niai, na inau ke o ana o keia uiau huaolelo a hilei i keia la, aole hoi e hiki ke hooleia, oiai ua paa iloko o ka īnoolelo kumu o ko kakou aina aloha. E paue hou inai auanei palia oukou "ka," ua lilo o Hawaii nei i'keiawa i aiipnui Kepuhalika, a ua pau hoi ka inoa aii])uni ']ii o Hawaii. Tve hoiko aku nei ka mea ka"knu aole pela, a i ho'oia ma ko'u aoao a oia keia. E nana ia lAu'ani he Moi kona maniua, a niahope mai lilo i Ilepulmlika, lilo liou i Moi, a lilo i 1 Emepeia, a lilo hou i llepubalika a hiki i keia la. Aka, o kona Lilo ana i Repubalika, ftole ia he mea e ualohiaia aL koua nioololo e lioikeana i kona kulana o na \va i hala, aia no ke o mau la iloko o ka puuwai o na kanaka Eaiani a pau, ka moolelo o ko liikou aina aloha, a pela no lioi na aupuni e ae i kaa aku malalo o ka Ilepuhalika, a pela no hoi o Hawaii nei.

A oia lioi, o ka uolio ana Emepei~a o Faivaii kai pau o koiia uioolelō.oia'inau 110 ia, a aole e pau. O ka uoho aua moi o Hawaii nei kai kapaeia, a o kona moolelo oia mau 110 ia a Liki i keia la, aole loa e pau a liiki i koim Lopinfiemaeia ana e ke ao nei, a oia ka hopeua. Ua ulu mai la keia manao o makou, ma o ke kapaeia ana o keia mau liopuna olelo e kekahi hoa o makou e lawelawe pū ana i ka oihana hoolaha nupepa, a kau leo ana hoi i na īuakamaka heluhelu aole e hoomanao hou no ia mea. A mamuli oia mea ke ninau nei makou, he mau hopuna olelo kipi anei keia, a i ole jkue paha i ka Hepuhalika HaI waii, a me kona hookeleia ana e na loea kalaiaina o keia au e uee nei. Ke ku nei makuu a hoike aku i'.ole ia he kipi, aole ho kue aolo no hoi ma na auo a pau. A oiai hoi, aole i ke au o Hawaii aupuui alii wale no kakou i .u ai ika poi, me ka ia maka, a niki mai uei ka liepuhalika o Hawaii alaila, he mea ai haole lia kakou e ai īīei, a ua nalohia akn la ka iti k.«uii;i;ūua o ka aina, pano ik'i luakou, aole loa pela oia no kakou ko ai nei i ka poi, me ka ia makiu

j Nolaila, e oukou e j khui, oka hppuna 01010 Haj waii aupuui 'lii he liuaololo kumuia maluua o koia lahui, 0 o mau aua iua a pau. A iua ua liewa keia, alaila, he pono 0 huuakiiloia ua huk«' mooloīo a pau, o Hawaii uet i ole ai|lu)i e ike Ihou ia. J ; Kou Oiaio, * ! D. 'Tnne. 21, ' i ka hora P2 ponoi, o k'« !a S*luti uei. June 23, i , lawe &ku at k.* llakw i ka uh«nē o Mrs Mole. a! WAiho iho ':i i ka U'po no ka lein»; h« kauhola ka min i make «i oia» he 50 ka nni o kō'aa maa ma iahiki | un k«ia «0, a l i.uj»oe aku U o?*,; *l®Uwale. j' ; '-|